توسعه زنجیره ارزش صنایع راهکار برون رفت از وضعیت فعلی صادرات انرژی مجازی؛ ورود تحقیق و توسعه به صنایع با تولید بار اول

به گزارش خبرگزاری برنا، وضعیت تولیدات صنعتی ایران با مشکلات بسیار جدی روبرو است و صنایع ما با بحران جدی رقابت‌پذیری و همچنین خام‌فروشی گسترده روبرو هستند. همچنین عواید دولت از فروش گاز طبیعی به صنایع کشور نیز پس از جنگ روسیه و اوکراین که قیمت گاز طبیعی در جهان افزایش یافت؛ به شدت غیراقتصادی شد. در این شرایط، ما در کشورمان گاز را با قیمت بسیار پایینی در اختیار شرکت های پتروشیمی و متانولی قرار می دهیم تا متانولی را تولید و صادر کنیم که قیمت آن بسیار پایین است. اگرچه صنعت فولاد کشور وضعیت بهتری دارد اما باز هم خام فروشی بالایی در این صنعت شاهد هستیم. قیمت های پایین محصولات تولیدی این صنایع به کاهش درآمدهای دولت که فشارش را مردم تحمل می کنند، منجر شده است.

به طور کلی شرایط فعلی در ایران را می توان تحت عنوان گیر افتادن در تله ی صادرات انرژی مجازی تعریف کرد. به طوری که رقابت پذیری محصولات صادراتی کشور به دلیل ارزش محصول تولیدی نیست بلکه به دلیل انرژی ارزانی است که در اختیار صنایع قرار می گیرد و به وسیله ی آن محصولی صادراتی تولید و صادرات می شود. این شرایط مشکلات عدیده ای را برای کشور به وجود آورده است و افق روشنی را پیش روی ما قرار نمی دهد. به همین دلیل لازم است به سمت توسعه ی زنجیره ی ارزش صنایع حرکت کنیم و هر چه سریع تر به تغییر وضعیت موجود بپردازیم. نظرات محمدرضا نجفی منش، عضو اتاق بازرگانی تهران را در این خصوص جویا شدیم که در ادامه می خوانید.

نجفی منش در خصوص این موضوع که الان شواهد نشان دهنده ی گیر افتادن ما در تله ی انرژی مجازی است، به طوری که گاز را تبدیل به متانول می کنیم و آن را با قیمت پایین تر از گاز در بازارهای جهانی می فروشیم و حیات پتروشیمی ها و برخی صنایع دیگر در گروی انرژی ارزان است،  تصریح کرد: هر اقدامی در کشور که ما را به سمت اضافه کردن ارزش افزوده به محصولات اولیه سوق دهد، خوب است. اینکه در کشورمان به توسعه ی پتروشیمی ها پرداختیم و آن ها به تولید مواد شیمیایی مبادرت کردند، اتفاق بدی نیست اما باید به سمت توسعه ی زنجیره ی ارزش این محصولات برویم و در مراحل اولیه ی تولید نمانیم. در مراحل بعدی باید سرعت کارمان را بیشتر کنیم تا مثل الان در تله ی انرژی مجازی گیر نیفتیم و حیات صنایع به گاز ارزان قیمت وابسته نباشد. لازم است مرحله به مرحله پیش برویم و زنجیره ی ارزش صنعت پتروشیمی را تکمیل کنیم. از ابتدا نمی توانیم به مراحل پایانی برسیم اما مهم است که در مراحل اولیه ی تولید نمانیم و به جلو حرکت کنیم. اینکه گاز را تبدیل به متانول کرده ایم، خوب است اما نباید در مرحله ی تولید متانول بمانیم. برای اینکه در تله ی انرژی مجازی گیر نیفتیم و محصول ما ارزشش از نهاده ی اولیه بیشتر باشد، چاره ای نداریم جز اینکه به مراحل بعدی تولید برویم.

وی در ادامه گفت: با توجه به اینکه الان قیمت متانول در بازارهای جهانی از گاز کمتر است، باید ببینیم که به چه روش هایی می توانیم این ماده را تبدیل به مواد با ارزش دیگری کنیم. به این ترتیب، از مزیت های تولید محصولات با ارزش افزوده ی بالاتر بهره مند می شویم، صادرات انرژی مجازی نخواهیم داشت و مجبور نیستیم محصولات را با ارزشی کمتر از ماده ی اولیه اش به فروش برسانیم. ادامه ی روند فعلی که گاز به عنوان یک ماده ی با ارزش به متانول به عنوان یک ماده ی ارزان تر تبدیل می شود، منطقی نیست. سوال اصلی الان باید این باشد که برای برون رفت از شرایط فعلی چه کاری باید انجام دهیم.

نجفی منش گفت: یارانه انرژی می تواند به عنوان یک ابزار سیاستی مهم در دست دولت باشد تا از آن برای سوق دادن صنایع و پتروشیمی ها به سمت توسعه ی زنجیره ارزش محصولاتشان گام بردارد. همچنین بازارسازی برای شرکت های دانش بنیان از طریق ورود تحقیق و توسعه به صنعت با سیاست هایی نظیر تولید بار اول نیز بسیار مهم است. مثلاً تایوان پنبه در اختیار شرکت های نساجی قرار داد و به آن ها گفت به شرطی محصولات را از شما خریداری می کنم که قابلیت صادرات داشته باشند. یعنی به لحاظ کیفیت باید استانداردهایی را رعایت می کردند تا دولت محصول را از آن ها خریداری می کرد. این طور سیاست ها می تواند در کشورمان مورد استفاده قرار بگیرد و شرکت ها را به سمت توسعه ی زنجیره ی ارزش محصولاتشان سوق دهد.

انتهای پیام/