خط‌شکن روزهای سخت اقتصاد دریامحور ایران

به گزارش خبرگزاری برنا هرمزگان، دریا یکی از نعمت‌هایی است که برای خیلی‌ها هنوز ماهیت و اهمیتش روشن نشده است، این پهنه‌ی استراتژیک به کشورهایی که به آن راه دارند قدرتی مضاعف می‌بخشد و بسیاری از فرآیندهایشان را تسهیل می‌کند بر همین اساس است که امروزه بسیاری از کشورها ولو با تلاش برای سرمایه‌گذاری در کشوری دیگر، می‌خواهند خود را به آب برسانند و از ظرفیت‌های بندری بهره‌مند شوند، علاقه‌ی اتصال به دریا حتی در جوامع محلی و استان‌های یک کشور هم وجود دارد که مثال واضح آن تلاش سیاست‌مداران و مسئولان استان فارس  برای الحاق ۵ روستا از هرمزگان و پارسیان به استان خودشان است تا آرزوی اتصال به خلیج‌فارس را محقق کنند، چرا که دریا به خودی خود قدرت‌آفرین است و اگر بدان توجه شود نعماتش را برای جامعه سرازیر خواهد کرد.

دریا که مثال واضحی از خوان گسترده و با برکت خداوند متعال است، هم زیبایی دارد و هم غذا اما شاید یکی از مهم‌ترین امکان‌هایی که دریا به دست بشر می‌دهد ظرفیت بی‌نظیر " حمل و نقل " است، ظرفیتی که بر اساس آن قدرت‌های بزرگ شکل گرفتند و توانستند عزم خود را بر دیگران دیکته کنند، اگر " وایکینگ‌ها " امروز جزو شناخته‌شده‌ترین اقوام تاریخی هستند، علتش رام کردن امواج سهمگین دریا با کشتی‌هایشان است که زمینه غلبه آن‌ها را بر امپراطوری‌های بزرگ فراهم کرد، پرتغالی‌ها زمانی توانستند خود را به بزرگترین امپراطوری فراقاره‌ای دنیا تبدیل کنند که هانری دریانورد موفق شد با تلفیق علوم، نبوغ و فنون مسلمانان کشتی‌های اقیانو‌پیما بسازد و پای اروپایی‌ها را به دریا باز کند، کشف قاره‌ی آمریکا و انتقال بسیاری از مفاهیم نیز با سوار شدن با امواج برروی دریاها محقق شد و مولفه‌ای جدید پیش‌روی ملت‌ها قرار گرفت که " اقتصاد دریا " نام داشت، البته دریا پیش از اینکه کسی برایش اقتصاد تعریف کند، اقتصادش را به ساحل‌نشینان دیکته کرده بود، بسیاری از مردم نواحی ساحلی اشتغال و امرار معاش‌شان به دریا وابسته است و ساحل‌نشینان ایران طبق منابع به دست آمده از تاریخ، نشان داده‌اند که خیلی از اروپایی‌ها در بهره‌برداری از دریا جلوتر بوده‌اند و تجارت در دریا را خیلی پیش‌تر از اینکه مدعیان مالکیت جهان یادبگیرند سوار بر کشتی شوند آغاز کرده بودند.

اگر بخواهیم عمیق‌تر به موضوع دریانوردی نگاه کنیم باید مبدا این امر را به دوران حضرت نوح علیه‌السلام انتساب دهیم، این پیامبر الهی طبق برخی منابع اسلامی با فاصله کمی از حضرت آدم ابوالبشر به پیامبری برگزیده شده است بنابراین با نوعی از بشر رو به رو است که هنوز آن چنان رشدی در علوم و فنون پیدا نکرده است و بر همین اساس ساخت کشتی توسط او برای جامعه‌ی آن زمان تازگی دارد و اعجاز محسوب می‌شود، بنابراین دریانوردی و کشتی‌سازی قبل از اینکه تاثیری اقتصادی داشته باشد مهم‌ترین نقشش را در نجات و تداوم حیات موجودات نشان داده است و بر همین اساس باید این پیشه را امری مقدس تلقی کنیم و گواه این ادعا نیز این است که پیامبر خاتم که دلیل خلقت عالم است، اشرف مخلوقات و تجلی زیبایی و هنرنمایی خداوند سبحان، یعنی حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام را "سفینه النجاه" و کشتی نجات نامیده‌ است، بنابراین اولین کارکرد وسیله‌ای که دریا را برای فرزندان آدم رام کرد، نجات بخش بودن است و از این حیث باید وام‌دار همه آن‌هایی باشیم که این پیشه‌ی تاریخی را حفظ کرده و امروز با علم، تکنولوژی و فناوری عجین کردند تا برای مردان سرزمین پارس راه‌ِ بسته‌ای وجود نداشته باشد.

