به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، در شرایطی که تحصیل و آموزش فقط از طریق فضای مجازی امکانپذیر بود، برگزاری کلاسهای دروس عملی بیش از دیگر کلاسها با مشکل همراه بود و این کلاسها چالش بزرگی برای مدرسان و متعلمان به وجود آورده بود. در این بین علاوه بر مشکل عدم امکان برقراری ارتباط درست بین مدرس و محصل مشکلاتی چون عدم وجود زیرساختهای اینترنتی و... معضلات آموزش در دروس عملی مثل دروس سینمایی را دوچندان کرده است.
بسیاری از سینماگران که در عرصه تدریس نیز فعالیت دارند برگزاری کلاسهای آنلاین را اتفاق مثبتی میدانند که میتواند پس از کرونا و در شرایط عادی نیز ادامه داشته باشد اما برخی بر این عقیده هستند که برگزاری کلاسهای آنلاین برای هنرجوهای سینما مفید باشد.
در گفتوگو با چند سینماگر این موضوع را مورد بررسی قرار دادیم که در ادامه میخوانید:
مسعود آب پرور: برای تدریس آنلاین دروس سینمایی باید مدرسین و متعلمین آموزش ببینند/ با پیشرفت تکنولوژی نباید بر سنتهای آموزشی خودمان پافشاری کنیم
مسعود آبپرور، کارگردان سینما و تلویزیون، در گفتوگو با خبرنگار برنا اظهار داشت: در دوران شیوع ویروس کرونا من فقط یک ترم در دانشگاه به صورت آنلاین کلاس برگزار کردم که تجربه موفقی نبود، پس از آن که موج شیوع ویروس کرونا فروکش کرد یک ترم هم کلاس را به صورت حضوری برگزار کردیم که پس از آن این امکان هم دیگر فراهم نبود. پس از این اتفاقات هم به هیچوجه کلاسهای آنلاین برگزار نکردم.
آبپرور خاطرنشان کرد: با وجود اینکه در این مدت از برگزاری کلاسهای آنلاین اجتناب کردهام به هیچوجه مخالف برگزاری کلاسهای آنلاین نیستم، به هر حال تکنولوژی در 20 سال اخیر به ما ثابت کرده که خود را در جنبههای مختلف زندگی تحمیل میکند و باید ما هم با آن همراه باشیم. مشکلی که در این بین وجود دارد عدم فراگیری مهارتهای لازم از سوی مدرسین و متعلمین است، به همین دلیل هنوز در این زمینه آمادگی لازم را نداریم و برای این کار باید تمرین داشته باشیم که شیوع ویروس کرونا از این منظر مفید بود که ما را مجبور به یادگیری آموزش از طریق رسانه کرده است.
او افزود: من در دانشگاهها و آموزشگاهها کارگردانی، بازیگری و شیوههای رهبری بازیگر تدریس میکنم. پیش از شیوع ویروس کرونا وقتی کلاسها به صورت حضوری برگزار میشد من به عنوان مدرس چشم در چشم هنرجو به راحتی میتوانستم متوجه شوم که اعضای کلاس در بحثی که مطرح است متمرکز هستند یا خیر و متوجه میشدم هنگامی که تمرکز لازم وجود ندارد کلاس را به شکل دیگری اداره کنم اما وقتی کلاس با واسطهای به نام لبتاب و تبلت و گوشی موبایل برگزار میشود من متوجه جو کلاس و تمرکز افراد نمیشوم و تدریس را بدون در نظر گرفتن این مسائل ادامه میدهم. در کلاسهای آنلاین باید از سوی متعلمین انگیزه بسیار قوی وجود داشته باشد و لازم است نسبت به کلاسهای حضوری حواس افراد بسیار بیشتر متمرکز باشد.
