چهار روز دیپلماسی فعال/ پزشکیان و گسترش روابط ایران و چین
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا - زهرا قربانی؛ سفر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، به چین و حضور در اجلاس سازمان همکاری شانگهای، در شرایطی حساس و پیچیده انجام شد که ایران تحت فشار شدید تحریمهای آمریکا و تروئیکای اروپایی قرار دارد. بحث امکان فعال شدن مکانیزم ماشه و التهاب ناشی از آن در بازار ارز و فضای اقتصادی کشور، اهمیت این سفر را فراتر از یک سفر دیپلماتیک معمول میکرد. این سفر بهعنوان گامی استراتژیک در بازتعریف روابط ایران با کشورهای آسیایی و تقویت محورهای چندجانبهگرایی در نظم جهانی نوین شناخته میشود.
اجلاس شانگهای؛ فرصتی برای ایران در برابر یکجانبهگرایی غرب
سازمان همکاری شانگهای، برخلاف سازمانها و ساختارهای غربمحور، بر اصول استقلال، برابری و مقابله با یکجانبهگرایی تاکید دارد. برای ایران، این اجلاس بهمثابه دریچهای برای تقویت همکاریهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی به شمار میرود. حضور پزشکیان حامل پیام مهمی است که نشان میدهد نظم بینالمللی امروز تکقطبی نیست و کشورهایی با تمدن و تاریخ مستقل، میتوانند مسیرهای مشترک و مستقل از غرب را دنبال کنند.
از منظر سیاسی نیز، این سفر پاسخی روشن به فشارهای غرب و تحریمها بود؛ پیامی که ایران را منزوی نمیداند بلکه بهعنوان عضوی فعال در عرصه جهانی معرفی میکند که قادر است متحدان راهبردی داشته باشد. در عرصه اقتصادی نیز، حضور ایران در پیمان شانگهای سیگنال مثبتی به بازار داخلی فرستاد و نشان داد که تحریمها و مکانیزم ماشه نمیتوانند روند توسعه اقتصادی کشور را متوقف کنند.
دیدار با نخستوزیر پاکستان؛ محور همکاری بر حل مشکلات جهان اسلام
یکی از نخستین برنامههای سفر پزشکیان دیدار با شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان بود که بیش از یک ملاقات سیاسی معمولی بود و حامل پیام همگرایی کشورهای اسلامی در مواجهه با بحرانهای مشترک بود. پزشکیان بر نزدیکی مردم ایران و پاکستان و ضرورت رفع موانع توسعه روابط تأکید کرد و محور همکاری دو کشور را حل مشکلات جهان اسلام برشمرد.
وی با اشاره به فقر و درگیریهایی که جامعه اسلامی را تهدید میکند، راهحل را در همکاری جدی نخبگان و دولتها دانست. شریف نیز با استقبال از این دیدار، ضرورت تعمیق همکاریهای دو کشور را تأیید کرد و وحدت در برابر جنایات رژیم صهیونیستی و بحران غزه را خواستار شد.
مقابله با تحریمها؛ پیشنهادات ایران در اجلاس شانگهای
در سخنرانی خود در اجلاس، پزشکیان سیاستهای کلان جمهوری اسلامی را تشریح کرد و از حمله نظامی غیرقانونی آمریکا و رژیم صهیونیستی به ایران در ژوئن گذشته و کشتار مردم غزه انتقاد کرد. وی بر لزوم چندقطبیسازی نظام بینالملل تأکید و دو محور اساسی را مطرح کرد: ضرورت صلحسازی و تقویت همکاریهای مالی برای کاهش اثر تحریمها.
پیشنهاد تشکیل کمیته وزرای خارجه برای مدیریت بحرانهای امنیتی و حمایت از کشورهایی که حاکمیتشان نقض میشود، از جمله ابتکارات ایران بود. همچنین طرح «حسابها و تسویههای ویژه شانگهای» با هدف کاهش وابستگی به دلار، ایجاد زیرساخت دیجیتال مشترک و صندوق سوآپ ارزی چندجانبه ارائه شد که میتواند تابآوری اقتصادی اعضا را افزایش دهد و الگویی موفق برای نظم مالی عادلانه در برابر فشارهای غربی باشد.
