سفر پزشکیان به عمان تلاشی چندلایه برای فعالسازی مسیر دیپلماسی میان تهران و واشنگتن
عابد اکبری، کارشناس مسائل بینالملل، در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، با اشاره به سفر رئیس جمهور به عمان، گفت: بدون تردید، سفر پزشکیان به مسقط در مقطعی حساس از تحولات منطقهای انجام میشود. عمان طی سالهای گذشته، بهویژه در جریان توافق موقت ژنو در سال ۲۰۱۳ و برجام ۲۰۱۵، نقش تسهیلگر و میانجی مؤثر بین تهران و واشنگتن را ایفا کرده است.
وی افزود: سفرهای متعدد مقامات وزارت خارجه ایران به مسقط از فروردینماه و همچنین دیدارهای مستمر وزیر خارجه عمان با مقامات ایرانی نشان میدهد که کانال دیپلماتیک عمان همچنان فعال است، بهویژه در حوزه مذاکرات هستهای.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به دور پنجم گفتوگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا اظهار کرد: در حالیکه واشنگتن طی هفتههای اخیر اعلام کرده برنامه مشخصی برای ادامه مذاکرات ندارد، سفر رئیسجمهور به عمان را میتوان تلاشی برای احیای مجدد مسیر دیپلماسی تلقی کرد.
اکبری در ادامه با اشاره به ابعاد چندگانه سفر به مسقط بیان کرد: این سفر نهتنها جنبه نمادین دارد، بلکه در سطوح اقتصادی، امنیتی و منطقهای نیز قابل تحلیل است. در حوزه اقتصادی، موضوعاتی مانند تسهیل همکاریهای بانکی، تقویت مسیر ترانزیتی جنوبـجنوب، توسعه بنادر صُحار و جاسک، سرمایهگذاری در حوزه پتروشیمی و فعالسازی منطقه آزاد مشترک در دستور کار قرار دارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به جنبههای امنیتی و منطقهای این سفر اشاره کرد و گفت: دو محور اصلی در این حوزه مطرح است: نخست، تضمین امنیت دریایی در تنگه هرمز و دریای عمان با توجه به تحرکات آمریکا و بریتانیا؛ دوم، تثبیت نقش عمان در روند تنشزدایی منطقهای و کنترل رفتارهای اسرائیل که برخلاف برخی کشورهای عربی، عمان هیچگاه وارد روابط رسمی با تلآویو نشده و همواره نقش متعادلکننده داشته است.
این کارشناس با اشاره به تحولات اخیر در روابط تهران با عربستان و عمان اظهار داشت: پس از سفر وزیر خارجه به ریاض و دیدار با فیصل بن فرحان، سفر رئیسجمهور به عمان را میتوان در قالب فعالسازی محور تهران-ریاض-مسقط برای مهار فشارهای آمریکا و تحریکات اسرائیل ارزیابی کرد.
اکبری درباره وضعیت مذاکرات نیز گفت: دور پنجم مذاکرات غیررسمی که از طریق قطر و عمان در حال پیگیری بود، بهدلیل فشارهای داخلی در آمریکا، نفوذ لابی آیپک و تحولات جنگی در غزه، از سوی واشنگتن متوقف شد. آمریکا با طرح خواسته غیرواقعبینانهای مانند غنیسازی صفر، عملاً از مسیر مذاکره فاصله گرفت.
او در پایان خاطرنشان کرد: هرچند مسیر مذاکرات به طور کامل بسته نشده، اما شرایط حساس است. چین نیز در تلاش برای ایجاد کانال موازی با هدف پیوند مذاکرات اقتصادی و امنیت منطقهای است. در این شرایط، سفر دکتر پزشکیان میتواند گامی مهم در جهت مهار بحران و پیشگیری از سقوط مذاکرات به ورطه تقابل کامل باشد. بهویژه آنکه ایران همزمان از آمادگی برای توافق گامبهگام سخن میگوید، اما در برابر تهدید قطعنامه، سیاست پاسخ متقابل را در پیش خواهد گرفت.
انتهای پیام/
