به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر برنا؛ جامعه شناسان و روانشناسان اجتماعی معتقدند فضای مجازی می تواند روی بلوغ زودرس کودکان و نوجوانان تاثیرگذار باشد اما این آسیب با آیتم هایی چون؛
_ آسیب های فیزیکی
_ آسیب های روانی
_ آسیب های ارتباطی
_ آسیب های خانوادگی
و ...
می تواند در مسیر زندگی کودکان و نوجوانان موثر واقع شود. موضوعی که همراه با کارشناسان در خبرگزاری برنا تحلیل می کنیم.
کودکان و نوجوانان در فضای مجازی از والدین مسلط تر هستند!
آیا فضای مجازی محتوای موجود در آن را شما هم بدون در نظر گرفتن فیلترهای لازم و چارچوب های اخلاق و اعتقادی دنبال می کنید؟ جواب هرچه باشد بی تردید معرف گوشه ای از شخصیت شما در استفاده از محتوای رسانه ای فضای مجازی است.
سال هاست شبکه های اجتماعی بیش از نزدیکانمان با ما در ارتباط هستند نه تنها بخش عمده ای از زمان ما در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی سپری می شود که در ساعات بیشتری تفکر ما را به لحاظ محتوا تحت تاثیر خود قرار می دهند و تراژدی از آن جا جدی تر می شود که محتوای فضای مجازی به بخشی از اخلاق، رفتار، ادبیات و ... ما تبدیل شده است که خواسته یا ناخواسته در لحظات مختلف زندگیمان تاثیر پذیری از آن را در زندگیمان پر رنگ و پر آسیب می بینیم.
عطاالله محمدی، روانشناس در این باره معتقد است:
محتوایی که در هر بخش از دنیای مجازی وجود دارد در دست گروه هایی است که این محتواها را تولید می کنند که برخی از این گروه ها سازمان یافته هستند و به عمد یکسری مسائل را در فضای مجازی منتشر می کنند و سعی بر تاثیرگزاری به خصوص روی کودکان و نوجوانان دارند. بخش عادی دنیای مجازی یعنی ارتباط مردم با یکدیگر در فضای مجازی، چندان خطرناک و نگران کننده و یا غیر اخلاقی نیست. آن بخش از فضای مجازی مشکل آفرین است که به دلایلی محتواها و پیام ها بر اساس برخی نگرش ها برنامه ریزی می شود و در قسمت های مهمی از دنیای مجازی پخش می شود و این خاصیت و ماهیت فضای مجازی است.
این روانشناس گفت: اینکه بتوانیم این مسائل را به گونه ای کنترل کنیم که به کسی آسیبی نرسد به قوانین، شاخت درست، مطالعه درست و ... نیاز دارد که همچنان حتی گروه های دانشگاهی هم از آن عقب مانده اند و به این مسائل نپرداخته اند، مدتی دیگر هوش مصنوعی هم جدی تر روی کار خواهد آمد و به مشکلات اضافه خواهد شد. انسان ها می توانند برای اینکه آثار تحولاتی که در دنیای امروز، خصوصا در فضای مجازی پیش آمده کمتر شود راهکارهای مناسبی پیدا کنند.
عطاالله محمدی بیان کرد: کودکان و نوجوانان امروزی بسیار پر مهارت تر از والدین و معلمان خود به دنیای مجازی مسلط هستند، موضوعی که می تواند بسیار در جلوگیری از آسیب های فضای مجازی موثر باشد این است که بزرگسالان بتوانند در شیوه های تربیتی خودشان مسائلی را که از نظر فکری، پرورشی، انسان دوستانه و اخلاقی است در فرزندانشان شکل بدهند و بتوانند به شکل دوستانه با فرزندانشان ارتباط برقرار کنند تا بتوانند کاملا صمیمانه یک نوع مقرراتی برای استفاده از فضای مجازی فرزندان در نظر بگیرند.
