مافی: هزینه تولید انیمیشن سینمایی در ایران ۷۰۰ هزار دلار است/ تولید اثر با محوریت مقاومت

امیررضا مافی؛ مدیر مرکز انیمیشن سوره در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر برنا درخصوص تولیدات سال‌های اخیر مرکز انیمیشن گفت: مرکز انیمیشن سوره در سال‌های اخیر در پی خلق تعداد زیادی اثر بوده است که ما به آن‌ها آی‌پی‌های متنوع و متعدد می‌گوییم. در ۴ سال اخیر چیزی حدود ۲۴۵ اثر تولید کردیم یا در دست تولید داریم. بخشی از این تولیدات فیلم‌های سینمایی و ۶ سریال بوده است. انیمیشن «لوپتو» را داشتیم بعدتر از آن «مسافری از گانورا» را داشتیم و تا پایان امسال نیز «رویا شهر» را در سینما‌ها اکران خواهیم کرد. سال آینده نیز انیمیشن «یوز» را خواهیم داشت. 

۸ پروژه انیمیشن سینمایی در حال تولید داریم

وی ادامه داد: ما در عرصه تولید آثار سینمایی تقریبا به لحاظ کمی کاری را پیش می‌بریم که تاکنون اتفاق نیفتاده بود و حتی در جهان کم نظیر بوده است. در مرکز انیمیشن سوره ۸ پروژه سینمایی در حال تولید داریم که در مراحل مختلف تولید هستند. از طرفی در حوزه سریال تقریباً ۱۱ سریال داریم که از این تعداد ۶ سریال تا آخر سال آماده پخش می‌شوند و مابقی طی سال‌های بعد منتشر خواهند شد.

مافی با اشاره به تمرکز و هدف مرکز انیمیشن سوره توضیح داد: در این ۴ سال به خصوص یک سال اخیر، تمرکز ما بر تنوع و تکثر آثار بوده که بعدتر بتوانیم سبد متنوعی از آثار را داشته باشیم و هر کدام از آن‌ها که پربیننده‌تر هستند را در فصل‌های بعدی هم تولید کنیم و یا از سریال‌ها به نسخه سینمایی و از نسخه‌های سینمایی به سریال برسیم. البته در این سبد متنوع هنوز کمبود آثار سه بعدی دیده می‌شود.

اکران سالانه یک انیمیشن سینمایی

این مدیر بر بحث کیفیت آثار تاکید کرد و گفت: همیشه مبحث کیفیت نسبت به کمیت ارجح بوده است، اما من تصور می‌کردم که اگر ما بخواهیم انیمیشن را به صورت طولانی مدت کار کنیم و با توجه به اینکه مخاطبان بسیاری برای دیدن سریال انیمیشن ایرانی داریم، مجبوریم که تعداد زیادی اثر تولید کنیم. در سینما هم یک هدف‌گذاری داشتیم آن هم این بود که ما حداقل سالی یک فیلم سینمایی را بتوانیم در سینمای ایران اکران کنیم تا بعد از ۴ سال این یک اثر را به سالی دو فیلم سینمایی برسانیم. این مسیر تاکنون طی شده است و تا امروز سالی یک فیلم سینمایی را قطعاً داریم و فکر می‌کنم از سه سال دیگر حتماً سالی دو فیلم سینمایی را به اکران خواهیم رساند.

اکران و توزیع پایدار انیمیشن منجر به تولید پایدار می‌شود

وی افزود: این موضوع قرار نیست کیفیت تولید را کم کند. اما باز هم من معتقدم که اکران و توزیع پایدار انیمیشن منجر به تولید پایدار می‌شود. یعنی وقتی دست ما از آثار پر باشد می‌توانیم بازار‌های متنوعی را برای خودمان ایجاد کنیم و گردش مالی پدید آوریم. بعد از گردش مالی می‌توانیم تولیدات‌مان را هم به لحاظ کیفی ارتقا دهیم. اگر تک محصولی تولید کنیم مانند یک ستاره‌ای می‌ماند که در آسمان درخشیده و بعدتر آسمان بدون ستاره می‌شود؛ لذا کمیت از این جهت برای من اهمیت دارد. با اینکه من هیچ وقت تکیه‌ام بر موضوع کمی نیست و همیشه کیفیت برایم اهمیت داشته، اما در این عرصه و در این برهه باید به یک توزیع پایدار آثار متنوع می‌رسیدیم که تولید را پایدار کنیم.

انیمیشن باید در سراسر کشور متکثر باشد

امیررضا مافی در توضیح استعداد‌هایی که از بخش «رویازی» به مرکز سوره معرفی شدند و در تولید آثار فعالیت کرده‌اند، گفت: ما باید در مرکزانیمیشن سوره، رویکردی مشخص داشته باشیم. یکی از این رویکردها، توجه به اقلیم‌ها و بوم‌های مختلف است. ایران در نقاط مختلف خود، ظرفیت‌های زیادی در حوزه انیمیشن‌سازی دارد. برخلاف سینما که معتقدم باید در تهران متمرکز شود و سپس به بازنمایی بوم‌های مختلف بپردازد، انیمیشن باید در سراسر کشور متکثر باشد.

میزان هزینه‌های پرداختی به تجربه تیم سازنده بستگی دارد

وی افزود: تیم‌هایی که در شهرستان‌ها و با داستان‌های بومی فعالیت می‌کنند، برای ما اولویت دارند. اما میزان هزینه‌هایی که پرداخت می‌کنیم، به تجربه تیم بستگی دارد. برای مثال، کسی که کار اول خود را تولید می‌کند، ریسک مالی بیشتری دارد و بودجه کمتری دریافت می‌کند. این رویکرد تربیتی به سازندگان کمک می‌کند که در آثار بعدی با مشکلات کمتری مواجه شوند.

مافی همچنین به هزینه‌های تولید انیمیشن در ایران اشاره کرد و گفت: امروز، تکنیک‌های مختلفی در انیمیشن وجود دارد. در انیمیشن دوبعدی کامپیوتری، هزینه تولید هر دقیقه بین ۱۷ تا ۲۸ میلیون تومان است. در انیمیشن سینمایی، هزینه تولید یک فیلم حدود ۴۰۰ تا ۷۰۰ هزار دلار برآورد می‌شود، که در مقایسه با انیمیشن‌های بین‌المللی، رقم بسیار کمی است. برای مثال، انیمیشن «ربات وحشی» که یکی از ارزان‌ترین تولیدات سال‌های اخیر در هالیوود بود، حدود ۷۰ میلیون دلار هزینه داشته است. در ایران، با ۵۰ میلیارد تومان می‌توان پروژه‌های بزرگ انیمیشنی را آغاز کرد.

برآورد هزینه‌ها در طول پروژه افزایش پیدا می‌کند

مدیر مرکز انیمیشن سوره تاکید کرد: تولید انیمیشن یک فرآیند طولانی‌مدت است و معمولاً برآورد هزینه‌ها در طول پروژه افزایش پیدا می‌کند. قرارداد‌های تولیدی معمولاً الحاقیه می‌خورند و در سال دوم تولید، نیازمند بودجه اضافی هستند.

مافی با اشاره به چالش‌های تولید انیمیشن در ایران و راهکار‌های توسعه آن به نوسانات نرخ ارز اشاره کرد و گفت: یکی از مشکلات اصلی ما در تولید انیمیشن، خصوصاً در لول سینمایی سه‌بعدی، تأثیر مستقیم نوسانات ارزی بر دستمزد نیروی فنی است. انیماتور‌های حرفه‌ای، که با استاندارد‌های جهانی کار می‌کنند، دستمزدشان بر اساس نرخ دلار تعیین می‌شود. این مسأله هزینه تمام‌شده تولید انیمیشن را در ایران افزایش می‌دهد.

