سلطنت پارانویا؛ چرا نتانیاهو همیشه درحال جنگ است؟/ از خودشیفتگی تا خشونت؛ معادله روانی یک نخستوزیر
گروه بین الملل برنا، رضا نیکنام: بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، یکی از بحثبرانگیزترین چهرههای سیاسی معاصر است که شخصیت و رفتارهای او مورد تحلیلهای گسترده روانشناختی قرار گرفته است. این گزارش با استفاده از رویکردهای روانپویشی، روانشناسی شخصیت و روانشناسی شناختی، به بررسی عمیق تیپ شخصیتی نتانیاهو میپردازد.
براساس یافتهها و تحقیقات کارشناسان و بر اساس نظریههای روانپویشی، شخصیت هر فرد، ترکیبی از وقایع داخلی و خارجی است که وقایع درونی درآن نقش عمدهتری دارند. در مورد نتانیاهو، به نظر میرسد ترکیبی از ویژگیهای شخصیتی ضداجتماعی، خودشیفتگی و پارانویا رفتارهای سیاسی او را شکل دادهاند.
ویژگیهای سایکوپاتیک و ضداجتماعی
تحلیلهای روانشناختی متعددی نتانیاهو را دارای ویژگیهای سایکوپاتیک توصیف کردهاند. سایکوپاتها یا شخصیتهای ضداجتماعی معمولاً دارای سه ویژگی اصلی هستند. اولین ویژگی-جستجوی قدرت و نوآوری که بیانگر قدرتطلبی بالاست، دومین ویژگی-اجتناب از آسیب به معنای اضطراب و ترس بسیار پایین این افراد، سومین ویژگی- وابستگی زیاد به پاداش و در نقطه مقابل بسیار کماهمیت بودن نظرات دیگران.
بهرامی (روان شناس) در این زمینه میگوید: «در این نوع شخصیت، تنها یک چیز معنا دارد، «قدرت» و تنها یک چیز میترساندشان، از دست دادن قدرت. تحلیلگران معتقدند هرچه این افراد خشنتر عمل کنند، در واقع ترسیدهتر هستند.
اختلال شخصیت و خودشیفتگی
رسانههای اسرائیلی و تحلیلگران بینالمللی بارها به خودشیفتگی نتانیاهو اشاره کردهاند. روزنامه «هاآارتص» نوشته است: «افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته انتظار دارند تمامی اطرافیانشان آنها را تمجید کرده و غیر از حسن آنها چیزی نگویند. این افراد کوچکترین انتقادی را برنمیتابند و آن را تهدیدی علیه موجودیت خود میبینند.»
پارانویا و سوءظن بیمارگونه
بررسی رفتارهای نتانیاهو نشان میدهد او از سوءظن شدید نسبت به اطرافیان و دشمنان واقعی یا خیالی رنج میبرد. این ویژگی در تصمیمگیریهای امنیتی و نظامی او به وضوح دیده میشود. دکتر شائول کیمچی، روانشناسی که برای سرویس اطلاعات نظامی رژیم صهیونیستی کار میکرد، عقیده دارد نتانیاهو «یک گرگ خودخواه و تنها است» که دائماً برای موفقیت شخصی تلاش میکند و از سوء استفاده از دیگران دریغ نمیکند.
دیدگاه مقامات سابق اسرائیلی
ایهود اولمرت، نخستوزیر سابق رژیم صهیونیستی، در دادگاهی عنوان کرد: «آنچه قابلترمیم نیست، بیماری روانی نخستوزیر، همسر، و پسرش است و تنها راه برای احیای اسرائیل این است که آنها به روانپزشک مراجعه کنند». جالب اینکه در این دادگاه ۶۳ بار از کلمه «روانی»، ۱۲ بار از کلمه «بیماری»، پنج بار از کلمه «بیماری روانی» و ۲ بار از کلمه «جنون» در مورد وی استفاده شده است.
دادگاه رژیم صهیونیستی پس از بررسی اولیه این اسناد، با این ادعا که بررسی بیشتر ممکن است امنیت ملی را به خطر اندازد، مانع از رسیدگی کامل به این پرونده شده است!
از دادگاههای اسرائیل تا مطب روانپزشکان؛ چرا حتی متحدان سابق نتانیاهو او را «خطرناک» و «غیرقابل پیشبینی» میخوانند؟ پاسخ در یک تشخیص روانشناختی نهفته است...
