معاون عمرانی استانداری البرز: شهرهای بیروح محصول نگاه کالبدی به توسعه هستند
به گزارش خبرگزاری برنا از البرز، در نشست تخصصی کمیسیون عمران، معماری و شهرسازی که با محوریت بررسی چالشهای توسعه شهری برگزار شد، علی صفری با انتقاد از رویکرد صرفاً کالبدی به شهرسازی، بر ضرورت توجه به «زندگی اجتماعی و هویت انسانی» در طراحی شهرها تأکید کرد.
وی با اشاره به تجربه شهرهای جدیدی مانند پردیس، پرند و مهستان، گفت: «این شهرها از نظر فیزیکی ساخته شدهاند، اما روح زندگی در آنها جریان ندارد. به عنوان یک شهروند ترجیح نمیدهم در چنین فضاهایی زندگی کنم، چرا که تنها ساختمان دیده میشود و خبری از حیات اجتماعی و آرامش روانی نیست.»
معاون عمرانی استانداری البرز با بیان اینکه شهر باید برای انسان طراحی شود، افزود: «کودکان، جوانان، سالمندان و خانوادهها محور اصلی طراحی شهری هستند. وقتی شهر به خوابگاه تبدیل شود و صرفاً محل گذران موقت باشد، اساس تعلق اجتماعی از بین میرود.»
نقش مشارکت مردم در هویتبخشی به شهرها
صفری مشارکت مردم در فرآیند شهرسازی را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: «تجربه تاریخی نشان داده که بافتهای اصیل و ماندگاری مانند بازارها و میدانهای سنتی، حاصل حضور و نقشآفرینی مستقیم مردم بودهاند. در غیر این صورت، تصمیمهای شهری ناقص خواهد ماند.»
او با اشاره به چالشهای موجود در فرآیند تصمیمسازیهای شهری تصریح کرد: «در بسیاری از پروژهها، طراحان و مجریان نقشی در فرآیند تصمیمگیری ندارند و این امر موجب فاصله گرفتن نتایج از نیازهای واقعی شهروندان میشود. حتی نماهای شهری که جزئی از هویت عمومی جامعه هستند، گاهی به اشتباه بهعنوان مالکیت خصوصی تلقی شده و با تغییرات بیضابطه، اصالت تاریخی شهرها آسیب میبیند.»
وضعیت استان البرز؛ مهاجرپذیر، اما کمبرخوردار
این مقام مسئول با اشاره به شرایط خاص استان البرز اظهار کرد: «البرز یکی از مهاجرپذیرترین نقاط کشور است و هماکنون حدود ۵۰۰ هزار دانشآموز در آن تحصیل میکنند، اما از نظر سرانه آموزشی در رتبههای آخر کشور قرار داریم که نشاندهنده عدم توسعه متناسب با رشد جمعیت است.»
وی افزود: «در کرج، به رغم جمعیت بالا، زیرساختهای پایدار شهری کافی نیست و امکان تحمیل بارگذاری بیشتر بر منابع طبیعی و انرژی وجود ندارد. بنابراین، تصمیمات کمیسیون ماده پنج و شوراهای شهرسازی باید بر مبنای ظرفیت واقعی استان اتخاذ شود.»
تصمیمهای سرنوشتساز
صفری با بیان اینکه یک تصمیم ساده میتواند سرنوشت یک منطقه را برای دههها تغییر دهد، تأکید کرد: «اگر تصمیمها به نفع مردم نباشد، خسارتهای جبرانناپذیری ایجاد خواهد شد؛ اما تصمیمهای هوشمندانه میتواند همان نقطه را به کانون زندگی اجتماعی و تعامل انسانی تبدیل کند.»
وی همچنین حق تنفس، آرامش و مشارکت اجتماعی را از حقوق اساسی شهروندان برشمرد و یادآور شد: «این حقوق باید در طراحی شهری دیده شود. شهر نباید فقط محل تردد خودروها باشد.»
لزوم الگوگیری از شهرسازی تاریخی
معاون عمرانی استانداری البرز در پایان با اشاره به تجربههای تاریخی شهرسازی در ایران گفت: «دولتخانهها، بازارها و میدانها نشان میدهند که طراحی شهری در گذشته با محوریت تعامل اجتماعی شکل میگرفت. امروز نیز باید این نگاه احیا شود. پیشنهاد میکنم شوراها و کمیسیونهای شهرسازی جلسات خود را در شهرهای مختلف برگزار کنند تا از تجربههای موفق و حتی ناکام درس بگیرند.»
وی در جمعبندی پایانی تأکید کرد: «شهرها در طول صدها سال با مشارکت مردم ساخته و تکمیل شدهاند و همین فرایند به آنها هویت بخشیده است. نمیتوان انتظار داشت در چند سال و تنها با ساختوساز کالبدی، شهری با کارکرد اجتماعی و فرهنگی شکل گیرد. امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند اصلاح سیاستهای شهرسازی هستیم.»
