رواق دارالسلام خانه ابدی خادم الرضای شهید

به گزارش خبرگزاری برنا از خراسان رضوی، رواق دارالسلام حرم امام رضا (ع) که ساخت آن را به گوهرشاد خاتون در قرن نهم هجری منسوب کرده‌اند، در شرق رواق دارالحُفّاظ و در رواقی که به محراب آیینه‌کاریِ زیبایی تزئین شده و در کنار آن صفّه و ایوانی برای نشستن است، قرار دارد.

ساخت این رواق را به گوهرشاد خاتون در قرن نهم هجری نسبت داده‌اند، اما در زمان ساخت به عنوان رواق از آن بهره گرفته نمی‌شد بلکه بنای دوطبقه‌ای بود که از طبقه زیرین آن برای انبار فرش باعنوان تحویل‌خانه و از طبقه بالای آن برای آسایشگاه فراشان بهره می‌بردند و به گنبد اپک میرزا شناخته می‌شد؛ این بنا در سال ۱۳۳۸ شمسی به یک رواق بزرگ تبدیل شد و دارالسلام نام گرفت.

مکانی بسیار زیبا با آرایه‌های هنری شامل آینه‌کاری، رسمی‌بندی و مقرنس‌کاری می‌شود و کف و ازاره (اِزارِه بخش سنگی از دیوار اتاق یا ایوان است که از کف طاقچه تا روی زمین باشد) آن تا ۱۶۵ سانتی‌متر با سنگ مرمر یشمی پوشیده شده که از شمال با دو راهرو به گنبد حاتم‌خانی و از سمت شرقی با در طلای نفیس دیگری به رواق دارالسرور می‌پیوندد. طول رواق ۲۰ متر، عرض آن ۱۰ متر و ارتفاع آن به ۵.۹ متر می‌رسد که در مجموع با فضاهای جانبی ۲۲۷ متر مربع مساحت دارد.

کف رواق دارالسلام با مرمر به زیبایی نقش‌بندی و سنگ فرش شده است. در ازاره‌های رواق تا ارتفاع بیش از یک متر پوشیده شده از سنگ مرمر یشمی دیده می‌شود. دیوارها و سقف بنا به سبک زیبایی رسمی‌بندی شده‌اند که چشمه اصلی سقف را در سه بخش احاطه کرده‌اند.

بالای ازاره کتیبه‌ای است به عرض ۳۰ سانتیمتر که به خط نستعلیق بر آن حجاری شده است، وجود یکی از قدیمی‌ترین لوسترهای کریستالی نفیس و درخشان حرم امام رضا (ع) با عمر ۲۰۰ ساله با ۱۴۴ شاخه، ارتفاع چهار متر و وزن حدود ۲ تن در رواق دارالسلام حرم امام رضا (ع) بر عظمت و شکوه این رواق افزوده است.

در سال‌های ۱۳۳۴ تا ۱۳۳۸ به همت مرحوم دکتر سیدفخرالدین شادمان که نیابت تولیت وقت آستان قدس رضوی را بر عهده داشت، برای بزرگ کردن محل زائران تغییراتی در آن ایجاد کردند، آسایشگاه فراشان را به جای دیگری بردند و سقف میانی را برداشتند و به رواق تبدیل کردند. در اسناد آستان قدس آمده است که پس از اینکه ساخت محل کامل شد و به صورت رواق درآمد، نام آن را "دارالسلام" گذاشتند و بعدها هم با تغییراتی در اطراف رواق آن را بزرگ‌تر کردند.

مدفن شهید سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد در گوشه‌ای از همین رواق مشخص است، حضرات آیات شیخ حبیب‌الله گلپایگانی و شیخ غلامحسین تبریزی، سیدعلی موسوی و نیز حاج سیدهاشم نجف‌آبادی جد مادری مقام معظم رهبری نیز در رواق دارالسلام حرم امام رضا (ع) مدفون هستند.