کارگردان مجموعه تلویزیونی «لژیونر» در پایان تأکید کرد: جهان رو به جلو حرکت میکند و ما نمیتوانیم در برابر این حرکت رو به جلو بر سنتهای آموزشی خودمان پافشاری کنیم و لازم است با شرایط حاضر هماهنگ باشیم. تکنولوژی به ما ثابت کرده که هر روز دستاوردی تازه دارد و میتواند ارتباط و زندگی را تسهیل کند و حتی کلاسهای آموزشی هم شرایط متفاوتی پیدا کردهاند. من به عنوان معلم باید مهارتآموزی کنم و پیشرفت رسانه را مقصر ندانم و باید آموزش تکنولوژی را هم بپذیرم و تدریس از این طریق را یاد بگیرم اما هنرجوها نیز باید این کار را انجام دهند و این نیاز به یک تعامل دارد.
غلامرضا آزادی: به جای کلاسهای آنلاین بهتر است هنرجوها کتاب بخوانند
غلامرضا آزادی، تهیهکننده و کارگردان سینما، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: من آموزش هنر به صورت آنلاین را قبول ندارم و اگر قرار است هنرجوی سینما به صورت آنلاین توسط استاد آموزش ببیند بهتر است کتاب بخواند چراکه آموزش سینما تنها از طریق استاد به صورت حضوری امکانپذیر است.
آزادی خاطرنشان کرد: کسی که مباحث سینمایی آموزش میدهد در کلاس با بازخوردی که از هنرجوها دریافت میکند میتواند درباره اینکه چه موضوعاتی را مطرح کند و چه چیزهایی به هنرجو بگوید تصمیم بگیرد و در تعامل بین استاد و هنرجو اتفاقاتی رخ میدهد که میتوان آن را آموزشی اصولی و صحیح دانست اما در کلاس آنلاین این تعامل وجود ندارد و استاد فقط باید فرمولها را بگوید که همین فرمولها در کتاب هم هست و میتوانند آن را بخوانند.
او افزود: در کلاسهای آنلاین هیچ حسی بین استاد و هنرجو وجود ندارد و همه چیز با فیلتری به نام دنیای دیجیتال روبرو است که نمیتواند جوابگوی نیازهای کلاسهای آموزشی باشد. در همه جای دنیا با توجه به اینکه شیوع ویروس کرونا اتفاقی موقتی بود راهکارهایی برای روزهای شیوع آن در نظر گرفتند اما میبینیم که این کشورها کمکم با راهکارهایی چون واکسیناسیون به همان روزهای قبل برمیگردند و کلاسها به مرور به صورت حضوری برگزار میشوند اما در کشور ما همچنان باید درباره کلاسهای آنلاین صحبت کنیم و معضلات آن را مورد بررسی قرار دهیم.
این تهیهکننده در ادامه اظهاراتش گفت: رهایی دیر هنگام از شیوع ویروس کرونا در همین حوزه تدریس آنلاین میتواند برای ما فاجعهساز باشد و در آینده با نسلی روبرو باشیم که تنها فرمول و مباحث تئوریک را میداند و هیچ کار عملی انجام نداده است.
تهیهکننده فیلم سینمایی «سفر بخیر» تأکید کرد: البته سینمای ما در حال حاضر هم وضعیت خوبی ندارد و این شرایط سالهاست که در کشور ما حکمفرماست. سینماگران جوان بسیاری را میتوانید ببینید که هیچ تجربه عملی ندارند و از سینما هیچ نمیدانند اما با پول و رانت وارد این عرصه شدهاند و فیلم میسازند و این در حالی است که سینماگران پیشکسوت، باتجربه و با سواد بسیاری هستند که متأسفانه خانهنشین شدهاند و سالها کار نمیکنند.
آزادی در پایان اظهار داشت: آموزش حضوری قطعاً نتیجه بخشتر از آموزش آنلاین است و در مکتب استاد شاگردی شرایطی فراهم است که میتوان به فرا گرفتن مسائل آموزشی بیشتری از سوی هنرجوها امیدوار بود. من همچنان به برگزاری کلاسهای آنلاین تن ندادهام و اعتقادی به آن ندارم و به نظرم بهتر است منتظر بمانیم و از مسئولان بخواهیم که برای جان ما ارزش قائل باشند و با تمهیدات لازم در راستای ریشهکن کردن ویروس کرونا در کشور اقدام کنند.
