بررسی سناریوهای مصرف بنزین در کشور/ از واردات نفت خام تا کنترل مصرف

مصطفی سعیدی کارشناس انرژی در گفت وگو با خبرنگار نفت خبرگزاری برنا درباره سناریوهای موجود مصرف بنزین اظهار داشت: سه سناریو برای روند مصرف ‎بنزین تا سال 1420 روی میز کشور قرار دارد. 1. ادامه روند موجود که همان رویکرد فعلی دولت است. 2. اعمال سیاست‌های غیر قیمتی کاهش مصرف سوخت یا رویکرد قابل انجام در شرایط فعلی و 3. اعمال سیاست‌های غیر قیمتی و قیمتی به صورت توامان است.

 وی با اشاره به سناریو اول گفت: با ادامه روند موجود و با فرض رشد سالانه 5 درصد تا سال 1420، کسری 180 میلیون لیتر در روز بنزین تا سال مذکور خواهیم داشت که در این صورت کشور نیاز به حداقل 36 میلیارد دلار حجم سرمایه گذاری برای احداث ظرفیت پالایشی جدید است که از بدو تاسیس، ورشکسته ‌اند و از طرفی ایران نیز واردکننده نفت خام خواهد شد.

سعیدی افزود: اگر احداث پالایشگاه‌های جدید نیز رخ ندهد. کسری بنزین در سال 1420 به حدود 180میلیون لیتر در روز خواهد رسید (مصرف 300 میلیون لیتر در روز) که واردات  آن حداقل حدود 32 میلیارد دلار خواهد بود. البته این واردات فقط مربوط به بنزین بوده و شامل گازوئیل نیست.

این کارشناس انرژی با اشاره به سناریو غیرقیمتی گفت: در این سناریو روند رشد مصرف بنزین کاهش خواهد یافت یا حتی متوقف خواهد شد که به صورت کلی به دو محور تقسیم می‌گردد که به دو محور 1. سیاست‌های بلند مدت بهبود کیفیت خودروها و 2. سیاست‌های کوتاه مدت در سهمیه بندی سوخت تقسیم بندی می گردد.

سعیدی گفت: شرکت‌های خودروساز در سالهای اخیر به علت ‎قیمت‌گذاری دستوری زیان خالص ثبت کرده‌اند. شرکت زیان ده چرا باید به دنبال تولید خودروی با کیفیت باشند وقتی هر سال زیان در صورت مالی ثبت می‌کنند؟  البته در سال اخیر روند مالی خودروساز ها بهبود یافته است و تیراژ محصولات نیز افزایش یافته است. البته انحصار خودرو نیز به این مسئله دامن زده است. تولید خودروهای بهسوز سیاستی بلند مدت است که تاثیر چندانی در مصرف فعلی بنزین در کشور نخواهد داشت و جلو رشد مصرف را در کوتاه مدت نخواهد گرفت. لذا این رویکرد در حال حاضر انجام پذیر نیست. برای کنترل مصرف در کوتاه مدت نیاز به ورود به موضوع سهمیه بندی است.

این کارشناس ادامه داد: با توجه به تجربه آبان 98، اعمال سیاست‌های قیمتی از طرف دولت با عینک امنیتی نگاه می‌شود البته صحبت‌های عوام فریبانه بعضی افراد در موضوع ‎تثبیت قیمت‌های حامل انرژی در ادامه این روند تاثیرگذار است که نیاز به روشنگری برای مردم دارد. مردم باید بدانند لزوما رسیدن کالا تقریبا رایگان به نفع آنها نیست و کشور را درگیر مشکلات کسری بودجه، افزایش نقدینگی و در نهایت تورم بیشتر خواهد کرد.

وی ادامه داد: از نظر بنده بدون اعمال سیاست‌های قیمتی و سیاست‌های غیر قیمتی همزمان با هم توفیقی حاصل نمی‌شود. مثلا وقتی هزینه بنزین و cng تقریبا یکسان هستند و بعضا cng نیاز به سرمایه گذاری و بازگشت سرمایه دارد. چرا رانندگان خودروهای خود را دوگانه سوز کنند؟

این کارشناس در پایان گفت: در صورت اعمال تورم 3 سال اخیر، بنزین 3000 تومانی سال 1402 تقریبا معادل 1100 تومان سال 98 (کمتر از قیمت سهمیه 1500 تومانی بنزین در سال 98) است. در واقع با اعمال تورم سالیانه ارزش نسبی بنزین هر سال کمتر و کمتر می شود و به سمت رایگان شدن حرکت می‌کند. لذا افزایش قیمت کالاها به اندازه تورم سالانه امری اجتناب ناپذیر است. باید واقعیت های اقتصاد کشور به صورت شفاف از طریق مسئولین امر به گوش مردم برسد.

انتهای پیام/