گروه سیاسی خبرگزاری برنا؛ سحر خانمحمدی: «جلال رشیدیکوچی»، نماینده مردم مرودشت در مجلس یازدهم شورای اسلامی که نامش نه فقط برای مردم حوزه انتخابیهاش بلکه برای عامه مردم یادآور اظهارات جنجالی و صریحش درخصوص برخی مسائل از جمله طرح صیانت، واردات خودرو و فیلترینگ است.
حالا که این روزها او از بهارستان و خانه ملت فاصله گرفته است با او به گفتوگو نشستیم تا بار دیگر صریح، شفاف و بی پرده درباره موضوعات و مطالبات مردم پاسخ دهد، مشروح گفتوگوی برنا با جلال رشیدیکوچی را در ادامه میخوانید:
برنا: زمانی که نماینده مجلس بودید میتوانستید مطالبات خود را با ابزار قانون و نظارت مطرح کنید؛ چرا به فضای مجازی روی آوردید؟
رشیدی کوچی: من در فضای مجازی مطالبهگری نمیکردم بلکه گزارش مطالبات قانونی را در فضای مجازی منتشر میکردم. درباره اقدامات و صحبتهای من در مجلس از من سوال میکردند که من در مجازی پاسخ میدادم و گزارش کار خود را آنجا به مردم ارائه میکردم. زمان در مجلس برای صحبت و اظهار نظر طبیعتا نامحدود نیست و به این خاطر به فضای مجازی به چشم یک ظرفیت نگاه میکردم، مثلا در صفحه اینستاگرام خود صحبتهایی که در مجلس داشتم را تحلیل میکردم که اگر این حرف را میزنم به این دلیل است. سعی میکردم از این فضا برای تقویت اقدامات خود در مجلس استفاده کنم، برای مثال در قصه طرح صیانت ما مخالفت علنی خود را در مجلس انجام دادیم، امضاء جمع کردیم و فرایند قانونی را طبق آئیننامه پیش بردیم و کنار این گزارش را به مر دم ارائه میدادیم و از مردم میخواستیم که نمایندگان شهرشان را هم از مطالبه خودشان آگاه کنند.
برنا: عدهای معتقدند که دیده شدن شخص خودتان اهمیت داشته و یا منفعتی به دنبال این جریانسازیها است. آیا شما این موضوع را تایید میکنید؟
من این حرف را قبول ندارم، چون تا به حال سعی کردم در مسائلی که به نفع مردم بوده ورود کنم، اگر به دنبال منافع شخصی خودم بودم در یک سری مسائل که نتیجه آن را هم دیدیم نباید ورود میکردم و آن عدهای که گفتید همیشه هستند و شما هر کاری که کنید حرف خودشان را میزنند؛ حقیقت این است که نمیتوانیم همه را راضی نگاه داریم من از ظرفیت رسانه استفاده کردم و در چارچوب قانون پیگیر مطالبات مردم بودم و حالا یک عدهای به قول شما میگویند برای مطرح کردن خودش بوده است که به نطرم بقیه هم بیایند خودشان را با پیگیری مطالبات مردم مطرح کنند، مگر چه اشکالی دارد؟
برنا: واردات خودرو به کجا رسید؟
رشیدیکوچی: واردات خودرو درحال انجام است و طبق آخرین آمارها سرعت نیز گرفته است، چند روز پیش در خبری خواندم که تعداد قابل توجهای خودرو از برند اروپایی وارد کشور شده که چند برابر کل خودروهای همان برندی بوده که در ده سالی واردات، وارد کشور شده است.
برنا: مافیای خودرو چه کسانی هستند؟ آیا احزاب سیاسی در پشت پرده قرار دارند؟
رشیدیکوچی: اینکه برای مافیای خودرو به دنبال اسم باشیم اشتباه است، مافیا جریان است و شاید شامل احزاب سیاسی، ذینفعان اجتماعی و اقتصادی باشد، اینها تمام تلاش خود را میکنند که از واردات و تولید داخلی نفع اقتصادی و بعضا سیاسی ببرند. اینکه در این قصه به دنبال شخص باشیم کار عبث و بیهودهای است، اشخاص دور هم جمع میشوند و یک جریان تشکیل میدهند.