او افزود: ابزار دنیای مجازی مانند گوشی، تبلت، کامپیوتر و ... خودشان برنامه هایی دارند که می توان از طریق استفاده از این برنامه ها میزان و نحوه استفاده کودکان از فضای مجازی را کنترل کرد، اما کنترل این شرایط آنچنان که گفته می شود آسان نیست.
عطاالله محمدی در پایان گفت: مسئله فضای مجازی نه تنها در کودکان و نوجوانان بلکه در ثبات زندگی خانوادگی هم اثرگزار است و بسیاری از خانواده ها به دلیل رفتارها و ارتباط های نادرست در فضای مجازی از بین رفته است و این ها نشانه ای از این است که در جامعه ما آزادی کافی برای گفت و گو درباره این مسائل وجود ندارد و باید وسایل ارتباط جمعی آگاهی های لازم، روشن و کافی را درباره این مسائل بدهند و متخصصین علوم رفتاری و روانشناسی درباره این مسائل بررسی و ارزیابی شود.
فضای مجازی موثر بر آینده کودکان
آیا فضای مجازی محتوای موجود در آن را شما هم بدون در نظر گرفتن فیلترهای لازم و چارچوب های اخلاق و اعتقادی دنبال می کنید؟ جواب هرچه باشد بی تردید معرف گوشه ای از شخصیت شما در استفاده از محتوای رسانه ای فضای مجازی است.
سال هاست شبکه های اجتماعی بیش از نزدیکانمان با ما در ارتباط هستند نه تنها بخش عمده ای از زمان ما در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی سپری می شود که در ساعات بیشتری تفکر ما را به لحاظ محتوا تحت تاثیر خود قرار می دهند و تراژدی از آن جا جدی تر می شود که محتوای فضای مجازی به بخشی از اخلاق، رفتار، ادبیات و ... ما تبدیل شده است که خواسته یا ناخواسته در لحظات مختلف زندگیمان تاثیر پذیری از آن را در زندگیمان پر رنگ و پر آسیب می بینیم.
فضای مجازی و محتوای بی چارچوب و بی ممیزی آن فرازمان با ماست و طبیعی است که در کنار مزایا و پیشرفت تکنولوژی باید این تهدید را جدی بگیریم. در گزارشی با چند روانشناس و کارشناس رسانه موضوع را بررسی می کنیم.
سمانه حقیری، مشاور و روانشناس فردی، کودک و نوجوان در این باره معتقد است:
ابتدا باید بتوانیم تشخیص دهیم که فضای مجازی امن است یا نا امن است، در کنار معایبی که دراد چه مزایایی دارد. مهم ترین معایبی که در حال حاضر برای فضای مجازی وجود داردتحت پوشش قرار دادن زندگی تمام افراد جامعه اعمم از کودکان و نوجانان و بزرگسالان است.
سمانه حقیری گفت: این یک واقعیت است که کودکان و نوجوانان از دنیای واقعی خودشان دور شدند و خودشان را در قالب فضای مجازی قرار داده اند، این افراد که از دوران کودکی در این قالب قرار می گیرند تا به بزرگسال می رسند تصور می کنند که دنیا حول محور فضای مجازی و آنچیزی است که در فضای مجازی وجود دارد. پذیرش مسئولیت ندارند و تفاوت بین واقعیت و واقعی بودن بسیاری از مسائل را متوجه نمی شوند و نمی دانند با صرف کردن زمان در فضای مجازی خصوصا در دوران نوجوانی از بهترین دورانی که باید هویت خود را شکل دهند دور می شوند و یک هویت خیالی و مجازی جای یک هویت واقعی و طلایی را می گیرد که این بزرگ ترین آسیبی است که در جامعه وجود دارد. به جای اینکه در این دوران وارد واقعیت های زندگی شوند، آموزش ببینند و مسیر زندگی شان را پیدا کنند وقت خود را هدر می دهند.
او افزود: استفاده بیش از حد از فضای مجازی به خصوص برای کودکان آسیب های جدی همچون تنبلی، بی حسی، بی مسئولیتی، افزایش میل به تنهایی، کاهش مهارت های اجتماعی و عدم علاقه و تمایل برای یادگیری مهارت های جدید و ... را به دنبال دارد. اما موضوعی که برای ما مهم است کنترل کردن این مسائل است.