عبدالرضا اکبری: زیرساختهای اینترنتی برای تدریس آنلاین فراهم نیست/ هنرجوهای بازیگری نباید به مباحث تئوریک کلاسهای آنلاین اکتفا کنند
عبدالرضا اکبری بازیگر سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: وضعیتی که امروز در آن قرار داریم یک وضعیت عادی نیست که انتظار داشته باشیم همه اتفاقات قبل به همان شکل رخ دهد. باید به هر شکل خود را با آن وفق دهیم و در موارد مختلف این تلاش صورت گرفته است. به عنوان مثال میتوان به اکران فیلمها به شکل آنلاین اشاره کرد یا حتی اجرای نمایشها به صورت آنلاین که اصلاً فضای تئاتر و نمایش را به طور کل تغییر داده است.
اکبری خاطرنشان کرد: همه میدانیم که تئاتر وقتی معنا پیدا میکند که مخاطب در ارتباط تنگاتنگ با بازیگر باشد و پخش نمایش به صورت آنلاین از معنای واقعی تئاتر دور است و هیچ ارتباطی با آن ندارد اما همه میدانیم که فعلاً چارهای جز این کار نداریم. تدریس آنلاین در فضای مجازی هم به همین دلیل است و همین وضعیت را دارد. قطعاً دروسی مثل بازیگری نیازمند تدریس حضوری است و هنرجو باید تمرینات مکرر داشته باشد و در آموزش آنلاین فقط میتوان مباحث تئوریک را دنبال کرد.
او افزود: در کلاسهای بازیگری هنرجوها به صورت گروهی با هم کار میکنند و تمرین دارند که این امکان در تدریس آنلاین وجود ندارد. قطعاً نمیتوان انتظار داشت که این شیوه تدریس بتواند جایگزین شیوه حضوری شود. تکنولوژی هرچقدر که خود را به زندگی ما تحمیل کند ما نمیتوانیم بپذیریم که بازیگری را میتوان از این طریق به طور کامل فرا گرفت. هر چیز که هنرجو در کلاسهای مختلف بیاموزد حاصل کارش را روی صحنه میتوان دید و در نهایت آنجاست که توانایی یک هنرمند نمایان میشود، در این شرایط نمیتوان گفت که شاید تکنولوژی بتواند آن را از بین ببرد یا تغییرش دهد به نوعی که افراد در خانه با فاصلهای دور از هم کار کنند.
بازیگر مجموعه تلویزیونی «پهلوانان نمیمیرند» در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: شاید تکنولوژی در کشورهای پیشرفته تا حدی شرایط را تغییر داده باشد که بازیگران با فاصله از هم نقشآفرینی کنند و بعد در تدوین آنها را در کنار هم قرار داد اما همچنان بسیاری از کارگردانها زیر بار این وضعیت نرفتهاند و به حضور بازیگران سر صحنه اعتقاد دارند. از طرفی در نمایشهای تئاتر همچنان هیچ راهی جز کنار هم قرار گرفتن بازیگران و حضورشان بر روی صحنه نیست به همین دلیل بازیگر باید تعامل و ایفای نقش در روی صحنه را بیاموزد.
این بازیگر در پایان تأکید کرد: یکی از اصلیترین مشکلات در تدریس آنلاین مشکل قطع و وصل شدن اینترنت است. ما هنوز اینترنت پرسرعت و قدرتمندی نداریم که بشود با خیال راحت و کیفیت بالا کلاسهای مجازی را برگزار کرد. در تماسهای تصویری با هنرجوها مشکلات بسیاری وجود دارد. در آموزش آنلاین با شرایطی که وجود دارد بار سنگینی بر دوش هنرجو است و افرادی که میخواهند در این شرایط به شکلی درست آموزش ببینند نباید تنها به مباحث تئوریک اکتفا کنند و باید با تمرین سطح توانایی خود را بالا ببرند.
