۱۰ منطقه خنک و دیدنی ایران در تابستان

1.شهرکرد

اولین شهر منتخب ما برای سفر در تابستان شهرکرد در استان چهارمحال و بختیاری است، شهری که یکی از خنک‌ترین و مرتفع‌ترین شهرهای ایران به حساب می‌آید و در ارتفاع 2166 متری از سطح دریا واقع شده است. این مسأله آن را به بلندترین مرکز استان در ایران تبدیل می‌کند و به همین دلیل مردم آن را به عنوان بام ایران می‌شناسند. مردمی که در این شهر سکونت دارند اغلب به زبان فارسی و با لهجه دهکردی صحبت می‌کنند و بسیار خونگرم، صادق و مهربان‌اند. شهرکرد را به عنوان سرزمین کوه، چشمه و آبشار و شهری که در همسایگی آسمان است نیز می‌شناسند. 

برترین جاذبه‌های گردشگری:

اگر به شهرکرد سفر می‌کنید می‌توانید سراغ دیدنی‌های زیر در شهر را بگیرید و از گردش در این منطقه لذت ببرید. 

پارک ملت شهرکرد

این پارک اصلی‌ترین پارک شهری شهرکرد با آب‌و‌هوایی ییلاقی است که از فراز آن چشم‌انداز بسیار تماشایی و چشم‌نواز از شهر را نظاره‌گر خواهید بود.

دیدنی‌ها و تفریحات: شهربازی، پیست کارتینگ و موتور سواری

امکانات: سرویس بهداشتی، فضای پیک‌نیک کردن و پارکینگ

آدرس: شهرکرد، خیابان حافظ 

پیست کارتینگ و موتورسواری شهرکرد

علاقه‌مندان به ورزش های هیجانی می‌توانند راهی پیست کارتینگ و موتورسواری پارک ملت شهرکرد شده و به صورت تفریحی یا حرفه‌ای از خدمات آن بهره بگیرند. در این مجموعه در زمان‌های مختلف، مسابقه‌های مهیج موتور سواری نیز برگزار می‌شود.

آدرس: پارک ملت، پیست پارکینگ و موتور سواری 

رفتینگ در زاینده رود و ارمند | شهر سامان

یکی از مهیج‌ترین تفریح‌هایی که در نزدیکی شهرکرد می‌توان انجام داد، رفتینگ در رودخانه‌های زاینده رود و ارمند است. شهری که برای رفتینگ باید به آن مراجعه کرد شهر سامان در 22 کیلومتری شهرکرد است.

رفتینگ در رودخانه زاینده رود: محدوده روستای سوادجان تا پل تاریخی زمان خان

رفتینگ در رودخانه ارمند: روستای دره یاس

البته توجه داشته باشید که رفتینگ و قایقرانی در رودخانههای خروشان نیاز به مهارت بالا و تجهیزات مناسب و ایمن دارد و باید برای انجام آن در تورهای مخصوص این کار ثبت نام کنید. 

فاصله با شهرکرد: 22 کیلومتر    آدرس: شهر سامان

گردشگاه چشمه زنه هفشنجان

این گردشگاه در نزدیکی شهرکرد و در شهر هفشنجان قرار دارد و در میان رشته کوه جهان بین جای خوش کرده است. 

دیدنی‌ها و تفریحات: چشمه آب معدنی خنک و پر آب که با فشار از زمین بیرون می‌جوشد، دشت لاله‌های واژگون در نزدیکی آن. 

فاصله با شهرکرد: 24 کیلومتر     آدرس: شهر هفشنجان، خیابان پاسداران، جاده چشمه زنه، سد خاکی چشمه زنه

شیرهای سنگی هفشجان

از مشهورترین نمادهای استان چهارمحال و بختیاری شیرهای سنگی آن است. برای بازدید از این شیرهای سنگی می‌توانید به شهر هفشجان، یکی از مراکز مهم شیر تراشی، در نزدیکی شهرکرد سری بزنید و از هنر دست سنگ‌تراشان آن لذت ببرید.

ویژگی‌های مهم و جذاب:

• شیرهای سنگی نمادی از شجاعت، دلاوری و ویژگی‌هایی چون هنرمندی در شکار و تیراندازی در جنگ و مهارت در سوارکاری بودند که بر قبر بزرگان قوم بختیاری قرار می‌گرفتند.
• گفته می‌شود شیرهای سنگی یادگاری از دوران مادها است.
• متأسفانه در سال‌های گذشته تعداد زیادی از این شیرهای سنگی به غارت رفته و تنها تعدادی از آن‌ها باقی مانده‌اند.
• اگر می‌خواهید به تماشای شیرهای سنگی هفشنجان بروید می‌توانید از گورستان تاریخی بزلر این شهر دیدن کنید.
• در کنار این شیرهای سنگی، گورهای تاریخی بسیاری قرار دارند.

فاصله از شهرکرد: 19 کیلومتر     آدرس: بلوار امام رضا، ورودی شهر هفشجان، میدان گاز، بلوار گلستان شهدا

پارک ملی و منطقه حفاظت شده تنگ صیاد

تنگ صیاد دو بخش منطقه حفاظت شده و پارک ملی دارد و در نزدیکی شهر فرخ شهر واقع شده است. مساحت آن به 27 هزار هکتار می‌رسد و یکی از جاذبه‌های طبیعی مهم گردشگری در استان چهار محال بختیاری به شمار می‌رود.

گونه‌های مهم حیوانی: از جمله گونه‌های معروف حیوانی که در این منطقه زندگی می‌کنند می‌توان به قوچ، میش وحشی، پلنگ، کل و بز اشاره کرد.

دیدنی ها و تفریحات: چشم‌اندازها، منظره‌های جذاب و طبیعت بکر این منطقه، چشمه سارهای دائمی و متعدد، حیات‌وحشی که می‌توان به طور مستقیم از تماشای آن‌ها لذت برد و کوه‌نوردی و صخره‌نوردی 

نکات مهم:

• اگر قصد شب مانی در این منطقه را داشته باشید می‌توانید به یکی از پاسگاه‌های محیط‌بانی که وظیفه مراقبت از آن را برعهده دارند مراجعه کنید و در امنیت و با دسترسی به امکانات کامل شب را به صبح برسانید. 
• توجه داشته باشید که ورود به مناطق حفاظت شده نیاز به مجوز سازمان حفاظت از محیط زیست دارد. پس پیش از هرچیز در فکر تهیه مجوز باشید. 

فاصله با شهرکرد: ۱۵ ‏کیلومتر       آدرس: استان چهارمحال بختیاری، ۴۵ کیلومتری شهرکرد

مجموعه موزه چالشتر

مجموعه تاریخی-فرهنگی چالشتر که در فهرست آثار ملی ایران نیز قرار دارد، یکی از بناهای قدیمی و مهم استان چهارمحال و بختیاری است که قدمت آن به اواخر دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار می‌رسد. 

بخش‌های مختلف: خانه خدارحم خان و خانه ستوده که هر یک تزیینات زیبایی به سبک ایرانی-اروپایی دارند، اتاق‌های نقاشی، ازاره‌ها و حوض‌های سنگی منقوش و حمام خصوصی

نکته مهم:

• امروزه سه موزه آثار سنگی، کار و زندگی و مردم‌شناسی در این مجموعه قرار دارند و نمونه‌هایی از آثار سنگی منقوش و کتیبه‌دار، زندگی روستایی و کشاورزی، وسایل و لباس‌ها و غیره در آن‌ها به نمایش درآمده‌اند. 

فاصله با شهرکرد: 9 کیلومتر     آدرس: شهر چالشتر، بلوار راهبر، قلعه تاریخی چالشتر

پاراگلایدر و پاراموتور | سایت پروازی بام ایران-گردنه رخ 

یکی دیگر از تفریح‌های جذاب و هیجانی که در سفر به شهرکرد می‌توان آن را تجربه کرد، پرواز با پاراگلایدر و پاراموتور در سایت زیبای گردنه رخ است. در این سایت پروازی که در ارتفاع 2800 متری قرار دارد و به عنوان یکی از بهترین سایت‌های پروازی ایران شناخته می‌شود؛ می‌توانید آسمان را به تسخیر خود درآورید. اگر هم علاقه‌ای به ماجراجویی تک نفره بر فراز این منطقه ندارید می‌توانید از خدمات پروازهای دونفره این سایت استفاده کنید. در این پروازهای دو نفره یک فرد متخصص کنترل وسیله پروازی شما را به عهده می‌گیرد و شما می‌توانید فارغ از دغدغه راندن در هوا، از پرواز در آسمان، چشم‌انداز خیره‌کننده مناظر زیر پایتان و همچنین ثبت تصاویر لذت ببرید. 

در راه رفتن به این سایت پروازی می‌توانید از سنگ‌نوشته‌های گردنه رخ نیز دیدن کنید و با یک تیر دو نشان بزنید. 