رو شدن اسناد پزشکی محرمانه
بر اساس اسناد محرمانهای که در برخی رسانهها منتشر شده، نتانیاهو و خانوادهاش دچار یک بیماری روانی هستند که پس از چندین دوره درمان، دوباره عود کرده است. یکی از اعضای حزب یش عتید به رهبری یائیر لاپید با ارائه پروندههای پزشکی نتانیاهو و همسرش به دادگاه، آنها را فاقد صلاحیت لازم برای تصدی مشاغل دولتی معرفی کرده است.
در اینجا باید پرسید آیا رهبر یک کشور میتواند همزمان یک بیمار روانی باشد؟ اسناد محرمانه، اظهارات مقامات سابق و تحلیلهای روانشناختی نشان میدهند که نتانیاهو با معیارهای علمی، یک «سایکوپات سیاسی» است...
تأثیر شخصیت نتانیاهو برسیاستگذاریها
تحلیلها نشان میدهد رفتار نتانیاهو تحت فشارهای مختلف متفاوت است. دکتر شائول کیمچی میگوید: «اگر نتانیاهو بتواند تنش را پیشبینی کند و منبع آن را مشخص کند، احساس میکند بر اوضاع کنترل دارد. در چنین صورتی اقدامات فیالبداهه انجام نمیدهد و آرام میماند. اما زمانی که بحران غیرمنتظره است و احساس میکند کنترل را از دست داده، خونسردی خود را از دست میدهد و سردرگم عمل میکند.
ویژگیهای شخصیتی نتانیاهو به وضوح در رویکرد اسرائیل در جنگ غزه (۲۰۲۳) دیده میشود. پژوهشها نشان میدهد خصوصیات روانشناختی او، خصوصاً مواردی مانند پیچیدگی مفهومی و انسجام شناختی موجب رفتار تهاجمی و گسترشگر اسرائیل در این جنگ شده است.
چرا نتانیاهو هیچگاه عقبنشینی نمیکند؟ روانشناسان میگویند:، چون برای یک خودشیفته، شکست یعنی مرگ؛ و او ترجیح میدهد یک ملت را با خود به پرتگاه بکشاند...
الگوی «رهبر سمی» درجهان
مفهوم «رهبران سمی» در روانشناسی سیاسی، رهبرانی را توصیف میکند که عمیقترین ترسهای عمومی را شناسایی و پرورش میدهند. چندین موضوع مشترک میان این توصیفات و رفتار نتانیاهو دیده میشود، از جمله: نیاز به دانستن همه چیز، ترس و تردید و نیاز بیپایان برای به نمایش گذاشتن مکرر موفقیتها و تواناییهای خود.
به عقیده بسیاری از روان شناسان، اگر قدرت یک دارو باشد، نتانیاهو معتاد آن است. تحقیقات نشان میدهد که او برای حفظ موقعیت، حاضر است هر کاری کند، حالا چه اسرائیل را به جنگ بکشد، چه امنیت ملی را قربانی توهمات خود کند...
تحلیل روانشناختی شخصیت بنیامین نتانیاهو از نگاه کارشناسان و محققان نشان میدهد او ترکیبی از ویژگیهای شخصیتی سایکوپاتیک، خودشیفته و پارانوئید را دارد که تأثیر عمیقی بر سیاستهای رژیم صهیونیستی گذاشته است. اسناد و شواهد متعددی از جمله اظهارات مقامات سابق اسرائیلی و پروندههای پزشکی محرمانه، بر وجود مشکلات روانی در او و خانوادهاش اشاره دارند.
نقاب فروریخته گرگ تنها؛ مردی که اسرائیل را میراند
در پس تصمیمهای خشن و سیاستهای جنگطلبانه نتانیاهو، یک ذهن آشفته نهفته است؛ ذهنی که روانکاوان آن را ترکیبی سمی از خودبزرگبینی، پارانویا و بیاعتنایی به رنج دیگران میدانند.
بر پایه این تحقیقات رفتارهای تهاجمی، عدم انعطافپذیری در تصمیمگیری، خودمحوری شدید و بیاعتنایی به فشارهای داخلی و بینالمللی نتانیاهو، همگی میتوانند ناشی از این ویژگیهای شخصیتی باشند. این تحلیلها نه تنها برای درک رفتارهای فردی نتانیاهو، بلکه برای پیشبینی اقدامات آینده رژیم صهیونیستی و تدوین راهبردهای مناسب در مقابل آن حائز اهمیت است.