اول قیمت خودرو جهانی شود بعد بنزین
امروز صحبت کردن از افزایش قیمت بنزین شوخی خطرناکی با مردم است؛ مادامی که ما وسایلی که بنزین مصرف میکنند را درست نکنیم دست بردن در قیمت بنزین یک شوخی خطرناک است؛ قیمت بنزین نسبت به درآمد در کشورمان با کشورهای اروپایی وحوزه خلیج فارس تفاوتی نمیکند، به مردم نگوییم قیمت بنزین در کشور از قیمت آب معدنی کمتر است، چون اگر این را حساب میکنیم باید بدانیم میانگین درآمد یک خانواده در ایران از درآمد یک کارگر کشوری در حوزه خلیج فارس خیلی کمتر است، یا میگویند بنزین را با قیمت جهانی وارد میکنیم و با قیمت ارزان به مردم میدهیم، اما از آن طرف ماشین با چند برابر قیمت جهانی به همین مردم عرضه میشود.
پیشنهادی که من به دوستان دولت دادم این بود که ماشین را به قیمت جهانی به مردم بدهید و هر کسی که میخواهد ماشین بخرد بتواند حق انتخاب داشته باشد و تنوع محصول را مشاهده کند و بعد بنزین را هم به قیمت جهانی بدهید و دولت تمرکز خود را به حمل و نقل عمومی و تزانزیت باربری بگذارد. قیمت بنزین یک معاهده پیچیده است که حلقه گمشده آن اصلاح قیمت صنعت خودرو است.
برنا: اساسا امکان تولید خودرو با کیفیت خوب و قیمت مناسب در کشور نداریم؟
رشیدی کوچی: 60 سال است که میخواهیم به این نقطه ایدهال برسیم و خودرو با کیفیت خوب، قیمت مناسب و با تیراژ بالا تولید کنیم، اما نشده است، وقتی که کاری را این همه سال نتوانستیم انجام دهیم چه اصراری بر آن داریم؟ این نتوانستن به دلیل نداشتن دانش فنی نیست، در خیلی از مسائل در لبه تکنولوژی پیش میرویم پس چطور در قصه خودرو نمیتوانیم؟ درخودرو هم میتوانیم، اما این توانستن مشروط به یک سری از مسائل خارج از حوزه صنعت و علم شده که آنها مانع در برابر تحقق این امر شدند. باید یک سری چیزها را بپذیریم مثل اینکه قرار نیست که صفر تا صد هر چیزی را درکشور تولید کنیم، اگر این را بپذیریم خیلی راحتتر با بعضی ازمشکلات برخورد و آن را حل میکنیم.
برنا: در ماجرای خودرو انتقاد و صحبتهای جنجالی داشتید، چه اتفاق مثبتی بعد از پیگیریهای شما در این زمینه رقم خورد؟
رشیدیکوچی: وظیفه ذاتی نمایندگان مجلس تصویب قانون است که ما در مجلس این کار را انجام دادیم و بعد از آن هم قانون ابلاغ شد، در بعد نظارتی نیز فشار آوردیم و وزیر استیضاح کردیم تا قانون درست اجرا شود. این قانون یک سری نقطه ضعفها دارد، اما درحال اجراست و واردات انجام میشود، اما اینکه چرا به چشم نمیآید به علت تعرفه بالای واردات، تعداد کم واردات، محدودیت ارزی برای واردکنندگان و یک سری کارشکنیها است که اگر جلوی آن را بگیرند، نان عدهای آجر میشود.
برنا: روش فروش ماشین توسط برخی شرکتها به شکل قرعه کشی 120 هزار خودرو برای سه میلیون متقاضی است.
رشیدیکوچی: کدام بنگاه اقتصادی را در دنیا سراغ دارید که اینگونه کار اقتصادی انجام دهد و بیاید چیزی را پیش فروش کند که تو نمیدانی چیست. اسمت در میآید یا نه، نمیدانی ماشین چیست و چه مدلی و چه رنگی است، چه زمانی به تو میدهند اصلا میدهند یا نه؟ دنبال مافیا میگردید و این مافیا میشود.
قرعه کشی میکنند برای ۱۲۰ هزارتا و بقیه آن چه میشود؟ شما پولی تهیه کردید برای خودرو و به اسمت در نیامده است ۲۵۰ میلیون هم دست شما هست چکار میکنید؟ یا طلا و یا دلار میگیرید و در بازار طلا و ارز هم دستکاری میکنید.
برنا: چرا آیفون انقدر در کشور ما حساسیت ایجاد کرده است؟
رشیدیکوچی: سوال اینجاست چرا وقتی که مسئلهای روی روال است و در کشور پذیرفته شده ناگهانی میآییم و خرابش میکنیم؟ آیفون سالهاست وارد کشور میشود، از زمانی که آیفون تولید شد و از آیفون ۳ تا آیفون ۱۳ به طور قانونی وارد کشور میشد و مردم استفاده میکردند، چرا یکباره تصمیم گرفتیم اذیت کنیم و نارضایتی ایجاد کنیم.