قطعا اگر تلاش و زحمات مهندسان حوزه دریا در جنوبی‌ترین نقطه‌ی ایران نبود ما امروز باید برای عبور از باب المندب اشک می‌ریختیم و در آرزوی کانال سوئز و دماغه‌ی امید نیک بودیم اما با رشادت‌های کشتی‌سازان جمهوری اسلامی ایران امروز دیگر جایی در دنیا نیست که کشتی‌های ایرانی توان تردد در آن را نداشته باشند، قطعا موفقیت ۳۶۰ درجه دریادلان نیروی دریایی ارتش که موجی از شکوه و اقتدار را برای کشور به ارمغان آورد بدون پشتیبانی فنی صنعت کشتی‌سازی و تعمیرات که پرچم آن در کشور توسط مجموعه  "ایزوایکو" برافراشته شده است ممکن نبود، مجموعه‌ای که باید نقشش  به صورت مستقیم و غیر مستقیم تبیین شود.

قطعا یکی از واضح‌ترین جلوه‌های حضور " ایزوایکو" در افتخار ۳۶۰ درجه‌ای سپیدجامگان ارتش " ناوبندر مکران " است که توسط متخصصان شرکت مجتمع کشتی‌سازی و صنایع فراساحل ایران از یک کشتی تجاری به یک شهر متحرک نظامی، رزمی، اطلاعاتی و پشتیبانی تبدیل شده است و حضور پررنگ این شهر متحرک در کنار ناوگروه هشتاد و ششم نیروی دریایی ارتش نقش بسزایی در اجرای ماموریت‌ها داشت.

قطعا یکی از اصلی‌ترین مولفه‌ها برای تحقق و تداوم اقتصاد دریامحور در سایه تجارت بین‌المللی دریایی " امنیت " است که با عمق استراتژیک و دست بلند نیروهای مسلح در آب‌های بین‌المللی تامین می‌شود که در تامین این امنیت پایدار نقش پرچم‌دار صنایع دریایی ایران مشهود است.

زمانی که مولفه‌ی امنیت پایدار در دریا توسط نیروهای مسلح و صنایع پشتیبان آن‌ها ایجاد شد، شما برای دریانوردی به مهم‌ترین ابزار دریانوردی نیاز دارید که " کشتی" است، برای تامین کشتی‌های خطوط کشتی‌رانی کشور که حیات اقتصادی کشور را تامین می‌کند، دو راه بیشتر وجود ندارد، یا باید بخرید و یا باید بسازید!

گزینه‌ی خرید کشتی قطعا آسان‌ترین راه ممکن است اما برای کشوری چون ایران که دشمنانش حتی تلاش دارند حیاتی‌ترین نیازهایش را نیز از او دریغ کنند، سرمایه‌گذاری در خرید و دل‌بستن به این حوزه امیدی گزاف است، چرا که حتی اگر در یک برهه‌ای هم کشتی‌ها را تامین کنند با هدف حفظ وابستگی برای ضربه زدن در موعدی مقرر است، کاری که در خیلی جاها این کار را انجام داده‌اند، نمونه واضح آن صنعت نفت و گاز است که شر‌کت‌های خارجی زیر قردادهایشان برای تولید سکوهای نفتی و گازی زدند اما شرکت ایزوایکو و متخصصان آن برگ زرینی دیگر را با بومی‌سازی صنعت " تولید سکوهای دریایی" به ثبت رساندند و طرح‌های توسعه میدان‌ گازی پارس جنوبی شامل جکت فاز یک، فاز دو و سه، جکت‌های فاز ۶ ، ۷ ، ۸‌ و ۱۲ ، فاز ۱۶ ، سکوی فراساحلی، سکوهای اقماری فاز ۱۷ و ۱۸، فاز ۱۴، طرح توسعه فراساحلی هندیجان و هنگام و طرح توسعه میدان‌ نفتی فروزان را با توان مهندسی خود انجام دادند.

