مستند زندگی قاآنی شیرازی در چراغداران

به گزارش برنا؛ چراغداران برنامه مستندی است که در آن  زندگی مفاخر  ایران زمین روایت شده و یاد و نام آنها گرامی داشته می شودو امروز در این برنامه بخش هایی از زندگی «قاآنی شیرازی» تقدیم شنوندگان می شود.

میرزا حبیب‌الله شیرازی متخلص به قاآنی، از برجسته‌ترین شاعران دوران قاجار به شمار می‌آید که القابی چون «حسام العجم» و «مجتهدالشعراء» داشت. قاآنی، شاید نخستین شاعر ایرانی است که به زبان فرانسه تسلط داشت و در ریاضیات، کلام و منطق نیز استادی مسلم محسوب می‌شد.

میرزا حبیب الله شیرازی، متخلص به قاآنی در ۲۸ مهر ۱۱۸۷ خورشیدی در شیراز دیده به جهان گشود. پدرش میرزا محمد علی گلشن، از طایفه زنگینه بود که در شیراز به دنیا آمده و همانجا پرورش یافته بود.

قاآنی در هفت سالگی به مکتب رفت و ۱۱ ساله بود که پدرش را از دست داد و با خانواده خود به فقر و تنگدستی افتاد اما در عین فقر و تنگدستی از ادامه تحصیل باز نایستاد و چندی در اصفهان به تحصیل ریاضی و معارف اسلامی گذراند و بعد به شیراز بازگشت و به تدریس عروض و شرح دیوان خاقانی و انوری پرداخت تا آنکه در ۱۲۰۲ خورشیدی شاهزاده حسنعلی میرزا، شجاع السلطنه، فرزند فتحعلی شاه به شیراز آمد و او را مورد لطف و مهربانی قرار داد.

قاآنی در ادبیات عرب و فارسی مهارت کافی یافت و به حکمت نیز علاقه سرشاری داشت و می‌توان گفت شهرت شاعری او لطمه به مقام او به عنوان یک حکیم و دانشمند زده‌است. در حکمت او را همپایه ملاصدرا و حاج ملاهادی سبزواری و در شرعیات مرتضی انصاری شمرده‌اند. از این رو فتحعلی‌شاه او را «مجتهدالشعراء» لقب داد.

هنگامی که محمد شاه بر تخت نشست، قاآنی به حلقه شاعران دربار پیوست و از شاه لقب حسام العجم گرفت.

قاآنی در ۱۲۲۲ خورشیدی به قصد اقامت دائم به شیراز بازگشت و چندی بعد به تهران آمد و باز به شیراز رفت و در این مسافرت ها همشهریان او ابتدا مقدمش را گرامی داشتند اما رفته رفته جمعی از ادبای شیراز به آزارش پرداختند. تا اینکه در ۱۲۲۵ خورشیدی به تهران بازگشت و به دربار ناصرالدین شاه پیوست و شاعر رسمی دربار شد و از آن پس به طور دایم در تهران اقامت افکند و خانواده خود را نیز به تهران آورد و سرانجام در ۱۲۳۳ خورشیدی به بیماری مالیخولیا و پریشان گویی مبتلا گشت و در ۱۳ اردیبهشت  ۱۲۳۳ خورشیدی از دنیا رفت و در شهر ری در جوار مزار شیخ ابو الفتوح رازی به خاک سپرده شد.

برنامه »چراغداران» را به تهیه کنندگی حسینی باغسنگانی و روایت بهروز رضوی ساعت ۱۲:۴۰ روی موج‌اف ردیف۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید .