به گزارش خبرنگار برنا به نقل از سی ان بی سی، کارشناسان به افزایش تنشها در دریای چین جنوبی اشاره میکنند که در ماههای اخیر شدت گرفته است. این دریا، که یک آبراه مهم برای تجارت جهانی محسوب میشود، برای کشورهای چین، ژاپن و هند از اهمیت ویژهای برخوردار است.
تنشها بین چین و کشورهای فیلیپین و ویتنام، به ویژه به دلیل ادعای پکن بر تقریباً تمام دریای چین جنوبی و ادعاهای همپوشانی سایر کشورها، منجر به بروز درگیریهایی شده است که نگرانیهایی را درباره اختلال در تجارت جهانی ایجاد کرده است.
مارکو پاپیک، استراتژیست ارشد ژئوماکرو جهانی گفت: «دریای چین جنوبی با ارزشترین مسیر کشتیرانی در جهان است که از نظر ارزش تجارتی اهمیت زیادی دارد.» او همچنین افزود که این مسیر دریایی برای کالاهایی که به چین وارد و همچنین کالاهای صادراتی چین به سایر نقاط جهان ضروری است.
این درگیریها توجه دولتهای مختلف از جمله ایالات متحده را جلب کرده است، که با فیلیپین در یک معاهده دفاعی متقابل همکاری دارد. براساس تخمین پروژه برق چین CSIS، در سال 2016، 3.4 تریلیون دلار تجارت از دریای چین جنوبی عبور کرده که 21 درصد تجارت جهانی را تشکیل میدهد. همچنین، کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل پیشبینی کرده که 60 درصد تجارت دریایی از آسیا میگذرد.
دریای چین جنوبی بین کشورهای چین، تایوان، فیلیپین، ویتنام، اندونزی، تایلند، مالزی و کامبوج واقع شده که بسیاری از آنها ادعاهای خود را در این آبها مورد مناقشه قرار دادهاند. چین تقریباً تمام دریای چین جنوبی را تحت «خط نه خط» خود ادعا میکند، حکمی که در سال 2016 توسط یک دادگاه داوری بینالمللی در لاهه به چالش کشیده شد.
در اوایل ماه جاری، فیلیپین قایقهای موشکی چین را متهم به تعقیب کشتیهای فیلیپینی کرد و این درگیریها به تنشهای فزاینده در منطقه دامن زده است. رئیسجمهور فیلیپین، فردیناند مارکوس جونیور، خواستار تسریع مذاکرات برای تدوین یک کد رفتاری در دریای چین جنوبی شده و چین را به ارعاب متهم کرده است.
در همین حال، وزارت امور خارجه ویتنام نیز به شدت به اقدامات چین در این منطقه واکنش نشان داده و آن را محکوم کرده است. ریچارد حیدریان، مشاور سیاسی در دانشگاه فیلیپین، از افزایش تنشها بین چین و کشورهای دیگر، به ویژه ویتنام، ابراز نگرانی کرده و تأکید کرده است که این مسأله نیازمند گفتگوهای بیشتر بین کشورهای آسهآن است.
اگرچه کارشناسان به افزایش خطرات ژئوپلیتیکی در دریای چین جنوبی اشاره میکنند، اما معتقدند که دلایل زیادی برای اجتناب طرفها از درگیریهای بیشتر وجود دارد. به گفته حیدریان، تاکتیکهای «منطقه خاکستری» که چین به کار میبرد، میتواند نشاندهنده تمایل این کشور به حفظ وضع موجود باشد، بدون اینکه اوضاع به درگیری مسلحانه تبدیل شود.
به گفته عبدالیعقوب، محقق آسیای جنوب شرقی، اگر چین اقداماتی برای محدود کردن آزادی کشتیرانی در این منطقه انجام دهد، ممکن است ایالات متحده به شدت در این مسأله دخالت کند. اما به نظر میرسد در حال حاضر هیچ یک از طرفها تمایلی به تبدیل اوضاع به یک درگیری نظامی ندارند.
سفارت چین در سنگاپور هنوز به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداده است.