سهم بخش تعاون از اقتصاد کشور کمتر از ۱۰ درصد است

وی افزود: کمتر کشوری تعاون را جزو قانون اساسی خود آورده است و همین امر نشان دهنده اهمیت مسئله تعاون در ابتدای انقلاب است. در حال حاضر نزدیک 97 هزار تعاونی در کشور وجود دارد که درباره صحت و درستی همین آمار هم شک و تردید وجود دارد. در اسناد بالادستی نظیر ابلاغیه اصل 44 بر سهم 25 درصدی تعاون در اقتصاد تاکید شده که برآوردها در این زمینه زیر 10 درصد است.

رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی سپس با تاکید بر این امر که تصویر تعاونی مدت زمانی است که مخدوش شده و حضور مردم در بخش تعاون نسبت به گذشته کم رنگ تر شده است و شاهد فقدان مشارکت مردمی در بخش تعاون هستیم، ادامه داد: در هلند تنها 677 تعاونی داریم و شمار اعضای تعاونی های مصرف هلند از جمعیت این کشور بیشتر است. علت این است که نیاز جامعه را به درستی تشخیص نداده‌ایم و با تحولات روز به روزرسانی و بازآرایی نکرده‌ایم.

نگاهداری تصریح کرد: به عنوان مثال یکی از راه حل های افزایش مشارکت مردم در بخش تعاونی استفاده از اقتصاد دیجیتال و فناوری اطلاعات در جهت افزایش بازدهی اقتصاد و مشارکت مردمی در تعاونی‌ها، حضور مردم در فضای مجازی و استفاده از ابزار آلات الکترونیک گریز ناپذیر است. نظیر شکل گیری تعاونی های پلتفرم به عنوان شکل جدیدی از تعاونی های کار که همان کارگران روزمزدی هستند که چیزی جز عرضه نیروی کار خود ندارند، کارگران خانگی، خویش فرماها، مزدبگیران (فری لنسرها) همگی می‌توانند در قالب تعاون‌های کار احیا شوند.

وی در ادامه سخنان خود به برنامه پیشرفت و توسعه پنج ساله هفتم بعنوان پنجره فرصتی برای بازآرایی و احیا بخش تعاونی کشور اشاره کرد و در تشریح پنجره فرصت‌های این برنامه بیان داشت: جایابی در اقتصاد بین الملل و زنجیره ارزش‌های اقتصادی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و  نقش آفرینی بین‌الملل بخش تعاون و کسب بازار، تحولات فناوری دانش بنیان (اقتصاد و دانش بنیان) مبتنی بر فناوری های جدید و بازآرایی متناسب با ظرفیت‌های اقتصاد دانش بنیان، پنجره جمعیتی دهه 60 و 70 و جذب نخبگان و جلوگیری از مهاجرت و جلوگیری از خروج سرمایه و به صحنه آوردن سرمایه‌های راکد  در حوزه کشاورزی و در حوزه سرمایه گذاری  (ترانزیت – صنعت –انرژی) از جمله این فرصت ها هستند.

لزوم اصلاح رویکردها و الگوی مدیریت حوزه تعاون مبتنی بر حکمرانی مردمی

رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به درگیرسازی مردم در اداره کشور یا به تعبییری حکمرانی مردمی که مورد تاکید امامین انقلاب بوده اشاره کرد و گفت:  تعاونی یکی از اصل ترین نهادهای حکمرانی مردمی است که مسندشناسی و بازآرایی و به روزرسانی و تشخیص نیازهای بخش تعاون بایستی با رویکرد مردمی با تمرکز بر ابزارهای نوآوری باز و نوآوری مشارکتی برای دریافت ایده‌ها و ورود خلاقیت در عرصه حکمرانی انجام شود.

وی افزود: نظام حکمرانی در بخش تعاون باید دیده‌بان آینده‌نگر برای شناسایی قابلیت‌ها و ظرفیت‌های پویا و نوظهور بابهره گیری ظرفیت نخبگان مردمی داشته باشد. همچنین بسته ابزارهای حکمرانی در بخش تعاون باید شکل بگیرد، تا قدرت تشخیص، اصلاح و عمل گرایی و ارتقا عقلانیت تصمیم گیری در این حوزه افزایش یابد.

وی ادامه داد: هوشمندسازی با بهره‌گیری از ابزارهای‌ نوین و فناوری اطلاعات و تحقیق حمکرانی بررسی شواهد محور تا سیاست‌ها و برنامه‌ها مبتنی بر داده و اطلاعات علمی  متقن و تحقق پیش ارزیابی قوانین و سیاست‌های حوزه تعاون مبتنی بر نظام شاخص‌ها ضروری است. پژوهش های بنیادین در حوزه سیاستگذاری بخش تعاون انجام نشده و راهبری بخش در نظام کلان برنامه ریزی کشور فراموش شده است. فرصت برنامه هفتم، در سطح بین المللی تشکل های بالادستی بخش تعاون‌ها تحت عناوین تعاونی سطح عالی یا فدراسیون های فعال هستند که ما از آن غافل بوده‌ایم و حتی در سطح منطقه خودمان تلاشی انجام نداده‌ایم.

نگاهداری تاکید کرد: نقش هدایتگری و تنظیم گری نظیر آموزش نیروی انسانی، بازاریابی نظارت و داوری میان تعاونی ها را اتاق تعاون به عنوان عالی ترین تشکل بالادستی تعاون می‌تواند ایفا کند. مخلص کلام ما نیازمند تحول در حکمرانی مردمی بخش تعاون  در رویکردها، ابزارها، ساختارها، کارکردها، آینده نگری ها و ارزشیابی و نظارت هستیم.