دو قطبی کاذب ظریف-باقری با هدف انحراف مسیر دیپلماسی به بازی سیاست

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام؛ نام توافقی است که در 23 تیرماه 94 بین ایران و اتحادیه اروپا و گروه 5+1 یعنی آلمان، آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه، فرانسه منعقد شد. توافقی به باور صاحبنظران نامتوازن، پر از ایراد و همراه با انتقادهای فراوان که آورده ای برای معیشت مردم نتوانست به همراه داشته باشد.

دولت یازدهم و دوازدهم هشت سال از عمر خود را به پای این توافق صرف کرد؛ هشت سالی که با اتکا به کشورهای همسایه و منطقه می‌توانست سرنوشت بهتری برای کشور رقم بزند. دولت روحانی ترجیح داد تا تمام تمرکز دولت را صرف مذاکره با غربی‌ها کند ولی نگاه به غرب و آمریکا گرهی از مشکلات مردم باز نکرد بلکه حتی شرایط را با فرصت‌هایی که از دست رفت، بر مردم سخت‌تر کرد.

رهبر معظم انقلاب در روزهای اخیر در دیدار رئیس جمهور دولت یازدهم و دوازدهم و مسئولان هم گفتند که در این دولت معلوم شد که اعتماد به غرب جواب نمی‌دهد و آنها کمک نمی‌کنند و هرجا که بتوانند ضربه خواهند زد و اگر جایی هم ضربه نمی‌زنند به این دلیل است که نمی‌توانند. رهبر انقلاب اسلامی همچنین تأکید کردند که مطلقاً نباید برنامه‌های داخلی را به همراهی غرب منوط کرد زیرا حتماً شکست خواهد خورد.

ایشان خطاب به رئیس جمهور و اعضای دولت افزودند: هر جا که کارها را منوط به غرب و مذاکره با آن و آمریکا کردید ناموفق بودید و هر جا که بدون اعتماد به غرب، حرکت و از آنها قطع امید کردید موفق بودید و پیش رفتید.

توافق، پَر...

18 اردیبهشت 97 بود که پایه‌های این توافق غربگرایانه فروریخت و دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا در یک سخنرانی 11 دقیقه ای، از برجام خارج شد. خروج یکجانبه و بدون هزینه‌ دولت آمریکا از این توافق و وعده‌های دروغین اتحادیه اروپا برجام را به نفس های آخر رساند و دولت وقت مجدد در تکاپوی احیای برجام گام برداشت و مذاکرات وین برای احیای برجام در دولت روحانی شکل گرفت. 

حاصل شش دور مذاکره وین؟

شش دور مذاکرات وین هم در دولت روحانی که همه چیز حتی به عقیده کارشناسان آب خوردن به برجام گره خورده بود، راه به جایی نبرد و نتوانست عایدی برای کشور و مردم داشته باشد.  

مذاکرات وین در دولت قبل انتقادهای زیادی را هم به دنبال داشت. کریمی قدوسی در رابطه با عملکرد تیم مذاکره کننده دولت قبل عنوان کرده است که "دولت قبل تلاش داشت تا در دورهای آخر در مذاکرات توافق نامه‌ای را به تصویب برساند که یک فاجعه‌ای عظیم بود ، مثلا در راستی آزمایی تیم قبل توافق کرده بود تا یک کشتی نفت‌کش از خارک لنگر بگیرد و در آب‌های آزاد حرکت کند و در آن‌سوی آب، کشور دریافت کننده، پول آن نفت کش را واریز کند یعنی، راستی آزمایی فقط در حد فروش یک کشتی نفت توافق شده بود."

غفلت از همسایه!

تمرکزها بر برجام سبب شد تا روابط ایران با همسایگان خود تیره و تار شود و این موضوع نگرانی هایی جدی در رابطه با نقش و حضور ایران در منطقه ایجاد کرد. بازسازی روابط با کشورهای همسایگان همواره مورد تاکید رهبری بوده و از دولت ها این را مطالبه کرده اند. دیپلماسی منطقه ای و بدون اتکا به برجام، اهمیت چندانی برای کشور داشت برنامه ای که در دستور کار دولت رئیسی قرار گرفت.

