خلیج گرگان چشم انتظار اجرای ۲۴ پروژه برای احیا/ تسهیل تبادل آب اولین قدم است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری برنا از گرگان؛ حمید علیزاده لاهیجانی در نشست خبری با حضور تیم مطالعات از پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی(مجری طرح مطالعاتی خلیج گرگان) با موضوع طرح اجرایی تسهیل ارتباط خلیج گرگان و دریای خزر که به صورت ویدئو کنفرانس در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان برگزار شد اظهار کرد: سطح آب خلیج گرگان طی دو دهه اخیر ۱/۷ متر کاهش پیدا کرده است.

وی افزود: در ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب های کشور سه گروه پروژه با اولویت یک، دو و سه مصوب شد که در مجموع ۲۴ پروژه بود.

وی ادامه داد: طرح اجرایی تسهیل ارتباط خلیج گرگان و دریای خزر را پژوهشگاه به نمایندگی از استانداری گلستان انجام داد.

علیزاده افزود: در صورتی که همه این پروژه ها همزمان با هم انجام شود در کیفیت محیط زیست خلیج بسیار اثر بخش است.

وی با تاکید به اینکه مجموعه ای از اطلاعات جمع آوری شده است تصریح کرد: تراز آب می تواند موقتی جابجا شود و همچنین دمای آب، امواج سونامی و برخی عوامل دیگر  نیز می تواند باعث تغییر تراز آب شود اما تراز آب ناشی از بیلان آب از همه مهمتر است.

تعداد زیاد سدها و تبخیر بالا از عوامل موثر در بیلان آب خلیج گرگان 

به گفته وی با توجه به بالا بودن تبخیر در این حوزه، با افزایش دبی اثر تبخیر خنثی نمی شود.

علیزاده یکی از عوامل تاثیر گذار در میزان بیلان آب را مصرف آب در حوزه آبریز عنوان کرد و گفت: تعداد زیادی سد در حوزه گرگان و همچنین در غرب و جنوب خزر باعث می شود بخشی از ورودی دریای خزر کاهش پیدا کند.

وی گفت: بنا بر آخرین تحقیق مصرف آب در کل حوزه خزر ۴۳ میلیارد متر مکعب آب است که در واقع بدون برگشت به حوزه خزر است.

رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: در سال های اخیر مصرف آب در حوزه شمالی کاهش و در حوزه جنوبی خزر به خصوص ایران، جمهوری آذربایجان و ترکیه افزایش پیدا کرده است.

وی تاکید کرد: اگر مصرف آب انجام نمیشد تراز آب بعد از ۱۵ سال در تراز بالا و تراز پایین یک متر بالاتر می آمد.

علیزاده خاطرنشان کرد: بارش در خلیج گرگان به طور متوسط۶۰۰ میلیمتر و تبخیر ۱۳۵۰ میلیمتر در سال است که ۷۵۰ میلیمتر کاهش آب باید جبران شود.

اگر همه رودخانه های استان به خلیج سرازیر شوند نمیتوان کمبود آب را جبران کرد

وی گفت: اگر همه رودخانه های استان به خلیج سرازیر شوند نمیتوان این کمبود آب را جبران کرد.

علیزاده ادامه داد: نتایج مطالعات نشان میدهد که سرعت جریان آب بسیار پایین است و به طور متوسط ۲/۵ سانتی متر در ثانیه و همچنین نرخ رسوب گذاری ۱/۷ سانتی متر در سال تخمین زده می شود که در مکان های دیگر که پوشش گیاهی دارد نرخ رسوب گذاری بسیار بیشتر است.

 به گفته وی عملا لایه بندی عمودی محسوسی در سطوح آب دیده نمی شود.

خطر ایجاد منشأ غبار محلی در خلیج گرگان

وی خاطرنشان کرد: طبق مدل سازی جوی اگر بخش عمده خلیج گرگان خشک شود با همین ترکیب رسوب در بستر، این حوزه می تواند به عنوان منشأ غبار محلی شده که تا ۵۰ کیلومتر در اطراف پخش خواهد شد.

علیزاده بیان داشت: مدل سازی چرخه آب نیز نشان می دهد که وقتی تراز پایین می آید سرعت آب کم و تبادل آب بین دریای خزر و خلیج کاهش پیدا می کند.

تسهیل تبادل آب با اولویت کانال آشوراده و چپوقلی

وی توضیح داد: وقتی ورودی خلیج گرگان به خصوص با اولویت کانال آشوراده و چپوقلی و در ادامه کانال خوزینی عمیق و تعریض شود سرعت جریان افزایش پیدا میکند که با افزایش عمق و عرض این کانال ها امیدواریم سرعت جریان  افزایش و زمان ماندگاری آب کاهش پیدا کند.

وی افزود: بعد از تسهیل تبادل آب اندازه گیری و پایش ادامه خواهد داشت تا ببینیم این طرح نتیجه بخش بوده یا خیر.

علیزاده  با مطرح کردن این سوال که چه انتظاری از تسهیل تبادل آب داریم؟ گفت: با تسهیل تبادل آب از خشک شدن خلیج گرگان در محدوده اراضی مد نظر جلوگیری می شود و همچنین این طرح در افزایش کیفیت آب خلیج، جلوگیری از تشکیل غبار محلی اثر گذار است اما عمق و سطح خلیج با اجرای این طرح تغییر نخواهد کرد زیرا این موضوع وابسته به تراز آب است.

وی یادآور شد: این طرح یکی از ۲۴ پروژه ای است که برای احیای خلیج پیش بینی شده است و پروژه های دیگری وجود دارد که نیازمند تامین اعتبار و مدیریت های مختلف است.

وی با اشاره به اینکه فعلا تراز آب کاهنده است و ما انتظار افزایش تراز را نداریم، این سوال را مطرح کرد که آیا با پمپاژ آب از دریا می توان خلیج را احیا کرد؟ و در ادامه با تاکید به اینکه  فقط پمپاژ آب ملاک نیست و باید ارتباط اکولوژیک برقرار شود اضافه کرد: اگر بخواهیم با پمپاژ آب را هدایت کنیم از طرف دیگر خارج می شود و بهترین راه تسهیل تبادل آب است.

وی گفت: با توجه به اینکه تبخیر این خلیج حدود ۷۰۰ میلیمتر بیشتر از بارندگی است اگر بخواهیم بخش غربی که خشک شده است را احیا کنیم و آب شور را به این بخش بیاوریم آب تبخیر و عملا تبدیل به شوره زار می شود.

انتهای پیام