تعیین سقف قیمتی ثابت برای حامل های انرژی اشتباهی جبران نشدنی/ زمان بهینه سازی مصرف انرژی را نباید از دست دهیم

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، به دنبال اختلاف نظر هر ساله ی کارشناسان در مورد تعیین نرخ خوراک گاز واحدهای پتروشیمی، در سال 1394 دولت یک فرمول واحد را برای مدت 10 سال برای نرخ خوراک پتروشیمی ها مشخص و ابلاغ کرد. این نرخ باید بر اساس میانگین مصارف داخلی گاز و قیمت چهار هاب بین المللی تعیین شود.

بر اثر لابی سنگین پتروشیمی ها دولت به اعمال سقف 5 هزار تومانی برای خوراک پتروشیمی ها کرد. این دست و دل بازی دولت، به کمبود بودجه ی 76 میلیارد دلاری دولت منجر شد که عملاً به معنی اعمال فشار مستقیم به مردم به عنوان صاحبان منابع انرژی کشور است.

ارائه ی رانت خوراک و انرژی ارزان به صنایع و پتروشیمی ها به منزله ی چوب حراج زدن به منابع کشور و تأمین منافع حداکثری پتروشیمی هاست. واقعیت این است که پتروشیمی ها به تولید محصولاتی می پردازند که در بازارهای بین المللی به فروش می رسند و تأثیر چندانی از تحریم ها نپذیرفته اند. بنابراین، این دسته از صنایع می توانند قیمت واقعی گاز را بپردزاند و نیازی به این همه مدارا و تساهل با آنها به لحاظ قیمتی نیست.

آرش علوی عضو اتاق بازرگانی در گفت وگو با خبرنگار نفت خبرگزاری برنا نظرات خود را در این باره بیان کرد. 

علوی در پاسخ به این سوال که عرضه ی رانت خوراک و سوخت ارزان قیمت به صنایع تا چه اندازه در عدم بهره وری آن ها و بالا رفتن شدّت مصرف انرژی در کشور تأثیر داشته است، تصریح کرد: می توان گفت قیمت های غیرواقعی و پایین انرژی صد در صد در عدم بهینه سازی مصرف انرژی صنایع موثر بوده است. یکی از موثرترین روش های تنظیم منابع یا خدمات محدود در مقابل تقاضاهای زیاد بحث تعدیل قیمت است.

وی ادامه داد: وقتی منابع بر اساس قیمت واقعی عرضه نشوند، انگیزه هایی ایجاد می شود که الزاماً منفی نیستند، اما اثرات منفی دارند. یکی از پیامدهای قیمت غیرواقعی انرژی، هدررفت آن است. صاحبان صنایع احتمالاً علاقه ای به سوءمصرف ندارند و نمی خواهند عامدانه آن را هدر دهند، اما اصل موضوع این است که با توجه به قمیت های پایین انرژی هدررفت آن برایشان اهمیتی ندارد. در واقع، ما یارانه ی پنهان بالایی پرداخت می کنیم و شدّت مصرف انرژی در کشورمان بسیار بالاست.

وی در ادامه گفت: در برخی موارد سودآوری صنایع کاذب است. به طور مثال در صنایع سیمان و پتروشیمی بخش زیادی از آنچه به عنوان سود توزیع می شود، عملاً سود نیست. به طوری که اگر قیمت سوخت و خوراک آن ها را با قیمت های واقعی محاسبه کنیم، حتی در برخی موارد یارانه ای که به آن ها داده می شود، بیشتر از سودی است که کسب کرده اند.

عضو اتاق بازرگانی تصریح کرد: بسیاری از این شرکت ها اصلاً سوددهی ندارند یا سودشان بسیار کم است. اما برخی محاسبات آن ها را سودده معرفی می کند. در کشورهایی که از اصول علم اقتصاد پیروی می کنند، قیمت تمام حامل های انرژی بر اساس قیمت های واقعی و جهانی محاسبه می شود و در اختیار صنایع قرار می گیرد.

علوی ادامه داد: این موضوع درست است که هزینه های انتقال یکی از اصلی ترین فاکتورهای تعیین قیمت گاز است، اما بالاخره گاز قیمتی دارد. قیمت نفت و بنزین نیز در بازارهای جهانی مشخص است. وقتی به هر دلیلی قیمت ثابتی برای حامل های انرژی در نظر می گیریم، یک نفر ضرر می کند. اگر قیمت بالا برود، صاحبان نفت و گاز که مردم هستند، متضرر می شوند. اگر قیمت پایین برود، صنایع ضرر می کنند.

وی گفت: تعیین سقف قیمتی ثابت برای حامل های انرژی بسیار اشتباه و به ضرر کشور و مردم است. اگر برخی صنایع آنقدر به خوراک و سوخت ارزان قیمت وابسته هستند که با حذف این حمایت ورشکست می شوند، عملاً ارزشی ندارند که بخواهیم آن ها را حفظ کنیم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: قبلاً در مجلس هفتم طرحی برای افزایش تدریجی قیمت حامل های انرژی در دستور کار قرار گرفت اما متاسفانه با یک برنامه ی پوپولیستی تثبیت قیمت ها جلوی اجرای آن گرفته شد. اگر این برنامه از سال 82 یا 83 ادامه می یافت، الان قیمت های حامل های انرژی واقعی تر بود و صنایع نیز فرصتی در اختیار داشتند که به سمت بهینه سازی مصرف انرژی خود گام بردارند و وضعیت بهبود می یافت.  

انتهای پیام/