به گزارش برنا، تهیهکنندگان این برنامه، زوج موفق منصور ضابطیان و محمد صوفی هستند که با آنها درباره رمز محبوبیت برنامه «رادیو هفت» گفتوگو کردهایم:
فرهنگ، کسب و کار ماست
منصور ضابطیان، روزنامهنگار، مجری و یکی از برنامهسازان برنامه پربیننده «رادیو هفت» که این روزها علاوه بر این برنامه، با اجرای «محاکات» هم مهمان خانههای هموطنان است، درباره سختی برنامهسازی و اجرای برنامه در هنگامه همهگیری کرونا میگوید: طبیعتاً خیلی سخت است، هم رعایت شیوهنامههای بهداشتی و هم اینکه تو در خط مقدم قرار داری و همه عوامل ماسک دارند، ولی تو به عنوان مجری باید ماسک خودت را برداری و جلو دوربین بروی.
وی درباره بازگشت «رادیو هفت» به تلویزیون توضیح میدهد: درباره رفتن این برنامه زیاد صحبت شد و ما هم خیلی قصد نداشتیم که دوباره آن را بسازیم و تصمیم داشتیم برنامه دیگری بسازیم و اگر قرار است برگردیم با فکر و طرح دیگری برگردیم، ولی آن قدر در چند ماه گذشته قبل از شروع «رادیو هفت» با این نظر مواجه بودیم که «در اوضاع کنونی ما یکبرنامه آرامشبخش برای شبها میخواهیم و نیاز به آرامش همیشگی رادیو هفت داریم» عملاً در مقابل خواسته مردم خلع سلاح شدیم و تصمیم گرفتیم همین کار کوچکی را هم که از دستمان بر میآید، انجام دهیم.
ضابطیان در پاسخ به این پرسش که چقدر در آرامشبخشی «رادیو هفت» سهیم بودهاید، میگوید: خدا را شکر اوضاع از آنچه که فکر میکردم، خیلی بهتر شد و این سخن را به شهادت ثبت نظرها و بازخوردهای مردم در فضای مجازی میگویم. مردم میگویند که آخر شبها حالمان خوب است و برنامه را تماشا میکنیم و این خیلی امیدوار کنندهاست.
این مجری و برنامهساز با اشاره به تغییرات این فصل از برنامه تصریح میکند: چیزهایی هست که نمیتوان تغییرشان داد، مثل بنمایه برنامه که احترام و آرامش است که ما آن را حفظ کردهایم، ولی کار بسیار دشوار شده و خیلی از بخشهای گذشته را نداریم. در گذشته تمام متن خوانیهایمان در یک اتاق سیاه اجرا میشد و افراد میآمدند و متنشان را میخواندند، الان دیگر نمیتوانیم خطر کنیم و تعداد زیادی از عوامل را در مکانی گرد آوریم، چون ممکن است خدای نکرده مشکلی پیش آید. برای همین، عوامل مربوط با رعایت کاملشیوهنامههای بهداشتی می روند و در منزل هنرمندان متن خوانیها را ضبط میکنند، ولی مثلاً بخش گفتوگوها را مثل سابق نداریم، چون در مقابل مهمان برنامه مسئولیت داریم. این بخشها را فعلاً نداریم تا اوضاع بهتر شود و ان شاء ا... سال آینده که اوضاع کرونا بهتر شد، اگر برنامه ادامه داشت به شیوه سابق بر میگردیم.
به گفته وی، ضبط متنخوانی در منزل هنرمندان جذاب است، چون تنوع بصری وجود دارد، ولی تولید را خیلی سخت کردهاست. قبلا هنرمندان به استودیو میآمدند و متنخوانیها را ضبط میکردیم و اکنون باید در این شلوغی تهران به منزل آنها برویم.
ضابطیان، شور و اشتیاق مردم را رمز ماندگاری این برنامه تخصصی در شبکه آموزش میداند و ادامه میدهد: گاهی از مسائل مختلف به ستوه آمدهایم، ولی وقتی یک مخاطب در خیابان میگوید که کسی را ندارم و شبها برنامهتان را تماشا میکنم، یا یک نفر از آن سوی مرزها میگوید که تنها راه ارتباطی من با فرهنگ ایرانی، برنامه شماست، یا سربازی از لب مرز میگوید کیلومترها از خانوادهام دورم، ولی«رادیو هفت» را تماشا میکنم، نیرو و شوق شگرفی به ما منتقل میشود.
وی ادامه میدهد: بزرگترین مشکل برنامهمان مالی است؛ درست است سازمان با ما به عنوان تهیهکننده تسویه حساب میکند که ممکن است سه ماه یا یک سال بعد باشد، ولی برای برنامهسازانی مثل ما که به کارمان به عنوان ممر درآمد نگاه نمیکنیم و به عنوان یک فعالیت فرهنگی به آن مینگریم، پول بعد از تمام شدن برنامه به کارمان نمیآید. من برنامهساز که برنامه کیفی تولید میکنم زمانی پول به دردم میخورد که در زمان تولید به دستم برسد تا بتوانم آن را صرف بالا بردن کیفیت برنامه کنم و گر نه بعد میتوانم پول را بگیرم و در جیبم بگذارم. اگر قرار بود اینگونه زندگی کنم خیلی کارهای دیگر را انجام میدادم و برنامهسازی نمیکردم. آدم میخواهد به مردمش کمک کند، برای آرامش آنها که همه ما میدانیم در این اوضاع و احوال، زندگی چقدر سخت شده، میخواهم برنامهای متفاوت بسازم، ولی این هزینه دارد. اگر این هزینه در زمان تولید تامین نشود متاسفانه برنامه توفیق 100درصدی نخواهدداشت.
وی اضافه میکند: برنامه در 100 قسمت تا شب عید به پایان میرسد. شبکه مایل بود در ایام عید هم ادامه داشتهباشد، ولی منابع مالیاش تامین نیست. ما آمادگی این را داریم که برای تعطیلات نوروز هم برنامه زنده داشتهباشیم، ولی به دلیل مسائل مالی امکانپذیر نیست.
وی که سالهاست با محمد صوفی همکاریهای مشترکی در تهیه برنامه «رادیو هفت» دارد، درباره تعاملشان با یکدیگر میگوید: محمد صوفی از ستونهای اصلی برنامه است و یکی از همکاریهای مثال زدنی را در طول 20، 25 سال گذشته با هم داشتهایم و امیدوارم این همکاری تداوم داشتهباشد.
این مجری و برنامهساز ضمن تشکر از سجودی، مدیرگروه آموزشهای رسمیشبکه آموزش که بدون حضور او برنامه به ثمر نمیرسید و همچنین از همکاریهای شبکه آموزش در تولید برنامه، ادامه میدهد: از دوستان بخش مالی سازمان میخواهم به برنامههای فرهنگی نگاه ویژهای داشتهباشند. رسانه فرهنگی این مملکت در طول تاریخ نه سینما، نه موسیقی و نه حتی معماری بوده، بلکه شعر بوده، حالا در سال 1399 اگر یک ایرانی بخواهد نشانههای فرهنگی یعنی شعر و ادبیات را در رسانه ملی جستوجو کند چه برنامهای را باید تماشا کند؟ ما چند برنامه داریم که در آن شعر خوانده میشود؟ چند برنامه داریم که در آن به زبان فارسی توجه میشود؟ اینها چیزهایی است که اگر روزی از بین برود، ستونهای مملکت متزلزل میشود. اگر جای مسئولان سازمان بودم با احترام به همه برنامههایی که در قالب سرگرمی، مسابقه و...، تولید شدهاند، به برنامههایی که نشانههای فرهنگی زبان و ادبیات فارسی را حفظ میکنند، توجه ویژه میکردم.
وی تصریح میکند: ما جریانی را آغاز کردیم و خدا را شکر خیلی هم خوب جواب گرفتیم؛ جریان تشویق مردم به نامه نوشتن برای برنامه «رادیو هفت»، در دورانی که هیچ کس نامه نمینویسد در طول هفته صدها نامه از سوی مردم دریافت میکنیم. این مهم نیست که مردم برای ما نامه بنویسند مهم این است که مردم قلم و کاغذ بردارند و رسم الخط فارسی را حفظ کنند، ما این قدر چت کرده و برای هم پیامک زدهایم که یادمان رفته خط فارسی هم وجود دارد. زمانی دوستانمان را از روی خطشان میشناختیم، به همین دلیل است که نامههای اداریمان در «رادیو هفت» به شکل دستنویس است تا وقتی نامهای به مدیری مینویسیم یادش بیاید خط فارسی هم وجود دارد و باید از برنامههایی که از فرهنگ ایرانی حمایت میکنند، حمایت شود.
یکی از راههای نجات ما چنگ زدن به ادبیات است
محمد صوفی، یکی از تهیهکنندگان برنامه «رادیو هفت» درباره بازگشت این برنامه به آنتن میگوید: در دوران قرنطینه و شرایط کرونایی مردم میگفتند جای برنامهتان در تنهاییمان خالی است. وقتی برنامه میسازیم سعی میکنیم مسئولیتهای اجتماعیمان را در ساخت یک برنامه تلویزیونی شکل دهیم و با توجه به واکنش مردم این موضوع در «رادیو هفت» خیلی پررنگ تر بود. وقتی از سوی شبکه پیشنهاد تولید سری جدید آن مطرح شد هر دو طرف احساس کردیم که زمان مناسبی برای بازگشت «رادیو هفت» است، علاوه بر این باورمان این بود که آن نیازهای اجتماعی که سبب شد برنامه را طراحی و شروع کنیم همچنان در جامعه برقرار است و شاید هم بیشتر. در آن سالها وقتی برنامه را شروع کردیم فکر میکردیم برنامه باید به دنبال ایجاد آرامش باشد و همچنان فکر میکنیم مخاطب کنونی تلویزیون در هیاهوی برنامههای مختلف احتیاج دارد که یک ساعت قبل از خواب آرامش را تجربه کند. در اوضاع سخت همهگیری کرونا تولید برنامه خیلی سخت است و سعی کردیم تغییراتی در برنامه ایجاد و «رادیو هفت» دوران کرونا را تجربه کنیم.
