رونمایی از کتاب رفتارشناسی هنری حافظ
به گزارش خبرگزاری برنا از فارس؛ نشست رونمایی «کتاب رفتارشناسی هنری حافظ»، ازسوی مرکز حافظشناسی، با همکاری ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، با حضور جمعی از فرهنگوران و ادبدوستان در سالن غزل تالار حافظ برگزار شد.حسن دهقان، معاون فرهنگی ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در این نشست، ضمن قدردانی از فعالیتهای مرکز حافظشناسی بهعنوان یکی از برندهای استان فارس، به چاپ کتاب رفتارشناسی هنری حافظ اشاره کرد و گفت: این کتاب بهعنوان یکی از آثار ارزشمند که در آن سیمای پرشکوه حافظ شیرازی، با قلمی سنجیده و نگاهی ژرف به تصویر کشیده شده است؛ برگ زرینی در دفتر فرهنگ شیراز افزوده است.
وی به جادوی شعر حافظ پرداخت و گفت: شعر حافظ یکی از گرانبهاترین گنجینههای ادبی و فرهنگی ایرانیان به شمار میرود كه همواره مورد توجه و علاقه عام و خاص بوده و در زندگی مردم جاری و ساری است. از همینرو بایستی برای معرفی هرچه شایستهتر آن به مردم جامعه بهویژه نسلهای جوان کوشید.
معاون فرهنگی ادارهکل ارشاد فارس گفت: از هنر بهعنوان بازویی توانمند برای معرفی ابعاد مختلف شعر حافظ بایستی کمک گرفت و با خلق آثار مختلف در قالبهای گوناگون همچون داستان و انیمیشن و... آن را هرچه بیشتر به نسلهای جوان و مردم جامعه معرفی کرد.
در ادامه نشست علمی و برسی کتاب رفتارشناسی هنری حافظ، با مدیریت دکتر سعید حسامپور، مدیر مرکز حافظشناسی، با سخنرانی دکتر محمدرضا خالصی و دکتر منیژه عبدالهی و نویسندۀ اثر: دکتر خسرو قاسمیان ترتیب یافت.
بهرهوری حافظ از همه هیمنه زبان فارسی رمز موفقیت
دکتر محمدرضا خالصی، بهعنوان نخستین سخنران بخش علمی نشست رونمایی از کتاب رفتارشناسی هنری حافظ نیز سخنان خود رادر دو بخش ارائه داد.
دکتر خالصی با طرح این پرسش که چرا دیوان حافظ چنین مورد اقبال قرار گرفته است، توضیح داد: اگر به هنجار دستوری حافظ بنگریم، شعر خواجه در این زمینه بر همان معیار و محور نحو و صرف فارسی شکل میگیرد، یا اگر به شعر خواجه از دیگرسو بنگریم، شعر از لحاظ محتوا نیز بیشتر مدیون محتواسازی پیشینیان اوست. در وزن و در قافیه نیز هنجارشکنی زیادی نمیکند.
اساسکار کتاب رفتارشناسی هنری حافظ برکشف شبکههای تداعی معانی و روابط ایهامی شعر حافظ قرار گرفته
دکتر منیژه عبدالهی، استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز در مراسم رونمایی از کتاب رفتارشناسی هنری حافظ، سخن خود را با این عبارت آغاز کرد که از حافظ سخنگفتن آسان نیست و توضیح زیباشناسی هنری حافظ در شبکۀ پیچیدۀ تداعی معانی و انواع ایهامها و بهگزینیهای او دشوار است و کشف نکات تازه و بدیع از بیان هنری یا مطابق عنوان کتاب، رفتارشناسی هنری حافظ و شبکه های هنری معناآفرین او دشوارتر.