مدیر مرکز انیمیشن سوره افزود: با این حال، اگر بتوانیم در توزیع بین‌المللی عملکرد خوبی داشته باشیم و تولیدات خود را در کشور‌های مختلف اکران کنیم، انیمیشن می‌تواند به سودآورترین محصول فرهنگی ایران تبدیل شود. این حوزه حتی از سینمای رئال نیز پتانسیل بیشتری دارد، هرچند تاکنون در این زمینه موفقیت چندانی نداشته‌ایم. عواملی مانند تحریم‌ها و محدودیت‌های سوئیفت نیز در عدم موفقیت ما تأثیرگذار بوده‌اند.

مافی همچنین به نقش توسعه آثار انیمیشنی و اهمیت همکاری بین‌المللی اشاره کرد: ما و دیگر تیم‌های تولیدکننده انیمیشن باید در توسعه آثار خود دقت بیشتری داشته باشیم. در توزیع بین‌المللی نیز تلاش می‌کنیم روابط جدیدی با کشور‌هایی که ارتباطات خوبی با ما دارند، ایجاد کنیم تا فیلم‌های انیمیشن ایرانی در آن کشور‌ها اکران شوند.

هزینه تولید یک انیمیشن سینمایی در ایران حدود ۷۰۰ هزار دلار است

وی در خصوص هزینه‌های تولید گفت: هزینه تولید یک انیمیشن سینمایی در ایران حدود ۷۰۰ هزار دلار است. ما در مجموعه، تنها استودیویی هستیم که این حجم از تولیدات را داریم و در حال حاضر، هشت پروژه همزمان با حدود ۲۰۰ نفر در هر گروه در حال تولید هستند. اگر تفاوت زیادی در بودجه تیم‌های مختلف قائل شویم، ممکن است نیروی فنی از تیمی به تیم دیگر برود و دستمزد‌ها به شکل غیرمنطقی افزایش یابد. این شرایط ما را مجبور می‌کند تا اقتصادی شبیه به اقتصاد چپ را در انیمیشن اجرا کنیم تا کمیت تولید را به سطحی برسانیم که اکران پایدار را تضمین کند. اکران پایدار نیز همان‌طور که گفتم، به تولید پایدار منجر خواهد شد.

هوش مصنوعی، آینده‌ای مبهم برای هنر و انسانیت

وی که پروژه‌ای شخصی در زمینه تأثیرات فلسفی هوش مصنوعی بر آینده جهان را دنبال می‌کند، به پیامد‌های گسترده این فناوری اشاره کرد و اظهار داشت: هوش مصنوعی در مقیاس کلان، قطعاً به بشریت ضرر می‌زند. هرچند در دوره‌ای کوتاه‌مدت از آن بهره‌مند خواهیم شد، اما با عبور از نقطه اوج بهره‌برداری، هوش مصنوعی به ابزاری تبدیل می‌شود که انسان را به پایان می‌رساند. زمانی که هوش مصنوعی از انسان فراتر رود، قدرت انتخاب، مسئولیت، تفکر و تخیل از انسان گرفته می‌شود. در بلندمدت، هوش مصنوعی مانع تکامل انسان خواهد بود.

مدیر مرکز انیمیشن سوره با تاکید بر نقش هوش مصنوعی در هنر، به‌ویژه انیمیشن، گفت: در حوزه انیمیشن، تا پنج سال آینده دیگر به این معنا انیمیشن سنتی نخواهیم داشت. هوش مصنوعی وظایفی را که تکنسین‌ها و انیماتور‌ها انجام می‌دهند، به‌سرعت جایگزین خواهد کرد. از یک سو، این فناوری باعث تسریع در تولید پروژه‌ها می‌شود، اما از سوی دیگر، خلاقیت انسانی که نیازمند سعی و خطا، اختیار و آزادی است، به‌شدت آسیب می‌بیند. اگر انسان نتواند خلاقیت خود را بروز دهد، عصر تاریک جهان آغاز خواهد شد.

