زیان 5 همتی صنعت تخم مرغ در ماه/ لزوم لغو قیمتگذاری دستوری برای نجات صنعت مرغ و تخم مرغ
شیما قاسمی منش: تخممرغ به عنوان یکی از اصلیترین منابع تأمین پروتئین ارزانقیمت، جایگاه ویژهای در سبد غذایی خانوارهای ایرانی دارد؛ این محصول نهتنها سهم بالایی در تأمین نیازهای تغذیهای اقشار مختلف دارد، بلکه نقشی حیاتی در توازن بازار پروتئین حیوانی و پایداری صنعت دامپروری ایفا میکند؛ افزون بر مصرف خانگی بخش قابلتوجهی از تخممرغ تولیدی کشور نیز در صنایع غذایی، دارویی و لبنی کاربرد دارد.
گفتنی است؛ این محصول استراتژیک در ماههای اخیر با نوسانات شدید قیمت، کاهش مصرف و بحران تأمین نهادهها روبهرو شده است؛ وضعیتی که فعالان صنعت آن را بیسابقه و هشدارآمیز توصیف میکنند.
در این میان سیاستگذاری نادرست، افزایش بیرویه ظرفیت تولید و عدم مداخله مؤثر دولت در تنظیم بازار از جمله عوامل اصلی بحرانی شدن وضعیت تولید تخممرغ در کشور به شمار میرود.
در اینباره، حمید کاشانی رئیس هیئتمدیره اتحادیه مرغداران میهن در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی برنا، با بیان اینکه سیاستگذاریهای چند سال گذشته در حوزه مجوزهای تولید اشتباه بوده، از زیان سنگین صنعت تخممرغ کشور خبر داد و اظهار داشت: در چهار سال گذشته صدور بیرویه مجوزهای افزایش ظرفیت بدون توجه به نیاز داخل، علیرغم مخالفتهای مکرر ما، باعث افزایش شدید تولید شده است؛ این موضوع بدون در نظر گرفتن ظرفیت واقعی کشور منجر به بحرانی شدن وضعیت فعلی تولید شده است.
وی با اشاره به اتفاقات اخیر از جمله قطعی برق، اختلال در تأمین برخی کالاها، و همچنین جنگ ۱۲ روزهای که موجب تعطیلی کارخانههای مصرفکننده تخممرغ شد افزود: بیش از یک سوم تخممرغ تولیدی کشور را صنایع مصرف میکنند و تعطیلی این بخش موجب کاهش شدید مصرف و در نتیجه سقوط قیمت تخممرغ شد.
کاشانی زیان روزانه این صنعت را قابلتوجه دانست و تصریح کرد: از ابتدای سال، صنعت تخممرغ ماهانه بین ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ میلیارد تومان روزانه زیان داده و محصولات با قیمتی بسیار کمتر از بهای تمامشده به فروش رفتهاند.
وی همچنین با اشاره به کممصرف بودن نیمه نخست سال و ضرورت تأمین پایدار برای نیمه دوم خاطرنشان ساخت: با توجه به دوره پرورش ۲۰ ماهه، نمیتوان تولید را کاهش داد و نیاز به حمایت جدی وجود دارد. شرکت پشتیبانی امور دارم طی ماههای گذشته حدود ۷ تا ۸ هزار تن تخممرغ خرید حمایتی انجام داده تا بخشی از مازاد بازار را جمعآوری کند.
رئیس اتحادیه مرغداران میهن با اشاره به افزایش نسبی قیمت به حدود ۵۰ هزار تومان در درب واحدهای تولیدی، نسبت به تداوم بحران هشدار داد و تاکید کرد: تأمین نهادههایی مانند ذرت با مشکلات جدی مواجه است. سامانه بازارگاه نیز نتوانسته مشکل را حل کند و بازار با کمبود شدید مواجه است، این در شرایطی است که وزارت جهاد کشاورزی اقدام موثری انجام نداده و تأمین نهادهها با بحران روبهرو شده است.
کاشانی تحریمها، افزایش قیمتها، و بیتوجهی دولت به سیاستگذاری در بازار را از دلایل اصلی بحران عنوان کرد و افزود: در یک ماه اخیر مکاتبات و هشدارهای متعددی با وزارتخانه جهاد کشاورزی انجام دادهایم؛ اگر برنامهریزیها اصلاح نشود نیمه دوم سال با کمبود و افزایش قیمت شدید مواجه خواهیم شد، تولیدکنندگان بهواقع نفسهای آخر را میکشند.
رئیس هیئتمدیره اتحادیه مرغداران میهن در پایان خاطرنشان ساخت: این بحران چه در مرغداریهای سنتی و چه صنعتی تأثیری یکسان گذاشته و هیچ تفاوتی میان واحدها باقی نمانده است؛ باید چارهای فوری اندیشیده شود تا از فروپاشی کامل صنعت جلوگیری شود.
بر اساس این گزارش، بازار تخممرغ در ایران این روزها در وضعیت بسیار ناپایدار و بحرانی قرار دارد که ریشههای آن به چند عامل کلیدی بازمیگردد.
نخست، صدور مجوزهای افزایش ظرفیت تولید بدون ارزیابی دقیق نیاز بازار و بدون هماهنگی با ظرفیت واقعی مصرف، باعث شده تولید بیش از حد نیاز کشور افزایش یابد؛ این مازاد عرضه به همراه اختلالات زنجیره تأمین و مشکلات ناشی از تحریمها موجب شده قیمتها به شدت نوسان پیدا کنند و تولیدکنندگان متحمل زیانهای سنگین شوند.
از سوی دیگر، اختلالات در تأمین نهادههای اصلی مانند ذرت و سایر خوراک مرغداریها که عمدتاً وارداتی و تحت تأثیر تحریمها و افزایش نرخ ارز هستند شرایط تولید را دشوارتر کرده است؛ این کمبود نهادهها همراه با افزایش هزینههای تولید، فاصله قابل توجهی بین قیمت تمامشده و قیمت فروش تخممرغ ایجاد کرده که نتیجه آن زیان شدید مرغداران است.
همچنین تعطیلی برخی صنایع بزرگ مصرفکننده تخممرغ در پی نوسانات اقتصادی و اتفاقات سیاسی و قطعی مکرر برق مصرف را کاهش داده و این کاهش تقاضا در مقابل عرضه مازاد کاهش قیمتها را تشدید کرده است.
در مجموع، این عوامل باعث شده تولیدکنندگان در موقعیتی قرار بگیرند که امکان ادامه فعالیت با شرایط فعلی برای بسیاریشان دشوار و زیانده شده است؛ بدون اتخاذ سیاستهای اصلاحی، تنظیم بازار و حمایت هدفمند از تولیدکنندگان، این بحران میتواند به افت شدید تولید و در نهایت افزایش طولانیمدت قیمتها منجر شود؛ وضعیتی که نه تنها به تولیدکنندگان، بلکه به مصرفکنندگان نهایی نیز آسیب خواهد زد.
انتهای پیام/
