لزوم توجه به بالا بردن سواد دیجیتال در نسل جدید

دکتر رضا خضردوست، مدیرعامل مجموعه توسعه راهکارهای هوشمند امین، در ابتدای سال جدید درباره لزوم بالا بردن سواد دیجیتال (Digital Literacy) در کودکان و نوجوانان نسل جدید اظهار داشت: "نسل جدید فرزندان ما در ایران، بیش از نسل‌های پیشین نیازمند توجه و برنامه‌ریزی جدی در زمینه آموزش و ارتقا سواد دیجیتال هستند. این نسل جدید در تمام مراحل زندگی خود با دنیای دیجیتال و فضای مجازی در ارتباط بوده و نیاز دارند تا علم و فرهنگ حضور در این فضا و استفاده از امکانات آن را به سرعت فراگیرند."

وی در ادامه درباره چیستی سواد دیجیتال و اهمیت پرداختن زودهنگام به آن، اضافه کرد:

"امروزه کودکان و خردسالان حضور اینترنت و دنیای دیجیتال را در زندگی روزمره والدین خود مشاهده و احساس می‌کنند. استفاده از خدمات آنلاین مختلف، انجام پرداخت‌ها و خریدها به صورت اینترنتی، برقراری تماس تصویری، اطلاع رسانی و آموزش علوم جدید در فضای وب  تنها ابعاد ساده‌ و روزمره‌ای از زندگی دیجیتال انسان امروزی را تشکیل می‌دهند.

اما سواد دیجیتال مبحثی بسیار گسترده و با اهمیت‌تر از آن است که تنها با درک شهودی قابل اکتساب باشد. فرزندان ما نیاز دارند تا به صورت اصولی و تخصصی درباره دنیای دیجیتال و امکانات آن آموزش دیده و برای زندگی در آن آماده شوند و این مهم باید از ابتدایی‌ترین سال‌های زندگی ایشان در نظر گرفته شود."

نقش ما در ارتقا سواد دیجیتال کودکان چیست؟

خضردوست نقش خانواده، دولت و جامعه را در بهبود سواد دیجیتال کودکان این‌گونه بیان کرد: "اولین محیط‌هایی که کودکان در آنها قرار می‌گیرند، خانواده و مدارس هستند و الگوبرداری‌های اولیه آنها نیز از والدین و معلمان خود است.

هرآنچه در سال‌های ابتدایی عمر در محوریت آموزش این دو محیط قرار داشته باشد، مسیر زندگی فرزندان را در سال‌های بعدی تعیین می‌کند.

آموزش ابزارها و دانش‌های پایه‌ای نظیر زبان، ورزش، علوم، هنر، ریاضیات و موسیقی به کودکان در سنین پایین تأثیر بیشتری خواهد داشت و امروزه دانش بنیادی دیگری به این موارد اضافه شده است که «سواد دیجیتال» نام دارد."

وی افزود: "اخیراً اقدامات مهمی از سوی دولت و وزارت آموزش و پرورش در راستای آموزش سواد دیجیتال به کودکان انجام گرفته است. خوشبختانه والدین نیز نسبت به گذشته بسیار آگاهانه‌تر عمل کرده و نسبت به آموزش صحیح فرزندان خود حساس‌تر هستند.

در کنار این دو عنصر قدرتمند، نقش جامعه را نیز نمی‌توان نادیده گرفت، همانطور که مجموعه توسعه راهکارهای هوشمند امین در چند سال‌ گذشته نسبت به فرهنگ‌سازی و طراحی و ارائه ابزارها و امکانات مدرنی همچون  تبلت‌های نارتب ونرم‌افزار مدیریت والدین، حضور و فعالیت فرزندان را در فضای دیجیتال تسهیل بخشیده و به والدین نیز در آموزش الگوی مصرف صحیح به فرزندان و نظارت بر حضور آنها در محیط آنلاین یاری رسانده است.

در واقع مسئولیت اشاعه سواد دیجیتال در بین فرزندان نسل جدید، بر دوش تمامی افراد جامعه از کسب و کارها و دولت گرفته تا آموزگاران و افراد خانواده قرار دارد و ما نیز همچنان در این مسیر گام برمی‌داریم."

شکاف دیجیتال محصول سواد دیجیتال ناقص

مدیرعامل شرکت تولیدکننده تبلت‌های کودک نارتب علل ایجاد شکاف دیجیتال را مرتبط با سواد دیجیتال دانسته و اینگونه ادامه داد: "شکاف دیجیتال موضوع مهمی است که در اثر فقدان یا نقصان سواد دیجیتال کامل و اصولی وهمچنین دسترسی به منابع و ابزارهای دیجیتال بدون کسب مهارت‌های لازم برای رقم زدن تجربه‌ای امن و موفق در دنیای مجازی است.

براساس تعریفی که بیش از 30 سال پیش توسط پائول گیلستر (Paul Gilster) در کتاب سواد دیجیتال ارائه شده است، برای دستیابی فرزندان به سواد دیجیتالی کامل و کاربردی، باید سه نوع آموزش اساسی به آنها انتقال داده شود.

این سه آموزش شامل «نحوه استفاده از فناوری‌های دنیای دیجیتال»، «تشخیص محتوای دیجیتال مناسب از محتوای دیجیتال نامناسب» و «فرهنگ استفاده و الگوی مصرف صحیح فضای دیجیتال» است. همه این آموزش‌ها باید به کودکان امروزی داده شود تا بتوانند تجربه موفقی از زندگی دیجیتال خود داشته و با اکتشاف در این محیط جدید، در راستای ارتقا فردی خود بکوشند. چه بسا هر کدام از این آموزه‌ها  به تنهایی می‌تواند برای آنها مخرب و گمراه‌کننده نیز باشد."

یادگیری سواد دیجیتال با ابزارهای امن

خضردوست در انتها صحبت‌های خود درباره نقش مهم کسب و کارها و محصولات تولیدی آنها در آموزش صحیح فرزندان توضیح داده و افزود: "تبلت‌های ایرانی نارتب با امکان مدیریت نحوه و زمان دسترسی فرزندان به برنامه‌ها، امکانات و محتواهای موجود در آن، گامی بزرگ در زمینه آموزش سواد دیجیتال به کودکان برداشته و در مسیر شکوفایی هرچه بیشتر پتانسیل‌های ملی و حرکت موازی با رشد فناوری در جامعه جهانی، در کنار والدین و مدارس کشور ایستاده است.

ما در مجموعه امین امیدواریم که بتوانیم با تولید محصولات کاربردی و هدفمند، سواد فنی، رسانه‌ای و اجتماعی فرزندان و خانواده‌ها را برای زندگی در جهان دیجیتالی امروز ارتقا دهیم."