همکاری مشترک رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ و مرکز پژوهش‌های مجلس، آغاز شد

به گزارش برنا؛ در اولین نشست مشترک این دو نهاد که با حضور رییس و دبیر رصدخانه اجتماعی کووید 19 و چند تن از محققان و متخصصان عضو دبیرخانه رصدخانه و مرکز پژوهش های مجلس، در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی برگزار شد، دکتر حمیدرضا خانکه رییس رصدخانه با ارائه آخرین آمار مبتلایان به کرونا، بهبود یافتگان و فوت شدگان در ایران و جهان، «چالش ها و راهکارهای کووید در کشور» را که مبتنی بر چند مطالعه انجام شده از اسفند سال 1398 است، بیان کرد.

رییس رصدخانه اجتماعی کووید 19 طی سخنانی در این ارتباط گفت: عدم حمایت کافی از نظام سلامت، نداشتن برنامه واحد، عدم وجود آموزش و اطلاع رسانی خوب، باز نبودن فضای رسانه ای، عدم حمایت از گروه های آسیب پذیر، ایجاد محدودیت های کسب و کار بدون حمایت و پائین بودن اعتماد و سرمایه اجتماعی، از جمله چالش های حوزه کووید در کشور هستند که براساس مطالعات متخصصان و محققان حوزه سلامت اجتماعی استخراج شده است.

خانکه، اطلاع رسانی شفاف، برنامه مشخص واکسیناسیون، اعلام عمومی، استفاده از نقطه نظرات نخبگان، و پیش بینی سناریو محتمل  را به عنوان نتیجه گیری کلی مطرح کرد و در ادامه، پیشنهادهای متخصصان و محققان رصدخانه اجتماعی کووید 19 را ارائه داد.

او در بیان پیشنهادهای رصدخانه گفت: ستاد ملی کرونا باید شامل تعدادی از نمایندگان مجلس، نمایندگان دستگاه های اجرایی و نخبگان این حوزه باشد؛ کمیته علمی مشورتی با حضور متخصصان حوزه های مختلف (نخبگان حوزه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی) در کنار نخبگان نظام سلامت تشکیل شود (این کمیته علاوه بر اینکه در تصمیم سازی کمک می کند، می تواند مداخلات را هم ارزیابی کند).

گروه های آسیب پذیر را حمایت کنیم

رییس رصدخانه اجتماعی کووید 19 افزود: سومین پیشنهاد، استفاده از ظرفیت دانشگاه هاست؛ طراحی ساختار پاسخ ملی، ارزیابی مداوم خطر، طراحی نقشه خطر و پیش بینی سناریوهای محتمل (حداقل برای دو سال آینده). تدوین برنامه پاسخ سریع، ارزیابی مداخلات ملی، حمایت از گروه های آسیب پذیر و پیشنهاد تفویض اختیار به مدیران استانی از دیگر پیشنهادات ما است.

خانکه در همین راستا اجرای برنامه مشخص و منظم واکسیناسیون با برنامه واردات واکسن همزمان با تولید داخل، ارتقای اعتماد اجتماعی، عدالت و کاهش نابرابری  و فاصله گذاری اجتماعی (رعایت درمسافرت ها و ...) را هم نام برد.

او همچنین، به شش استراتژی مورد تاکید سازمان جهانی بهداشت اشاره کرد و گفت: براساس این شش استراتژی، باید انتقال مدیریت شود، مواجهه کم شود، اطلاعات غلط به مردم ندهیم، گروه های آسیب پذیر را حمایت کنیم، مرگ و میر و ابتلا به کووید را کاهش بدهیم، مرگ و میر ناشی از عوامل غیرکرونا را کاهش بدهیم .

رییس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، توصیه های سیاستی و اجرایی کلان در زمینه مدیریت و کنترل کووید براساس مطالعات محققان را ارائه داد و تسهیل در مشارکت تشکل ها و سمن ها، انجمن ها و...، هماهنگی های بین بخشی، بکارگیری فناوری، تامین منابع مالی برای نظام سلامت، تامین ضمانت اجرایی قوانین، و ایجاد نظام پایش را از جمله توصیه های سیاستی خواند.

خانکه حمایت از دهک های پائین، همخوانی در توصیه هایی که به مردم می شود، حمایت از افراد ناتوان، توسعه خدمات برای گروه های آسیب پذیر، انجام مطالعات بومی و ارزیابی آنها، تسریع در واکسیناسیون وسیع را به عنوان توصیه های اجرایی کلان بیان کرد.

