راهکارهای عبور از بحران ناترازی گاز

به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری برنا، ایران باوجود اینکه دومین دارنده ذخایر اثبات‌شده گاز دنیا را در اختیار دارد، ولی با ناترازی گاز به خصوص در فصل سرد سال روبه‌رو شده است. متوسط ناترازی میان تولید و مصرف گاز طبیعی در زمستان سال گذشته ۲۲۷ میلیون مترمکعب و در سردترین ماه سال گذشته به ۳۱۵ میلیون مترمکعب در روز رسیده است.

این اتفاقی است که در صورت ادامه یافتن، تامین انرژی کشور را با چالش‌های بسیار جدی تری روبه رو خواهد کرد. در سال گذشته میزان مصرف گاز کشور حدود ۲۴۱ میلیارد مترمکعب بوده است. متوسط مصرف گاز در هشت ماه گرم پارسال روزانه ۵۹۷ میلیون مترمکعب و در چهار ماه سرد سال ۷۸۲ میلیون مترمکعب در روز بوده است؛ اما در سال‌های اخیر بخش‌های مختلف مصرفی به دلیل محدودیت ظرفیت تولید و افزایش مصرف، با محدودیت تامین گاز مواجه شده است.

به صورت کلی ادامه روند کنونی مصرف گاز به ویژه در ماه‌های سرد سال، چالش روند تراز منفی گاز را به شدت افزایش خواهد داد و نه تنها در کوتاه مدت تامین نیاز‌های داخلی و انجام تعهدات صادراتی گاز به کشور‌های همسایه را با مشکل روبه رو خواهد کرد، بلکه چالش جدی برای جبران ناترازی به خصوص در فصول سرد سال ایجاد می‌کند. 

جلوگيري از تشديد ناترازي با تغيير راهبردهاي فعلي

سیاست‌های اتخاذ شده پیشین در حوزه انرژی، منجر به بروز ناترازی‌های رو به گسترش فعلی شده است؛ لذا قدم اول برای حل مساله ناترازی انرژی، تغییر رویکرد نسبت به وضعیت فعلی است. در بخش صنعت، تغییر راهبرد از توسعه صنایع انرژی‌بر به توسعه واحد‌های تکمیلی در طول زنجیره ارزش و با امکان ایجاد ارزش افزوده بیشتر ضروری است.

در بخش نیروگاهی، تبدیل نیروگاه‌های گازی فعلی به سیکل ترکیبی و تنوع‌بخشی به سبد تولید برق از طریق توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر باید در دستور کار قرار گیرد. در بخش ساختمان ناظر به ساختمان‌های جدیدالاحداث، باید صدور پایان کار‌های ساختمانی به صورت تدریجی منوط به تاییدیه نهاد‌های متولی بهینه‌سازی مصرف انرژی برای رعایت مبحث (١٩) مقررات ملی ساختمان شود.

در بخش نیروگاهی، باید تغییر رویکرد در تامین سبد سوخت برق صورت پذیرد. در حال حاضر ٣١ درصد از گاز مصرفی کل کشور مرتبط با نیروگاه‌هاست و همچنین ٨٠ درصد سوخت برق تولیدی نیروگاه‌های کشور وابسته به گاز طبیعی است، به همین منظور پیشنهاد می‌شود طرح‌های افزایش ظرفیت تولیدی برق از طریق نیروگاه‌های گازی تا زمان تکمیل ظرفیت تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی متوقف شود.

اصلاح ساختار بهينه‌سازي كشور

وزارت نفت و نیرو به صورت سنتی خود را نهاد‌های متولی تولید نفت، گاز و برق کشور می‌دانند و بر همین اساس، همواره افزایش مصرف بی‌رویه را با افزایش تولید پاسخ داده‌اند؛ لذا موضوع بهینه‌سازی مصرف انرژی هیچ‌گاه به عنوان اولویت اصلی این دو وزارتخانه و در نهایت کشور قرار نگرفته است.

از سوی دیگر بهینه‌سازی مصرف انرژی یک موضوع فرابخشی بوده و نیازمند همکاری سایر وزارتخانه‌ها ازجمله وزارت راه و شهرسازی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی است؛ لذا ضروری است یک متولی واحد برای موضوع بهینه‌سازی مصرف انرژی از طریق تجمیع و یکپارچه‌سازی ساختار‌های فعلی ایجاد شود.

انتهای پیام/