امضای بیش از ۲۰ سند همکاری؛ گسترش همکاریهای علمی، فناوری و امنیتی
پزشکیان و دیگر سران کشورهای عضو، بیش از ۲۰ سند همکاری در حوزههای امنیتی، مقابله با مواد مخدر، هوش مصنوعی، صنعت سبز، توسعه انرژی، تجارت چندجانبه و همکاری علمی امضا کردند. این اسناد نشاندهنده نزدیکی دیدگاهها و اراده کشورهای عضو برای توسعه همکاریهای مستمر و پایدار است.
بیانیه مشترک کشورهای عضو، حملات رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران را محکوم و آن را نقض آشکار حقوق بینالملل دانست. تأکید بر تضمین ایمنی تأسیسات هستهای و ضرورت گفتوگوهای سازنده برای حل مسائل منطقهای، از دیگر نکات مهم این بیانیه بود. همچنین اعضا بر ضرورت حل جامع مسئله فلسطین و تضمین آتشبس در غزه تأکید کردند.
نقش کلیدی ایران در پروژه کمربند راه و ضرورت بازتعریف حکمرانی جهانی
پزشکیان در نشست شانگهای پلاس، بر لزوم بازتعریف حکمرانی جهانی بر پایه عدالت، برابری و احترام متقابل تأکید کرد. وی سازمان همکاری شانگهای را الگویی موفق برای همکاری منطقهای و بینالمللی در مقابله با چالشهایی مانند تحریمها، نابرابری اقتصادی و تغییرات اقلیمی دانست.
رئیسجمهور ایران، ظرفیت علمی، منابع انرژی و موقعیت ترانزیتی ممتاز کشور را به عنوان فرصتهایی برای مشارکت فعال در حوزههای مالی، سرمایهگذاری زیرساختی و فناوریهای نوین معرفی کرد و بر نقش ایران در طرح کمربند-راه چین تأکید نمود که میتواند ایران را به هاب ترانزیتی مهم شرق و غرب تبدیل کند.
تقویت روابط تهران با کشورهای منطقه؛ دیدار با رئیسجمهور تاجیکستان
در دیدار با امامعلی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان، پزشکیان بر گسترش همکاریهای تاریخی، فرهنگی و اقتصادی تأکید کرد و همکاریهای ترانزیتی، تجارت، گردشگری و علم را زمینههای اصلی توسعه روابط دانست.
هر دو طرف تجاوز نظامی اسرائیل و آمریکا به ایران را محکوم کردند و بر ضرورت همکاری منطقهای و بینالمللی مستحکم تأکید نمودند. این دیدارها نشاندهنده اراده مشترک برای تعمیق همکاریها در چارچوب اهداف منطقهای و بینالمللی است.
گفتوگو با دبیرکل سازمان ملل؛ نگرانیها درباره مکانیزم ماشه و حمایت از برنامه هستهای ایران
پزشکیان در دیدار با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از وی بابت مواضع حمایتی نسبت به جنایات رژیم صهیونیستی قدردانی کرد و خواستار اقدامات عملیتر سازمان ملل برای مقابله با این جنایات شد. وی همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تحت چارچوب شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد و اعلام داشت که ایران خواهان صلح است و جنگ توسط رژیم صهیونیستی تحمیل شده است.
گوترش نیز برنامه هستهای ایران را صلحآمیز دانست و نگرانی خود درباره فعال شدن مکانیزم ماشه را ابراز کرد و از اروپا خواست به گفتوگوهای سازنده با ایران ادامه دهند.
دیدار پزشکیان با ولادیمیر پوتین؛ تأکید بر همکاریهای استراتژیک و اتحادیه اقتصادی اوراسیا
در دیدار با رئیسجمهور روسیه، پزشکیان بر اهمیت استمرار تعاملات و اجرای توافقنامه جامع بلندمدت میان دو کشور تأکید کرد. وی بر تسریع در اجرای توافقات و رفع موانع تاکید نمود و همکاری در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا را فرصت مهمی برای تقویت روابط همهجانبه برشمرد.
پزشکیان همچنین از تلاشهای آمریکا و متحدانش برای تثبیت یکجانبهگرایی انتقاد کرد و نقش نهادهای چندجانبه مثل سازمان همکاری شانگهای را در پیشبرد چندجانبهگرایی مهم دانست.
پوتین نیز روابط دوستانه دو کشور را تأیید کرد، سلام خود را به رهبر انقلاب رساند و بر افزایش تبادلات تجاری، علمی و فرهنگی تأکید کرد. وی بر همکاریهای استراتژیک و فعالیتهای هستهای صلحآمیز ایران نیز تأکید کرد.
دیدار با رجب طیب اردوغان: تأکید بر تقویت همکاریهای اقتصادی و مخالفت با مکانیزم ماشه
پزشکیان در دیدار با رئیسجمهور ترکیه، بر ضرورت حفظ وحدت جهان اسلام و گسترش همکاریهای دو کشور تأکید کرد. وی خواستار تسهیل همکاریهای بانکی و گمرکی برای افزایش مبادلات تجاری شد و مواضع ترکیه در محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی و حمایت از صلح در منطقه قفقاز را ستود.
همچنین پزشکیان از آمادگی ایران برای گفتوگو با آمریکا بر اساس به رسمیت شناختن حقوق هستهای ایران خبر داد و فعال شدن مکانیزم ماشه را بیاعتبار دانست. طرفین بر حفظ تمامیت ارضی سوریه و ثبات سیاسی عراق اتفاق نظر داشتند.
اردوغان نیز حق ایران در برنامه هستهای صلحآمیز را تأیید کرد، فعال شدن ماشه را غیرسازنده دانست و از تمایل خود برای سفر به ایران جهت تسریع همکاریهای مشترک خبر داد. وی بر ضرورت توقف خشونتها در غزه و حفظ صلح در منطقه تأکید کرد.
از تیانجین تا پکن؛ برنامه فشرده هیات ایرانی در سفر به چین
پزشکیان پس از پایان برنامههای فشرده خود در تیانجین، ظهر سهشنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ (به وقت محلی) به دعوت رسمی شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، وارد پکن شد تا در مراسم گرامیداشت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم و رژه بزرگ نیروهای مسلح چین شرکت کند.
رئیسجمهور ایران مسیر تیانجین تا پکن را با قطار سریعالسیر طی کرد؛ سفری یکساعته در یکی از پیشرفتهترین خطوط ریلی جهان که در برخی نقاط به سرعت ۳۵۰ کیلومتر در ساعت میرسید. این انتخاب، نمادی از توجه به فناوریهای نوین و همچنین همکاریهای گسترده ایران و چین در حوزه حملونقل و زیرساخت تلقی شد.
پزشکیان در پکن: ایران و چین؛ گسترش همکاریها در سایه مقابله با یکجانبهگرایی
مسعود پزشکیان، عصر سهشنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴، در دیدار با شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، ضمن ابلاغ سلام رهبر معظم انقلاب، آمادگی تهران برای گسترش همهجانبه روابط و اجرای مفاد توافق جامع ۲۵ ساله با پکن را اعلام کرد. وی با تأکید بر مقابله با یکجانبهگرایی و تثبیت صلح و امنیت در منطقه، چین را شریک راهبردی ایران خواند و گفت این کشور میتواند روی ایران به عنوان متحدی قوی و مصمم حساب کند.
از سوی دیگر، شی جینپینگ نیز با تأکید بر حقوق مشروع ایران در برنامه هستهای صلحآمیز و لزوم مقابله با زور و تحمیل، اعلام کرد که پکن آماده گسترش همکاریهای برد-برد با تهران به ویژه در حوزههای مواصلاتی و زیرساختی است. هر دو طرف بر تقویت سازمان همکاری شانگهای و همکاریهای منطقهای در راستای توازن قدرت جهانی تأکید کردند.
این دیدار، علاوه بر بُعد دیپلماتیک، حامل پیام سیاسی و اقتصادی مهمی است؛ پیام اینکه ایران با تثبیت جایگاه خود در محورهای چندجانبه، نه تنها به فشارهای تحریمی غرب پاسخ میدهد، بلکه در مسیر توسعه زیرساختها و همکاریهای اقتصادی با چین نیز گامهای عملی برمیدارد. پروژههایی نظیر خطوط قطار سریعالسیر و بزرگراههای مشترک، میتواند ایران را به هاب ترانزیتی و اقتصادی منطقه تبدیل کند و همزمان تابآوری کشور در برابر فشارهای خارجی را افزایش دهد.
