رونق تولید انیمیشن بدون حمایت‌های دولتی دولت امکان‌پذیر نیست

به گزارش برنا؛ محبوبه کلایی کارگردان پویانمایی «دیوار چهارم» حاضر در سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران درباره این اثر توضیح داد: این فیلم درباره روابط بین فردی در یک خانواده است که از دریچه نگاه یک کودک روایت می‌شود. مدت‌ها روی موضوعات مربوط به روابط بین فردی در خانواده مطالعه بصری می‌کردم، تلاشم این بود که این مفاهیم را در پیوند با معماری و عناصر«خانه» طراحی کنم، به طوری که لایه‌های معنایی فیلم مانند یک سازه معمارانه، عمل کنند.

او ادامه داد: معمولا موضوعاتم را از دل وضعیت‌هایی انتخاب می‌کنم که زندگی کرده‌ام و همین‌طور مشاهدات به ظاهر معمولی که در طول روز دارم. به همین خاطر نسبت‌ام با فضای تجربی، علاوه‌بر تکنیک‌ها و شیوه ساخت، نوعی بداه بودن و استفاده از تجربه زیسته هم هست. با این همه باید بگویم آنچه که در نهایت ساخته می‌شود، باز هم تمام تجربه‌ام نیست. ممکن است نقطه شروع کار برآمده از مشاهده‌ای در واقعیت باشد، اما در ادامه با حجم زیادی از خیال پیوند می‌خورد.

کلایی گفت: مهم‌ترین چالش پیش‌رویم، پیدا کردن شیوه‌ای برای تلفیق تکنیک‌ها بود، به‌طوری‌که ضمن استفاده از این تنوع فرمی بتوانم وحدت بصری مورد نیاز فیلم را هم ایجاد کنم. ایجاد وحدت فرمی در اثری که حاصل تکنیک‌های متنوع است، باعث می‌شود مخاطب نه درگیر تغییر تکنیک‌ها که متمرکز بر تاثیر حاصل از این شیوه بیانی باشد. در این اثر تکنیک‌هایی از جمله نقاشی روی فیلم، استاپ‌موشن، آبجکت انیمیشن و غیره استفاده شده است که آنها را به فراخور نیاز پلان‌های طراحی شده، انتخاب می‌کردم. طی ساخت «دیوار چهارم» محدود به پیش‌تولید عمل نکردم و هرجایی نیاز به تغییر در روایت و یا شیوه بیانم می‌دیدم به آن عمل می‌کردم.

کارگردان «دیوار چهارم» ادامه داد: لوکیشن این انیمیشن، خانه‌ای  بود که در آن زندگی می‌کنم. برای همین بخشی از زندگی‌ام را به عنوان سازنده در این فیلم می‌بینم. در حقیقت تجربه‌ای بسیار شخصی هم در این اثر شکل گرفته است که تنها برای خودم معنا پیدا می‌کند. راجع به فرآیند تولید هم باید بگویم، حدود یک سال و نیم درگیر بودم که بخش بیش‌تر این زمان صرف پیش تولید شد.

کلایی افزود: اتفاقی که در انیمیشن می‌افتد به شما امکان می‌دهد که مفهوم بی‌نهایت را درک و تجربه کنید. شاید بتوان گفت خاستگاه فیلم تجربی، انیمیشن است. مدیومی که امکانات بیانی نامحدودی را در اختیار سازنده قرار می‌دهد و او را به تجربه‌گری دعوت می‌کند.

او ادامه داد: رونق تولید انیمیشن در ایران بدون حمایت‌ سازمان‌های دولتی قابل تصور نیست. البته وضعیت در تولید آثار تبلیغاتی و تجاری پویانمایی بهتر است و استودیو‌های خصوصی بسیاری آثار با کیفیت تولید می‌کنند. با اینکه تولید چنین آثاری به دلیل نبود شرایط مطلوب اکران برای فیلم‌های کوتاه، توجیه اقتصادی ندارد، اما نمی‌توان از تأثیر آن بر شکل‌گیری فرهنگ و هویت کشور به خصوص در وجهه بین‌المللی غافل بود.

کارگردان انیمیشن «دیوار چهارم» گفت: دغدغه شخصی‌ام علاوه‌بر تمرکز بر آثار کوتاه، تولید اثر بلند تجربی نیز هست. چنین رویکردی در انیمیشن سایر کشورها وجود دارد و می‌توان آن را تجاری‌سازی آثار تجربی دانست. حجم خلاقیتی که در اثر تجربی اتفاق می‌افتد، در اکثر موارد منجر به کاهش هزینه‌های تولید خواهد شد، ضمن اینکه اثر تمام شده، در نوع خود بدیع و ویژه نیز هست و می‌تواند شیوه‌های بیانی تازه‌ای را به انیمیشن کلاسیک معرفی کند.

سی وهشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۰ (۱۹ تا ۲۴ اکتبر ۲۰۲۱) برگزار می‌شود. این رویداد برای اولین‌بار در تاریخ سینمای ایران واجد شرایط تایید آکادمی اسکار شناخته و معرفی شده است.