او همچنین در پایان سخنانش، با تاکید بر حمایت از گروه های آسیب پذیر و سالمندان در برابر کووید، اطلاع رسانی شفاف و به زبان ساده برای مردم، افزایش فعالیت فیزیکی مردم را ضروری دانست و افزود: ما نگران جنبه های روانی و اجتماعی در پسا کرونا (بعد پاندمی کووید) هستیم.

روند شکل گیری رصدخانه اجتماعی کووید 19

 محمد ساعتچی اپیدمیولوژیست، عضو هیات علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و همچنین، عضو دبیرخانه رصدخانه اجتماعی کووید 19 در ادامه ضمن اشاره به روند شکل گیری رصدخانه، دبیرخانه و کارگروه های تخصصی آن، گزارشی از مطالعات در دست اجرای رصدخانه ارائه داد.

او از چهار طرح پژوهشی اولویت دار به عنوان مطالعات در دست اجرای رصدخانه نام برد و در مورد هر یک توضیح مختصری را ارائه داد، که (1) فاز دوم طرح بررسی میزان پذیرش مردم نسبت به واکسن و مقایسه آن با نتایج فاز اول این مطالعه که اوایل اردیبهشت ماه انجام و نتایج آن به وزارت بهداشت اعلام شده است، از جمله این طرح هاست.

ساعتچی همچنین، (2) کوهورت تاثیرات اجتماعی کووید 19 بر افراد بالای 18 سال سن، و (3) تاثیرات اجتماعی کووید 19 بر کودکان 6 تا 18 ساله ، را از دیگر طرح های در دست اقدام رصدخانه خواند.

او با اشاره به طرح چهارم تحت عنوان "بررسی میزان درک مردم از اقدامات دولت"، گفت: در این طرح، مشخص می شود که مردم چقدر نسبت به اقدامات دولت اعتماد دارند و چه نگرشی دارند؟ چرا که میزان تبعیت مردم با این نتیجه، رابطه مستقیم دارد. با توجه به اینکه مجموع اقدامات سیاستگذاران و مسئولان نظام سلامت وارد این مطالعه می شود، اطلاعاتی که بدست می آید، می تواند پاسخگوی این سوال نیز باشد که چقدر مسئولان، این سیاست ها را عملیاتی می بینند.

او افزود: ابزار بررسی تغییرات برای اجرای دقیق این مطالعه، ساخته شده و در اختیار دانشگاه های علوم پزشکی کشور قرار می گیرد تا با توجه به شرایط بومی و فرهنگی هر منطقه، این مطالعه انجام شود، چون سیاستگذاری برای هر منطقه نیز متفاوت خواهد بود.

خلاصه ای از مطالعات رصدخانه به متخصصان و محققان مرکز پژوهش های مجلس ارائه می شود

در ادامه، متخصصان و محققان مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی ضمن طرح سوال هایی از دکتر خانکه و مسئولان دبیرخانه رصدخانه، ساختار مرکز پژوهش های مجلس را تشریح کرده و درباره گزارش های تهیه شده و فعالیت های مرکز پژوهش ها و معاونت های آن پیرامون پاندمی کووید 19 توضیح دادند.

خانکه رییس رصدخانه اجتماعی کووید 19 نیز با ابراز خشنودی از همکاری رصدخانه با مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، پیشنهاد کرد که این همکاری منجر به پاسخگویی به سوال های نمایندگان مجلس در خصوص پاندمی کووید 19 شود و به حوزه قانونگذاری و ارائه لایحه پیرامون این موضوع کمک کند.

او به منظور مشخص کردن چالش ها و ترسیم نقشه راه مشترک، گفت:  خلاصه ای از مطالعات رصدخانه اجتماعی کووید 19 و همچنین، نقشه راه رصدخانه به متخصصان و محققان مرکز پژوهش های مجلس ارائه می شود تا از آنها برای فعالیت های بعدی استفاده شود.

سپس به عنوان مصوبه این نشست مشترک، مقرر شد که معاونت های مرکز پژوهش های مجلس، چالش های مربوط به حیطه وظایف خود در ارتباط با کووید را مشخص کنند، تا چالش های مورد توافق انتخاب شده و چالش های منتخب به پروژه های بزرگ تعریف شود و این مطالعات با همکاری نخبگان در مراکز تحقیقاتی و دانشگاه های کشور طراحی و به اجرا گذاشته شود.

گفتنی است؛ رصدخانه اجتماعی کووید 19 از اواخر اسفندماه سال گذشته (1399)، با ابلاغ دکتر سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، به دکتر حمیدرضا خانکه رییس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی سپرده شد تا با تاسیس این رصدخانه، تبعات و تاثیرات اجتماعی کووید 19 بررسی شود، و نتایج آن به سیاستگذاران و برنامه ریزان کلان کشور کمک کند.