چشم‌انتظاری ۱۶ ساله برای نخستین رادار هواشناسی شرق کشور

به گزارش برنا؛ رادار هواشناسی برای مکان‌یابی بارش، محاسبه حرکت آن و تخمین نوع آن از نظر باران، برف، تگرگ کاربرد داشته و نصب آن نقش مهمی در پیش‌بینی درست و دقیق وضعیت جوی دارد.

رییس سازمان هواشناسی پارسال در خصوص اهمیت رادارهای هواشناسی گفته بود و اینکه برای ارزیابی پدیده‌های هواشناسی در مقیاس کوچک‌تر و دقیق‌تر به خرید تجهیزات و رادارهای هواشناسی جدید نیاز است و حال آنکه تنها ۱۰ رادار هواشناسی در کشور وجود دارد.

«سحر تاجبخش مسلمان» با بیان اینکه زیرساخت‌ها و تجهیزات هواشناسی ما با استاندارهای بین‌المللی فاصله دارد، اظهار کرده بود: باتوجه به تغییر اقلیم، ضرورت تجهیز کشور به شبکه راداری بیش از هر زمان است؛ برای مثال بارش‌های تابستانی معمولاً از نوع رگباری است و نمی‌شود از چند روز قبل آن را روی نقشه دید و هشدار سریع صادر کرد؛ اما در ترکیه که تقریباً نصف کشور ما مساحت دارد با توپوگرافی کوهستانی تقریباً ۱۷ رادار دورتادور این کشور برپا شده ؛ اما ایران تنها ۱۰ رادار دارد و در نیمه شرقی اصلا راداری نداریم و باید شبکه پایش اعم از ایستگاه باران سنجی و ایستگاه‌های راداری را نیز افزایش داد.

ترکیه که مساحتش تقریبا نصف ایران است ۱۷ رادار و کشورمان فقط ۱۰ رادار دارد که البته نیمه شرقی کشور از داشتن حتی یکی از این تجهیزات به بهره استوی گفت: خرید تجهیزات جدید فرآیندی دارد ضمن اینکه به خرید خارجی نیاز داریم، مسائل تحریمی و نیز افزایش نرخ ارز و افزایش هزینه‌ها و البته خطر خرید برای شرکت‌ها کار را سخت کرده است.

رییس سازمان هواشناسی گفت: اگر بخواهیم به صورت نقطه‌ای و منطقه‌ای در مقیاس کوچک‌تر پدیده‌های جوی را ارزیابی کنیم که نیاز امروز اتفاقاً به ارزیابی پدیده‌های کوچک‌تر به دلیل تغییر اقلیم است، تجهیزات مهم‌تری از جمله رادار نیاز داریم.

تاجبخش تاکید کرد: هواشناسی در سطح دنیا به عنوان عامل حفاظت از جان و مال مردم تعبیر می‌شود و هماهنگی در تامین اعتبارات برای رسیدن به این نقطه با خرید رادار و تجهیزات لازم است.

با توجه به اقلیم خراسان رضوی و مطابق اعلام کارشناسان و مدیران اداره کل هواشناسی استان؛ نصب این رادار میزان صحت و دقت پیش بینی های کوتاه مدت را بالا می‌برد، از این رو تا زمان نبود آن، امکان پیش بینی و ثبت وضعیت جوی کوتاه مدت با بازه زمانی کمتر از ۶ ساعت، موسوم به پدیده های ناگهانی، امکانپذیر نخواهد بود بنابر این ایجاد رادار هواشناسی در مشهد می تواند به چند استان همجوار نیز خدمت کرده و در پیش بینی وضعیت جوی شرق کشور موثر باشد.

هزینه هنگفت هشدارهای بی‌وقت هواشناسی

سرپرست اداره‌کل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی اظهار کرد: سازمان هواشناسی در حال خرید تجهیزات راداری جدید برای پیش بینی سریع و دقیق تر اوضاع جوی است که در صورت استقرار این تجهیزات به طور قطع پیش بینی ها دقیق تر و همچنین صدور هشدار آماده باش برای نهادهای خدمت رسان در آستانه وقوع سیلاب با دقت بیشتری صورت می گیرد و به تبع مقرون به‌صرفه‌تر خواهد بود.

رضا عباسی نیشابوری ادامه داد: به عنوان نمونه با دریافت کوچکترین داده ای در خصوص بارش و توفان، هواشناسی ناچار است هشدار زرد یا نارنجی صادر کند که به دنبال آن نهادهای خدمت رسان از جمله شهرداری ها به نیروهای خود آماده باش می دهند که هر روز این فراخوان نیرو، هزینه گزافی روی دست مدیریت شهری می گذارد.

