تلویزیون گرفتار لاکچریسمی است که نمی‌تواند به سراغ اقوام ایرانی در مناطق غیر شهری برود / از لاکچریسم دور شوید محکوم به سیاه‌نمایی هستید

امیرمحمود حریرچی جامعه‌شناس در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: مشکل اصلی تولیدات سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی پر رنگ بودن جنبه تجاری برای آثار است که باعث شده تا فیلمسازان بیش از هر چیز به جاذبه‌ها و لوکیشن‌هایی که می‌توانند توجهات را به خود جلب کرده و باعث موفقیت در جذب مخاطب شوند توجه کنند.

حریرچی تصریح کرد: همین تجاری شدن صرف است که باعث شده تا کسی به سراغ آثار بومی نرود و کمتر کسی علاقه‌مند به این موضوعات و قصه‌ها باشد. به همین دلیل فکر می‌کنم بهتر از همه مستندسازها هستند که می‌توانند با نگاه بهتری به سراغ این موضوع بروند.

این جامعه‌شناس در ادامه خاطرنشان کرد: تفاوت‌هایی که در سبک زندگی، آیین‌ها و فرهنگ‌ها وجود دارد از میراث فرهنگی ما به حساب می‌آید و من جای خالی ایران‌شناسی را به واسطه پرداختن به این موضوعات که باید پر شود، احساس می‌کنم و ما در آثار سینمایی و تلویزیونی‌مان از هویت ملی افتخارآفرین‌مان که نشان می‌دهد ما چه مردم شاد، صلح‌طلب و با صفایی هستیم غفلت کرده‌ایم.

او افزود: یکی از دلایل غفلت از پرداختن به زندگی اقوام ایرانی در آثار سینمایی و تلویزیونی‌مان این است که آن را در مقابل باورها قرار می‌دهیم و این اشتباه بزرگی است که غفلتی را به وجود می‌آورد که باعث می‌شود هیچ‌وقت نتوانیم به سراغ این موضوعات مهم برویم و این ضربه‌ای که به فرهنگ ما وارد می‌شود، متأسفانه به هیچ‌وجه جبران‌پذیر نیست. عدم پرداختن به فرهنگ غنی که داریم باعث شده تا سینما و تلویزیون به لاکچریسم آلوده شوند و به جای فرهنگی که باید به مردم نشان دهیم، زرق و برق و زندگی اشرافی را تبلیغ می‌کنیم.

حریرچی در ادامه اظهار داشت: تلویزیون با آلوده شدن به لاکچریسم مردم را تخریب می‌کند و این مسئله‌ای نیست که بتوانیم به سادگی از کنار آن عبور کنیم. کودکی که در فقر و شرایط سخت زندگی می‌کند وقتی برنامه‌های تلویزیون را می‌بیند از زندگی خود ناامید می‌شود؛ متأسفانه تلویزیون بدون اینکه متوجه باشد گرفتار نوعی لاکچریسم شده که فاصله طبقاتی در جامعه را به رخ اقشار پایین‌تر می‌کشد و این درد بزرگی است که فرهنگی مخرب را ترویج می‌کند. ما در گذشته‌ای نه چندان دور بدون اینکه فاصله‌های طبقاتی را به رخ هم بکشیم در کنار هم زندگی می‌کردیم و هیچکس تحقیر را احساس نمی‌کرد. ما باید همین فرهنگ را ترویج کنیم و بگوییم که مردم ایران با صلح و صفا و تفاوت‌هایی که وجود دارند در کنار هم زندگی می‌کنند. فرهنگ غنی ما باعث افتخار ما است که نباید به راحتی فراموش شود.

این جامعه‌شناس تأکید کرد: شرایط اقتصادی وضعیتی را در کشور حاکم کرده که برای تولید هر فیلم و سریال نیاز به اسپانسر است و تلویزیون به دلیل همین وضعیت به یک کمپانی تبدیل شده است و این کمپانی بیش از هر چیز سعی دارد با تبلیغ کالای لوکس به درآمد برسد و این رویکرد باعث شده تلویزیون به رسانه‌ای برای اشائه لاکچریسم تبدیل شود و اگر قرار باشد شما به عنوان کارگردان از لاکچریسم دوری کنید و به معضلات بپردازید محکوم به سیاه‌نمایی می‌شوید. این رویکرد باعث شده مردم فقط از برنامه‌ها و آثاری استقبال کنند که دنیای توسعه‌یافته را ببینند.

او افزود: آداب و رسوم اقوام مختلف ایرانی به ما درس زندگی می‌دهد و رفتارهایی را ترویج می‌کنند که کاملاً اخلاقی و انسانی هستند اما متأسفانه با رویکرد اشرافی‌گری که تلویزیون به نمایش گذاشته مردم دیگر حوصله دیدن این صحنه‌ها را ندارند و دیدن محرومیت آن‌ها را آزار می‌دهد؛ در حالیکه دیدن این صحنه‌ها نوعی مروت، دوستی و انسانیت را باید به وجود آورد. متأسفانه فرهنگ ما که نشان هویت ملی ما است را نمی‌بینیم.

حریرچی در پایان تصریح کرد: تهیه‌کننده‌های ما رویکردشان مشکل دارد و نگاه تجاری بزرگ‌ترین مشکل است و آن‌ها توانایی این را ندارند که نگاه سازنده، سالم و درستی به زندگی اقوام مختلف ایرانی داشته باشند. قطعاً می‌توان به تجارت فکر کرد و فیلم خوب ساخت اما متأسفانه به نظر می‌رسد هدف فقط دستیابی به پول و درآمد است. مخاطبان ما هم فقط می‌خواهند انرژی مثبت بگیرند و هر صبح با «سلام صبح بخیر» از خواب بیدار شوند، این خودخواهی باعث شده آثاری که به معضلات می‌پردازند مخاطب نداشته باشند.