فاصله تا شهرکرد: 38 کیلومتر    آدرس: بلوار امام رضا- جاده شوسه کلیشاد رخ-شهرکرد، جاده کلیشاد- سایت پروازی بام ایران گردنه رخ

تالاب چغاخور

تالاب بین‌المللی چغاخور از محبوب‌ترین جاذبه‌ها و دیدنی‌های طبیعت استان چهارمحال و بختیاری و یکی از ییلاق‌های مشهور آن است که مساحت پهنه آبی آن به 1500 هکتار می‌رسد و در میان مرغزاری وسیع به مانند نگینی می‌درخشد.

دیدنی‌ها و تفریحات: پرنده‌نگری، عکاسی، قایقرانی، دوچرخه‌سواری و کوه‌نوردی 

امکانات: راه دسترسی آسفالته، آب آشامیدنی، سرویس بهداشتی، فضای سبز، سکوهای نشیمن، واحدهای اقامتی و پذیرایی، پارکینگ

فاصله از شهرکرد: 60 کیلومتر     آدرس: 

آب‌وهوا 

اگر اهل اخبار هواشناسی باشید به احتمال زیاد تا به حال این خبر به گوش تان خورده است که شهرکرد با کمترین دما در ایران به عنوان سردترین نقطه کشور انتخاب شده است. قرارگیری در منطقه‌ای کوهستانی و در ارتفاعی بالا باعث شده تا میانگین دمای شهر در کل سال به 11.5 درجه سانتی‌گراد برسد و تابستان‌هایی معتدل و دل‌چسب و زمستان‌هایی بسیار سرد داشته باشد.

2- شهر همدان 

شهر تاریخی همدان در منطقه‌ای کوهستانی  در دامنه کوه الوند در ارتفاع 1741 متری سطح دریا قرار گرفته است و یکی از شهرهای سردسیر ایران به شمار می‌رود. همدان از کهن‌ترین شهرهای جهان محسوب می‌شود که لقب پایتخت تاریخ و تمدن ایران را دارد. این شهر در دوره‌های حکومت هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، آل بویه و سلجوقیان یکی از پایتخت‌های ایران بوده است. 

برترین جاذبه‌های گردشگری:

در ادامه به معرفی مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری همدان می‌پردازیم. 

گردشگاه استخر عباس آباد

این جاذبه یکی از محبوب‌ترین مکان‌های گردشگری در همدان به ویژه در فصل تابستان است. گردشگاه استخر عباس آباد بر بالای تپه‌ای مشرف به همدان قرار دارد و چشم‌انداز فوق‌العاده‌ای از شهر به شما می‌دهد. 

دیدنی‌ها و تفریحات: استخر دست‌ساز، زمین اسکیت، شهربازی کودکان، سینمای تابستانی، پیاده‌روی

امکانات: مسجد، پارکینگ، رستوران، نمازخانه، فروشگاه خوراکی و تنقلات

آدرس: انتهای خیابان مهدیه، مشرف به میدان قائم

دهکده توریستی گنج نامه 

دهکده توریستی گنج نامه، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های همدان، مجموعه‌ای بی‌نظیر از جاذبه‌های طبیعی، تفریحی و ورزشی، به همراه امکانات خوب کنار هم گردآورده است.  

جاذبه‌های طبیعی: کوهستان الوند، آبشار گنج نامه، دشت تخت نادر، دشت میشان

جاذبه‌های تفریحی و هیجانی: غار آکواریوم (بزرگ‌ترین آکواریوم دریاچه‌ای کشور)، شهربازی، سورتمه ریلی، تله کابین گنج نامه، سرسره پرواز در آسمان 

جاذبه‌های ورزشی: تیرول (کابل پرواز)، دیواره سنگ‌نوردی، بانجی جامپینگ، تعادل هوایی-رنجر، پیست اسکی ارسباران

جاذبه تاریخی: کتیبه گنج نامه 

خدمات ویژه: رستوران نمک دریایی، فیش اسپا، عکاسخانه، سیاره چادر عشایر

امکانات: پارکینگ طبقاتی، رستوران، کافه، فروشگاه کتاب، سالن همایش، ویلاهای کوهستانی، سوئیت‌های اقامتی، خانه کودک، غرفه سوغات

فاصله تا همدان: 9 کیلومتر آدرس: گنج نامه، ضلع شرقی میدان گنج نامه، دهکده فرهنگی ورزشی توریستی گنج نامه

آرامگاه بوعلی سینا 

نمی‌توان از همدان دیدن کرد و به بازدید آرامگاه بوعلی سینا نرفت. این جاذبه با معماری منحصربه‌فرد خود نماد شهر همدان است و دو یبک معماری ایران باستان و اسلامی را به نمایش می‌گذارد. 

بخش‌های مختلف: مقبره ابن سینا نابغه بزرگ ایرانی، مقبره ابوسعید دخدوک، مقبره ابوالقاسم عارف قزوینی، تندیس ابوعلی سینا، کتابخانه، موزه ابن سینا، محوطه آرامگاه

آدرس: میدان بوعلی سینا

آرامگاه باباطاهر

این سازه زیبا مقبره یکی از شاعران بزرگ پارسی‌گو، باباطاهر عریان است؛ سازه‌ای با گنبد فیروزه‌ای و معماری تماشایی که گردشگران را برای بازدید به سوی خود می‌خواند. کاشی‌کاری‌های معرق و خوشنویسی‌های بنا از دیگر جذابیت‌ها و دیدنی‌های این آرامگاه به شمار می‌روند. 

امکانات: غرفه خرید صنایع‌دستی و یادگاری، فضای سبز، سوپرمارکت، رستوران، سرویس بهداشتی

آدرس: میدان باباطاهر

غار علیصدر

مشهورترین جاذبه طبیعی استان همدان است و خیلی‌ها برای  بازدید از این مکان راهی این استان می‌شوند. غار علیصدر یکی از بزرگ‌ترین غارهای آبی و همچنین یکی از بزرگ‌ترین غارهای قابل قایقرانی در دنیا است. تجربه منحصربه‌فرد بازدید از فضای درون غار سوار بر قایق با وجود استالاگمیت‌ها (چکیده) و استالاکتیت (چکنده) های مختلف که هر یک به شکلی درآمده‌اند، ارزش سفر به آن را دارد. 

ویژگی های خاص:

• آب درون آن بی‌رنگ و بی‌بو است، هیچ حیات جانوری درون آن دیده نمی‌شود.
• آب بسیار زلال و شفاف است به طوری که تا عمق ده متری آن دیده می‌شود.
• 190 میلیون سال سن دارد و از جمله غارهای زنده دنیا است. 
• هوای درون غار بسیار سبک بوده و حالت سکون مطلق دارد. 

امکانات: سوئیت، ویلاهای چوبی، هتل، مهمانسرا، شهربازی، بازارچه‌های صنایع‌دستی، شهربازی، رصدخانه، نمازخانه، سرویس بهداشتی، پارکینگ

نکته مهم

• اگر به سفال علاقه‌مندید می‌توانید در راه رسیدن به غار علیصدر از شهر لالجین- پایتخت سفال ایران- دیدن کنید. به همین منظور باید مسیر همدان، لالجین، بیجار، غار علیصدر را در پیش بگیرید. 

فاصله تا همدان: 73 کیلومتر      آدرس: همدان، شهر کبودرآهنگ، غار علیصدر

روستای ورکانه

روستای ورکانه یکی از روستاهای خاص و متفاوت ایران محسوب می‌شود و به دلیل سبک معماری اروپایی -رنسانسی و آب‌وهوای خنک و تازه خود طرفداران بسیاری پیدا کرده است. به دلیل همین معماری ویژه، از ورکانه به عنوان روستای سنگی یا روستای رنسانسی ایران نیز یاد می‌کنند. قدمت روستای ورکانه به 400 متر می‌رسد و کوچه‌های سنگ‌فرش، خانه‌های سنگی و باغ‌های سرسبز آن گردش در روستا را خاص کرده‌اند. 

دیدنی‌ها و تفریحات: معماری سنگی روستا، اصطبل پرورش اسب، قلعه مهری خانم، گورستان ورکانه، آرامگاه امامزاده غیب، طبیعت چشم‌نواز، کوه‌نوردی، پیک‌نیک، تماشای کوچ عشایر، اسب‌سواری

فاصله تا همدان: 25 کیلومتر     آدرس: 25 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان

تپه هگمتانه

تپه هگمتانه از بزرگ‌ترین تپه‌های باستانی ایران است و گفته می‌شود قدمت آن به دوران مادها باز می‌گردد. بر اساس تحقیق‌های باستان‌شناسان به نظر می‌رسد تپه‌های هگمتانه پایتخت مادها بوده و به دستور دیاکو نخستین پادشاه این سلسله ساخته شده است. البته هگمتانه در دوران فرمانروایی هخامنشیان نیز به عنوان پایتخت تابستانی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

اشیا و بناهای مهم کشف شده: انواع سفال، مهرهای استامپی سنگی و شیشه‌ای، سر گاو از جنس سفال، پایه ستون‌هایی متعلق به کاخ‌های هخامنشی، حصار شهر به قطر 9 متر و ارتفاع 8 تا 12 متر و ....

نکته مهم

• اشیای به دست آمده از این تپه تاریخی در موزه‌ای در نزدیکی تپه به نمایش درآمده است. 