یک زمانی است که میگوییم به این دلایل و برای رسیدن به این اهداف واردات آیفون را ممنوع میکنیم، مثلا برای آیفون گفتند ارز از کشور خارج میشود، کالای آمریکایی است، کالای لوکس است، اینترنت ماهوارهای دارد و در مورد بعدی بحث امنیت آن را مطرح کردند به این منظور که نمیتوانیم بر آن نظارت کنیم، البته این را علنی نگفتند. الان سوال من این است که به کدام یک از این اهداف رسیدند؟ ارز از کشور خارج نشد؟ حداقل آن زمان اگر ارز از کشور خارج میشد با نظارت بود و چیزی هم از ریجستری، مالیات و عوارض گیر دولت میآمد، اما الان ارز از کشور خارج میشود و نظارتی روی آن نیست و تبدیل به قاچاق شده است.
ممنوعیت واردات آیفون برای دولت هزینهتراشی کرد
یک میلیون گوشی آیفون ۱۴ و ۱۵ به روشهای مختلف در کشور فعال است، به هرحال تکنولوژی است و نمیتوانیم درمقابل آن مقاومت کنیم. بعضی مردم حاضر هستند بروند پول بدهند و گوشی آنها حتی آنتن نداشته باشد، اما آیفون داشته باشند. در این مسئله نه تنها درآمد دولت صفر شد بلکه هزینه هم از بابت قاچاق به دولت تحمیل و درواقع هزینهتراشی شد. ضرر بعدی آن هم هزینه اجتماعی است که برای حاکمیت ایجاد شد و مردم را ناراضی کردید.
میگویند آیفون کالای لوکس است، اما آیفون هزاردلاری لوکستر است یا برندی که ۱۸۰۰ دلار است و به راحتی وارد کشور میشود؟ اولا که اصلا لوکس نیستند و این تفکر را از ذهن برخی مسئولین و طرفداران این مسئولین باید بیرون بکشیم که گوشی هزار دلاری و ماشین بیست هزار دلاری لوکس حساب نمیشود و لوکس تعریف دارد. چطور است گوشی ۱۸۰۰ دلاری یک برند کرهای که سیستم عامل آن آمریکایی است فردای معرفی در دنیا با ارز دولتی ریجستر میشود و مالیات آن هم نصف آیفون میگیرند؟ چطور آن در زمره کالاهای لوکس قرار نمیگیرد، این بازی لوکس بودن یک بازی بیهودهای است که برای به کرسی نشاندن حرف خود ایجاد کردیم و با روح و روان مردم بازی میکنیم.
۳۰ درصد جامعه از آیفون استفاده میکنند
۲۵ تا ۳۰ درصد جامعه از آیفون استفاده میکنند که یعنی با ایجاد ممنوعیت یک سوم نارضایتی برای کسانی که گوشی موبایل استفاده میکنند ایجاد شده است.مگر بقیه شرکتها عاشق چشم و ابروی ما هستند که بگویند آیفون در ایران بخاطر اینترنت ماهوارهای ممنوع شد ما هم روی گوشیهایمان اینترنت ماهواره نمیگذاریم؟
نگرانی انحصاری شدن بازار موبایل
من نگران انحصاری شدن بازار موبایل هستم، سال ۹۰ اگر میگفتند روزی میرسد که مردم به صف میشوند و سه برابر ارزش سهام ایران خودرو به این شرکت پول میدهند که یکسال بعد آیا ماشینی گیرشان بیاید یا نه، میخندیدیم. اگر این کار استمرار پیدا کند یک روزی مردم به صف میشوند که گوشی بخرند، اسمشان در قرعهکشی در بیاید و گوشی بخرند، تجربه ثابت کرده بلدیم این کارها را انجام دهیم. پس جلوی خسارت را همین الان بگیریم.
ما نه طرفدار لاکچری بازی هستیم و نه طرفدار کالای لوکس، چقدر غصه دارد که ما بجای فرهنگ ساده زیستی فرهنگ فقر را جایگزین کردیم و هر که فقیرتر باشد و تظاهر به فقر بیشتر کند میگوییم آدم ساده زیستی است. گوشی موبایل یک چیز مصرفی است و آیفون ده سال است که قیمتش همان ۹۹۹ دلار است و بدانیم اینها لوکس نیستند گوشی لوکس فلان گوشی دو میلیاردی میشود. پس ما بهتر است این نگاهمان را عوض کنیم.
