به گزارش برنا؛ بیماری کشنده مشمشه از جمله بیماری هایی است که در برخی کشورهای آفریقایی و آسیایی از جمله ایران وجود دارد که شناسایی و مقابله با آن در مکان های پرورش اسب از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
مشمشه یک بیماری عفونی واگیردار مشترک بین انسان و حیوان است که توسط حیوانات تک سمی همچون اسب، قاطر و الاغ قابل انتقال است و با ایجاد ندول و زخمهایی در دستگاه تنفسی فوقانی و پوست قابل تشخیص است.
مهمترین منبع انتشار عفونت این بیماری، دام های آلوده یا حاملینی هستند که نشانه های بالینی بیماری را نداشته اما به طور مرتب میکروب را دفع و میزبان های حساس را آلوده می کنند، تمام ترشحات حیوانات آلوده از لحاظ تنفسی (راه بینی و دهان) و از لحاظ پوستی از طریق زخم برای انسان و دام حساس آلوده کننده است.
با توجه به شیوع این بیماری در برخی نقاط استان کرمانشاه و خسارت سنگینی که به برخی پرورش دهندگان اسب در سال گذشته وارد کرد و احتمال شیوع مجدد آن در سال جاری گفت و گویی را با مدیرکل دامپزشکی این استان ترتیب دادیم.
۲۴ راس اسب به دلیل ابتلا به مشمشه معدوم شدند
دکتر حسین حیدری مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه اظهار کرد: کانون بیماری مشمشه در سال ۱۳۹۹ در استان صفر بود و در سال ۱۴۰۱ تنها یک کانون بود که در سال گذشته به چهار کانون افزایش پیدا کرد.
وی با بیان اینکه استان کرمانشاه در سال گذشته جزو استان های آلوده بیماری مشمشه در کشور بود افزود: متاسفانه پاسال ۲۴ راس اسب که قیمت برخی از آنها به ۲ تا چهار میلیارد تومان نیز می رسید به دلیل ابتلا به این بیماری معدوم شدند.
دکتر حیدری با انتقاد از تعامل پایین فعالان و پرورش دهنگان اسب استان کرمانشاه با دامپزشکی یادآور شد: در معاونت امور دام سازمان جهد کشاورزی و اداره کل دامپزشکی متاسفانه آمار دقیقی از افرادی که در این حوزه فعالیت دارند و حتی تعداد اسبی که به طور رسمی و غیررسمی پرورش داده می شوند وجود ندارد.
بییش از ۷ هزار راس اسب در استان وجود دارد
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه یادآور شد: پیش بینی می شود هفت تا هشت هزار راس اسب در استان کرمانشاه وجود داشته باشد که این سرمایه بزرگ و ارزشمندی محسوب می شود که می طلبد اداره کل ورزش و جوانان و هیات سوارکاری توجه بیشتری به این حوزه به ویژه شناسنامه دار کردن اسب های موجود کنند.
وی انتقال بی ضابطه و بدون رعایت مراحل قرنطینه را یکی از دلایل شیوع بیماری مشمشه در استان کرمانشاه عنوان کرد و گفت: سال گذشته در یکی از این موارد سه راس اسب از یک مکان نامشخص به یک خانه باغ در استان انتقال یافت که همین امر موجب بروز کانون و درگیر شدن ۲۴ راس اسب دیگر شد.
دکتر حیدری ادامه داد: برای معدوم سازی چه به لحاظ فیزیکی، نرم افزاری و سخت افزاری، برخورد با کیس مشمه، کنترل بیماری و قرنطینه آن مراحل زمانبر و پیچیده ای دارد و سال گذشته به دلیل آنکه قیمت اسب های معدومی نیز بسیار گزاف بود مالکان آنها قبول نمی کردند معدوم شوند ولی به دستور قضایی با مشقت زیاد پرونده آن بسته شد.
