به گزارش برنا، اگرچه سن یکی از عامل اصلی بروز مشکلات زانو است، اما افراد جوان نیز ممکن است به این مشکلات مبتلا شوند. در برخی افراد، ابتلا به عوارض ناشی از مشکلات زانو مانند آرتروز ممکن است ارثی باشد. برای برخی دیگر، آرتروز میتواند ناشی از آسیب یا عفونت یا حتی به دلیل اضافه وزن باشد.
در بیشتر موارد، اما نه همه موارد، علائم استئوآرتریت زانو موقتی هستند و با گذشت ماهها یا سالها بدتر و بیشتر میشوند. بررسی علائم اولیه آرتروز زانو آسان است، اما در صورتی که علائم درمان نشوند ممکن است بدتر شوند.
شایعترین علامت این عارضه، درد قسمت زانو است. توصیف درد به شرایط و موقعیت فرد بستگی دارد. برای مثال، درد ممکن است موقتی باشد و گاهی به صورت مبهم و دردناک یا به صورت تیز و شدید تجربه میشود.
درد آرتروز زانو معمولاً با فعالیتهای خاصی که فشار بیشتری بر مفصل وارد میکند، بدتر میشود، مانند هنگام چمباتمه زدن یا بالا رفتن از پلهها. اصولا درد زانو را میتوان با استراحت و کمپرس یخ کاهش داد.
اینکه آرتروز زانو دقیقا چگونه باعث درد میشود موضوعی ناشناخته است و به نظر میرسد در هر فردی متفاوت است.
هنگامی که غضروف زانو از بین می رود، استخوانهای ران و استخوان درشت نی و گاهی اوقات کشکک ممکن است به هم ساییده و در نتیجه تحریک شوند. گاهی این تحریک منجر به تولید مایع اضافی مفصلی و در نتیجه تورم زانو میشود.
اصطکاک استخوانها روی هم و تورم مفصل زانو باعث سفت شدن زانو میشود. برخی افراد ممکن است فقط حدود 30 دقیقه در صبح یا بعد از نشستن طولانی مدت، سفتی زانو را تجربه کنند. سفتی ممکن است با تورم قابل مشاهده یا کاهش دامنه حرکتی همراه باشد.
ممکن است پوست روی زانو قرمز و داغ شود. این علائم همچنین میتواند نشان دهنده عفونت باشد که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. توصیه میشود افرادی که از علت اصلی قرمزی و داغی زانو مطمئن نیستند، به ویژه هنگامی که با تورم همراه است، فورا به دنبال مراقبتهای پزشکی باشند.
ممکن است دامنه حرکتی زانو محدود شده و انعطاف پذیری آن کاهش یابد. به عنوان مثال، آرتروز متوسط تا پیشرفته زانو ممکن است خم شدن یا صاف کردن کامل زانو را دشوار کند.
زانوها ممکن است بعد از خواب یا نشستن طولانی مدت سفت شوند. افراد مبتلا به آرتروز زانو اغلب صبحها که میخواهند از رختخواب بلند شوند یا وقتی بعد از یک دوره طولانی نشستن میخواهند از روی صندلی بلند شوند، بیشتر احساس درد دارند.
احساس یا شنیدن صدای ترق یا ترک خوردن هنگام خم کردن زانو، مثل هنگام خم شدن به حالت اسکات، نشانه اصطکاک مفصل زانو است. اصطلاح پزشکی این علامت کرپیتوس است.
توجه: کرپیتوس به تنهایی بدون وجود علائم دیگر جای نگرانی ندارد.
آرتروز متوسط تا پیشرفته زانو میتواند باعث ایجاد احساس لغزش یا به اصطلاح خالی کردن زانو شود. در صورتی که شیارها یا فلپهای ناهموار در غضروف فرسوده گیر کنند یا تکهای از غضروف بشکند و در مفصل گیر کند، این احساس لغزش در زانو میتواند رخ دهد. قفل شدن یا خالی شدن زانو در افرادی که آسیب رباط یا پارگی مینیسک دارند نیز رایج است.
