نادر طالب‌زاده: هر جا که مهاجرت وجود داشته باشد از «دیپورت» استقبال می‌شود

به گزارش خبرنگار برنا، پس از اکران فیلم سینمایی «دیپورت» در سالن سوره حوزه هنری امیرسجاد حسینی کارگردان فیلم، جواد موگویی منتقد و نادر طالب‌زاده منتقد سینما در نشستی درباره فیلم صحبت کردند. پیش از آغاز نشست با حضور این افراد از خانواده شهید مصطفی صدرزاده تجلیل شد.

در ابتدای این نشست امیرسجاد حسینی اظهار داشت: زمانی که می‌خواستیم این فیلم را بسازیم بحث افغانستان مد نبود، از نظر من این آفت فیلمسازی است که هر زمان موضوعی مد می‌شود و عده‌ای صرفاً به همین دلیل بدون شناخت به سراغ ساخت آن می‌روند. من فکر می‌کردم فیلمی درباره شهدای مدافع حرم بسازم اما قصه را از زاویه دید همسران آن‌ها روایت کنم و در واقع به همسرانشان بپردازم که چگونه راه آن‌ها را ادامه می‌دهند یا پس از آن‌ها چه زندگی دارند یا حتی شاهد برایشان شکی به وجود آمده و به آن شک بپردازم. موضوع یک مهاجر افغانستانی که می‌خواهد از کشور بگریزد نیز برای من موضوع جذابی بود اما نمی‌توانستم قصه‌ام را درباره‌اش پیدا کنم تا به شهید صدرزاده رسیدم و این فیلم را ساختم.

او افزود: من فیلم برادران محمودی را هم قبل از ساخت این فیلم دیده‌ام اما اتفاقاً به خاطر نوع نگاه آن‌ها بود که به فکر ساخت این اثر افتادم چرا که معتقد هستم فیلم آن‌ها علیه نگاهی است که دارند. به هر حال این فیلم با همه سختی‌هایی که داشت ساخته شد و جالب است که بدانید بودجه این فیلم حتی به اندازه یک تیزر هم نمی‌شود و اکثر کسانی که در این اثر با ما همکاری کردند دستمزد نگرفتند. ما ایده‌های بیشتری داشتیم که متأسفانه به دلیل کمبود بودجه نتوانستیم فیلمبرداری کنیم.

نادر طالب‌زاده در ادامه گفت: فیلم خیلی خوب و خوش ساختی است که ساختاری حرفه‌ای با موضوعی بسیار مهم دارد. شاید در بُعد مستند نتوان به برخی مضامین و موضوعات پرداخت اما در بعد دراماتیک این امکان وجود دارد و در این فیلم دیدیم که به شکل درستی پرداخت صورت گرفته است. به نظر من «دیپورت» فیلمی است که می‌توان در کلاس درس هم از آن استفاده کرد. دکوپاژ و زیبایی‌شناسی سینمایی دارد و در استفاده از موسیقی و اجزای درام بسیار خوب کار کرده و ریتم عالی که دارد من فکر می‌کنم می‌تواند مخاطب بین‌المللی داشته باشد.

جواد موگویی نیز در ادامه اظهار داشت: درباره این فیلم چند نکته به ذهنم می‌رسد که باید بگویم. امروز که فیلم را می‌خواستم ببینم، آن را داخل موبایلم پخش کردم و کارم را انجام می‌دادم اما بعد از 5 یا 6 دقیقه به این نتیجه رسیدم که باید فیلم را با جدیت ببینم و کار را رها کرده و فیلم را داخل لب‌تاپ با دقت دیدم و دو حسرت برای من داشت. یک اینکه فیلم بسیار فقیر بود و حدس می‌زنم زیر 60 تا 70 تومان خرج شده و می‌شد این فیلم بالای 60 دقیقه باشد و قصه‌‌هایی چون پدر ابوذر را می‌شد بیشتر دنبال کرد اما به دلیل فقیر بودن فیلم به نظر می‌رسد که قصه ادامه پیدا نکرده است.

حسینی در ادامه این نشست اظهار داشت: واقعا این حسرت هست و ما فیلم را با ۷۰ میلیون تومان ساختیم. چند سکانس نگرفتیم چون پول نداشتیم و سعی ما این بود که تله‌فیلم نشود.