آدرس: خیابان اکباتان، میدان هفت تیر، تپه تاریخی هگمتانه

بازار و سراهای قدیمی همدان

بازار سنتی همدان با 36 بازار و راسته بازار، 26 سرا و کاروانسرا و وسعت 30 هکتار، یکی از گزینه‌های عالی برای گردش در همدان است. بیشتر قسمت‌های این بازار به سبک معماری قاجار ساخته شده است و بناهایی مانند حمام، مسجد، زورخانه و چایخانه هم دارد. 

بازارهای مهم: راسته بازار مظفریه، بازار زرگرا، سبزه میدان، بازار کفش دوزخانه، مسگرخانه، حلبی سازخانه، بازار گلسن، بازار چاقوسازها، پالان دوزها و ... 

کالاهای مهم: انواع لوازم و وسایل خانگی، طلا و جواهر، حبوبات و تره‌بار، کیف و کفش، شکلات و آجیل، کتاب فروشی و نوشت‌افزار، کالاهای چوبی، لباس، فرش، چاقو، کارد، قیچی، کلید، لوازم روی و حلبی

آدرس: میدان امام خمینی

آب‌وهوا

میانگین دمای سالانه همدان 11.3 درجه سانتی‌گراد است و تابستان‌هایی خنک و دل‌چسب و زمستان‌هایی بسیار سرد دارد، به طوری که دمای هوا در آن در این موقع از سال به 30 درجه سانتی‌گراد زیر صفر هم می‌رسد. 

3- شهر آلاشت مازندران 

یکی دیگر از بهترین مناطق ایران برای سفر در تابستان داغ، شهر آلاشت مازندران است. آلاشت، در لغت به معنای سرزمین عقاب‌ها، بر فراز مه و ابر قرار دارد که برای رسیدن به آن باید خود را به ارتفاع 1900 متری سطح دریا در دامنه شمالی فیروزکوه برسانید. آلاشت منطقه‌ای با آب‌وهوای معتدل و مرطوب، حیات‌وحشی حفاظت شده دارد و با درختان سیاه ریشه مانند گردو، فندق، گیلاس و خانه‌های خشتی شناخته می‌شود. 

برترین جاذبه‌های گردشگری: 

در ادامه به معرفی مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری آلاشت می‌پردازیم. 

آسمان نما یا رصدخانه

این رصدخانه اولین آسمان نمای مازندران است که به نام رصدخانه آیت الله صالحی مازندرانی نیز شناخته می‌شود. 

امکانات خاص: 2 تلسکوپ، اتاق آسمان‌نما، بانک نرم‌افزاری، کتابخانه تخصصی، نمایشگاه دائمی عکس‌هایی از نجوم و فضا

کاربار تپه سر | پاتوق شب نشینی های مردم آلاشت

در ورودی شهر آلاشت محله‌ای به نام کاربار وجود دارد که با امکاناتی مانند هتل، پمپ بنزین و همچنین رصدخانه به استقبال گردشگران می‌آید. پس از گذر از این محله، به محلی به نام کاربار تپه سر می‌رسیم که اهالی شب‌های تابستان در آن گرد هم می‌آیند، گپی می‌زنند و از هم صحبتی با هم زیر آسمان شب لذت می‌برند. 

موزه مردم شناسی | زادگاه رضاشاه پهلوی 

از جمله جاذبه‌های معروف آلاشت خانه‌ محل تولد رضاشاه است.؛ البته این خانه در اصل به مصطفی خان عموی رضاشاه تعلق داشت و قدمت آن به دوران قاجار و زمان مشروطه باز می‌گردد. امروزه از این خانه به عنوان موزه مردم‌شناسی آلاشت استفاده می‌کنند که در آن، فضای خانه‌های قدیمی آلاشت، نوع زندگی اهالی و لوازم و ابزار زندگیشان را به نمایش گذاشته‌اند. 

معبد دختر پاک | ورود آقایان ممنوع 

• در نزدیکی آلاشت در روستای به نام لیند و بر بلندای کوه‌ها، معبدی وجود دارد که درهای آن تنها به روی زنان باز است و مردان حق بازدید از آن را ندارند.
• بر اساس گفته‌ها و شنیده‌ها این معبد محل دفن یک یا دو بانوی پاکدامن است و روزهای جمعه میزبان زنانی می‌شود که برای دعا و برآورده شدن نیت‌هایشان به این مکان می‌آیند.
• اهالی اعتقاد دارند اگر مردی وارد این معبد شود ماری او را نیش می‌زند یا به بیماری هولناکی مبتلا می‌شود؛ به همین جهت از ورود آقایان به اینجا جلوگیری می‌کنند.
• در منابع مختلف همچنین آمده است که پیش از اسلام این مکان به عنوان معبد آناهیتا مورد استفاده قرار می‌گرفته است. 

فاصله لیند تا آلاشت: 6.5 کیلومتر

آب‌وهوا

 دامنه دمای این شهر بین 7.5 تا 10 درجه سانتی‌گراد است و میانگین بارش در آن در سال به 500 تا 700 میلی متر می‌رسد. 

4- شهر اردبیل

خنکای تابستان و سرمای زمستان اردبیل بر کسی پوشیده نیست و بسیاری از مردم ایران در زمان‌های گرم سال مانند بهار و تابستان برای بهره بردن از هوای خنک و فرح‌بخش این شهر و شهرهای اطراف آن راهی این دیار می‌شوند. اردبیل همچنین یکی از شهرهای تاریخی ایران محسوب می‌شود که جاذبه‌های تاریخی دیدنی زیادی را در دل خود جای داده است. سفر به اردبیل سفر به طبیعت بکر و دشت‌های چشم‌نواز، آبگرم‌های معروف، تاریخ و فرهنگ و غرق شدن در هنر و موسیقی و طعم و غذای خوش آذری است. 

برترین جاذبه‌های گردشگری: 

در ادامه تعدادی از بهترین و معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری اردبیل را به شما معرفی می‌کنیم و سری به دیدنی‌های معروفی که در نزدیکی این شهر قرار دارند نیز می‌زنیم.  

مجموعه بقعه و مزار شیخ صفی الدین اردبیلی | میراث جهانی ایران در فهرست یونسکو 

شکوهمندترین اثر تاریخی و معماری اردبیل مجموعه بقعه و مزار شیخ صفی الدین اردبیلی ست که قدمت آن به دوران صفوی باز می‌گردد. فرش اردبیل، که روزگاری زینت بخش این مجموعه بود، یکی از معروف‌ترین فرش‌های دست‌بافت ایرانی است که امروزه در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن از آن نگهداری می‌شود.

تزیینات برجسته مجموعه شیخ صفی: کاشی‌کاری‌های معرق و مقرنس، گچ‌بری‌های چشم‌نواز، کتیبه‌های زیبا و نفیس اثر خطاطان نامدار مانند میرعماد، میرقوام الدین و محمد اسماعیل، منبت‌های بی‌بدیل، نقره‌کاری، تذهیب، طلاکاری، نقاشی و تزیینات 

مهم‌ترین افرادی که اینجا دفن‌اند؟ مزار شیخ صفی الدین اردبیلی، نیای بزرگ دودمان صفوی، شاه اسماعیل،نخستین شاه صفوی، همسر شاه اسماعیل و کشته‌شده‌های جنگ‌های شیروان و چالدران

بخش‌های مختلف: حرم و دارالحفاظ، مقبره شاهزادگان، ایوان بزرگ دارالحدیث، مقبره‌های مسقف اولاد و مشایخ صوفیه، چله خانه‌های قدیم و جدید، مقصوره، محوطه شهیدگاه، صفه مزارهای برخی از امیران و سران خاندان صفوی، نانواخانه، آرامگاه مشایخ ثوفیه، شربت‌خانه، نقاره‌خانه 

آدرس: خیابان شیخ صفی، میدان عالی قاپو

مجموعه بازار تاریخی اردبیل

بازار تاریخی اردبیل شکل و شمایلی مانند بیشتر بازارهای سنتی ایران دارد و قدمت آن به دوران صفویه باز می‌گردد. این بازار در زمان رونق جاده ابریشم یکی از بازارهای مورد استفاده تجار ایرانی و خارجی بود و نقش مهمی در توسعه شهر داشت. 

بازارهای مهم: راسته و بازارهای پیرعبدالملک، قیصریه، کفاشان، علافان، زرگران، سراجان، پنبه‌فروشان، مسگران، چاقوسازان، آهنگران، خشکبار، گلشن، وکیل، سرای حاج احمد، سرای حاج شکر

آدرس: خیابان امام خمینی

دریاچه شورابیل

دریاچه شورابیل یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و تفریحی اردبیل است و یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های شهری طبیعی ایران نیز محسوب می‌شود. 

تفریحات: قایقرانی، پیست دو میدانی، پیست دوچرخه سواری، شهربازی

امکانات: هتل، آلاچیق، پارکینگ، سرویس بهداشتی، نمازخانه، وسایل ورزش همگانی، کافی‌شاپ، سالن ورزشی

آدرس: بزرگراه میلاد

جنگل فندقلو

جنگل فندقلو یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان اردبیل است که دیدنی‌های زیادی دارد. این جنگل برای درختان میوه خود مانند فندق، سیب وحشی، گوجه سبز، ازگیل، به، تمشک و توت فرنگی و همچنین دشت‌های وسیع بابونه شهرت بسیاری پیدا کرده است. 

