مقاوم سازی لرزه ای به چه معناست؟

به گزارش برنا، بهسازی مقاومت لرزه ای به منظور افزایش مقاومت سازه در برابر بارهای مختلف انجام می‌شود. با توجه به اینکه ایران، کشوری زلزله‌خیز است، شناخت این روش‌ها برای افزایش مقاومت سازه در برابر بارهای لرزه‌ای اهمیت بسیار زیادی دارد تا جان و مال ما در امان باشد. ساختمان‌های بتنی، باید بنابر استانداردها به گونه‌ای ساخته شوند که در مقابل بارهای لرزه‌ای مقاومت کافی داشته باشند. در این مقاله، اهداف بهسازی لرزه ای و روش‌های انجام آن مورد بررسی قرار می‌گیرند.

مقاوم سازی و بهسازی لرزه ای چیست؟

به عملیاتی که به منظور افزایش مقاومت المان‌های سازه‌ای باربر در مقابل بارهای وارده انجام می‌شود، مقاوم سازی گفته می‌شود. با بهبود این المان‌ها، جان و مال افراد در امان خواهد بود. در هر سازه، توجه به جزئیات و مقاومت هر یک از اجزا بسیار مهم است و باید مورد توجه قرار گیرد.

البته بهسازی لرزه ای، تعریف دیگری دارد. به طور کلی، در صورت آسیب دیدن یک سازه یا قرار گرفتن در معرض آسیب، فرایندهایی به منظور افزایش سطح عملکرد سازه در شرایطی مشخص انجام می‌شود که به آن بهسازی لرزه ای سازه ها گفته می‌شود. در ادامه، در خصوص روش‌های مرسوم آن‌ها صحبت خواهیم کرد.

راهکارهای بهسازی لرزه ای ساختمان و مقاوم سازی آن 

بر اساس دستورالعمل بهسازی لرزه ای ایران، چندین راهکار وجود دارد که می‌توان از آن‌ها به عنوان روشی برای افزایش مقاومت سازه استفاده کرد. هر یک از این راهکارها را می‌توان به صورت مجزا و یا در ترکیب با هم مورد استفاده قرار داد. امر مهم در بهسازی، هزینه‌های ناشی از آن است که گاهی منجر به پشیمانی افراد نیز می‌شود. در این شرایط، هزینه و خرید تجهیزات، از جمله خرید ورق فولادی و خرید میلگرد اصفهان، در هزینه‌های نهایی اثر گذار خواهد بود.

علت مقاوم نبودن یک سازه در برابر بارهای لرزه ای ممکن است وجود جزئی باشد که عملکرد مناسبی ندارد. در صورتی که یکی از اعضای مهم ساختمان چون ستون یا مهاربند، آسیب دیده باشند، باید بهسازی آن انجام شود.

در ادامه، روش های بهسازی و مقاوم سازی لرزه ای را معرفی خواهیم کرد.

استفاده از مهار بند برای مقاوم سازی لرزه ای

به کارگیری مهاربند، یکی از روش‌های بهسازی لرزه ای است که در سازه‌های فلزی استفاده می‌شود. بدین ترتیب با در نظر داشتن ملزومات معماری و عدم ایجاد مشکل در آن‌ها، مهاربند به قاب افزوده می‌شود. مهاربند، وظیفه دارد مقاومت سازه را افزایش داده و تا حد امکان از تغییر مکان سازه در حین وارد شدن بار جلوگیری کند.

ظرفیت بتن ریزی در این روش اهمیت دارد؛ چرا که بتن باید بتواند نیروهایی که در اثر افزودن مهاربند وارد می‌شوند را کنترل کند.

دیوار برشی در بهسازی لرزه ای 

به منظور بهبود سطح عملکرد ساختمان، می‌توان از دیوارهای برشی استفاده کرد. این دیوارها مقاومت طبقات و سازه را افزایش می‌دهند. دیوار برشی بتنی، یکی از این روش‌ها است که در بهسازی لرزه ای سازه های بتنی و فولادی می‌توان از آن استفاده کرد.

دیوار برشی فولادی، روش دیگری است که به بهبود سازه کمک می‌کند. با این تفاوت که نسبت به نوع بتنی، افزایش وزن سازه را در پی ندارد. این دیوارهای برشی، جذب انرژی و شکل‌پذیری را بالا می‌برند.