آرش دادگر: بازیگری را به صورت آنلاین نمیتوان آموزش داد اما فعلاً چارهای نداریم
آرش دادگر بازیگر و کارگردان تئاتر که از اساتید دانشگاه در حوزه بازیگری است در گفتوگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: با شیوع ویروس کرونا شرایطی در کشور ما به وجود آمده که با گذشت یک سال دیگر نمیتوان آن را شرایطی تازه و جدید دانست. ما در روزهای ابتدایی نمیدانستیم که باید چه کاری انجام دهیم و در همه مشاغل نوعی سردرگمی به وجود آمده بود که همه به نوعی به دنبال یک راهکار برای حفظ بقای شغلشان بودند.
دادگر خاطرنشان کرد: در آن شرایط که همه از شیوع ویروس کرونا وحشتزده بودند و خطر بزرگی مشاغل مختلف را تهدید میکرد هر کس در حرفهای که داشت فکری برای نجات کارش در نظر گرفت. کسانی مثل رانندههای تاکسی به این فکر کردند که یک پوششی دور خود قرار دهند تا بتوانند با خیال راحت در شرایطی ایمن کارشان را ادامه دهند. وقتی به طور کل تفکر حاکم بر ما به فکر ما نیست باید خودمان فکری کنیم و راههای مختلف را باید مورد امتحان قرار دهیم. در همه جای دنیا دیدیم که دولتها با شیوع ویروس کرونا به حمایت از مشاغل و حرفههای مختلف پرداختند و از اقشار ضعیف حمایت کردند و در کشور ما اگر حمایتی وجود داشت به صورت قطرهچکانی بود و چندان کارکردی نداشت.
او افزود: در این شرایط خیلی از اساتید و دوستان و همکاران دل را به دریا زدند و خطر کردند و حتی با بازگشایی تماشاخانهها تصمیم گرفتند که نمایشی روی صحنه ببرند که من یکی از این افراد بودم و نمایشی در تئاتر شهر روی صحنه بردم اما باز هم شاهد تعطیلی بودیم و شغل و حرفهمان در خطر قرار داشت. در حوزه تدریس هم به کلاسهای آنلاین رسیدیم و در حالیکه همه میدانیم کلاسهای آنلاین به هیچوجه کارکرد کلاسهای حضوری و عملی را ندارد مجبور بودیم برای جلوگیری از رکود به این ایده توجه کنیم.
این کارگردان در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: کلاسهای آنلاین برای حفظ بقای شغل تدریس گزینه بسیار خوبی بود. قطعاً حضور شاگردان در کلاسها و تدریس حضوری نتیجهای خواهد داشت که این امکان برای کلاسهای آنلاین فراهم نیست. در شرایطی که وضعیت در همه جای دنیا بدتر میشد ما هم باید به ایدهای میرسیدیم که کلاسهای آنلاین بهترین ایده ممکن بود اما امروز که در همه جای دنیا شرایط رو به بهبودی است واقعاً ناراحتکننده است که ما باید به همان شکل قبل راههای جایگزین را ادامه دهیم تا بتوانیم امرار معاش کنیم.
دادگر تصریح کرد: کارهای عملی را به هیچ وجه نمیتوان از طریق آموزش آنلاین به هنرجو منتقل کرد و تنها در صورتی میتوان به انتقال دانش و مهارت در این شرایط امیدوار بود که زیرساختهای مختلف فراهم باشد. توانایی و مهارت اساتید، وجود استودیو، اینترنت مناسب و پرسرعت و وجود امکانات تصویربرداری میتواند بازدهی کلاسهای آنلاین را دوچندان کند اما متأسفانه این امکانات یا در کشور ما وجود ندارد و یا هزینه انجام آن بسیار بالا است و صرفه اقتصادی ندارد. در حال حاضر یکی از بزرگترین مشکلات ما عدم وجود پهنای باند کافی است که مدام باعث میشود اینترنت قطع شود و هنرجوها از برنامه به صورت ناخواسته خارج شوند. در کلاسهای آنلاین سعی من بر این است که به سمت مباحثی بروم که با بحث و گفتوگو دنبال میشوند و آموزششان به این شکل صورت میگیرد. اموزش مسائلی چون درک نقش، درک نمایشنامه، تحلیل و... میتواند به صورت آنلاین آموزش داده شوند.
