ماجرای خون های آلوده فرانسوی چیست؟

به گزارش برنا؛ بحث دریافت و یا تولید واکسن کرونا داغ است و دولتمردان درصدد تامین آن برای جمعیت ایران برآمده اند در این میان رهبر معظم انقلاب در سخنانی تلویزیونی به مناسبت سالروز قیام ۱۹ دی ۱۳۵۶ مردم قم به این مسئله اشاره کردند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخشی از سخنان خود ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی به کشور را ممنوع اعلام کردند و گفتند: «آمریکایی‌ها اگر توانسته بودند واکسن تولید کنند این افتضاح کرونایی در کشورشان به‌وجود نمی‌آمد که در یک روز حدود ۴ هزار نفر تلفات داشته باشند. ضمن اینکه اساساً به آنها اعتمادی نیست و گاهی این واکسن‌ها را برای آزمایش روی ملت‌های دیگر است.»

ایشان افزودند: «البته با سابقه‌ای که فرانسوی‌ها در قضیه خون های آلوده دارند، به آنها هم خوش‌بین نیستم اما تهیه واکسن از کشورهای دیگر هیچ مشکلی ندارد.»

اما ماجرای خون های آلوده فرانسوی چه بود؟

پرونده خون‌های آلوده که نزدیک به 40 سال است از ورود آنها از فرانسه به ایران می‌گذرد یکی از جنجالی‌ترین رویدادهای سلامتی در کشور ما بود که سال‌ها این پرونده بدون رسیدگی باقی مانده و کسی پیگیر آن نبود، این خون‌ها در همان سال به بسیاری از مبتلایان به هموفیلی تزریق شد و موجب ابتلای بیماران هموفیلی به ویروس ایدز شد.

در سال‌های دهه هشتاد میلادی، انستیتو مریو فرانسه فاکتورهای انعقادی خون را برای استفاده بیماران هموفیلی علاوه بر خودِ کشورِ فرانسه، به 10 کشور از جمله آلمان، ایتالیا، آرژانتین، عربستان، عراق، ایران و یونان صادر کرد.

در جریان جنگ ایران و عراق و در خلال سال‌های ۶۲ و ۶۳، انستیتو «مریو» که اکنون در مالکیت شرکت سنوفی اَوِنتیس فرانسوی است فاکتور‌های انعادی آلوده به «اچ‌ آی وی» را برای استفاده بیماران هموفیلی صادر کرد. همین مسئله باعث شد تعدادی از بیماران هموفیلی و تالاسمی که از این فرآوردها به عنوان دارو استفاده کردند به این ویروس مبتلا شده و جان خود را از دست بدهند.

براساس گزارش‌ها آلوده بودن این فاکتور‌ها از سوی نماینده شرکت مریو در ایران در نامه‌ای به مقامات وزارت بهداشت فاش شد.

سپس به دنبال مشخص شدن این موضوع که منشا آلودگی فرآورده‌های خونی در پرونده هموفیلی‌ها خارجی بوده است سازمان انتقال خون ایران در سال ۱۳۸۷ از شرکت فرانسوی شکایت کرد و در ادامه وزارت بهداشت و دفتر حقوقی ریاست جمهوری وارد مسیر پرونده شدند. با اثبات قصور شرکت فرانسوی در تولید محصول سالم، سایر کشور‌ها‌ نسبت به دریافت غرامت از این شرکت اقدام کرده و توانستند خسارت خود را دریافت کنند. ایران تنها کشوری است که تاکنون موفق به دریافت خسارت خود از شرکت مریو نشده است.