به کارگیری ژاکت بتنی

برای بهسازی لرزه ای سازه های فولادی و بتنی، می‌توان از ژاکت‌ بتنی استفاده کرد. البته، در هر یک از این ساختمان‌ها، روش اجرای ژاکت متفاوت است. در سازه بتنی، با کاشت میلگرد آجدار اتصال بهتری بین بتن قدیمی و جدید ایجاد می‌‌شود.

با کمک ژاکت بتن آرمه، تغییر شکل اعضای آسیب دیده کاهش می‌یابد. در این صورت، ژاکت فولادی منجر می‌شود که اجزای مهم سازه به حد بحرانی نرسند. در برخی طراحی‌ها، امکان استفاده از ژاکت فولادی در دور تا دور یک جزء سازه وجود دارد. در غیر این صورت می‌توان تنها در چند وجه از آن استفاده کرد. این روش، یکی از بهترین روش‌ها برای بهسازی لرزه ای فونداسیون و دیوارهای برشی به شمار می‌رود.

ژاکت فلزی در بهسازی لرزه ای

ژاکت فلزی یا ژاکت فولادی، روش دیگری است که برای افزایش سختی و شکل‌پذیری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش که در هر دو نوع سازه فلزی و بتنی قابل بکارگیری است، به انکرهایی نیاز دارد تا ورق های فولادی را به ستون و تیر وصل کند. ورق های فولادی، باید با جوشکاری به اجزای مورد نظر سازه وصل شوند. به کمک ژاکت فولادی می‌توان مقاومت برشی و خمشی عضو را افزایش داد. این نوع ژاکت نسبت به نوع بتنی سرعت اجرای بالاتری دارد و در طراحی و معماری، مشکلات کمتری ایجاد خواهد کرد.

افزودن ستون در سازه

در این روش به منظور افزایش سطح عملکرد سازه در برابر بارهای لرزه‌ای، باید پلان معماری ساختمان را در نظر داشت و با توجه به آن ستون‌های اضافه را طراحی کرد. با توجه به این طراحی، می‌توان از یک یا چند ستون یا قاب استفاده کرد.

بهسازی لرزه ای به کمک میانقاب‌ها

همانند ستون، می‌توان با افزایش میانقاب‌ها در سازه مقاومت لرزه‌ای آن‌ها را افزایش داد. در اغلب ساختمان‌ها، دیوارهایی درون قاب قرار می‌گیرند و به نام میانقاب شناخته می‌شوند. مجموعه قاب و میانقاب با پر شدن داخل قاب به کمک پانل آجری یا بتنی، ایجاد می‌شود.

الیاف پلیمری  (FRP)

به منظور افزایش مقاومت لرزه ای می‌توان از الیاف اف آر پی استفاده کرد که با سرعت بالا آماده و اجرا می‌شوند. در این روش، نیازی به تخریب بالای سازه نیست. الیاف پلیمری خوردگی بسیار ناچیزی دارند و عایق مغناطیسی و الکتریکی به شمار می‌روند. از این رو در مناطق حساس به این امواج، استفاده از آن‌ها توصیه می‌شود.

امکان بهسازی سازه وجود ندارد، چه کنیم؟

در چنین شرایطی، وقتی نمی‌توان سازه را با این روش‌ها در برابر بارهای لرزه ای محافظت کرد؛ می‌توان کاربری آن را تغییر داد. البته در برخی موارد امکان بهسازی وجود دارد، اما از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست. در این شرایط تغییر کاربری ساختمان راه حلی مناسب است. به عنوان مثال، یک ساختمان با کاربری آموزشی، بارهای زیادی را باید تحمل کند که در صورت تغییر کاربری به یک مجموعه مسکونی، بار زنده آن کاهش خواهد یافت.

تامین تجهیزات برای بهبود عملکرد سازه

برخی روش های مقاوم سازی لرزه ای و بهبود عملکرد آن، نیازمند انواع میلگرد آجدار و ورق فولادی است. اجزای فولادی، ضمن داشتن وزن پایین قادرند که مقاومت لرزه ای سازه را افزایش دهند. کیفیت این مقاطع فولادی در میزان افزایش مقاومت، بسیار مهم است. بنابراین، توصیه می‌شود مصالح مورد نیاز خود را از شرکت‌هایی معتبر خریداری نمایید.

بازرگانی فولاد آیرومارت، با ارائه بهترین برندها، به شما کمک خواهد کرد. جهت دریافت مشاوره و خرید مقاطع، از طریق شماره تلفن 02145306 با کارشناسان آیرمارت در تماس باشید.

انتهای پیام/