دیدنی‌ها و تفریحات: دشت های وسیع، مراتع سرسبز، جنگل های انبوه، تله کابین حیران-فندقلو، پیست اسکی برفی و چمن فندقلو، آبگرم میشه سویی

امکانات: مجتمع اقامتی با امکاناتی مانند سرویس بهداشتی، شیرآب برای شست‌وشو و آشامیدن و مکانی برای کمپ زدن

فاصله تا اردبیل: 35 کیلومتر اردبیل    آدرس: استان اردبیل- شهرستان نمین- جنگل فندقلو

دریاچه نئور

دریاچه نئور یکی دیگر از جلوه‌های تماشایی طبیعت اردبیل است که در مرز میان استان گیلان و اردبیل در شهرهای خلخال و تالش قرار دارد. این دریاچه آب شیرین می‌تواند یکی از گزینه‌های جذاب طبیعت‌گردی در فصل داغ تابستان باشد. 

دیدنی‌ها و تفریحات: طبیعت بکر محیط اطراف دریاچه، دشت گلزارهای وحشی، ماهیگیری (ماهی قزل آلا)، پیک‌نیک و عکاسی، اسب سواری، کوه‌نوردی، جمع آوری گیاهان دارویی، پرنده‌نگری، قایق‌سواری، چشم‌اندازهایی از زندگی عشایر

نکات مهم

• شنا ممنوع: به دلیل نبود غریق نجات در اطراف دریاچه و به دلیل اینکه این دریاچه محل زندگی گونه‌های مختلف جانوری به شمار می‌رود شنا در آن ممنوع است. 
• شکار ممنوع: دریاچه نئور بخشی از منطقه حفاظت‌شده لیسار محسوب می‌شود و به همین دلیل شکار پرنده‌های آبی در آن ممنوع است. 

فاصله با اردبیل: 50 کیلومتر  آدرس: شمال‌غربی شهرستان تالش، ۴۸ کیلومتری جنوب‌شرقی اردبیل به‌ طرف خلخال

منطقه تفریحی دربند هیر

دربند هیر از مناطق گردشگری کمتر شناخته شده اردبیل است اما جذابیت‌های طبیعی بسیاری دارد. محدوده این منطقه گردشگری از دهانه دریاچه نئور شروع می‌شود و تا ابتدای قوری چای ادامه پیدا می‌کند. 

دیدنی‌ها و تفریحات: رودخانه‌ای که در این منطقه جریان دارد، باغ های آلبالو و گیلاس حاشیه رودخانه، جمع آوری گیاهان دارویی، خرید عسل طبیعی، صخره‌نوردی و سنگ‌نوردی

فاصله با اردبیل: 40 کیلومتر    آدرس: استان اردبیل، جاده خلخال اردبیل، شهر هیر، منطقه دربند هیر

آبگرم‌های سرعین

نمی‌شود به اردبیل سفر کرد اما سراغی از آبگرم‌های معروف این دیار نگرفت. از میان شهرهای مختلف این استان شهر سرعین اردبیل به دلیل وجود آبگرم‌های درمانی متعدد شهرت بسیاری پیدا کرده است. در این قسمت تعدادی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین این آبگرم‌ها را به شما معرفی می‌کنیم. 

مجتمع آبدرمانی سبلان سرعین: از بزرگ‌ترین مجتمع‌های آبگرم در خاورمیانه است. 

امکانات و تجهیزات: پارکینگ، فضای سبز، فروشگاه لوازم بهداشتی، استخرهای سرپوشیده، آبگرم‌های کوچک تحت فشار (جکوزی) انفرادی و گروهی، سونای خشک و بخار، دوش‌‌ها و وان‌‌های انفرادی متعدد، خدمات پزشکی و درمانی مجزا برای مردان و زنان، استخر کودک، استخر آب درمانی و ...

آدرس: سرعین. خیابان دانش، روبروی هتل بین المللی لاله

آبگرم قره سو (اعصاب سویی): آبی با ۴۴ درجه سانتی‌گراد دما به صورت جوشان در سطح زمین در این آبگرم وجود دارد.

خواص درمانی: برای تسکین دردهای روماتیسمی و مفصلی و همچنین تسکین اعصاب مفید است. 

آدرس: سرعین. چهارراه قهوه سویی، جنب آب گرم ساری سو

آبگرم چشمه گوز سویی (آب چشم): آبی اسیدی با دمای 21 درجه و بدون بو در این آبگرم جریان دارد. 

خواص درمانی: در این آب کلسیم و بی‌کربنات وجود دارد و معروف است که برای بهبود بیماری‌های چشمی می‌تواند مفید باشد. 

آدرس: سرعین. کنار قهوه خانه ممتاز

آبگرم پهنلو (پهن سو): آب این آبگرم اسیدی ست، دمای آن به 43 درجه سانتی‌گراد می‌رسد و از گرم‌ترین آبگرم‌های چشمه‌های سرعین به حساب می‌آید.  

امکانات: رختكن مسقف، دوش آبگرم، حوضچه كلر، سرويس بهداشتی و غرفه لوازم بهداشتی و آرایشی، سونا بخار، سونا خشک، تونل مه سرد، استخر کودک، استخر آب درمانی و ... 

خواص درمانی: استفاده از این آبگرم برای تسکین درد افرادی با بیماری های اعصاب و روان، دیسک کمر و گردن، دردهای عمومی و دردهای مفصلی مفید است. 

آدرس: سرعین، خیابان ولیعصر، جنب هتل ارشاد

از دیگر آبگرم‌های مهم سرعین می‌توان به آبگرم‌های قهوه‌خانه ممتاز 1 و 2، ژنرال (جنرال)، گاومیش گلی، بش باجیلار، ارجستان، ساری سو، حمام شفا و غیره اشاره کرد. 

آب‌وهوا 

اردبیل از شهرهای سردسیر ایران محسوب می‌شود و دمای هوای آن بین پنج تا هشت ما از سال سرد است. بارندگی در تمام فصل‌های سال در این شهر اتفاق می‌افتد و میانگین دمای سالانه آن بین 7.9 تا 15.2 درجه در نوسان است. 

6- بجنورد 

شهر بجنورد مرکز استان خراسان شمالی است که در کوهپایه‌های رشته کوه های آلاداغ قرار دارد. شاید برای خیلی از ما جالب باشد که بدانیم بجنورد در میان شهرهای خنک ایران قرار گرفته است؛ این شهر به دلیل قرار داشتن در منطقه‌ای کوهستانی یکی از مراکز خوش آب‌وهوای ایران در فصل تابستان به شمار می‌آید. بخش بزرگی از بجنورد در دره رود اترک قرار دارد و به دلیل رطوبتی که از دریای مازندران به این شهر می رسد می‌توان بهار و تابستان‌های خرم و سرسبزی را در آن مشاهده کرد.

برترین جاذبه‌های گردشگری:

در ادامه تعدادی از بهترین جاذبه‌های گردشگری بجنورد را به شما معرفی می‌کنیم. 

عمارت مفخم | موزه مردم شناسی و باستان شناسی

عمارت مفخم بزرگ‌ترین و شاخص‌ترین اثر تاریخی و معماری دوره قاجار در استان خراسان شمالی است. این خانه در این دوره مورد استفاده حاکم منطقه شمال خراسان بود و امروزه به عنوان موزه مردم‌شناسی و باستان‌شناسی مورد استفاده قرار دارد. بنای عمارت مفخم 34 اتاق با دو تالار بزرگ دارد و تزیینات بی‌نظیر آن، این سازه را به یکی از زیباترین خانه‌های ایران تبدیل کرده است. 

 تزیینات: کاشی‌کاری معرق، معقلی و هفت رنگ با طرح­‌ها و نقوش انسانی، حیوانی، اسلیمی، ختایی و هندسی در رنگ‌های فیروزه ای، زرد، صورتی، بنفش، سفید، سبز، سرخ و سیاه زینت بخش این عمارت مجلل‌اند. 

نمای بیرونی ساختمان با تصاویری از دو فرشته بالدار، چهره‌های انسانی، نقاشی از گل و گیاه و پرنده، طبیعت و طرح‌های هندسی سده 13 تزیین شده است. 

موزه مردم شناسی: این موزه سه بخش اقوام، مشاغل و آیین‌ها دارد و داستان‌های و آثار جالبی از زندگی روستایی، پوشاک، طب سنتی، موسیقی مقامی، صنایع‌دستی، چاروق دوزی، نساجی سنتی، نمدمالی و سفره‌های آیینی در آن روایت شده است. 

موزه باستان شناسی: این موزه پنج بخش پیش از تاریخ، تاریخی، اسلامی، سکه و مهر و بخش مرکز سفال دارد. 