در حقیقت مشکل از آنجا آغاز شد که در حدود دهه ی ۱۹۸۰، افراد بسیار زیادی با انتقال خون های آلوده به ویروس ایدز مبتلا و در سال های ۱۹۸۶ و۱۹۸۴ نیز شمار زیادی از افراد از طریق تزریق خون آلوده به ویروس هپاتیت C به این ویروس مبتلا شدند. در هر دو مورد اصلی ترین علت آلودگی، انتقال خون بود. انتقال خون یک عمل درمانی است که برای کامل کردن نقص یا نقصان ترکیبات خون بیمار صورت می گیرد، در هر سال در کشور فرانسه حدود ۵۰۰۰۰۰ نفر و در ایران حدود 2000 نفر خون دریافت می کردند.

یکی از رسانه های رسمی در گزارشی که آذر 96 منتشر شده با اشاره به دادگاه این پرونده عنوان می کند:

«یکی از دادگاه‌های رسیدگی به ماجرای فرآورده‌های خون‌های آلوده، اردیبهشت ٨٢، برگزار شد. در آن دادگاه بود که وکیل پرونده بیماران هموفیلی، از آلودگی فرآورده‌های خونی در دو نوبت، یکی در‌ سال ٦٣ و از سوی شرکت مریو و دیگری تولیدات پالایشگاه سازمان انتقال خون که مجهز به سیستم ویروس‌زدایی و تحت لیسانس هیچ شرکت معتبر بین‌المللی نبود، پرده برداشت. رسیدگی به پرونده خون‌های آلوده از خرداد ‌سال ٧٣ شروع شد و تاکنون هم ادامه دارد.

بر اساس آخرین خبرها از رئیس محاکم تهران، بیش از ٩٥٠ رأی در این پرونده صادر و منجر به پرداخت دیه شده است. دادگاه در‌ سال ٨٣، وزارت بهداشت و سازمان انتقال خون را در این پرونده محکوم کرد . مقصران این پرونده محکوم شدند. به قربانیان کم‌وبیش دیه‌هایی پرداخت شد اما حالا قربانیان مانده‌اند و بیماری‌های خطرناکی که زندگی‌شان را می‌خورد. آن‌ قدر اچ‌آی‌وی و هپاتیت و هموفیل، طول و عرض زندگی آنها را تحت‌تأثیر قرار داده که نه آن دیه چند ١٠‌میلیون تومانی و نه حتی مقصر اعلام‌ کردن فلان سازمان و فلان وزارتخانه، التیام‌آور دردهایشان نیست.»

اما چرا فرانسه خون آلوده صادر کرد؟

بر اساس برخی ادعاها در فرانسه به ازای اهدای خون، پولی پرداخت نمی‌شد، اما مشخص شد که برخی از معتادان به مواد مخدر در پاریس برای گرفتن ساندویچ و قهوه رایگان خون دادند. ناشناس بودن و سپس عدم شناخت صحیح از این ویروس و شیوه های جلوگیری صحیح از انتقال آن، عدم غربالگری صحیح، نبود شیوه‌های شناسایی و تشخیص پیشرفته آلودگی خون به ویروس و همچنین رقابت بین شرکت‌های تولیدکننده برای تولید سریعتر و بیشتر را از عوامل شکل گیری این رسوایی ذکر می کنند.

مطابق آمار تنها در کشور فرانسه ۱۲۵۰ بیمار هموفیلی در اثر تزریق خون آلوده به ویروس HIV به ایدز مبتلا شدند که از میان آنها ۴۰۰ نفر در اثر این بیماری جان باختند. در ایران نیز ۱۹۳ نفر به دلیل خون‌های آلوده به ایدز مبتلا شدند.

قربانیان این فرآوردهای خونی آلوده به ویروس ایدز، حدود 250 نفر از هم وطنان ایرانی بودند که اکثراً از بیماری هموفیلی رنج می بردند.

فابیوس متهم ردیف اول

ماجرا از آن جا آغاز شد که در دوران نخست‌وزیری فابیوس، فرانسه فراورده‌های خونی آلوده به کشورهای دیگر، از جمله ایران، می‌فروخت. بر اثر این جنایت هزاران نفر به ایدز و هپاتیت مبتلا شدند.