بدرقه تا قطعه‌ی هنرمندان در سال جهنمی سینمای ایران؛ نخبگان بر باد رفته

همیشه از بین خبرهای بد فوت شخصیت‌ها، خبر درگذشت اهالی سینما، تلویزیون و تئاتر بین طرفدارانشان غم انگیز، نا گوار و سخت باور بوده است. آن هم به دلیل نوع ارتباط عاطفی آنها با مخاطبینشان و اثرهای ماندگاری که خلق کردند تا نوستالژی دهه های خاطره انگیز گذشته را برای مردم تداعی کنند.

سال جاری و تا لحظه ی نگارش این یادداشت شاید یکی از غمبار ترین و جهنمی ترین سال برای اهالی سینمای ایران بوده است. برهه ای که علاوه بر پیرسالی، کهولت و کسالت اهالی سینما، سیلی محکم کرونا بر صورت هنر هفتم را در بر داشته است. مصیبتی که سالن های خالی و گیشه ی تعطیل سینماها را دیگر از یاد برده است.

12 فروردین امسال عکاس فیلم‌های گوزن‌ها و تنگسیر به علت ابتلا به کرونا در پاریس درگذشت."کیومرث درم بخش" که مستند ساز هم بود هنگام مرگ 74 ساله بود.

27 فروردین امسال نیز"سیامک شایقی" فیلمساز آثاری نظیر جهیزیه برای رباب، شراره، در کمال خونسردی و... به علت بیماری سرطان در 65 سالگی از دنیا رفت.

5 خرداد ماه نیز"صدیقه کیانفر" بازیگر آبادانی سینماو تلویزیون ایران بر اثر ایست قلبی در سن 88 سالگی درگذشت. از او ده ها اثر سینمایی، تلویزیونی و تئاتر به جای مانده است. فیلم‌های هامون، مجنون، همسر و سریال‌های تلویزیونی نظیر تلخ و شیرین، آیینه، پهلوانان نمی‌میرند... از جمله آثار این بازیگر فقید است.

درگذشت استاد"محمد علی کشاورز" شاید به نوعی سنگین ترین ضایعه‌ ی هنری در سال جاری برای سینمای ایران بود. بازیگر شاخص آثاری چون کمال الملک، کفش های میرزا نوروز، دلشدگان، مادر، هزار دستان، دایی جان ناپلئون، پدر سالار و ده ها اثر ماندگار دیگر 25 خرداد امسال در 90 سالگی و به علت عارضه ی شدید کلیوی درگذشت.

12 تیرماه سینما و تلویزیون ایران یکی از طناز ترین بازیگران خود را از دست داد."سیروس گرجستانی" هنرمند برجسته سینما و تلویزیون که در آثار سینمایی چون زرد قناری، آپارتمان شماره 13، ساحره، تنوره دیو و سریال‌های نظیر متهم گریخت، زن بابا، کلاه پهلوی و... ایفای نقش کرده بود، در سن 76 سالگی به علت عارضه قلبی در گذشت.

"سوسن سلیمی" بازیگر پیشکسوت سینمای ایران نیز 26 تیر ماه در سن 76 سالگی فوت کرد. مرحومه سلیمی در فیلم‌هایی مثل نیمه پنهان، عاشقانه، مرسدس و... ایفای نقش پرداخته بود.

چهار روز بعد یعنی 30 تیر"احمد پور مخبر" نیز در سن 81 سالگی که در سریال‌های رضا عطاران ایفای نقش پرداخته بود و فیلم‌هایی مثل ده رقمی و اخراجی‌ها را بازی کرده بود، درگذشت.

"خسرو سینایی" کارگردان خوب و مستندساز با تجربه سینمایی ایران یکی دیگر از قربانیان کرونا بود که 11 مرداد در سن 80 سالگی در گذشت. عروس آتش از مطرح ترین اثر سینمایی این کاروان فقید است که سیمرغ بلورین بهترین فیلنامه را از آن خود کرده بود.

بازیگر سریال هایی چون کلاه پهلوی، مرضیه، در چشم باد، مختارنامه و... یعنی"ماه چهره خلیلی" نیز به اندوه فوت بازیگران سینما و تلوزیون افزود. او که نوه ی"پروین سلیمانی" بود، 17 مرداد در سن 44 سالگی در انگلستان بر اثر ابتلا به سرطان در گذشت.

"بهمن مفید" بازیگر سینما و تئاتر کشور نیز 26 مرداد ماه در 78 سالگی بر اثر سرطان ریه چشم از جهان فرو بست. داش آکل، قیصر و طوقی از مهترین آثار سینمایی بود که مرحوم مفید در آن ایفای نقش کرده بود.