علائم و نشانههای آرتروز زانو اغلب به تدریج ظاهر میشوند. زانو درد ناگهانی به احتمال زیاد ناشی از ضربه یا بیماری دیگری مانند نقرس کاذب است. آرتروز زانو ممکن است غیرفعال باشد (یعنی ممکن است فرد از ابتلا به آن بیخبر باشد) و تنها پس از یک رویداد آسیبزا یا فعالیت بدنی شدید و بیش از حد علامتدار شود.
تشخیص زودهنگام علائم و نشانههای آرتروز زانو و درمان مناسب میتواند به طور چشمگیری پیشرفت علائم آرتروز شده یا علائم دیگر را از بین ببرد.
آرتروز زانو به پنج مرحله تقسیم میشود. مرحله 0 به زانوی طبیعی و سالم اشاره دارد. بالاترین مرحله یعنی مرحله 4، به آرتروز شدید اختصاص دارد. آرتروزی که در این حد پیشرفت کرده است احتمالا موجب درد شدید و ایجاد اختلال در حرکت مفاصل میشود.
مرحله 0 آرتروز به عنوان زانوی سالم و طبیعی طبقه بندی می شود. مفصل زانو هیچ علائمی از آرتروز نداشته و مفاصل بدون هیچ گونه اختلال یا درد، عملکردی طبیعی دارند.
اشعه ایکس ممکن است هیچ آسیبی را نشان ندهد، اما رشد استخوانی به نام استئوفیت میتواند نشانه اولیه آرتروز زانو باشد. سایر تغییرات مفصل در این مرحله میتواند شامل آسیب جزئی به غضروف و باریک شدن فضای بین استخوانهای مفصل باشد. فرد مبتلا به آرتروز زانو مرحله 1 معمولاً در نتیجه ساییدگی بسیار جزئی اجزای مفصل، درد یا ناراحتی را تجربه نخواهد کرد.
مرحله 2 آرتروز زانو مرحله ی خفیف بیماری است. عکس اشعه X مفاصل زانو در این مرحله رشد بیشتر اسپورهای استخوانی را نشان می دهد، اما غضروف معمولا هنوز در اندازه سالم است، به عنوان مثال فضای بین استخوانها طبیعی است و استخوانها به یکدیگر کشیده نمیشوند.
در این مرحله، مایع سینوویال نیز معمولا در سطح کافی برای حرکت طبیعی مفصل وجود دارد. با این حال در این مرحله ممکن است افراد شروع به مشاهده علائم زیر کنند:
در این مرحله، اشعه ایکس موارد زیر را نشان میدهد:
برخی افراد ممکن است متوجه علائم زیر شوند:
با پیشرفت آرتروز، غضروف به نازک شدن و شکستن ادامه میدهد. استخوان ها با ضخیم شدن و تشکیل تودههای بیرونی استخوانی به این عملکرد پاسخ خواهند داد.
مرحله 4 آرتروز “شدید” در نظر گرفته میشود. افرادی که مرحله 4 آرتروز زانو را تجربه میکنند درد و ناراحتی زیادی در هنگام راه رفتن یا حرکت مفصل متحمل میشوند. این موضوع به این دلیل است که فضای مفصلی بین استخوانها به طور قابل توجهی کاهش مییابد؛ غضروف تقریبا به طور کامل از بین رفته است و مفصل سفت و احتمالا بیحرکت میشود. مایع سینوویال به طور چشمگیری کاهش مییابد و دیگر به کاهش اصطکاک در میان اجزای متحرک مفصل کمک نمیکند.
در صورتی که درد، تورم یا سفتی در زانوهای خود دارید به پزشک مراجعه کنید. مراقب علائم دیگری مانند پوست داغ و قرمز و قفل شدن مفصل زانو باشید.
انتهای پیام/