خیلی از این فازها که برای شما نام بردیم شاید برای شما تنها یک اسم باشد اما برای به ثمر نشستن هر کدام از آن‌ها زحمات بسیاری کشیده شده است، زحماتی که قطعا در زمستان گذشته بیش از پیش اهمیتش را حس کردید با وجود فعال‌بودن فازهای بسیاری از پارس‌جنوبی اما گاها در کشور شاهد قطعی‌های آزاردهنده‌ی گاز بودیم که زندگی را برای مردم سخت کرده بود و چرخ صنعت را که چرخ اقتصاد نیز بدان وصل است را مختل کرده بود، اندکی با خود فکر کنید ایران این فازها را هنوز به دلیل تحریم‌ها فعال نکرده بود و هنوز درگیر چک و چانه زدن با شرکتی مانند " توتال " بود، امروز به جای اروپایی‌ها ما باید نگران " زمستان سخت " بودیم، دست پرتوان ایزوایکو بیش از هر جایی در فاز ۱۴ پارس جنوبی دیده می‌شود هر چند که خیلی‌ها این دست را نمی‌بینند، پالایشگاه فاز ۱۴ به‌عنوان آخرین پالایشگاه پارس جنوبی ایرانی‌ترین پروژه‌ی پارس جنوبی نام گرفته است که با بهره‌برداری از این فاز، روزانه ۵۰میلیون مترمکعب گاز شهری (متان) و ۷۵هزار بشکه میعانات گازی و ۴۰۰ تن گوگرد، همچنین سالانه یک میلیون تن گاز مایع ال‌پی‌جی و یک میلیون تن اتان به‌ منظور تأمین خوراک واحدهای پتروشیمی تولید می‌شود و مهندسی خرید، ساخت، نصب و راه اندازی چهار عدد سکوی دریایی فاز ۱۴ پارس جنوبی همراه با متعلقات آن شامل مخازن انباشت سیال، پمپ‌‌های تزریق مواد شیمیایی، تجهیزات آزمایش چاه‌ها، جداسازی آب، تسویه آب روغن دار، مشعل و تجهیزات رفاهی، ایمنی و ناوبری فاز ۱۴ پارس جنوبی توسط شرکت ایزوایکو انجام شد یعنی خدمت صادقانه‌ی ایزوایکو امروز هم در خانه‌هایمان جریان دارد و هم در خودروهایمان می‌سوزد این نقش بی‌بدیل و شاید کمتر دیده شده‌ی ایزوایکو آن هم در حساس‌ترین شرایط نشان می‌دهد " ایزوایکو " سفینه النجاتی برای روزهای سخت کشور است، چرا که این مجموعه نه تنها سکوسازی در کشور را بومی‌سازی کرد بلکه تکنولوژی حمل سکوهای دریایی را نیز ایرانیزه کرد؛ مسئله‌ای که چند کشور بیشتر قادر به انجام آن نیستند و با تلاش ایزوایکو " جمهوری اسلامی ایران " نیز به شمار آن کشورها اضافه شد.