آدرس: خیابان شریعتی شمالی

عمارت آیینه خانه مفخم | موزه نسخ و اسناد خطی

این عمارت از دیگر بناهای باشکوه بجنورد است و قدمت آن به دوره قاجار باز می‌گردد. این عمارت در کنار بناهای عمارت مفخم، کلاه فرنگی، حوض خانه و سردر در باغ بزرگی قرار داشتند و مجموعه دارالحکومه مفخم را شکل می‌دادند. عمده شهرت این بنا به دلیل وجود تالار آیینه بسیار زیبا و رویایی آن است. از این عمارت امروزه به عنوان موزه نسخ و اسناد خطی استفاده می‌شود. 

معماری: ساختمانی دو طبقه، ارتفاع در حدود 10 متر، متشکل از 9 اتاق 

تالار آیینه: تالاری با ابعاد 3 در 8 متر در طبقه دوم، تمام دیوارها و سقف آن با طرح‌های زیبایی از آیینه‌کاری پوشیده شده است

تزیینات: کاشی‌های معرق، معقلی و هفت رنگ با طرح­‌ها و نقوش انسانی، حیوانی، اسلیمی، ختایی و هندسی در رنگ‌های فیروزه‌ای، زرد، صورتی، بنفش، سفید، سبز، سرخ و سیاه این بنا را به زیبایی آراسته‌اند. 

آدرس: خیابان شریعتی شمالی

مجموعه سبزه میدان

این مجموعه هم یکی دیگر از آثار دوره قاجار شهر بجنورد است و شامل بخش‌های مختلف کاروانسرا، حمام، راسته بازار و چند قهوه خانه می‌شود. 

کاروانسرا: شاخص‌ترین اثر این مجموعه به شمار می‌رود، طرح کلی آن شامل یک میانسرا و 34 حجره می‌شود، با آجرچینی‌های خفته و آجرهای قالبی تزیین شده است.

آدرس: میدان شهید

منطقه گردشگری ملی بابا امان

این منطقه گردشگری یکی از قدیمی‌ترین پارک‌های گردشگری ایران محسوب می‌شود و با وجود استخرهای متعدد و پارک جنگلی وسیع 250 هکتاری خود مکانی بسیار عالی برای فرار از گرمای تابستان و استراحت در سایه درختان است. 

دیدنی ها و تفریحات: پارک جنگلی با 400 هزار اصله درخت از جمله چنارک، زالزالک، اقاقیا و زردآلو، چشمه های آب معدنی و استخرهای پلکانی که باعث طراوت و خنکی هوای این منطقه می‌شوند، شاخه‌ای از رود اترک که در این پارک جریان دارد و می‌توان در آن ماهیگیری انجام داد، سینما شش بعدی و امامزاده اسماعیل.

امکانات: آلاچیق، باربکیو، مسجد، پارکینگ، متل رستوران، بوفه فروش تنقلات

نکته مهم

آب چشمه بابا امان در دسته آب‌های سولفاته کلسیک و سدیک قرار دارد و مصرف آن موجب افزایش صفرا، ملین و تسهیل کردن اعمال گوارشی و دفع سموم از بدن می‌شود. 

فاصله از بجنورد: 14 کیلومتر   آدرس: خیابان امام رضا، بلوار شماره 22

آبشار حمید

آبشار حمید یکی از مناطق تفریحی طبیعی محبوب استان خراسان شمالی است که در روستایی به همین نان در نزدیکی بجنورد قرار دارد. این آبشار در جنوب روستا در انتهای دره‌ای تنگ با صخره‌های عظیم قرار گرفته و 25 متر ارتفاع دارد. در میانه راه آبشار چشمه‌ها و حوضچه‌های آب فراوانی به چشم می‌خورد. درختان برافراشته انجیر و بوته‌های وحشی تمشک در نزدیکی آبشار زیبایی مسیر آن را چند برابر کرده‌اند. 

آدرس: روستای حمید، دو کیلومتری جنوب روستا

مجموعه تفریحی بش قارداش

بش قارداش یکی از جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و گردشگری بجنورد محسوب می‌شود و در دوره قاجار سنگ بنای آن گذاشته شده است. بش قارداش در زبان ترکی خراسانی پنج برادر معنا می‌دهد و چشمه آب معدنی آن بسیار معروف و محبوب است. 

خواص چشمه بش قارداش: مناسب برای درمان بیماری‌های تغذیه‌ای، مشکلات کبدی، صفرایی، ناراحتی‌های دستگاه ادراری و گوارشی

دیدنی ها و تفریحات: استخر اصلی بش قارداش، دروازه تاریخی، استخر شنا، یادمان سردار یار محمدخان، برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره های مختلف

امکانات: نمازخانه، سوپرمارکت، سرویس بهداشتی

فاصله تا بجنورد: 8 کیلومتر  آدرس: جاده اسفراین-بجنورد، جاده ورودی بش قارداش

 آب‌وهوا 

آب‌و هوای بجنورد به طور کلی معتدل کوهستانی است و همان‌گونه که گفتیم تابستان‌هایی با آب‌وهوای خنک و نسبتا ملایم دارد.  

7- ارومیه 

دهمین شهر پرجمعیت ایران مقصد بعدی ما برای گشت‌وگذار است. دیگر همه ما داستان دریاچه ارومیه و بلایی که این سال‌ها به واسطه مدیریت ضعیف و خشکسالی بر سر دریاچه آن آمده است را می‌دانیم به همین دلیل از معرفی این دریاچه به عنوان جاذبه گردشگری شهر به ویژه در فصل تابستان خودداری می‌کنیم. به ارومیه در ارتفاع 1332 متری از سطح دریا برویم و با دیدنی‌های آن بیشتر آشنا شویم.

برترین جاذبه‌های گردشگری: 

از میان جاذبه‌های مختلف این شهر مقاصد گردشگری زیر را برای معرفی انتخاب کرده‌ایم: 

موزه ارومیه | دومین گنجینه بزرگ تاریخی کشور

یکی از مهم‌ترین و دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری ارومیه موزه آن است که در میان بهترین موزه‌های ایران جای دارد. موزه ارومیه با داشتن 30 هزار قطعه شی تاریخی یکی از غنی‌ترین موزه‌های ایران را دارد و دومین گنجینه بزرگ تاریخی کشور محسوب می‌شود. قدیمی‌ترین اثر نمایش داده شده در این موزه به هفت هزار سال قبل از میلاد باز می‌گردد. 

بخش‌های مختلف موزه:

تالار بزرگ: اشیایی باستانی و قدیمی از دوره‌های مهم تاریخی ایران که به سه بخش دوران ماقبل تاریخ، تاریخی و اسلامی تقسیم می‌شود. 

تالار مردم شناسی: اشیایی مربوط به هنرهای ملی و تزیینی مردم‌شناسی، صنایع‌دستی، لباس‌های محلی زری دوزی، مخمل‌هایی قلاب‌دوزی، کارهای ظریف مینیاتوری و ...

• مجموعه‌ای از کتاب‌‌های نفیس خطی که اکثر آن‌‌ها قرآن مجید و کتب دینی و اسلامی نیز در این موزه به نمایش در آمده است. 

آدرس: خیابان شهید بهشتی (خیابان دانشکده)- روبروی بانک تجارت

کلیسای ننه مریم

این کلیسا که از آن به نام کلیسای شرق آشور، حضرت مریم نیز یاد می‌شود یکی از آثار تاریخی آشورهای شهر ارومیه به شمار می‌رود.

داستان‌ها و افسانه‌ها: گفته می‌شود این کلیسا دومین کلیسای قدیمی جهان بعد از کلیسای بیت‌الحم فلسطین است. بر طبق روایت‌ها و نوشته‌های نویسنده‌های آشوری این بنا پیش از اینکه کلیسا باشد، یکی از آتشکده‌های معروف زرتشتیان بود و موبدان زرتشتی ساکن این آتشکده بعد از دیدن ستاره درخشانی که در حال حرکت به سوی شرق بود راهی اورشلیم می‌شوند. آن‌ها اعتقاد داشتند این ستاره نشانه‌ای از تولد منجی است. آن‌ها بعد از بازگشت به ارومیه این آتشکده را به کلیسا تبدیل کردند و در آن به تبلیغ دین مسیحیت پرداختند.

معماری: نمای فعلی این بنا به ویژه گنبد، طاق‌ها و پایه‌های آن به دوران ساسانی تعلق دارد، معماری داخلی آن تلفیقی از معماری ساسانی و پارتی ست. این کلیسا هیچ‌گونه تزیینات، نقاشی و گچ‌بری ندارد زیرا آشوریان بنا به اعتقادات خود به هیچ نوع آرایش و تزیین در کلیساها ندارند. 

آدرس: خیابان خیام

پارک جنگلی شیخ تپه

پارک جنگلی شیخ تپه در ارتفاعات مشرف به شهر و در نزدیکی تپه باستانی به همین نام قرار دارد؛ تپه‌ای که قدمت آن به دوران مادها و رواج دین زرتشت باز می‌گردد.

تفریحات: پارک شیخ تپه یکی از مکان‌های اصلی شهر برای برگزاری نمایشگاه‌ها و اجراهای سنتی و آیینی ست. 