برنا: فیلترینگ در عین اینکه تقبیح میشود اما به زعم برخی منطقی پشت آن قرار دارد، منطقی که باعث دستگیری مالک تلگرام در فرانسه و الزام به همکاری اینستاگرام در ترکیه شد، شما چقدر به پاسخگو بودن این پیامرسانها و احترام آنها به حاکمیتمان معتقد هستید؟
رشیدیکوچی: من از خدام است که روزی برسد پیام رسانهای اجتماعی به حاکمیت ما احترام بگذارند، چه کسی از این موضوع بدش میآید؟ اما سوال این است که ما باید چه کار کنیم که آنها به ما احترام بگذارند؟ ترکیه یا کشورهای دیگر چه کار کردند که پیام رسانها و سازندگان آنها به قوانین آنها احترام میگذارند؟ آیا از بیخ و بن همه را فیلتر کرده و گفته به من احترام بگذارید و یا من فیلتر میکنم؟ ما یک سری مثال را در دنیا چسبیدیم و تا کسی حرف میزند میگوییم فلانی هم فیلتر کرده، باید ببینیم که فلانی قبلش چه مزایایی به مردم خود داده و بعد چیزی را تا چه اندازه فیلتر کرده است. اینستاگرام در ترکیه در یک بازه زمانی فیلتر شد اما به غیر از اینستا بقیه باز هستند، کدام از اینها در ایران باز است؟ یک شبکه اجتماعی پر مخاطب دردنیا بگویید که همه مردم استفاده کنند و برای ما باز باشد و فیلتر نباشد. بعد میگوییم چرا به ما احترام نمیگذارند! اول باید روابط خود را اصلاح کنیم.
فیلترینگ فضای مجازی ما را به قهقرا برده است
از ابتدا بخواهم بگویم ویچت، وایبر، فیسبوک، تلگرام، واتساپ و اینستاگرام را فیلتر کردیم، آیا به اهداف خود رسیدیم؟ من برای آیفون چند اهداف گفتم که به آنها نرسیدیم و بدتر هم شده؛ فیلترینگ هم همین است. اینستاگرام را میگفتند که ما این میزان از پهنای شبکه خود را به اینستاگرام میدهیم و این میزان کاربر فعال دارد که این بد است، اینستاگرام را بستیم آیا کاربران آن کمتر شد؟بعد به اسم دین و انقلاب و شهدا میبیندیم و مردم را نسبت به آنها بدبین میکنیم.
در این میان چیزی به نام مافیای وی پی ان بوجود آمد، خودمان فیلتر میکنیم و بعد وی پی ان میفروشیم و میگوییم که اگر میخواهد اینستاگرام استفاده کنید بیایید وی پی ان بخرید و بعد میروید وی پی ان بخرید میبینید که در شبکه بانکی خودمان داریم پول جابجا میکنیم. یعنی اینها که پشه نر و ماده را در آسمان تشخیص میدهند نمیدانند که چه کسی دارد وی پی ان میفروشد؟ نمیتوانند حساب بانکی را چک کنند؟
الان ما اصرار میکنیم روی فیلترینگ اما فردا ماهوارهای فراگیر شد چه کنیم؟ زمانی در این مملکت سیم کارت قیمت خون آدم بود اما الان ریخته است. زمانی که اینترنت ماهوارهای فراگیر شد شما همه را هم رفع فیلتر کنید دیگر کسی برایش مهم نیست. شما حکمرانی خودت را در فضای مجازی از بین میبرید.
مگر شما تلگرام را فیلتر نکردید که تعداد کاربران پائین بیایند؟ ملت کوچ کردند رفتند واتساپ و اینستاگرام. حالا اینها را بستی فکر کردی به ایتا میروند؟ حالا مدام بروید آمار بسازید که ما ۵۰ میلیون کاربر در ایتا داریم. آمارسازی با چیزی که در واقعیت جامعه اتفاق میافتد فرق دارد.
من این حرفها را از روی دلسوزی میزنم. ما میگوییم که فیلترینگ نباشد میگویند دنبال فساد و فحشا است، میگویم گشت ارشاد آسیب میزند به مقوله حجاب میگویند دنبال ولنگاری است، میگوییم گوشی را مستمسک توهین به حاکمیت نکنید میگویند دنبال لاکچری بازی هستید، میگوییم ماشین بیاورید و به ملت اهمیت بدهید میگویند میخواهد خودش را مطرح کند و دنبال ماشین لوکس است، اینها چه حرفی است؟ یک مقدار قالب فکری که سالیان سال برایتان ساختند را بشکانید و ببینید که مردم چه میخواهند. من اگر حرفی میزنم روی دلسوزی است و من آنچه که شرط بلاغ است با تو میگویم. شما خواه پند گیر خواه ملال.
انتهای پیام/