وی با بیان اینکه آزمایش و پایش این بیماری بسیار دشوار است افزود: برای شناسایی این بیماری تست هر اسب مشکوک باید سه بار در فواصل زمانی ۲۱ روز منفی باشد و بتوان گفت که آن اسب پاک است.
لزوم شناسنامهدار کردن اسبها در کرمانشاه
دکتر حیدری ادامه داد: برای جلوگیری از شیوع دوباره این بیماری در استان با معاونت امور دام جهاد کشاورزی و استاندار نامه نگاری شده است تا برگزاری هر جشنواره ، فعالیت و جابجایی اسب ها در سطح استان و خارج از استان با نظارت دامپزشکی و رعایت اصول قرنطینه صورت بگیرد.
وی با بیان اینکه اسب ها همگی باید شناسنامه دار شده و پس از پلاک کوبی در سامانه ثبت شوند گفت: ارسال اسب ها به جشنواره های داخلی متاسفانه بدون هماهنگی دامپزشکی و تایید سلامتی دام و بدون دریافت مجوز حمل و نقل بهداشتی صورت می گیرد در حالی که هر جابجایی باید با اخذ تاییدیه از سوی دامپزشکی صورت گیرد.
مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه تاکید کرد: حتی برای حضور در جشنواره های مختلف در کشورهای همجوار نیز باید صاحب اسب از دامپزشکی برگ قرنطینه جابجایی دریافت کند که تاکنون این چنین نبوده است و یکی از علل شیوع این بیماری در استان نیز عدم رعایت این موارد بوده است.
دکتر حیدری با بیان اینکه شناسنامه دار شدن اسب ها باعث خواهد شد تا اداره کل دامپزشکی، خود در بازه های زمانی مختلف و مشخص همه واحدهای پرورش اسب را به لحاظ شیوع انواع بیماری ها به ویژه مشمشه تحت پوشش قرار دهد افزود: واحدهای تحت پوشش بنابر وظایفی که این اداره کل برعهده دارد سالی ۲ مرتبه تست سرمی و مشمشه در آنها انجام می گیرد.
وی تاکید کرد: معاونت امور دام جهاد کشاورزی، هیات سوارکاری و انجمن صنفی پرورش دهندگان اسب باید تدابیری را اندیشیده تا فعالان این حوزه با مراجعه به امور دام و دامپزشکی کدهای مربوط به اسب های خودشان را در سامانه ثبت و پس از شناسنامه دار کردن اسب های خود از میکروچیپ های کددار استفاده کنند.
استان کرمانشاه یکی از مهمترین قطب های پرورش اسب نژادکُردی در کشور به شمار می رود که به نام این استان به ثبت ملی نیز رسیده است و دست اندرکاران این حوزه در تلاش هستند آن را ثبت جهانی نیز کنند.
اسب کُرد ایران طبق نوشتههای جهانگردان و مورخین از هرودت گرفته تا معاصرین، به اقصی نقاط دنیا انتقال یافته و خون آن در شریانهای اسبهای دنیا جریان دارد. اسب کُرد از اسبهای توانای ارزشمند و پرخون دنیا محسوب می شود و مبدا و منشا آن ایران است.
نژاد این نوع اسب یکی از باارزشترین و پرخونترین نژادهای اسب به شمار می رود که دارای استقامت و قدرت عضلانی بالایی بوده و این قدرت فوقالعاده این اسب باعث شده که او را در مسافتهای طولانی به کار بگیرند.
اسب کُرد سه تیره معروف جاف، افشاری و سنجابی دارد. تیره جاف بیشترین جمعیت را دارد و بیشتر به رنگ سیاه و سفید بوده و طایفه های نگهدارنده در طی زندگی خود این ۲ رنگ را انتخاب و نگهداری کرده اند و در کردستان موجود است. تیره افشاری، دومین جمعیت را دارا می باشد و عمدتاً کهر و قره کهر می باشند و تیره سنجابی هم عمدتاً کرنگ و نیله و به ندرت سمند می باشند و در منطقه کرمانشاه و اسلام آبادغرب وجود دارند.