به گزارش برنا، ثمانه اکوان در برنامه «یه روز تازه» گفت: در دوران حکومت پهلوی ایران وابستگی عجیبی به غرب و خصوصاً امریکا داشت؛ شاه و حکومت طاغوت به سلاحهایی که از امریکا میخریدند، احساس نیاز میکردند. در گذشته هم سیاست دو ستونه نیکسون مطرح بود که ایران باید منطقه را مدیریت کند و در نتیجه سلاحهای زیادی به شاه فروخته میشد در صورتی که موقعیت آن زمان را با حال حاضر مقایسه کنیم، مانند برخورد ترامپ با محمد بنسلمان عربستان است که در برابر فروش سلاح به عربستان نفت میگیرند و منطقه را توسط عربستان کنترل میکند.
اکوان اظهار داشت: ایران در آن روزها در جنگ ویتنام نیرو داشت و با وجود بیآبرویی ایالاتمتحده، آمریکاییها در ویتنام از ایران خواسته بودند که به جنگ ویتنام ورود کند که شاه بارها خواستار خروج ایران از ویتنام شده بود. در زمان ورود کارتر به سیاست با مسائل حقوق بشری مواجه شدیم و با وجود همکاری ایران با آمریکاییها، نسبت به مسئله حقوق بشری حکومت پهلوی انتقاد وجود داشت.
وی افزود: در ماجرای جدایی بحرین از ایران با اقدامی برنامهریزی شده، مواجه شدیم که این برنامهریزی غربی، آمریکایی و انگلیسی برای تغییر شکل منطقه بود و حکومت پهلوی خیلی راحت این موضوع را پذیرفت. غربیها خواسته خود را به شاه تحمیل کردند و آنها مدعی شدند که این منطقه عربزبان است و به دلیل نزدیکی به کشورهای غربی همراهی با ایران ندارد و با بهانههای مختلف خواستار برگزاری رفراندوم تحت نظر سازمان ملل شدند اما شرایط برگزاری رفراندوم وجود نداشت و در نهایت هم انگلیسیها و مأموران سازمان ملل با سران قبایل بحرین مذاکره کردند و این گفتوگو را ملاک جدایی قرار دادند.
این کارشناس روابط بینالملل تأکید کرد: غربیها جدایی بحرین را به صورت غیررسمی جلو بردند و سران پهلوی مدعی بودند که بحرین همانند دختری بود که شوهرش دادند؛ این طرز فکر را باید با بعد از انقلاب مقایسه کرد که با وجود 8 سال جنگ تحمیلی وجبی از خاک کشور را به دشمن ندادیم. در جنگ جهانی دوم هم شاهد بیتفاوتی پهلوی بودیم و در اجلاس تهران سران شوروی، انگلیس و امریکا در سفارت انگلیس در تهران جلسه برقرار میکنند؛ جلسهای که بدون اطلاع شاه برگزار شده بود و سران سه کشور خارجی در خاک ایران بدون اطلاع شاه ایران جلسه برگزار میکنند. ایران در دوران حکومت پهلوی توسط دولتهای غربی اشغال شده بود و این روند را در جنگ جهانی اول به وضوح شاهد بودیم و در جنگ جهانی دوم رسماً شاه حق حاکمیتی نداشت و مردم هم خواستار استقلال و حاکمیت بودند.
اکوان خاطرنشان کرد: بعد از انقلاب امریکا در تلاش بود، این باور را به وجود بیاورد که انقلابیون توانایی تشکیل حکومت و جمهوریت را ندارند و همچنین ایران را به عنوان یک کشور با مرزها و حاکمیت مشخص شناسایی نمیکرد و تنها ایران را صاحب یک رژیم میدانست. در نهایت قصد داشتند براساس این تعریف به ایران ورود کند و تحریمهایی که از ابتدا بر ایران تحمیل شد، نمونه این رفتار است. در جریان تسخیر سفارت هم واقعه طبس را به راه انداختند و از طریق عملیات نظامی خواستار آزادی گروگانهای خود بودند.
وی در پایان گفت: سرانجام بعد از 30 سال و در جریان دستیابی ایران به دانش هستهای دنیا ایران را به عنوان یک حاکمیت شناخت و این دستاورد مذاکرات با اقتدار ایران بود. ترامپ مدعی بود که در نهایت تغییر رژیم در ایران انجام خواهد شد. مذاکره قدرتهای دنیا با ایران بر سر مسئله هستهای به این معناست که ایران کشوری با حاکمیت مشخص و مرزهای قانونی است و مهمترین مسئله در سیاست خارجی ما استقلال است که منتقدین جمهوری اسلامی ایران نیز ایران را وابسته به یک کشور بینالمللی نمیدانند.
گفتنی است برنامه "یه روز تازه" مجله خبری صبحگاهی تهیه شده در گروه اجتماعی شبکه پنج سیماست که از شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷ تا ۹ صبح با بخشهای مختلفی چون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و... با اجرای وحید رونقی، فریبا باقری، حافظ کاظمزاده، مهدی واعظی، صدیقه مرادی و علی مرادخانی روی آنتن میرود.