توسعه متوازن شهر با استفاده از برنامه ریزی و مدیریت آینده محور میسر است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری برنا از گرگان؛ در دنیای پیشرفته امروز توسعه متوازن جوامع شهری نیاز به برنامه ریزی و استفاده از همه ظرفیت های فکری، معنوی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، مذهبی و ... دارد. در این راهبرد نگاه های قومیتی و سیاسی جایگاهی ندارند و مدیران شهری نه تنها در کنار هم بلکه با حمایت از یکدیگر ( علی رغم داشتن تفکرات مستقل و مخالف با سایرین) در راستای توسعه متوازن شهر تلاشی وافر دارند. متاسفانه در سال های اخیر نگاه های قومیتی و سیاسی در شهرستان باعث شده تا ضرباهنگ پیشرفت شهر به کندی نواخته و شنیده شود تا جایی که حتی برای تکمیل پروژه های شهرستانی نظیر پل و ساختمان و جاده و ... باید دست به دامان نهاد های بالا دست شد تا شاید گرهی از انبوه مشکلات شهر بگشایند. 

در صورتی که شهرستان علی آباد کتول دارای ظرفیت های متعدد در حوزه های کشاورزی، دامپروری، آبخیزداری، گردشگری، ورزشی، غذایی و ... دارد که هر کدام از آنها به تنهایی ظرفیت ایجاد اشتغال برای تمام بیکاران را دارا هستند. 

با این وجود باید اذعان داشت جایگاه شهر، رضایت شهروندان و سرانه درآمدی آن در استان و کشور جایگاه واقعی  آن نیست و در حوزه مدیریت شهری نیازمند یک باز تعریف و ساختارشکنی نوین هستیم. به همین منظور و در راستای بررسی ابعاد توسعه متوازن در شهر با رسول مظفری کار آفرین نمونه و قائم مقام شرکت بافه سیم گلستان به گفتگو نشستیم.

در توسعه متوازن شهر، کدام عامل از همه مهم تر است؟

بی تردید استفاده از همه ظرفیت های شهر، مهم ترین عامل توسعه متوازن شهر و رسیدن به درآمد پایدار است. اما نکته مهم استفاده از مشاوران قوی در حوزه های مختلف است. مشاورانی که فارغ از دغدغه های سیاسی و قومیتی ابعاد حوزه های مختلف شهر را در نظر می گیرند و با ارائه برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، دورنمای توسعه شهرستان را ترسیم می کنند. متاسفانه در حال حاضر اوضاع مشاوران مدیران شهر به شدت آشفته است و نه تنها از مشاوران بیرونی استفاده نمی شود، بلکه مشاوران داخلی انتخاب شده هم به هیچ عنوان با فعالیت های حوزه ای که از آنها مشاوره خواسته می شود، همخوانی و سنخیت ندارند. 

مهمترین و جدی ترین ظرفیت شهر ار دیدگاه شما کدام است؟

شهر دارای ظرفیت های متعددی است که هر کدام از آنها از دیگری مهم تر و برجسته تر است. کشاورزی، دامپروری، پرورش ماکیان و آزیزیان، عسل، کرم ابریشم، قارچ، زعفران، ماهیان خاویاری، گردشگری، تنوع غذایی اقوام، موسیقی منحصر به فرد، پوشش اقوام، سد، رودخانه، جنگل، فاصله کوتاه ییلاقات با شهر،  و ... 

شما در کمتر نقطه ای از کشور این همه ظرفیت را یکجا می یابید. اینکه کدام ظرفیت بر دیگری ارجحیت دارد بستگی به تلاش، ظرفیت سازی، معرفی و توسعه آن حوزه توسط متولیانش دارد. اگر متولیان حوزه عسل از متولیان حوزه ماهیان خاویاری بهتر عمل کنند، این حوزه اهمیت بیشتری پیدا می کند. در مجموع باید اذعان کرد، شهر سرشاز ظرفیت های مختلف است که برای ساماندهی آنها تنها باید به سراغ مدیران و برنامه ریزان آینده محور و مستقل رفت. 

جایگاه صنعت را در توسعه شهر چگونه ارزیابی می کنید؟ 

بسیاری بر این باورند که صنعت همان کارخانه است و در جوامعی که زیربنای اقتصاد کشاورزی و دامپروری است، توسعه صنعت جایگاهی ندارد! در صورتی که تعریف مهم برای صنعت: به مجموعهٔ تمام یگان‌هایی که در تولید، توزیع یا مصرف یک فراورده یا یک دسته از فراورده‌های مشابه فعالیت می‌کنند، «صنعت» گفته می‌شود. حال ممکن است این فراورده فرهنگی باشد نظیر یک کتاب و یا ممکن است الکتریکی باشد نظیر یک رایانه.  

آنچه که در توسعه صنعت مهم است حرکت در مسیری است که علاوه بر تولید محصول با کیفیت، سایر صنایع نیز حمایت شوند و در توسعه آنها تاثیرگذار باشد. یکی از این راهبردها توسعه صنایع تبدیلی در مناطق کشاورزی و دامپروری است.  به عنوان مثال عسل این منطقه نه تنها یک محصول غذایی است بلکه دارای خواص درمانی نیز هست و در زمره یکی از عسل های خوب کشور قرار دارد. اما بدون برند سازی در قوطی های پلاستیکی در خیاطی و رنگ فروشی و مغازه تعویض روغن بدون هیچ نام و نشانی به فروش می رسد!

در صورتی در شهرهای دیگر برای برداشت نوعی سبزی کوهی، جشنواره بر گزار می کنند، در این شهر تلاشی برای برند سازی عسل نمدار صورت نمی گیرد. در واقع نبود مشاور در حوزه عسل، باعث شده تا زنبور دار از علم روز و تجارت نوین محروم بماند و به همان شیوه سنتی 50 سال قبل محصول کند و در قوطی پلاستیکی با در زرد به فروش برساند! 

سخن پایانی

شهر و امکانات آن امانتی است در دست ما که باید آن را چند صباح دیگر به آیندگان و فرزندان مان تحویل دهیم. اگر این نگاه در بزرگان، ریش سفیدان، مدیران و مسئولان و در یک کلام اهالی دانش و فرهنگ منطقه وجود داشته باشد که باید برای توسعه شهر از علم روز استفاده کرد، توسعه در شهر اتفاق خواهد افتاد. اما این نکته را نیز باید بپذیریم توسعه در شهر با سخنرانی و همایش و ساخت کلیپ و نصب بنر و تبریک به این و آن حاصل نمی شود. برای توسعه شهر باید از متفکران و مشاوران حوزه های مختلف یاری طلبید. باید قید بسیاری از تعلقات و وابستگی ها را زد و آینده نگر اندیشید. علت اینکه یک نفر می تواند در استان دو هتل بسازد ولی مجموعه گردشگری فرهنگی با 3000 عضو با 30 درصد پیشرفت فیزیکی، تکمیل نمی شود چیست؟ چرا در طول این سال ها عقب نشینی شهر صورت نگرفت؟ چرا تکمیل برخی پروژه های شهرستان گاهاً بیش از بیست سال طول می کشد؟ 

آسیب شناسی شهرستان، باز تعریف ظرفیت ها و به کارگیری مشاوران کارکشته، قوی و مستقل چاره توسعه متوازن شهر است. فرصت را از دست ندهیم.