این بازیگر در ادامه اظهار داشت: اوایل دهه 90 میلادی هیچکس فکر نمیکرد فکس به وجود آید و بتواند راه ارتباطی مهمی شود اما ما همچنان از این امکان استفاده میکنیم و همینطور 30 سال پیش کسی فکر نمیکرد گوشیهای موبایل بتوانند به ابزاری چنین مهم در برقراری ارتباط تبدیل شود و تکنولوژی مدام برای ما محصولی جدید دارد که سبک زندگی ما را هم تحت تأثیر خود قرار میدهد اما تئاتر تعریفی دارد که این تعریف هیچگاه از بین نمیرود. تئاتر حضور تماشاگر در سالن نمایش و دیدن نمایشی است که یک موجود زنده به نام بازیگر آن را اجرا میکند و این بازیگر مخاطب را دچار تلاطم روحی، درگیری اندیشه و احساسات میکند و این تجربهای است که در هیچجای دیگری به دست نمیآید. در قرون وسطا حدود 5 یا 6 قرن به دستور کلیسا، تئاتر نابود شد اما پس از آن باز هم تئاتر جوانه زد و شکوفا شد و به مسیر خود ادامه داد. تئاتر به هیچوجه نابود نمیشود و این ساز و کار تئاتر است که در کشور ما رو به نابودی است. اگر همین مدیریت، سرمایهگذاری و این شرایط را شاهد باشیم قطعاً ساز و کار تئاتر در کشور ما نابود خواهد شد.
شادمهر راستین: آموزش آنلاین در آینده فراگیرتر خواهد شد/ کلاسهای آنلاین، تفکر مکتبخانهای را از بین میبرد
شادمهر راستین، فیلمنامهنویس سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: در همه جای دنیا وضعیت برگزاری کلاسهای درس در هر رشتهای در حال حاضر به صورت آنلاین است و قطعاً آینده آموزش به همین صورت مقدر شده است.
راستین خاطرنشان کرد: در آموزش مجازی دو عنصر زمان و مکان قابل کنترل است و این امکان برای آموزشهای حضوری فراهم نیست. شاید در حال حاضر آموزش مجازی به صورت آنلاین بازدهی مناسبی نداشته باشد و با توجه به عدم فراهم بودن زیرساختهای اینترنتی به خصوص در کشور ما و از طرفی نداشتن تجربه کافی و عدم آموزش مناسب برای اساتید بازدهی لازم به حداقل رسیده است.
او افزود: فعلاً به نظر من بهتر است در حوزه آموزش مجازی فیلمهای آموزشی توسط اساتید ضبط شده ارائه شوند و از این طریق استاد میتواند در کمترین زمان با برنامهریزی دقیق بیشترین اطلاعات را ارائه دهد و هنرجو نیز علاوه بر اینکه وقت کمتری به دنبال کردن مطالب آموزشی صرف میکند میتواند برای این کار زمانبندی داشته باشد.
نویسنده فیلم سینمایی «به همین سادگی» در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: کلاسهای آنلاین یا هر تغییر دیگری در هر زمینهای میتواند خطراتی داشته باشد اما دیگر زمان اینکه دولتها ما را از این خطرات بترسانند گذشته؛ دولتها نمیتوانند انتظار داشته باشند که تصدیگری هر چیز به آنها سپرده شود تا استانداردها را تعریف کنند. امروز عرضهکننده و خریدار هر دو صاحب این فکر و شعور هستند که خودشان استانداردها را تعریف کنند و دولت فقط باید مقررات و مجازاتهایی شدید برای خلافکاران تعیین کند تا شاهد تخلف نباشیم اما نباید کنترل این موضوع را به دولت سپرد.
این نویسنده خاطرنشان کرد: دولت باید فضای مناسب عرضه و تقاضا را فراهم کند و تنها رصد کردن است که میتوان آن را جزو وظایف دولت دانست. اگر کسی قصد تخلف دارد باید آنقدر از مجازات بترسد که خیال انجام این کار را از سر بیرون کند و اینجاست که نقش دولت در اداره وضعیت میتواند تأثیرگذار باشد.