رئیس دولت سیزدهم به خوبی دریافته بود که نباید همه تخم مرغ‌های خود را در سبد مذاکرات و برجام قرار بدهد و باید سیاست خارجی خود را بر مبنای رابط با همسایگان و حضور فعال‌تر در منطقه پیش ببرد. سفر به کشور های همسایه و حضور روسای جمهور کشورهای همسایه به داخل خاک کشورمان شروع این سیاست بود.

البته این راهبرد به این معنا نبود که رئیسی بخواهد قید برجام را بزند. او مذاکرات برجام را در کنار روابط با همسایگان مدیریت می‌کرد ولی تمام تمرکز وزارت خارجه و دولت خود را بر این امر نگذاشت و محور سیاست خارجی دولت سیزدهم بر مبنای گفته رئیس جمهور و وزیر امورخارجه ارتقای مناسبات دیپلماتیک و به خصوص تقویت دیپلماسی اقتصادی و تجاری ایران با همسایگان قرار گرفت.

دولت سیزدهم در کمترین زمان تحول بی‌نظیر و کم سابقه‌ای در روابط خارجی با کشورهای همسایه ایجاد کرد. عضویت در اتحادیه‌هایی مانند شانگهای، اوراسیا، بریکس و اکو و اپک گازی و اجلاس کشورهای حاشیه خلیج فارس و عقد موافقتنامه‌های مهم با کشورهای منطقه و جهان در حوزه‌های مختلف از جمله هدفگذاری‌های موفق دولت سیزدهم بوده که محقق شد.

تحرکات اخیر ایران و استحکام بخشی به روابط با همسایگان نشان میدهد که ایران استحقاق و استعداد حضور در پیمان‌های مهم بین المللی را دارد و این موضوع نه تنها به سود ایران بلکه به سود کشورهای مقابل هم به شمار میرود.  

مذاکره می کنیم اما نتیجه محور

مذاکرات در دولت رییسی شکل جدیدی به خود گرفت و به گفته رئیسی عزتمندانه دنبال شد. رئیس جمهور در نخستین گفت و گو مردمی خود بیان کرد که مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام در دستور کار دولت قرار دارد، اما این مذاکرات نمی‌بایست تحت فشار کشورهای غربی برگزار شود و دولت مذاکره نتیجه‌محور را دنبال می‌کند. تیم مذاکره کننده دولت سیزدهم در مذاکرات خود بر مواضع اصولی کشور ایستادگی کرده است و تمام تلاش خود را به کار گرفته تا تحت تاثیر فشار طرف های غربی قرار نگیرد. 

از وین تا دوحه

تاکید دولت سیزده همواره بر این است که میز مذاکره را ترک نکند. اما به گفته کارشناسان گسلی که امروز در مذاکرات برجام ایجاد شده به علت نگاه غلط آمریکا به مذاکره است. زیاده‌خواهی ایالات متحده برای تدوین برجام موضوعی نیست که مقامات کاخ سفید آن را در لفافه و غیر مستقیم عنوان کنند. آمریکا بارها به روشنی اعلام کرده به دنبال یک توافق طولانی‌تر، قوی تر و گسترده تر از برجام است. چرا که به هر حال برخی از محدودیت های برجام برای در سه چهار سال پیش رو پایان خواهد یافت.

 از دید آمریکا هم مذاکره یعنی گرفتن امتیاز، نه دادن امتیاز. این زیاده خواهی ها هم ارتباطی با دولت ترامپ، بایدن، اوباما  ندارد. همه دولت های آمریکا این نگاه زیاده خواهانه را داشته و خواهند داشت. بنابراین چالش اصلی در خصوص نحوه آغاز مذاکرات نگاه غلط آمریکایی هاست.

دولت سیزدهم هم نشان داده که اهل سازش و کرنش نیست و تسلیم خواسته های فرابرجامی آمریکا نمی شود. نتیجه مذاکرات وین و دوحه این واقعیت را برای افکار عمومی اثبات کــرد که آمریکا حاضر بــه تضمین دادن نیســت و هر وقت بخواهد می تواند از توافق خارج شــود. 

مهندسی افکارعمومی، یک هیچ به نفع روحانی

رئیسی بارها در تمامی سخنرانی‌های خود اعلام کرده که «سیاست خارجی کشور و دولت را معطل احیای برجام و مذاکره نمی کند» و به همین علت است که جریان رسانه ای و افکار عمومی را معطل مذاکرات نمی کند.

