ترکیه به دنبال دور زدن ایران است

به گزارش برنا به نقل از سازمان اتاق بازرگانی، تحریم های دونالد ترامپ و ویروس کرونا، به طرز چشمگیری روابط تجاری ایران و ترکیه که با سفرهای بدون ویزا و قرن ها تجارت و روابط فرهنگی پایه‌گذاری شده بود را تغییر داد. بلومبرگ در گزارشی به روابط تجاری ایران و ترکیه و تغییر آن پرداخته است.

طبق این گزارش، گذرگاه زمینی میان دو کشور، برای ایران در دستیابی به کالاهای خارجی حیاتی بوده است، به ویژه در دوره ای که تحریم ها، ارتباط اقتصاد ایران را از بسیاری از نقاط جهان قطع کرده است. برای دهه ها، ترکیه نفت و گاز ایران را خریداری می کرد و ایران گردشگران زیادی به این کشور می فرستاد و کالاهای ترکیه‌ای وارد می کرد.

سپس در سال 2018، ترامپ از توافق هسته ای که در دوران اوباما به امضا رسیده بود خارج شد. توافقی که در ازای محدود کردن برنامه های غنی سازی، ایران می توانست دوباره اقتصادش را در ارتباط با جهان به کار بگیرد. سال بعد از این اتفاق، ترکیه اعلام کرد که خرید نفت از ایران، بزرگترین تامین کننده اش را متوقف کرده است. در ادامه در حالی که ترکیه به دنبال کاهش وابستگی به ایران و روسیه بود، واردات گاز را هم متوقف کرد.

در حال حاضر تجارت دو جانبه میان این دو کشور همسایه کاهش یافته است، اما در عین حال، میزان سرمایه گذاری ایرانی ها در ترکیه افزایش یافته است.

از زمان خروج امریکا از برجام و افت شدید صادرات نفت ایران که بزرگترین منبع ارز خارجی کشور است، هزاران ایرانی دارایی های خود را به ترکیه منتقل کردند. برای اولین بار در سال جاری، بعد از شیوع ویروس کرونا، ایرانی ها از عراقی ها به عنوان اولین خریداران خانه در ترکیه پیشی گرفتند.

جریان گاز ایران به ترکیه پس از انفجار خط لوله توسط حزب کارگران کردستان سال به سال کاهش یافته است. طبق گزارش EPDK، اداره تنظیم کننده انرژی ترکیه، حتی در ماه اوت، آخرین ماهی که داده های آن در دسترس است، واردات حدود 30 کمتر از میانگین 5 ساله بوده است. فشار ترکیه برای تامین واردات جایگزین از جمله ترمینال LNG جدید، خطوط لوله با روسیه و آذربایجان و دریای سیاه، می تواند به مذاکرات تمدید قرارداد آینده صادرات ایران فشار وارد کند.

طبق داده های وزارت بازرگانی ترکیه، ایران معمولا مازاد تجاری زیادی با ترکیه دارد، اما از زمان خروج ترامپ از توافق هسته ای در سال 2018، این میزان کاهش یافته است. حالا برای اولین بار از سال 2016، ایران در مسیر کسری تجاری با ترکیه است. تجارت کل ایران و ترکیه سال 2019 نسبت به سال 2016، 38 درصد کاهش یافته است.