او ادامه داد: این دشواری آنگاه که مجموعهای قابل اعتنا از شرح و تفسیرهای بسیاری از سخن و شعر حافظ در دست است و بسیاری از این رفتارهای هنری از چشم شارحان نکتهسنج پنهان نمانده، بیشتر میشود. به بیان دیگر تدوین کتابی در شرح و تفسیر ابیات حافظ (در این مورد 430بیت از حافظ) که جلوههایی جدید از وجوه هنری شعر حافظ را نشان دهد، بسیار باریک و دشواریاب است.
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه، در ادامه سخنان خود با ذکر مطالب و نکاتی از کتاب رفتارشناسی هنری حافظ بیان کرد که نویسندۀکتاب، در موارد بسیار از عهدۀ این کار دشوار برآمده و نمونههای شگفتی از شبکههای پیچیدۀ بیان هنری حافظ را پیش روی خواننده گشوده است.
بخشی از دریافتها را در کتاب رفتارشناسی هنری حافظ میتوان محصول سلیقۀ نویسنده و شیفتگی او به حافظ به حساب آورد.
او هم چنین نثر کتاب را روشن و روان و سالم ارزیابی کرد و شیوۀتدوین آن را مناسب دانست.
مدرس مرکز حافظشناسی سخن خود را با این مطلب به پایان رساند که گاه به نظر میرسد نویسندۀ کتاب رفتارشناسی هنری حافظ، در کشف و تبیین شبکه پیچیدۀ تداعی معانی و ایهامها، بسیار دور رفته است و ممکن است تا این اندازه به عمق معنی فرورفتن و توضیح سطوح مختلف معنایی برای برخی از حافظپژوهان پذیرفتنی نباشد؛ به بیان دیگر،بخشی از دریافتها را میتوان محصول سلیقۀ نویسنده و شیفتگی او به حافظ به حساب آورد، با این همه، مطالب گفتنی در کتاب چنان است که پژوهندگانی که بهصورت تخصصی به مطالعات حافظشناسی میپردازند، مراجعه به این کتاب و بازخوانی دریافتهای نویسنده از ابیات موردبحث را بسی سودمند و راهگشا خواهند یافت.
نسخه غنی-قزوینی و حافظ به سعی سایه پیش روی چشم نویسنده کتاب رفتارشناسی هنری حافظ
دکتر خسرو قاسمیان، نویسندۀ کتاب رفتارشناسی هنری حافظ نیز در آیین رونمایی این کتاب، ذوق شاعری خود را اولین انگیزۀ پرداختن به زیباییشناسی غزلهای حافظ دانست و گفت: باتوجه به اینکه در زمان دانشجوییاش پژوهش یا کتابی در زمینۀ زیباییشناسی غزلهای حافظ یافت نمیشده، از سال 72 مطالعه جدی خود را در این زمینه آغاز کرده است و برای تدوین این کتاب، ابتدا بیشاز دوهزاربیت از غزلهای حافظ برای بررسی و تحلیل انتخاب شده، اما درنهایت کار بر مبنای ۴۳۰بیت شکل گرفته است.
دکتر قاسمیان تأکید کرد: برای نگارش این کتاب، نخست نسخه غنی-قزوینی و حافظ به سعی سایه را پیش چشم داشته است.
در پایان نیز با اهدای لوحی از سوی ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس از نویسنده کتاب رفتارشناسی هنری حافظ تقدیر شد.
گفتنی است، کتاب «رفتارشناسی هنری حافظ» تالیف دکتر خسرو قاسمیان، شرح زیباییشناسی ۴۳۰ بیت از غزلهای حافظ است که از زاویه های گوناگون، بررسی و تحلیل زیباییشناسانه شدهاند تا با پردهبرداری از برخی ظرفیتها و پیوندهای ظریف و پنهان مانده در دیوان حافظ، دلایل دیگری از جاودانگی سخن او آشکار شود.
این کتاب که بهار ۱۴۰۴، ازسوی انتشارات معینی، در ۵۶۰ صفحه و قطع وزیری منتشر شده است.
