آشنایی با قم؛ کاروانسرای پاسنگان

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، کاروانسرای شاه عباسی پاسنگان که نماد جنت‌آباد و روستای زنبورک به‌حساب می‌آید، در ۲۰ کیلومتری شهر قم و در مسیر جاده قدیم قم به کاشان قرار گرفته است. 

کاروانسرای پاسنگان یکی از کاروانسراهای ایران است که قدمت آن به سلسله صفوی و عصر حکومت شاه‌عباس بازمی‌گردد. این جاذبه تاریخی در سال ۱۳۲۱ خورشیدی در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است.

پاسنگان روزگاری محل اقامت کاروانیان و مسافران خسته از راه بود. مدتی این مکان به‌عنوان پاسگاه ژاندارمری استفاده شد و هم‌اکنون نیز کاربری تاریخی و گذشته‌ خود را در قالبی جدید ادامه می‌دهد. در حال حاضر، این کاروان‌سرا صرفا بنایی تاریخی نیست و بعد از مرمت و بازسازی، به اقامتگاه‌ بوم‌گردی تبدیل شده است.

از آنجایی که کاروانسرای پاسنگان قم در مسیر کویر مرنجاب کاشان واقع است و امکانات رصد ستارگان را دارد، پایگاه رصد اجرام آسمانی نیز محسوب می‌شود. پایگاه پرنده‌نگری و محل برگزاری جشن‌ها یا جشنواره‌ها، از دیگر کاربری‌های جدید پاسنگان است. ایجاد سفره‌خانه سنتی، محلی برای برگزاری مراسم و آیین‌های مذهبی، فرهنگی و هنری، از جمله امكانات و خدماتی به شمار می‌رود که در این كاروانسرا فراهم شده است.

قدمت کاروانسرای پاسنگان به دوره صفویه بازمی‌گردد. این بنای تاریخی که یادگاری از دوران کاروانسراسازی شاه عباس کبیر محسوب می‌شود، در روزگار قاجاریان نیز همچنان مورد استفاده قرار داشت.

کاروانسرای پاسنگان قم بنایی آجری و زیبا به شمار می‌رود که روی پایه‌های سنگی بنا شده است. چهار برج مدور که از سنگ لاشه ساخته شده‌اند، در چهار گوشه‌ دیوارهای این بنا دیده ‌می‌شوند. در اطراف ورودی این بنا، ۱۰ طاق‌نمای تزیینی چشم‌نوازی می‌کند. سردری که دارای طاق آجری است، به حیاط مجموعه راه دارد. حجره‌های متعدد و ایوان‌ها زینت‌بخش حیاط پاسنگان هستند که روزگاری مکان استراحت مسافران خسته بودند. اتاق نگهبانان، محل نگهداری چارپایان و دو آب‌انبار، از بخش‌های دیگر هستند. این بنای مربع‌شکل دارای ابعاد ۵۰×۵۰ است و ۲,۵۰۰ متر مربع مساحت دارد. 

بررسی كاروانسرای پاسنگان نشان می‌دهد كه اساس معماری آن، تابع شیوه سنتی و سبک رایج دوره صفویه بوده است. در ساختمان پاسنگان نسبت به روزگاران دیرین، دگرگونی خاصی دیده نمی‌شود. 

انتهای پیام