آدرس: خیابان البرز، خیابان شهید بیابانی

بازار ارومیه

بنای فعلی بازار ارومیه سازه‌ای بازمانده از دوران صفوی در شهر است و برخلاف بسیاری از بازارهای قدیمی ایرانی معماری ساده‌ای دارد. البته از معماری دوران افشاریه، زندیه و قاجار هم می‌توان نشانه‌هایی در این بازار پیدا کرد. 

بخش‌های مختلف: راسته مسگرها، زرگران، چاقو سازان، فرش فروشان، بذر فروشان، بلورفروشان، کفاشان، عطاران، بزازان و ... 

کالاها و محصولات: لبنیات محلی، طلا و جواهر، فرش دست‌بافت، پارچه و لباس، ظروف مختلف، کیف و کفش چرم و ... 

• در بازدید از این بازار می‌توانید از مسجد جامع ارومیه و مسجد اعظم آن نیز دیدن کنید. 

محدوده دسترسی بازار: در بین خیابان‌های امام، عسگرآبادی، اقبال و مهاباد 

روستای گردشگری بند 

این روستا از توابع شهرستان ارومیه است و به دلیل داشتن آب‌وهوای معتدل و دل‌چسب در بهار و تابستان این سال‌ها طرفداران بسیاری پیدا کرده است. روستای بند از قدیم محلی برای تبادل کالا بود به طوری که بازار روستایی منطقه ارومیه در آن شکل گرفته بود. 

دیدنی‌ها و تفریحات: تفرجگاه‌های حاشیه رودخانه شهرچای که در نزدیکی این روستا در جریان است، باغ‌های اطراف روستا، چشم انداز کوهستان و تفرجگاه زمستانی بند، دریاچه پشت سد شهرچای با قابلیت ورزش‌های آبی مانند قایقرانی، تفرجگاه نزدیک سد شهرچای، مسجد روستا که آیین‌های مذهبی قدیمی در آن برگزار می‌شود، برگزاری مراسم های سنتی و آیینی مانند عید نوروز، شب یلدا، چهارشنبه‌سوری همراه با نوای نوازندگان محلی و رقص‌های بومی.

فاصله تا ارومیه: 12 کیلومتر  آدرس: بلوار جام جم، جاده بند، روستای بند

دره قاسملو یا دره شهدا 

از زیباترین و بهترین مکان‌های دیدنی نزدیک ارومیه دره قاسملو است که چشم‌اندازهای طبیعی فوق‌العاده و چشمه‌های خنک داخل باغ و دره‌های آن بسیار شهرت دارند. این دره با نام‌های دره شهدا و خان سی دره نیز بین مردم شناخته می‌شود. 

دیدنی‌ها و تفریحات: رودخانه‌های باراندوز، شهدا، جویبارها، نهرها و چشمه‌های بزرگ و کوچک دره شهدا به آن چشم‌انداز، زیبایی و طراوت خاصی داده است، پوشش جنگلی و گیاهی دره قاسملو، کوه‌نوردی در ارتفاعات دره قاسملو.

فاصله با ارومیه: 38 کیلومتر  آدرس: حدفاصل بین ارومیه و اشنویه

مجموعه تفریحی چی چست

این مجموعه در نزدیکی ساحل دریاچه ارومیه ساخته شده اما در این سال‌ها به دلیل خشک شدن دریاچه فاصله آن با ساحل زیاد شده است. 

دیدنی‌ها و تفریحات: پیست‌های ورزشی مانند آیس هاکی، بیلیارد، پینگ پونگ، فوتبال دستی، رالی اتومبیل،کارتینگ، اتاق‌های نمک درمانی مشابه غارهای نمکی، شهربازی برای کودکان، سایت پروازی با داشتن هواپیماهای کنترل از راه دور، برگزاری جنگ‌های شادی و برنامه‌های تفریحی و کنسرت با حضور خوانندگان مختلف.

امکانات: هتل سه ستاره، پارکینگ، ویلا، سوئیت، قهوه‌خانه سنتی، رستوران، سکوهای اتراق، میدان‌های ورزشی

آدرس: 18 کیلومتری مسیر جاده ارومیه به طرف دریاچه ارومیه (بندر گلمخانه)

 آب‌و‌هوا

ارومیه در میان دیگر شهرهای خنکی که معرفی کردیم تابستان‌های به نسبت گرم‌تری دارد هرچند از نیمه دوم تابستان با وزش باد و ریزش باران از شدت گرمای هوا در این منطقه کاسته می‌شود. 

8- ماسوله 

کمتر کسی است در ایران که با نام ماسوله، این شهر تاریخی و پلکانی آشنا نباشد. شهری که تا چند سال پیش به نام روستای ماسوله بین مردم شناخته می‌شد و برای معماری خاص و ویژه خود در دنیا به شهرت فراوانی رسید. برای دیدن ماسوله باید به دل کوه‌ها و جنگل‌های سرسبز گیلان بزنید و تا ارتفاع 1050 متری از سطح دریا بالا بروید. اگر می‌خواهید تمام زیبایی‌های ماسوله را ببینید باید بیش از یک روز از وقتتان را برای گشت‌وگذار در آن اختصاص دهید. 

برترین جاذبه‌های گردشگری:

در ادامه از بهترین دیدنی‌ها و تفریح‌های ماسوله برایتان می‌گوییم. 

بافت پلکانی ماسوله

برجسته‌ترین و جذاب‌ترین بخش سفر به ماسوله بازدید از بافت پلکانی آن و قدم زدن در میان کوچه‌پس‌کوچه‌ها است. جایی که در یک لحظه در حیاط یک خانه و همزمان روی سقف خانه‌ای دیگرند. وجود شمعدانی‌های رنگارنگ در حاشیه پنجره‌ها در کنار نوع خاص خانه‌ها که با مصالح بومی ساخته شده‌اند و معماری مطابق با آب‌وهوای منطقه دارند به جذابیت گشت‌وگذار در ماسوله اضافه می‌کند.  

بازار ماسوله

هر چیزی که با عنوان بازار در ذهنتان شکل گرفته را فراموش کنید چرا که در ماسوله شکلی متفاوت از آن در پیش روی شما قرار خواهد گرفت. حتما لازم نیست که شیفته خرید کردن باشید یا نیاز به چیزی را احساس کنید تا وارد این بازار بشوید، بلکه تنها گذر از این بازار و تماشای آن هم لذت خاص خودش را دارد. بازار ماسوله چند طبقه است و هر طبقه آن مغازه‌هایی مختلف دارد که در اینجا آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

• اول: دو سوپر مارکت بزرگ، یک قصابی، نانوایی و یک قهوه‌خانه سنتی کوچک، مغازه‌های صنایع‌دستی
• دوم: یک کبابی و کافه بزرگ با نمایی فوق‌العاده از منظره کوهستان، یک مغازه عطاری و چندین مغازه صنایع‌دستی
• سوم: مغازه‌های صنایع‌دستی، مکانی برای اجاره لباس محلی و گرفتن عکس
• چهارم: مغازه‌های صنایع‌دستی، فروش خوراکی‌های محلی و لباس‌های سنتی 

امامزاده عون بن علی (ع) 

حدود ۵ امامزاده در ماسوله وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها بقعه‌ متبرک امامزاده عون بن علی (ع)، مشهور به امامزاده عون است. بنایی هشت ضلعی با گچ‌کاری و پوششی از سنگ مرمر که پیکر مطهر عون بن محمد حنیفه (ع) را در خود جای داده و یکی از دیدنی‌های این آن درب آبنوس کنده‌کاری شده است. 

موزه‌های ماسوله 

ماسوله چند موزه جذاب دارد که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم. 

موزه علی بن عون: زیر نظر امامزاده عون بن علی اداره می‌شود و در آن آثاری از دوره‌های تیموری و صفوی مانند ضریح و ستون قدیمی، کتب و سنگ مزارهای تاریخی به نمایش درآمده است. 

مکان: مجاور امامزاده  زمان بازدید: همه روزه به جز ایام سوگواری  ساعت بازدید: 10:00 تا 13:00 و 16:00 تا 19:00  هزینه: رایگان

موزه میراث فرهنگی: این موزه در خانه تاریخی درزی برپا شده و مجموعه‌ای از آثار دوران قاجار در آن به نمایش درآمده است. قدمت خانه درزی به دوره پهلوی باز می‌گردد و نامش در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

مکان: محله کشه سر  زمان بازدید: همه روزه به جز ایام سوگواری   ساعت بازدید: ۱۰:۰۰ تا ۱۳:۰۰ و ۱۶:۰۰ الی ۱۹:۰۰   هزینه: ۱۰۰۰ تومان

موزه حیات وحش: در این موزه می‌توانید مجموعه‌ای از حیوانات تاکسیدرمی را در داخل اتاقکی گلی و نیمه تاریک ببینید و انواع حیوانات خزنده، درنده و پرنده ‌کوه‌ها و جنگل‌های ماسوله را از نظر بگذرانید.