وی با هشدار درباره خطرات بلندمدت این فناوری افزود: هوش مصنوعی، خصوصاً در هنر‌های تکنیکال مانند انیمیشن، سریع‌تر از سایر حوزه‌ها نفوذ خواهد کرد. امروز، توصیه من به فعالان حوزه انیمیشن این است که یاد بگیرند چگونه پرامپت‌های دقیق و خلاقانه‌ای برای هوش مصنوعی بنویسند. اما مهم‌تر از آن، این است که انسان تخیل و خلاقیت خود را توسعه دهد. تنها راه نجات انسان و تنها چیزی که هنر را ماندگار می‌کند، توسعه تخیل و خلاقیت انسانی است.

مافی تأکید کرد: هوش مصنوعی در کوتاه‌مدت ابزاری مفید برای تسریع تولیدات است، اما در بلندمدت تهدیدی جدی برای بشریت خواهد بود. هنر، به‌ویژه هنر‌هایی که وابسته به تکنیک هستند، نخستین قربانی این روند خواهند بود. تنها راه مقابله، تعمیق تخیل و خلاقیت انسانی است که بتواند از مرز‌های تعریف‌شده هوش مصنوعی فراتر رود.

تولید انیمیشن با محوریت مقاومت و نزاع تمدنی

امیررضا مافی با اشاره به اینکه امسال، مرکز انیمیشن سوره اولویت خود را تولید آثاری با محوریت مقاومت و نزاع تمدنی قرار داده است، توضیح داد: ما تلاش می‌کنیم موضوع مقاومت را از زاویه‌ای که برای مخاطب کودک و نوجوان مناسب باشد، بررسی کنیم. اگرچه برخی از جنایت‌ها را نمی‌توان در انیمیشن کودک به تصویر کشید، اما تلاش داریم با پرداختن به این موضوعات، به بچه‌ها بفهمانیم که نزاع ما با صهیونیست‌ها صرفاً یک جنگ ملی نیست، بلکه یک جنگ تمدنی است. صهیونیست‌ها نه‌تن‌ها با جمهوری اسلامی، بلکه با کل ایران و تشیع مشکل دارند.

وی افزود: این جنگ تنها جنگ ما نیست، بلکه فروپاشی انگاره‌هایی است که مدرنیته غربی بر آن بنا شده است. دئیسم و اومانیسمی که در غرب مطرح بوده، اکنون در این جنگ‌ها فرو ریخته است. هدف ما این است که مخاطبان کودک و نوجوان را با این فروپاشی آشنا کنیم و به آنها بیاموزیم که چرا وارد این نزاع تمدنی شده‌ایم. البته این بدان معنا نیست که ضد غرب هستیم یا غرب بد است، بلکه تأکید داریم که نباید انگاره‌های غربی بر ذهن مخاطبان ما مسلط شود.

آثار تولید شده و در دست تولید مرکز انیمیشن سوره

مدیرمرکز انیمیشن سوره ادامه داد: این مرکز با توجه به این رویکرد، آثاری در قالب فیلم‌های کوتاه، نیمه‌بلند و سریال تولید کرده است. از جمله این آثار می‌توان به «گروه لندی» که به‌زودی منتشر می‌شود و «ناخدای کوچک» یا «شاه ماهی» اشاره کرد. همچنین سریال «زیتون سرخ» که فصل دوم آن در ۱۲ قسمت منتشر خواهد شد، از دیگر تولیدات این مرکز است.

این مسئول در پایان درباره چالش‌های تولید انیمیشن گفت: یکی از مسائل ما در انیمیشن این است که فرآیند تولید از زمان شروع تا پایان، حداقل ۱۸ ماه زمان می‌برد. به همین دلیل، پویانمایی مدیوم مناسبی برای پرداختن به موضوعات روز نیست. اما تلاش می‌کنیم با نگاهی عمیق‌تر، به بچه‌ها دلایل معنایی این نزاع تمدنی را توضیح دهیم. به‌عنوان مثال، روی زندگی شهید سنوار کار می‌کنیم و قرار است یک اثر استاپ‌موشن کوچک درباره دوران کودکی او تولید کنیم.

انتهای پیام/