شاید هم این ذات بحران است که از دلش، جلوههای ماندگاری از عشق و همدردی بین آدمها به وجود میآید؛ درست مثل زمان جنگ. آن روزها هم مثل الان، خیلیها دلشان دریایی بود از همدلی و مهرورزی. راستش را بخواهید برای من و امثال من که سنمان به آن روزها قد نمیدهد، همین کرونا، بازسازی خوبی از روایتهایی شد که فکر می کردیم یا فراموش شده و یا در حال فراموشی است.
آری، کرونا باعث شد تا چشمانمان برای هموطنانی که روی تخت بیمارستان با مرگ دست و پنجه نرم میکنند بارانی شود، دلهایمان برای همدلی و همنفسی فاصلهها را بشکافد و دستهایمان بیشتر از همیشه دستهای مهربان عزیزانمان را بفشارد.
شاید تا قبل از آمدن کرونا، آنچنان که باید قدردان مهربانی پزشکان و پرستارانمان نبودیم؛ همیشه معیارمان را روی اعداد و ارقام دریافتی این قشر میگذاشتیم و بدون توجه به خطرات و آسیبهای شغلیشان، طلبکارانه با این حرفه برخورد میکردیم. شاید نمیدانستیم که همین سرمایههای اجتماعی، در روزگار سخت و دردناک جامعه، سپر بلای جانهایمان می شوند و همچون اسطورههای کتابهای داستان برای نجاتمان، جانشان را پیشکش میکنند.
از طرف دیگر همین کرونا، صحنههای تامل برانگیز دیگری را نیز رقم زد. در روزهای نخستین همهگیری کووید، در آن دقایق پرالتهاب و پر از دلهره، عدهای بی شمار از همین آدمهای دور و اطرافمان، کارهایی کردند که انصافا در مدار اقدامات داوطلبانه و خیرخواهانه اگر نگوییم بینظیر، کم نظیر بود. این که دلت را به دریا بزنی و بروی در دل غسالخانههای شهر یا این که بدون تجهیزات موثر به کمک کادر درمان بروی، روحیهای سترگ می خواهد که کرونا ثابت کرد ضمیر خیلی از هموطنانمان همین گونه است. حالا اگر بخواهیم مصداقهای این همدلی و مهرورزی را در یک سال و نیم گذشته فهرست کنیم، میشود مثنوی هفتاد من کاغذ.
در این میان شاید اگر برنامه ساختارمندی برای بهرهگیری از این ظرفیت فوق العاده مردمی در راستای افزایش مشارکت اجتماعی حوزه سلامت میبود، اتفاقات مبارکتری در این حوزه به وقوع می پیوست. ایران اسلامی در طی چهل و اندی سال قبل، بسترهای کارآمدی در لوای خیران تخصص محور ایجاد کرده است که میتوان از مهم ترین آن ها به مجمع خیرین سلامت، خیرین مدرسه ساز، خیریه شهریار و... اشاره کرد اما همچنان از نبود ساز و کاری مدون برای گردهمایی خیرین معنوی کشور که بعضا جانشان را برای سلامت مردم هدیه میکنند، رنج میبریم. باید با فکر و برنامهریزی، از این فرصت عظیم معنوی و ظرفیت انسانی بهره بیشتری جست تا در روزهای پساکرونا، آسیب های یکی دوسال اخیر حاصل از کویید19 و سویههای ناهمگون آن به سرعت محو شود.
در همین راستا پیشنهاد میشود کمیتهای ذیل کارگروه ملی کرونا تشکیل، جنبههای مصداقی این کار اجتماعی بزرگ احصا و برای افزایش سطح مشارکتهای اجتماعی، فراخوانی گسترده برای حضور به داوطلبان اقدامات خیرخواهانه منتشر شود. بی شک با این گام، بنای ساختارمندی از توسعه شبکه اجتماعی سلامت شکل خواهد گرفت.
*بنیامین یوسف زاده
خبرنگار و فعال رسانه