ردپای ایزوایکو در صنعت نفت به همین مقدار خلاصه نمی‌شود بلکه این مجموعه پیشتاز در صنایع دریایی ایران، در استحصال نفت نیز مشارکت داشته است که جلوه‌ی نمایان آن را در میدان نفتی " فروزان " می‌توان دید؛ این میدان که تقریبا از دهه چهل کشف شد جزو میادین مشترک با عربستان به شمار می‌آید که ناترازی ناموزونی بین برداشت نفت توسط ایران در قیاس با عربستان وجود داشت چنانچه برداشت  ایران از این میدان حدود ۴۰ هزار بشکه بود در حالی سعودی‌ها از این سفره‌ی مشترک بیش از ۴۰۰ هزار بشکه برداشت داشتند بر همین اساس پروژه نگهداشت و افزایش تولید این میدان در دستورکار مسئولان کشور قرار گرفت و ایزوایکو در زمینه احداث سه خط لوله دریایی به طول ۲۷ کیلومتر، ساخت و نصب دو سکوی جدید و کابل کشی چهار رشته فیبر نوری با کارفرمای پروژه همکاری‌های روشنی را انجام داد.

ایزوایکو قطعا اولین رسالتی که دارد برابر عنوانی که یدک می‌کشد " کشتی‌سازی " است، از سال ۱۳۹۶ با راه اندازی حوض‌های خشک (درای داک)، ایزوایکو به بالاترین ظرفیت در ساخت و تعمیرات شناورها دست یافت و توانست بعد از آموزش‌هایی که گروهی از مهندسان ایرانی در آلمان دیدند، اقیانوس‌پیماهای ساخت ایران را راهی آب‌های بین‌المللی کنند.

کشتی اقیانوس‌پیمای " ایران- اراک " نخستین کشتی کانتینر‌بر جمهوری اسلامی ایران است که با ۳۰ متر عرض، ۱۸۵ متر طول و ۱۸ متر ارتفاع، بیش از ۷ هزار تن وزن داشته و توانایی حمل ۳۰ هزار تن بار (۲۲۰۰TEU کانتینر) را دارا است.

با توجه به این تفاسیری که گفته شد و ظرفیت‌های دیگری که " ایزوایکو" در دل خود جای داده است باید بگوییم "ایزوایکو " امروز در تمام زمینه‌های اقتصاد دریایی ایران نقشی پیدا و پنهان‌ دارد؛ نقش پنهان این صنعت در امنیت دریایی، برداشت گاز از پارس جنوبی، حق‌ستانی از سکو‌های نفتی مشترک و پشتیبانی روشن از صنعت دریانوردی و تجارت دریایی با ساخت و تعمیر انواع کشتی‌ها از جمله مسائلی است که کشتی‌سازی  را به صنعتی پیشران برای ایران تبدیل کرده است، جایگاه استراتژیکی که متأسفانه آن طور که باید و شاید بدان توجه نمی‌شود در حالی که این مجموعه نشان داده است، خط‌شکن روزهای سخت کشور است.

سپردن پروژه‌های ساخت و تعمیرات کشتی به خارجی‌ها با وجود توان داخلی گناهی کبیره است

اخیرا حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی طائب رئیس شورای قرارگاه راهبردی عمار از توانمندی‌های شرکت ایزوایکو در بندرعباس بازدید کرده است.

شیخ مهدی طائب ضمن گلایه از بی مهری به این صنعت با استناد به آیه شریفه ۶٠ سوره الأنفال پیشرفت پایدار و علی الدوام صنعت دریایی را از واجبات دانست و از مسئولین خواست زمینه توسعه هرچه بهتر و سریعتر این صنعت را فراهم سازند.

وی در ادامه افزود: تردیدی نیست که دریا از صنایع مهم زندگی بشر است اما با وجود تأکید مقام معظم رهبری بر توسعه صنعت دریایی متأسفانه این مسئله در حاکمیت ایران تقریبا مغفول مانده است.

شیخ مهدی طائب در پایان با بیان اینکه آنچه که امروز در این مجتمع دیدیم توانی بسیار بالا و کار فوق العاده ارزشمندی است، سپردن پروژه های ساخت و تعمیرات را به خارج با وجود توان داخلی گناهی کبیره دانست.

گزارش و یادداشت: علی ستاری

انتهای پیام/