پزشکیان: ارتباط و تبادل تجربیات، ملتها را از «سیاهچاله عقبماندگی» نجات میدهد
مسعود پزشکیان شامگاه سهشنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ در دیدار با ایرانیان مقیم چین، بر اهمیت ارتباط و تعامل با دیگر کشورها بهعنوان کلید پیشرفت ملی تأکید کرد و گفت که فقدان ارتباط، منجر به جهل، دعوا و عقبماندگی میشود. وی با اشاره به تأثیر حمایتهای تکنولوژیک و نظامی آمریکا و متحدانش بر رژیم صهیونیستی، خاطرنشان کرد که تعامل و تبادل تجربیات میتواند کشور را از «سیاهچاله عقبماندگی» نجات دهد و افق اندیشه ملتها را گسترش دهد.
رئیسجمهور ایران همچنین بر نقش محوری آموزش و دانشگاهها در تربیت نسلی توانمند و آگاه تأکید کرد و گفت که دولت چهاردهم در تلاش است با ارتقای کیفی مدارس و دانشگاهها، بستری فراهم کند تا دانشآموزان و دانشجویان قادر به دیدن، شنیدن و فهمیدن واقعی باشند. وی افزود ارتباطات علمی، صنعتی و تجاری با خارج از کشور، زمینه عملی کردن توافقات دیپلماتیک و استفاده از تجربیات جهانی را فراهم میکند و با تکیه بر تمدن و تاریخ غنی ایران و چین، میتوان مسیر توسعه پایدار و آبادانی کشور را تضمین کرد.
پزشکیان در رژه نظامی چین؛ نماد تعامل استراتژیک و توجه به امنیت منطقهای
پزشکیان پیش از ظهر روز چهارشنبه ۱۲ شهریور ۱۴۰۴ به وقت محلی، به همراه رهبران بیش از ۲۵ کشور دیگر در مراسم رژه نیروهای مسلح چین که به مناسبت هشتادمین سال پایان جنگ جهانی دوم برگزار شد، حضور یافت.
حضور مسعود پزشکیان در مراسم رژه نیروهای مسلح چین به مناسبت هشتادمین سال پایان جنگ جهانی دوم، فراتر از یک حرکت نمادین بود و حاکی از اهمیت تعامل ایران با قدرتهای آسیایی در چارچوب روابط راهبردی و امنیتی است. مشارکت در چنین مراسمی، فرصت مناسبی برای تبادل تجربیات نظامی و فناوریهای دفاعی، و همچنین تقویت جایگاه دیپلماتیک ایران در جمع کشورهای حاضر فراهم کرد.
به نمایش گذاشته شدن جدیدترین تجهیزات و سلاحهای ارتش چین، علاوه بر جلوه قدرت نظامی این کشور، میتواند الگویی برای همکاریهای فناوری و دفاعی بین تهران و پکن ارائه دهد.
سفر پزشکیان به چین؛ تقویت جایگاه ایران در نظم چندقطبی و توسعه همکاریهای منطقهای و بینالمللی
سفر مسعود پزشکیان به چین و حضور در اجلاس سازمان همکاری شانگهای، گامی راهبردی در تقویت جایگاه ایران در نظم بینالمللی چندقطبی بود. پیشنهادات ایران در اجلاس، از جمله تشکیل کمیته برای پیشگیری از تهدیدات میان اعضا و تسویههای مالی مشترک، نشاندهنده تلاش تهران برای ایجاد مکانیسمهای عملیاتی و پایدار در برابر فشارهای یکجانبه غرب بود. دیدارهای مستقیم با سران کشورهای عضو و تبادل نظر در موضوعات اقتصادی، علمی، منطقهای و هستهای، فرصت نادری برای تثبیت روابط راهبردی و توسعه همکاریهای چندجانبه فراهم کرد.
همزمان، امضای ۲۴ سند همکاری و صدور قطعنامهای مشترک در محکومیت اقدامات غیرقانونی رژیم صهیونیستی و آمریکا، بر نقش فعال ایران در مسائل امنیتی و منطقهای تأکید دارد. تحلیل دستاوردهای این سفر نشان میدهد که تهران نه تنها در مسیر مقابله با یکجانبهگرایی حرکت میکند، بلکه با بهرهگیری از فرصتهای دیپلماتیک و همکاریهای اقتصادی و علمی، میتواند چشمانداز توسعه پایدار، عدالت و ثبات در منطقه و جهان را پیش ببرد.
انتهای پیام/