حیوانات تاکسی درمی شده: خرس قهوه‌ای ۸۰۰ کیلویی، گورکن، راسو، کفتار، خرگوش، گربه وحشی، شاهین، عقاب، پلیکان، قو، طاووس، کبک، قرقاول و… 

آبشارهای ماسوله 

یکی از دیدنی‌های زیبای ماسوله آبشارهای آن هستند که در گوشه‌وکنار این منطقه قرار دارند و چهره‌ای خاص به طبیعت بخشیده‌اند. مهم‌ترین این آبشارها عبارت‌اند از:

آبشار ماسوله خان: از در دسترس‌ترین آبشارهای ماسوله است و در امتداد رودخانه پرآب ماسوله رودخان، در محل ورودی غربی شهر قرار گرفته است. 

آبشار لارچشمه: برای بهره بردن از زیبایی‌های این آبشار باید خود را به جاده فومن ماسوله برسانید و وارد منطقه جنگلی شهر ماسوله شوید. آبشار در ارتفاع 670 متری از سطح دریا قرار گرفته و 5 متر بلندی دارد. 

امکانات: رستوران، قهوه‌خانه و استراحتگاه 

آبشار تریشوم: آبشار تریشوم یا تروشوم در دامنه کوهی به همین نام قرار دارد و برای رسیدن به آن باید راه صعود به قله را در پیش گرفت. فاصله آن تا ماسوله بین 1 تا 1.5 ساعت است و دو حوضچه با آبی بسیار سرد دارد. یکی از این حوضچه‌ها عمق مناسبی برای آب‌تنی دارد. 

نکات لازم: 

• برای دسترسی به این آبشار باید خود را به دو راهی اِشکِلَت در جاده فومن - ماسوله برسانید، نقطه‌ای که در یک کیلومتری ماسوله قرار دارد. از این دوراهی باید یک و نیم ساعت پیاده‌روی کنید تا به آبشار برسید. 
• برای رسیدن به آبشار نیاز است تا از رودخانه عبور کنید، به همین جهت تجهیزات و لباس کافی به همراه داشته باشید. 

آبشار کوشم: در ارتفاع‌های جنگل ماسوله و در انتهای دره‌ای جنگلی، آبشاری 30 متری به نام کوشم وجود دارد که از مقاصد مورد علاقه کوهنوردان و طبیعت‌گردان به شمار می‌رود. 

ییلاق کوربار 

شاید تعجب کنید که در ماسوله با وجود آب‌وهوای خنک و کوهستانی آن منطقه‌ای ییلاقی به نام کوربار وجود داشته باشد. این ییلاق در میان کوه‌های جنگلی و سرسبز استان گیلان قرار دارد و برای رسیدن به آن باید 3 تا 4 ساعت در دل جنگل و کوه راه‌پیمایی کرد. 

نکته مهم

دسترسی به این ییلاق به تجهیزات مناسب مانند کفش، وسایل کوه‌نوردی و آمادگی جسمانی کافی نیاز دارد.  

قله های ماسوله | کوه نوردی و جنگل نوردی در دل جنگل های گیلان

همان‌طور که می‌دانید ماسوله در دامنه کوه قرار گرفته و با قله‌ها و کوه‌های متعددی احاطه شده است. مسأله‌ای که این شهر زیبا را به یکی از نقاط خوب برای کوه‌نوردی و جنگل‌نوردی تبدیل می‌کند. 

قله شاه معلم، شامولوم یا ماسوله داغ: این قله با 3070 متر ارتفاع دومین قله بلند استان گیلان است و مسیر صعود به نسبت سختی دارد.

صعود به این قله از سه مسیر امکان‌پذیر است:

۱- مسیر پناهگاه (جبهه شمالی) که نسبت به دو مسیر دیگر طولانی‌تر ولی مستقیم‌تر بوده و شیب ملایم‌تری دارد و غالب صعودهای ۲ روزه شاه معلم از آن صورت می‌گیرد.

۲- مسیر خط‌الراس که به دلیل اشراف به هر دو منطقه شمالی و جنوبی خط‌الراس (محل برخورد دو دامنه)، زیباترین مسیر صعود به شاه معلم به شمار می‌رود.

۳- مسیر دولیچال (جبهه جنوبی) که پرشیب‌تر از دیگر مسیرها است و ریزش سنگ و وجود شن و بهمن خیز بودن آن در زمستان، صعود بسیار مشکلی را برای کوه‌نوردان رقم می‌زند.

قله تریشوم: توریشوم، تریشوم یا شدول داغ قله‌ای 2470 متری است و مسیر صعود بکر و بسیار زیبایی دارد. از فراز این قله می‌توان چشم‌انداز فوق العاده‌ای به ییلاق‌های ماسال و شاندرمن داشت. 

مسیر صعود: 

رایج‌ترین مسیر صعود به این قله از مسیر جاده منتهی به شهرک ماسوله است. برای ورود به این مسیر در جاده ماسوله و بعد از لارچشمه در منطقه آغوکله، پلی را در دست راست مسیر مشاهده می‌کنید که به روستای زودل می‌رسد و ابتدای مسیر کوه‌نوردی به شمار می‌رود. این مسیر دارای پاکوب‌های مناسبی است و در صورت با تجربه بودن در کوه‌نوردی به راحتی می‌توان از طریق همین پاکوب‌ها به قله رسید. 

رودخانه های ماسوله

نمی‌توان از طبیعت ماسوله سخن گفت و از رودخانه‌های آن نامی نیاورد. مهم‌ترین این رودها، ماسوله رودخان است که از ارتفاعات ماسوله سرچشمه می‌گیرد و طبیعت اطراف خود را سیراب می‌کند. علاوه بر ماسوله رودخان، رودخانه‌های مهم دیگری همچون رودخانه پلنگ در و سیاورود نیز با جوش و خروش خود طراوت خاصی را به ماسوله بخشیده‌اند.

چشمه های ماسوله

 چشمه‌ها یکی دیگر از مواهب طبیعت ماسوله‌اند و از دیدنی‌های آن به شمار می‌روند. بیش از ۱۸ چشمه طبیعی در این شهر وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

چشمه علی زاخونی: این چشمه یکی از مهم‌ترین چشمه‌های آب معدنی در استان گیلان است که کمی بالاتر از بازار ماسوله قرار گرفته و از آب آن برای آشامیدن استفاده می‌شود. آب این چشمه سرشار از بی‌کربنات است و به همین دلیل در درمان ناراحتی‌های سیستم هضم انسان تأثیر دارد. 

چشمه زمزمه: این چشمه در كنار رود ماسوله رودخان واقع است و به سبب قرارگیری در نزدیکی یک معدن آهن، مواد آهنی بسیار و طعمی تلخ دارد. رنگ آب این چشمه در طول مسیر آن تا رسیدن به ماسوله رودخان به رنگ نارنجی دیده می‌شود و اهالی پس از اضافه کردن شکر، آن را می‌نوشند. گفته می‌شود كه این آب، تأثیر به سزایی در درمان بیماری‌های ریوی و گوارشی دارد.

امکانات ماسوله

رستوران‌ها، کافه‌های سنتی، فروشگاه‌ها، بانک، دستگاه‌های خودپرداز، داروخانه، هتل‌ها، خانه‌های محلی مناسب برای مسافرین، خطوط تاکسی به فومن و رشت و ... 

آب‌و‌هوا

ماسوله بین دو شهر رشت و زنجان قرار دارد و آب‌و‌هوای آن از هر دو شهر تأثیر گرفته است. ماسوله تلفیقی از اقلیم این دو شهر را در خود دارد و در تابستان‌ها خنک، معتدل و مرطوب و زمستان‌های سرد و پر برف می‌شود. میانگین دمای سالانه آن نیز به 12 درجه سانتی‌گراد می‌رسد و بیش از 100 روز از سال در مه فرو رفته است. 

9- فیروزکوه تهران 

مقصد بعدی ما برای سفر در تابستان داغ امسال شهر فیروزکوه در استان تهران و نزدیکی پایتخت است. این شهر در میانه رشته کوه‌های البرز مرکزی جای گرفته و قله‌های مرتفعی آن را احاطه کرده است. بر خلاف انتظار فیروزکوه شهری تاریخی به شمار می‌رود که قدمت آن به دوران ساسانی باز می‌گردد. نقل شده که فیروزکوه همان شهری است که داستان‌های افسانه‌ای فریدون و ضحاک در آن اتفاق افتاده است. 

برترین جاذبه‌های گردشگری:

معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری فیروزکوه را در ادامه با هم مرور می‌کنیم. 

تنگه واشی

تنگه واشی معروف‌ترین جاذبه گردشگری فیروزکوه است و یکی از مناطق تفریحی پرطرفدار اطراف تهران نیز به شمار می‌رود. بسیاری از مردم پایتخت برای فرار از گرمای هوا راهی این تنگه می‌شوند و از مناظر و هوای خنک آن لذت می‌برند. 

دیدنی‌ها و تفریحات: تنگ اول-تنگ واشی، کتیبه تاریخی قاجاری، دشت ساواشی، تنگ دوم-تنگ سا، آبشار تنگ واشی، کوه نوری در ارتفاعات سوادکوه، سواری با اسب

گردش در اینجا برای چه افرادی مناسب است: کودکان از هشت تا نه سالگی می‌توانند به تنگ واشی بروند. کسانی که دارای آسیب‌دیدگی در مچ پا و یا ناتوان از حفظ تعادل در جریان آب هستند این امکان وجود دارد که با کرایه کردن اسب و قاطر از تنگ بگذرند.

