یارانه، قدرت خرید دهک‌های پایین را افزایش می‌دهد/ ارز ترجیحی عامل دو مدل تورم بود!

هادی حق شناس در گفت گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا اظهار داشت: در آن زمان هیچ کس فکر نمی کرد این ارز به مدت طولانی در اقتصاد ایران باقی بماند علاوه بر این ۲۵ قلم کالا در سال ۹۷ که مشمول ارز ترجیحی می شدند. در سال ۱۴۰۰به ۹ قلم کالا کاهش  یافت و هم اکنون نیز به دو قلم کالا یکی دارو و دیگری آرد نانوایی ها کاهش پیدا کرده است. همین که امروز این ارز مشمول دو قلم کالا می شود نشان می دهد که دهک‌های کم‌درآمدی جامعه از این ارز ترجیحی بهره برداری می کردند. 

این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه توضیح داد: نکته بعدی این است که هر چیزی که در اقتصاد بیش از دو قیمت داشته باشد حتماً در آن فساد و رانت ایجاد می شود در خصوص ارز ۴ هزار ۲۰۰ تومانی نیز بخشی از آن سوء استفاده کردند و در آن تردیدی وجود ندارد همانطور که دو نرخی شدن ارز محل سوءاستفاده رانت‌خواران است اگر روزی قیمت متفاوت باشد همان مسئله نیز منجر به سوء استفاده از رانت خواران میشود.

حق شناس در ادامه افزود: در هر اقتصادی که قیمت در آن یکسان سازی نشود شاهد فساد در آن خواهیم بود. بنابراین با توجه به این واقعیت ها است که امروز باید در خصوص ارز ۴۲۰۰ تومانی اظهار نظر کرد. بر اساس آمار مرکز آمار ایران فاصله بین دهه های کم درآمد و پردرآمد در مصرف مرغ یک به چهار است به این معنی که میزان استفاده از یارانه ۴۲۰۰ تومانی در مرغ بین دهک های کم درآمد به نسبت دهک‌های پردرآمد به نسبت ۱ به ۴ است. در خصوص مصرف گوشت فاصله بین کم درآمدها و پردرآمدها ده ها برابر است.

این کارشناس اقتصادی توضیح داد: اینکه فکر کنیم ارزش ترجیحی تورم را برای کم درآمدها کم نکرده است اشتباه است و اطلاعات مرکز آمار ایران خلاف این مسئله را نشان میدهد. مردم از ارز ترجیحی در تخم مرغ روغن استفاده کرده اند. بنابراین این واقعیت را باید پذیرفت که کالاهایی که با ارز آزاد و کالاهایی که با ارز ترجیحی وارد کشور می شدند ۲ تورم متفاوت داشتند این مسائل واقعیت‌های اقتصادی کشور ما است.

این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه خاطرنشان کرد: اصلاح قیمتی که هم اکنون توسط دولت سیزدهم عملیاتی شده حتماً باید انجام می‌شد اما هر اصلاحی شروطی و الزاماتی دارد اگر این الزامات رعایت نشود اصلاح قیمت به ضد خودش تبدیل می شود به عنوان مثال سال ۸۹ که قیمت بنزین اصلاح شد در همان زمان ۴۵ هزار تومان یارانه نقدی ارزش ۴۵ دلار آمریکا را داشت اما هم اکنون و بعد از گذشت چندین سال دیگر این شرایط را نداریم.

حق شناس گفت:  در حال حاضر ۴۵ هزار تومان یک و نیم دلار است در واقع اصلاحات قیمتی به صورت واقعی انجام نشد. و در سالهای بعد مجبور شدند قیمت بنزین قیمت نفت و گاز برق را افزایش دهند علت این اتفاق این بود که اصلاحات قیمتی به درستی انجام نشده است و به همین دلیل چند سال بعد مجبور به اصلاح قیمت‌ها شدند. یک بیمار را برای یک مسئله  نمی‌توان چندین بار به اتاق عمل برد به عنوان مثال اگر یک نفر مشکل کلیه داشته باشد ۲ یا حتی سه بار برای رفع مشکل به اتاق عمل می رود ولی هر سال این بیمار را برای جراحی و اتاق عمل نمی برند. 

این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه توضیح داد: باید شرایط فراهم بشود و فقط برای یکبار برای اولین و آخرین بار جراحی صورت بگیرد.  امروز هم که این اصلاحات اقتصادی انجام شده اگر سیاست های پولی و مالی مناسب بودجه مناسب اصلاحات ساختاری مناسب صورت می گرفت این اصلاح قیمت می توانست آخرین اصلاح قیمت در اقتصاد ایران باشد. اما چون اصلاح ساختاری انجام نشده باز چند سال دیگر دوباره باید قیمت ها را اصلاح کنیم. 

حق شناس ادامه داد: طبیعتا پرداخت یارانه نقدی به آخرین زنجیره تولید اقدامی موثر است و می تواند در افزایش قدرت خرید مردم مخصوصا دهک های کم درآمد و کاهش ضریب جینی تاثیر گذار باشد. در ارز ۴۲۰۰ تومانی رانت، فساد و قاچاق کالای گسترده ای وجود داشت و نباید در آن تردیدی کرد. کالا برگ  الکترونیک یادآور کوپن های دهه ۶۰ است و ذهنیت خوبی در کوپن وجود ندارد. کوپن معمولا در شرایط اضطراری و جنگی کاربرد دارد ولی ما هم اکنون در شایط جنگی نیستیم. پرداخت نقدی یارانه به مردم در حال حاضر اقدامی مناسب تر از کالا برگ است.

انتهای پیام/