طالب‌زاده: من متوجه فقر هم نشدم. لوکیشن آخر فیلم خیلی خوب بود و به نظر من انتخاب لوکیشن بسیار عالی صورت گرفته بود و زمان‌های فیلمبرداری خیلی خوب انتخاب شده بود. اصلا شبیه تله‌فیلم نبود و ساختاری سینمایی داشت. این فیلم برای هر جا که مهاجر داشته باشد خوب و مفید است و مخاطب خواهد داشت.

حسینی در پاسخ به پرسش طالب‌زاده درباره تحصیلاتش گفت: من ۱۵ تا فیلم کوتاه آماتور و نیمه‌آماتور کار کردم و در مجله فرم و نقد هم نقد مینویسم و سعی کردم سینمای انتلکت و قصه‌گو را با هم تلفیق کنم.

طالب‌زاده اظهار داشت: دکوپاژ میکردید یا صحنه را میچیدید و فیلم میگرفتید؟

حسینی در پاسخ اظهار داشت: ما بخشی را استوری‌برد کردیم و یه جاهایی هم طبق تولید تغییر میکرد و میساختیم. 

طالب‌زاده خاطرنشان کرد: من فکر می‌کردم کارگردان «دیپورت» یک افغانستانی است. یک زمانی ما در باغ فردوس به چند تن از علاقه‌مندان به سینما که افغانستانی بودند فیلمسازی آموزش می‌دادیم و تصور من بر این بود که یکی از همان دوستان این فیلم را ساخته است. بازیگران را چگونه انتخاب کردید؟

حسینی در پاسخ گفت: به یک تئاتری دعوت شدم و آقای فریضه را آنجا دیدم که با نوید محمدزاده در نمایش «پچ پچه‌های پشت جبهه جنگ» بازی می‌کرد و از او پس از نمایش دعوت کردم که در این فیلم حضور داشته باشد.

طالب‌زاده خاطرنشان کرد: این فیلم خیلی خوب در خارج از کشور دیده می‌شود و هیچ چیز از کارگردانهای خوب غربی کم ندارد. حتما برای اکران آن در خارج از کشور برنامه‌ریزی کنید.

در ادامه این نشست موگویی گفت: در چند بخش از فیلم من ارتباط عاطفی خوبی برقرار کردم چرا که پدر من نیز جانباز بود و سال‌ها به عنوان جانباز شناخته نمی‌شد. فیلم در جایی از دفاع مقدس دست گذاشته که خیلی از ما از آن کمتر می‌دانیم. در جنگ هشت ساله ما با عراق ما از 7 یا 8 کشور شهید داریم و یکی از بیشترین شهدای خارجی هم مربوط به کشور افغانستان بود.تصویری که از افغانستان در جنگ داریم مربوط به تیپ فاطمیون است و فیلم جای درستی دست گذاشته که نزدیکی دو ملت را نشان دهد اما مسئله مهاجرت هیچ‌گاه برای کشور میزبان دلچسب و مطلوب نیست، انتظار داشتم در این فیلم نگاهی از سوی میزبان نیز شاهد باشیم که اینگونه نبود.

او در ادامه گفت: نکته دیگر این است که ما مدافع حرم افغانستانی در عراق نداشتیم و مدافعان حرم افغانستانی به سوریه رفته‌اند. از آنجا که فیلم خیلی رئال هست به نظر من این تحریف حساب می‌شود.

فیلم خیلی بد موقعی پخش میشود. همه زحمت فیلم تعمیق دادن به دوستی است و ما در دوره‌ای هستیم که امیدوارم فیلم قربانی وضعیت امروز نشود. دیالوگ مهم صدرزاده در فیلم این است که طالبان عوض شدنی نیست و این جمله که بسیار مهم است باید استناد داشته باشد و من فکر نمیکنم اگر واقعیت نداشته باشد باز هم تحریف صورت گرفته است.

حسینی در ادامه خاطرنشان کرد: با این نکته که فیلم زمان بدی پخش می‌شود. موافق هستم اما من تحریف را قبول ندارم و مصطفی نماینده بچه مسلمان قلدر است و البته طبق تحقیقات من لشکر فاطمیون در عراق هم بوده است. به هر حال فیلمساز نگاه خود را دارد و حتی فیلمی چون «چ» هم اینگونه است و شما نگاه کارگردان را در شخصیت‌پردازی شاهد هستید.