راستین در پایان اظهاراتش خاطرنشان کرد: به نظر من شکل و شمایل مکتبخانهای در آموزش که جایگاه مرید و مراد را به وجود آورده بود دیگر از بین رفته و در آموزش آنلاین و مجازی تأکید بر روی آموزش است و این تأکید از حضور اجباری دانشجوها در کلاسهای آموزشی کاربردیتر است. از بین رفتن تفکر مکتبخانهای به واسطه شایع شدن برگزاری کلاسهای آنلاین اتفاق بسیار خوب و مثبتی است و امیدوارم با فراهم کردن زیرساختهای اینترنتی در کشور بتوانیم شرایط را برای آموزش آنلاین فراهم کنیم.
پروانه مرزبان: هنرجوی سینما باید با دوربین کار کند و لنزها را بشناسد/ در کلاسهای آنلاین امکان آموزش این مسائل وجود ندارد
پروانه مرزبان، تهیهکننده سینما، در گفتوگو با خبرنگار برنا اظهار داشت: موسسه «سبز فیلم» مدتی است که تعطیل شده ولی چند ماه پیش کلاسهای آموزش و تدریس برگزار میشدند اما در حال حاضر با توجه به اینکه در موقعیت خاصی هستیم و شیوع ویروس کرونا اوج گرفته است ترجیح دادیم که فعلاً این موسسه تعطیل باشد.
مرزبان خاطرنشان کرد: در این یک سالی که درگیر شیوع ویروس کرونا هستیم تمام سعی ما این بود که در موقعیتهایی که امکان بازگشایی موسسه آموزشی «سبز فیلم» فراهم بود کلاسها را به صورت حضوری با تعداد معدودی از هنرجو برگزار کنیم. من به شخصه فعلاً به آموزش آنلاین دروس سینمایی اقدام نکردهام و به نظرم کلاسهای عملی را نمیتوان به صورت مجازی دنبال کرد.
او افزود: تدریس آنلاین میتواند مفید و مثمر ثمر ابدش اما به نظر من این امکان برای دروس تئوری امکانپذیر است و درسهایی که کار عملی یکی از اصلیترین نکات در آموزش است نمیتواند از طریق فضای مجازی به خوبی به هنرجو منتقل شود. شاید در آینده با طولانیتر شدن این شرایط کلاسهای آنلاین را هم برگزار کنیم که قطعاً در آن صورت مباحث تئوری را جایگزین مباحثی خواهیم کرد که باید به صورت عملی تدریس شوند.
تهیهکننده فیلم سینمایی «بزرگ مرد کوچک» تأکید کرد: به هر حال شرایط ویژهای را تجربه میکنیم و انسان در هر بحرانی به فکر راهکار و جایگزین کردن راهحلی مناسب برای فرار از بحران است. قطعاً تدریس آنلاین در این شرایط میتواند مفید باشد اما اعتقاد من این است که به هیچوجه نباید این تصور را داشته باشیم که این آموزش میتواند فرا گرفتن دروس عملی را هم برای هنرجوها در بر داشته باشد. دانشجویی که دوربین دست نگرفته و لنز را از نزدیک ندیده یا تنظیم نور را بلد نیست و فقط در آموزش آنلاین مباحث تئوریک را فرا گرفته چگونه میتواند در آینده وارد عرصه کار سینمایی شود؟
مرزبان در پایان گفت: در حال حاضر تدریس آنلاین را دنبال نکردهام و آموزشگاه از بهمن سال گذشته که مدتی کوتاه با تعداد معدودی هنرجو باز بود، تعطیل شده و منتظر بهتر شدن شرایط هستیم. طی سالهای اخیر از آموزشگاه ما هنرمندهای بسیاری وارد سینما شدهاند و همیشه سعی داشتیم که در پروژههای سینمایی خودمان نیز از این افراد استفاده کنیم.
انتهای پیام//