این مشاور و روانشناس بیان کرد: فضای مجازی در دسترس همه قرار دارد و غالبا کودکان تبلت دارند، اگر این تبلت را در اختیار کودک قرار می دهیم مطالبی داشته باشد که مناسب کودک باشد مثلا چقدر مناسب است به جای بازی هایی که خشم را افزایش می دهد و حتی آسیب های جسمانی هم به همراه دارد، از بازی های آموزشی استفاده کنیم. به عنون مثال می توانیم نرم افزارهای آموزش زبان انگلیسی، برنامه های کودکانه که آموزنده هستند و ... در اختیار کودک قرار دهیم و زمان و نحوه استفاده را کنترل کنیم.
سمانه حقیری، مشاور و روانشناس فردی، کودک و نوجوان ادامه داد: موضوع مهم دیگر این است که در کنار معایب گفته شده، مزایایی همچون سرگرم کردن را به همراه دارد. امروزه والدین بسیار مشغول هستند و از این طریق می توان تا حدودی راحت تر از کودکان نگهداری کرد. اگر مطالبی که در فضای مجازی منتشر می شود بیشتر آموزشی باشد، برای پیشرفت تحصیلی، نرم افزارهای آموزشی در قالب بازی باشد و ... می تواند به مدیریت اوضاع کمک کند.
این مشاور و روانشناس اضافه کرد: اکثر این خیال بافی ها و برنامه هایی که در فضای مجازی منتشر می شود برای وقت گذرانی و سرگرمی است و باید کنترل شود، معایب این فضا به خصوص برای کودکان بیشتر است. کودکان پرخاشگری را از طریق یادگیری مشاهده ای، یاد می گیرند و زمانی که پرخاشگری را با محتویات جنگی و کشت و کشتار می بینند یک تقلید نادرست از شخصیت های مجازی می کنند و خودشان را با آن شخصیت مجازی وفق می دهند و باید به شکلی باشد که این روحیه خشمی که در کودکان رواج پیدا می کند را از بین برد.
سمانه حقیری با اشاره به امواج حاصل از نور رایانه ها توضیح داد: نور موبایل و تبلت و ... امواجی دارند که کسلی را به همراه دارند و انرژی را کاهش می دهند و هنگام استفاده از اینترنت اصلا متوجه گذشت زمان نمی شوند. زمانی که کودکان و نوجوانان می خواهند از فضای مجازی و رایانه ها استفاده کنند یک فضای اشتراکی به عنوان مثال در آشپزخانه، پذیایی و ... در نظر داشته باشیم تا بتوانیم راحت تر اوضاع را کنترل کنیم، دسترسی به سایت ها، حجم اینترنت و ... را کنترل کنیم.
او بیان کرد: فرهنگ آموزی را از سنین کم به کودکان آموزش دهیم که از دوران کودکی فرهنگ استفاده از فضای مجازی و اینترنت را یاد بگیرد و با آن آشنا باشد، ما نمی توانیم فضای مجازی را کامل از زندگی کودکان و نوجوانان حذف کنیم زیرا در بزرگسالی بیشتر به سوی آن کشیده می شود، پس باید آموزش دهیم که چگونه از فضای مجازی استفاده کند، اخلاق پسندیده داشته باشد و چگونه زمان خود را در استفاده از این فضا کنترل کند.
سمانه حقیری، مشاور و روانشناس کودک و نوجوان در پایان گفت: مشکل ما این است که ما یاد نگرفته ایم که چگونه جایگزین داشته باشیم، نمی توان فضای مجازی را گرفت و هیچ جایگزینی برای آن نداشت. ما خودمان مدل فرهنگ سازی را به کودکانمان یاد می دهیم و می توانیم به جای نصب بازی های مجازی و آنلاین کودکانمان را به پارک ببریم یا اسباب بازی های متنوع برایشان بخریم و باید کودکان را به سویی ببریم که بدانند همه چیز از طریق فضای مجازی نیست.
انتهای پیام/