"اکبر عالمی" مجری، مستند سازو کارشناس برنامه های تخصصی سینما نیز 22 مهر ماه در سن 75 سالگی به علت ابتلا به کرونا دارفانی را وداع گفت. او که 10 مهر برای تولید برنامه ای مستند وارد بیمارستانی شده بود، به کرونا مبتلا شد. مرحوم عالمی سرانجام بعد از 12 روز مبارزه با این بیماری جان خود را از دست داد.

"کریم اکبری مبارکه" از بازیگران با سابقه تئاتر، سینما و تلویزیون ایران است که بر اثر ابتلا به بیماری کرونا، در سن ۶۸ سالگی چشم از جهان فروبست. او در آثار هنرمندانی چون قطب الدین صادقی، مجید سرسنگی، مجید جعفری و بهزاد فراهانی به ایفای نقش پرداخته بود. مرحوم مبارکه در عرصه سینما نیز در فیلم‌های"مرگ یزدگرد"، "مقاومت"، "مسافران"، "دیدار"، "چند می گیری گریه کنی"، "روزهای زندگی"، "ترانه شرقی"، "قندون جهیزیه" و "عطر داغ" به ایفای نقش پرداخته بود.

دوم آذر ماه جاری نیز جامعه دوبلاژ ایران یکی از چهره های ماندگار  دوبلوری و گویندگی را را ازدست داد."چنگیز جلیلوند" در سن 82 سالگی در این روز بر اثر ابتلا به کرونا در گذشت. مشهورترین گویندگی‌های این دوبلور فقید در فیلم‌های سینمایی خارجی به‌جای مارلون براندو، پل نیومن، برت لنکستر، ماکسیمیلیان شل، ریچارد برتون، پیتر اوتول، یول براینر، کلینت ایستوود، دین مارتین، سیلوستر استالونه، لیام نیسون، جانی دپ و در فیلم‌های سینمایی ایرانی به‌ جای محمدعلی فردین، بهروز وثوقی، ناصر ملک مطیعی، ایرج قادری، سعید راد بوده است.

دو روز بعد یعنی چهارم آذر ماه"کامبوزیا پرتوی" فیلمساز و فیلنامه نویس چیره دست سینمای ایران نیز بر اثر ابتلا به کرونا جان خود رو از دست داد و به سنگینی فضای غمناک این روزهای سینما دوستان افزود. کامبوزیا پرتوی برای ساخت فیلم ماهی جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا و جایزه یونیسف از جشنواره فیلم برلین و جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم آدلاید استرالیا را به دست آورد.

پرتوی برای کارگردانی کافه ترانزیت جایزه جشنواره بین‌المللی فیلم مار دل پلاتا و جایزه فیپرشی جشنواره بین‌المللی فیلم داکا را کسب کرده بود. او چهار مرتیه موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه برای من ترانه ۱۵ سال دارم، کافه ترانزیت، فراری و کامیون از جشنواره فیلم فجر شده بود و از این نظر رکورددار است.

"پرویز پور حسینی" بازیگر محبوب سینما و تلویزیون نیز بامداد هفتم آذر جاری در سن 79 سالگی بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت. پورحسینی بیش‌از 100 اثر سینمایی و تلویزیونی در کارنامه خود به همراه داشته. او در آثارِ کارگردانانِ نامداری چون پیتر بروک و بهرام بیضایی و علی حاتمی و حمید سمندریان و آربی اوانسیان و مسعود کیمیایی و واروژ کریم‌مسیحی و امرالله احمدجو ایفای نقش کرده‌ است. باشو غریبه کوچک، کشتی آنجلیا، روز فرشته، طلسم از جمله آثار سینمایی این بازیگر فقید در کنار آثار تلویزیونی چون  شب دهم، امیرکبیر و هزاردستان و... به چشم می خورد.

"مسعود مهرابی" تاریخ‌نگار و منتقد سینما و منوچهر طیاب مستند ساز سینما از دیگر چهره‌هایی بودند که در سال جاری به علت بیمار جان خود را از دست دادند.

امسال عجب برگ ریزانی دارد سینمای ایران. مرگ حق است، اما نه این چنین. نه بدرقه ای خاموش، نه بغض در گلو گیر کرده... هنرمندانی که سال ها با آن های خاطره سازی کردیم در حالی از بین ما می روند که حتی نمی‌توانیم برایشان مراسم ترحیم برگزار کنیم. بازیگرانی که همیشه برای ما مرگ و زندگی را به تصویر کشیده اند، نخبگانی که برایمان لحظه ی شیرین ساختند، حالا بدرقه می شوند تا قطعه ی هنرمندان؛ به تلخی، به غربت. یادشان گرامی.