وی ادامه میدهد: اتاق سیاهمان را حذف کردیم و همه عوامل را یک جا جمع نمیکنیم و با رعایت شیوهنامههای بهداشتی به خانه هنرمندان مختلف میرویم، یا فضای بازی را انتخاب میکنیم تا افراد بیایند و این کارها، ساخت برنامه را سختتر میکند، ولی مردم باید اوضاع کرونایی را در دل برنامهای که به آن علاقهمند هستند، ببینند.
صوفی ادامه می دهد: اکنون فضای خاصی بر جامعه حاکم است و ما هم درگیر این اوضاع دشوار و تنگنای مالی هستیم، اما طبیعتاً برای تولید یک برنامه موفق خیلی چیزها باید دست به دست هم بدهند. گاهی اوقات فکر میکنیم یک برنامهساز اگر خکر خوبی داشته باشد، کاربلد و خلاق باشد حتماً برنامه موفقی میسازد، ولی گاهی اوقات، حمایتهای نرمافزاری و سختافزاری در درون سازمان گروه را کامل میکند. اگر عوامل برنامهساز در خط حمله ماجرا باشند و قرار باشد گل بزنند، شما در سازمان به یک خط میانی و دفاع و دروازهبانی قوی نیاز دارید؛ یعنی نیازمن همراهی مجموعه مدیران هستید، چه به لحاظ سختافزاری و چه به لحاظ نرمافزاری.
وی درباره همکاری با «منصور ضابطیان» دیگر تهیهکننده برنامه هم میگوید: فکر میکنم اختلاف سلیقه چیز بدی نباشد، چون به رشد برنامه کمک میکند. دوستی و همکاری ما از سال 1373 شروع شد و اکنون بعد از حدود 27 سال همکاری به سلیقهای مشترک رسیدهایم.
صوفی اضافه میکند: اگر برنامهای میخواهد موفق باشد باید حرف خوب بزند و موسیقی خوب پخش کند و در عین حال مقوله ادبیات فارسی خیلی مهم است. اکنون ما تبدیل شدهایم به آدمهای فضای مجازی و آدمهایی که اطلاعات درست و غلط را با هم مخلوط میکنند و در فضای مجازی به خورد هم میدهند. متاسفانه نسل فعلی بر اساس دانشی ساختگی که در این فضا وجود دارد، شکل میگیرد. یکی از راههای نجات ما در بحث مسائل فرهنگی چنگزدن به ادبیات است.
در این برنامه برایمان مهم است که مردم با مقوله ادبیات غنی آشنا و دوباره دست به قلم شوند و برای ما نامه بنویسند. در همین مدت کوتاهی که «رادیو هفت» دوباره روی آنتن رفته مردم بسیار استقبال کردهاند.
خیلی از اوقات مخاطبان در نامههایشان مینویسند که مدتهاست با قلم و خودکار چیزی ننوشتهایم، چون با گوشیهایمان یا با رایانه حاجات نوشتاریمان را بر طرف میکنیم.
به گفته وی، یکی دیگر از اهداف «رادیو هفت» ایجاد گفتوگو در خانوادههاست. خانوادههای ایرانی به جزیرههایی کوچک در درون خانه تبدیل شدهاند و کمتر پیش میآید که اعضای یک خانواده دور یک سفره جمع شوند. اگر آنچه که ما پخش میکنیم باعث شود در بین اعضای یک خانواده که جلوی تلویزیون نشستهاند یک لحظه گفتگو برقرار شود، ما در کارمان موفق بودهایم.
صوفی اضافه میکند: تمام سعیمان را میکنیم که برنامهمان به راضی کردن گروهی خاص از مخاطبان محدود نباشد و حتی در شبهای مختلف لحنهای متفاوتی را به برنامه میدهیم تا مخاطبان خودش را جذب کند.
وی در پایان میگوید: امیدوارم تا جایی که ممکن باشد برنامه را زنده و سر پا نگه داریم و البته تا جایی که استانداردها و کیفیت برنامه لطمه نبیند، بتوانیم ادامه دهیم و در خدمت مردم باشیم.