این در حالیست که دولت پیشین از همان ابتدای خود و علی‌الخصوص در زمان مذاکرات وین مهندسی افکار عمومی را به خوبی در دست گرفته بود. به گونه ای که برخی کارشناسان معتقد بودند دولت وقت بیش از آنکه روی قدرت هسته‌ای کشور متمرکز باشند بر روی تاثیرگذاری و مهندسی افکار کار می‌کرد. مهندسی افکار عمومی پس از پایان دولت وقت، هم ادامه یافت. 

بحث رسانه در جریان مذاکره کننده قبلی در صدر اهداف بود و سرویس‌های خارجی هم کم  به آنها کمک می‌کردند، و همه شئونات کشور را کار رسانه‌ای آنها تحت تاثیر قرار می‌داد. سیاست‌های رسانه‌ای آنها هوشمندانه و حساب شده بود.

تلاش‌ها برای ناکار آمد نشان دادن دیپلماسی در دولت رییسی که از همان روزهای شکل گیری کابینه آغاز شد و مخالفان دولت و به اصطلاح جریان بازنده در انتخابات دست به کار شدند ، آنها حتی با شنیدن اسامی که در فضای رسانه گمانه زنی میشد هم موج تخریب را به راه مینداختند. در راستای همان سیاست مهندسی افکار عمومی است. 

یک روز نوشتند که نود درصد کار مذاکرات توسط دولت قبل انجام شده و ۱۰ درصد کار برای دولت سیزدهم باقی مانده است و کار مذاکرات با یک امضا به پایان میرسد، روز دیگر نوشتند که ایران باید از خواسته های خود کوتاه بیاید. 

در کنار زیاده خواهی و کارشکنی های آمریکا، برخی می خواهند به افکار عمومی القا کنند که تیم مذاکره کننده ایران نابلد بوده و باید برای حل مشکلات اقتصادی در مذاکرات هسته ای کوتاه بیاید. 

دبیرکل حزب اتحاد ملت در توئیتی نوشت: اگر به این باور رسیده اید که تأخیر در احیای برجام باعث تداوم و افزایش خسارات و فشار فزاینده بر اقتصاد کشــور و معیشت و رنج روزافزون مــردم و به ضرر منافع ملی ایران است و این توافق باید زودتر احیا شود، اســتفاده از دیپلمات های توانمند، مجــرب و باورمند به برجام هم یک ضرورت است.

 محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب هم در صفحه شــخصی خود در توئیتر نوشته است: «باز جمعه شد. آقای علم الهدای مشهد ما از علی باقری تشــکر کرده که در قطر هم مثل وین به نتیجه نرسیدند. تشکر کرده از دانشگاه امام صادق که چنین نماز شب خوانهایی تربیت کرده. خدا قبول کند نماز شــب باقــری را. ولی ای کاش کســی می رفــت مذاکره که دیپلماسی خوانده بود.»

اینکه امروز عده‌ای طلبکارانه وارد عرصه نقد دولت سیزدهم شده اند و با ادبیات کنایه ای و به تمسخر گرفتن دولت و تیم مذاکره کننده صحبت می‌کنند، از منظر مردم رفتار منصفانه ای تلقی نمیشود و نمی تواند مانع دستیابی دولت به هدف های خود و یا ناامیدی مردم از دولتمردان شود. زیرا دولت طبق گفته رییسی بی اعتنا به حاشیه ها به کار خود ادامه خواهد داد. 

ایجاد دو قطبی بین ظریف و باقری فقط برای به انحراف کشاندن مسیر دیپلماسی فعال دولت سیزدهم است، و این بازی های سیاسی و ادبیات کنایه ای  در ارزیابی عملکرد تیم دیپلماسی هیچ تاثیری نخواهد داشت و انچه که حائز اهمیت است نگاه و اندیشه مذاکره‌کنندگان است، اینکه  تیم دیپلماسی می‌کوشد توافقی از سر عزت ملی و با رعایت اصول نظام جمهوری اسلامی به دست آید و تن به هر توافقی نمی‌دهد.

به نظر می‌رسد اصلاح طلبان خیلی زودتر از آنچه که باید وارد فضای انتخابات و دوقطبی های کمپین ساز شده اند.

انتهای پیام/