دلارزدایی از صنعت، تسهیل ورود فناوری و رفع وابستگی تکنولوژیک به خارج با دانش‌بنیان شدن اقتصاد ملی

حمید بهزادی کارشناس اقتصادی در گفت وگو با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری برنا در پاسخ به این سوال که یکی از مسائل جدی صنعت کشور، خام‌فروشی بالا و عدم خلق ارزش افزوده در محصولات تولیدی است، آیا این موضوع می تواند به دلیل عدم توسعه زنجیره ارزش و عدم توجه به تحقیق و توسعه صورت گرفته باشد، اظهار داشت: مسئله اصلی این است که سیاست گذار با ارزهای نفتی و نرخ های دستوری سعی کرده واردات ارزانی داشته باشد، یعنی تولید دیگر به صرفه نبوده و تولید کننده امکان این را نداشته که تولید انجام دهد و در بحث صادرات و بازارهای داخلی زمانی قدرت قیمت رقابتی داشته باشد به همین دلیل به خام فروشی روی آورده است.

وی ادامه داد: تولید کننده هایی که رانتی به آنها تعلق نمی گیرد امکان رقابت قیمتی در بازار صادراتی ندارند. همچنین با توجه به اینکه در گذشته واردات با ارزهای نفتی انجام شده قیمت آن به نسبت هزینه تولید در کشور ارزان تر بوده و در نتیجه تولید کننده ها به این نتیجه رسیدند که کالا با ارزش افزوده بالا در ایران به میزان هزینه نیروی کار و سرمایه عایدی برای آنها ندارد. معتقدم صنایع فعلی یا مبتنی بر خام فروشی اند و یا مونتاژ هستند و سرمایه گذار برای اینکه بهره ی بیشتری ببرد، کالای واسطه‌ سرمایه ای وارد می کند و با اندک ارزش افزوده‌ای آن را تولید و به فروش می رساند.

این کارشناس ارز و مسائل تجارت بین الملل تاکید کرد: در این چند دهه گذشته صنعتگران ما بیشتر به سمت خام فروشی رفته اند تا بتوانند انواع و اقسام رانت های خوراک و انرژی ارزان و همچنین یارانه در بخش های مختلف را دریافت کنند. مهمترین عامل اقتصادی هم ورود ارزهای نفتی به بازار به قیمت های پایین است. تا زمانی که به لحاظ قیمتی امکان رقابت با تولیدات خارجی وجود نداشته باشد تولید کننده به سراغ کالاهایی که خام‌فروشی داشته باشند و با هزینه کمتری تولید شوند، می رود. به نظرم تولید با ارزش افزوده بالا منطق اقتصادی برای تولید کننده ندارد و دلیل آن هم قیمت‌گذاری دستوری و نرخ ارز پایین با ارزهای نفتی است.

بهزادی در مورد این سوال که به نظر شما ورود فناوری و رفع وابستگی تکنولوژیک به خارج از کشور با دانش‌بنیان شدن صنایع بزرگ و اقتصاد ملی می تواند از راهکارهای مهم دلارزدایی از صنعت کشور باشد، افزود: مفهوم دلارزدایی این است که دلار از ذخیره خارجی کشورها و مبادلات تجاری سهم کمتری داشته باشد و ارزهای دیگری جایگزین دلار شود در حالی که فرقی نمی کند که با دلار معامله کنیم یا با دیگر ارزها، این ریال است که کاهش ارزش پیدا می کند بر همین اساس و این تعریف، تداوم پرداخت رانت خوراک ارزان، دلارزدایی از اقتصاد نیست. یکی از راهکارهای مناسب در جهت دلارزدایی از صنعت، بومی‌سازی مبتنی بر ورود فناوری است. از همین رو ورود فناوری و رفع وابستگی تکنولوژیک به خارج از کشور با دانش‌بنیان شدن صنایع بزرگ و اقتصاد ملی می تواند از راهکارهای مهم دلارزدایی از صنعت کشور است. 

وی بیان کرد: در کشور ما اقتصاد باز است و واردات و صادرات انجام می شود به همین دلیل از تولید کننده انتظار داریم که به زنجیره ارزش جهانی وصل شود و محصول تولید و صادر کند در حالی که با مشکلات تحریم هایی که در کشور وجود دارد این موضوع امکان پذیر نیست. معتقدم با پیشرفت تکنولوژی قدرت پولی کشور افزایش پیدا می کند و نسبت به همه ارزها ریال هم با ارزش می شود به همین دلیل باید به دنبال راهکاری برای پیشرفت در این حوزه باشیم.

انتهای پیام/