در تایید این نکته پیش از این «مهدی یعقوبی»، معاون خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد اعلام کرده بود در زمانی که هشدارهای هواشناسی برای بروز سیلاب در مشهد صادر می شود حدود چهار هزار نفر از نیروهای این معاونت به حالت آماده باش درمی آیند.

البته باید توجه داشت هنگام صدور هشدارهای هواشناسی، نیروها و تجهیزات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد نیز آماده باش می شوند که همه این موارد نشان از هزینه بری هشدارهای هواشناسی است و اگر این هشدارها دقت کافی را نداشته باشد، میلیاردها تومان از بودجه های عمومی از بین خواهد رفت.

آنگونه که «علی اصغر دهقان پور»، مدیرکل هواشناسی خراسان رضوی اعلام کرده است؛ راه اندازی زیرساخت های رادار هواشناسی ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد که در صورت تامین و هزینه کرد این میزان توسط استان، سازمان هواشناسی هزینه ۵۰۰ میلیارد ریالی رادار را تامین خواهد کرد.

ساختمان اداری رادار هواشناسی مشهد آماده بهره برداری است

سرپرست اداره‌کل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی با اشاره به نیاز مبرم استان به رادار هواشناسی گفت: تخصیص ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای تکمیل ساختمان و بنای سایت رادار هواشناسی، خراسان رضوی را در اولویت دریافت این تجهیزات فنی در کشور قرار می دهد.

رضا عباسی نیشابوری افزود: مجموعه سایت راداری در حال ساخت استان در محوطه ای در ارتفاع قرار دارد و ساختمان اداری سایت یاد شده در مراحل پایانی است و احتمالا تا ماه آینده به بهره برداری برسد.

وی گفت: برای ساخت برج رادار و همچنین محوطه سازی مجموعه، پرداخت ۱۰۰ میلیارد ریال از اعتبارات استانی مصوب شده که هنوز سازمان برنامه و بودجه آن را تخصیص نداده است.

عباسی بیان کرد: خرید تجهیزات رادار برای سازمان هواشناسی بسیار هزینه بر است لذا هر استانی که زودتر ساختمان و بنای مربوطه را تامین و تجهیز کند در اولویت دریافت رادار قرار خواهد گرفت و در صورت تخصیص اعتبار یاد شده امید است خراسان رضوی بتواند سال آینده صاحب رادار پیشرفته هواشناسی شود.

تخصیص بودجه رادار در اولویت است

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان رضوی با رد ادعای عدم تخصیص به موقع بودجه برای این طرح، گفت: در سال مالی ۱۴۰۲ همه بودجه مصوب برای ساخت مجموعه رادار هواشناسی خراسان رضوی تخصیص یافته است که این اقدام کم نظیری در خصوص یک طرح عمرانی در استان است.

سیدجمال الدین حسینی افزود: پارسال ۱۰۵ میلیارد ریال اعتبار برای ساخت رادار هواشناسی تخصیص یافت و با پایان یافتن سال مالی ۱۴۰۲ در حدود ۲ ماه پیش، تخصیص بودجه ۱۰۰ میلیارد ریالی جدید در اولویت این سازمان قرار دارد.

وی گفت: تخصیص بودجه براساس پیشرفت طرح و با توجه به اولویت های موجود در استان انجام می شود و طرح رادار هواشناسی نیز از جمله طرح های اولویت دار استان است که مورد اهتمام سازمان برنامه و بودجه قرار دارد.

با شنیده شدن صدای پای پاییز و آغاز فصل جدید زراعی، خراسان رضوی در انتظار بارش رحمت الهی است و البته بارندگی های ناگهانی و یا توفان و تگرگ لحظه ای نیز ممکن است در این فصل مردم و البته مسوولان دستگاه های خدمت رسان را غافل‌گیر کند؛ لذا امیداست متولیان ساخت رادار با برنامه ریزی دقیق و تخصیص به موقع اعتبار و پیگیری فعالیت پیمانکاران تلاش کنند تا حداکثر در بهار ۱۴۰۴ چراغ نخستین رادار شرق کشور را در مشهد روشن کنند.

خراسان رضوی با هفت میلیون نفر جمعیت و ۳۴ شهرستان، ۱۹ ایستگاه هواشناسی دارد و با نصب و راه اندازی رادار هواشناسی در حوالی آرامستان خواجه اباصلت مشهد در مسیر جاده مشهد-باغچه، اولین رادار هواشناسی شرق کشور به بهره برداری خواهد رسید.