امکانات: سوپرمارکت، آلاچیق با سرویس پذیرایی و چای، فروشندگان دمپایی و صندل، نمازخانه

• البته به دلیل معلوم نبودن زمان باز و بسته بودن هر کدام از امکانات بالا بهتر است پیش از حرکت لوازم ضروری مورد نیازتان را همراه خود ببرید و روی باز بودن این مغازه‌ها حسابی باز نکنید. 

نکته مهم

گردش در تنگه واشی نیاز به پیاده‌روی طولانی مدت دارد و بهترین و مفیدترین وسیله پیاده‌روی در آن، دمپایی‌های پشت بسته یا بنددار استخری است. 

 آدرس: جاده فیروزکوه، جاده واشی، پس از روستای جلیزجند، تنگه واشی

غار بورنیک  

در ارتفاع‌های اطراف فیرزکوه جاذبه‌ای در 2000 متر بالاتر از سطح دریا و حدود 100 متر بالاتر از دشت بورنیک جاذبه‌ای تماشایی به نام غار بورنیک به چشم می‌خورد. غاری که طولانی‌ترین غار استان تهران و یکی از طولانی‌ترین غارهای ایران به شمار می‌رود. 

شگفتی‌های غار: برای تماشای زیبایی‌های این غار باید به اعماق زمین بروید. 148 پله ورودی این غار به شما در این راه کمک می کند. این غار 3743 متر طول دارد و به نظر می‌رسد یکی از سکونت‌گاه‌های انسان اولیه در ایران بوده است. 

دیدنی های غار: سه تالار بزرگ با طاق دیس‌هایی زیبا بر بالای هر کدام، استالاکتیت‌های (چکنده) گل کلمی، نخودی، سفید رنگ و صورتی که تعدادی از آن‌ها به زیبایی نورپردازی شده‌اند، دشت‌ها و طبیعت اطراف غار.

غار بورنیک در نزدیکی روستای هرانده قرار گرفته است و می‌توانید در زمان بازدید از غار به این روستای تماشایی با باغ‌های جذاب میوه مانند گیلاس، آلبالو، سیب، گلابی و غیره دارد هم سری بزنید. 

فاصله با فیرزکوه: 23 کیلومتر

راه دسترسی: برای رفتن به این غار ابتدا به جاده فیروزکوه بروید و ۱۲ کیلومتر مانده به شهر وارد یک فرعی شوید که پس از طی ۱ کیلومتر شما را به روستای هرانده می‌رساند. پس از ورود به روستا به یک چهارراه می‌رسید. راه سمت راست شما را به سوی غار راهنمایی می‌کند. پس از ۱ ساعت و نیم پیاده‌روی به بورنیک که در انتهای یک دره قرار دارد می‌رسید.

چشمه آب معدنی خمده

در نزدیکی فیروزکوه و در مسیر رودخانه حبله رود و در نزدیکی روستای خمده چشمه‌ای آب معدنی به همین نام وجود دارد که هر ساله در فصل‌های گرم بسیاری برای استفاده از خواص درمانی‌اش به آن مراجعه می‌کنند. 

خواص درمانی: برای بیماری‌های مفاصل و استخوان، بیمار‌ی‌های پوستی (جوش، زخم و ...) و زردی مناسب است. 

نکته مهم

به دلیل وجود سنگ چینی‌هایی اطراف این چشمه امکان شنا در آن وجود دارد. 

فاصله از فیروزکوه: 

راه دسترسی: راه تهران-فیروزکوه را در پیش بگیرید. از پردیس، بومهن و رودهن عبور کنید. در فاصله ده کیلومتری از فیروزکوه تابلی زرین دشت دیده می‌شود. از این مسیر 10 کیلومتر به سمت جنوب بروید تا به فرعی روستای خمده برسید. از اینجا 5 کیلومتر راه خاکی در پیش دارید. از روی پل رودخانه عبور کنید تا به چشمه برسید. 

آب‌وهوا

فیروزکوه به دلیل کوهستانی بودن تابستان‌هایی خنک و معتدل  زمستان‌هایی سرد دارد. 

10- روستای صخره‌ای کندوان 

روستای کندوان دیگر نیاز به تعریف ندارد و تقریبا تمام مردم ایران یک بار نام این روستای صخره‌ای زیبا را شنیده‌اند. برای سفر در این روستا باید به آذربایجان شرقی، تبریز و شهر اسکو سفر کنید. کندوان در میان رشته کوه‌های سهند و در دامنه کوه سلطان داغی جای گرفته است و با دخالت طبیعت و انسان به شکل امروزی خود درآمده است. کندوان از معدود روستاهای صخره‌ای ایران و جهان محسوب می‌شود و یکی از دو روستای صخره‌ای در جهان است که در آن زندگی جریان دارد. 

برترین جاذبه‌های گردشگری:

اما در روستای کندوان به چه چیزهایی بر می‌خوریم؟ در ادامه همراهمان باشید تا شما را با دیدنی‌ها و تفریحات این روستای صخره‌ای آشنا کنیم. 

گشت‌وگذار در کوچه‌پس‌کوچه‌های تاریخی 

گشت‌وگذار و پباده‌روی در کندوان به سبب بافت خاص معماری سنگی و صخره‌ای آن تجربه‌ای فراموش‌نشدنی است. قدم زدن بر پله‌های سنگی و دستکند که سال‌ها به همان شکل باقی مانده، هم‌کلام شدن با روستاییان و محلی‌ها و دعوت شدن به یکی از خانه‌های سنگی برای دمی استراحت و نوشیدن چای، خرید سوغاتی و صنایع‌دستی سنتی و همگام شدن با سبک زندگی ویژه مردم کندوان لذتی است که می‌تواند خاطره زندگی روستایی را برایتان به یادگار بگذارد. 

خرید سوغاتی و صنایع دستی 

نمی‌توان از روستاهای محلی ایرانی دیدن کرد و یادگاری از خوشمزه‌ها و صنایع‌دستی بی‌همتای آن‌ها نداشت.

سوغات کندوان: عسل تازه، آب معدنی درجه یک، خشکبار و لواشک‌های خوشمزه، گلیم و لباس‌های سنتی دست‌دوز زنان محلی

موزه مردم شناسی 

چنانچه دوست داشته باشید بیشتر با نوع زندگی مردم کندوان آشنا شوید و از دسترنج و ساخته‌های محلی‌های روستا خرید کنید، موزه مردم‌شناسی که به شکل خصوصی اداره می‌شود این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد. 

مسجدهای روستای کندوان

در میان این صخره‌های زیبا و دلفریب، دو مسجد نیز قرار دارد. 

مسجد بزرگ: مسجد بزرگ کندوان با چهار طبقه بزرگ‌ترین ساختمان روستا است.

طبقه‌های مسجد: طبقه اول آغل، طبقه دوم فضای اصلی مسجد، طبقه سوم مسکونی و طبقه چهارم محل انبار است.

مسجد کوچک: مسجد کوچکتر کندوان در نزدیکی حمامی صخره‌ای واقع شده است اما متاسفانه این مسجد و حمام کناری آن این روزها متروکه مانده‌اند.

پیک نیک 

درون بافت روستایی کندوان نمی‌توانید اقدام به کمپینگ کنید و برای این‌کار باید به پارکی که در جبهه روبرویی روستا ساخته شده است، یا دامنه‌های کوه‌ها و تپه‌های اطراف آن مراجعه کنید. 

آب معدنی کندوان 

چشمه آب معدنی کندوان، از جمله مشهورترین و بهترین آب معدنی‌های ایران است و به دلیل خاصیت‌های درمانی‌اش بسیار معروف شده است. چشمه آب معدنی در دامنه کوه و در کنار دره سرسبز روستا در فاصله ۲۷ متری آن واقع شده و به وسیله چند شیر آب در دسترس عموم است. نوع آب این چشمه معدنی برای بیماری‌های کلیوی و مجاری ادرار توصیه شده است. 

امکانات روستای کندوان 

از جمله امکانات موجود در روستا می‌توان به برق، آب لوله‌کشی، پارک تفریحی، مسجد، مدرسه، سرویس بهداشتی، مغازه‌های خواربار و سوغات فروشی، بوفه، رستوران، هتل و اتاق‌های اجاره‌ای اشاره کرد. خوب است بدانید در مقابل روستا پارکی وسیع قرار دارد و از امکاناتی مانند وسایل بازی برای کودکان، آلاچیق‌هایی برای استراحت، سرویس بهداشتی و نمازخانه بهره می‌برد. 

آدرس: استان آذربایجان شرقی، شهرستان اسکو، ۲۲ کیلومتری جاده شهرستان اسکو به کندوان، روستای صخره‌ای کندوان

آب‌وهوا 

کندوان آب و هوایی سرد و مرطوب دارد و بهترین فصل سفر به آن تابستان است. هوای مطبوع دامنه کوه سهند و رود پاک و جاری پایین دست روستا آن را تبدیل به مقصدی محبوب در این فصل می‌کند.