توسعه همکاریهای بینالمللی در کنترل بیولوژیک آفات
مریم جلیلیمقدم در آستانه روز ملی گیاهپزشک همزمان با برگزاری گردهمایی سالانه کارشناسان حفظ نباتات استان اصفهان، ضمن تشریح برنامههای علمی و بینالمللی سازمان، بر اصلاح نگرش به منشأ آلودگی محصولات و ارتقای استاندارد آفتکشها تأکید کرد و حرکت نظاممند از رویکرد «سممحور» به «دانشمحور» و گسترش روشهای بیولوژیک در مدیریت آفات را ضروری دانست.
وی با اشاره به تحولات علمی در عرصه حفظ نباتات، تصریح کرد: امروز دیگر زمان آن رسیده است که به جای تکیه صرف بر استفاده از سموم؛ بر پایه دانش و فناوریهای نوین، روشهای بیولوژیک را توسعه دهیم و از ظرفیت شبکههای مراقبت و پایش برای کنترل دقیقتر و مؤثرتر آفات بهره ببریم. این تغییر رویکرد، سلامت محصولات، پایداری زیستبوم و امنیت غذایی کشور را تضمین میکند.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور با تأکید بر اهمیت شبکههای مراقبت و پایش آفات، افزود: این شبکهها با فراهمسازی دادههای دقیق و بههنگام، امکان واکنش سریعتر نسبت به تهدیدات آفتی را ایجاد کرده و از بروز خسارتهای گسترده جلوگیری بهعمل میآورند. این همان مسیر دانشمحوری و تصمیمگیری مبتنی بر تحلیل علمی است که آینده بخش کشاورزی ایران بر آن استوار خواهد بود.
وی همچنین با اشاره به توسعه همکاریهای بینالمللی در حوزه کنترل بیولوژیک اعلام کرد: در چارچوب دیپلماسی علمی کشاورزی، همکاریهایی با چند کشور دارای تجربه موفق در مدیریت بیولوژیک آفات آغاز شده است. در همین راستا، هیاتی تخصصی از کارشناسان کشورمان بهزودی با سفر به روسیه، از پروژههای موفق کنترل بیولوژیک آن کشور بازدید و زمینه انتقال دانش و فناوری را فراهم خواهند کرد.
جلیلیمقدم مهمترین اقدامات سازمان در زمینه استانداردسازی آفتکشها را تشریح کرد و گفت: براساس مصوبات شورای عالی استاندارد، از ابتدای امسال ۳۰ قلم سم پرمصرف کشور مشمول استاندارد اجباری شده و تاکنون ۱۳ شرکت داخلی موفق به اخذ گواهی استاندارد ملی شدهاند. این روند با هدف ارتقای کیفیت آفتکشها و اطمینان از سلامت محصولات کشاورزی بهصورت مرحلهای در حال اجراست.
وی افزود: در تفاهمنامهای منعقد شده میان وزارت جهاد کشاورزی و سازمان ملی استاندارد، بر تقویت نظارت بر کیفیت سموم داخلی و وارداتی تأکید شده است. همچنین با هماهنگی رگولاتورهای کشاورزی چین و هند، مقرر شده تأییدیههای کیفیت سموم از مبدأ اخذ شود تا از ورود محصولات غیراستاندارد و خسارت به کشاورزان جلوگیری شود.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور با اشاره به برخی باورهای نادرست درباره منشأ آلودگی محصولات کشاورزی بیان کرد: براساس مستندات علمی، کمتر از شش درصد از آلودگی محصولات کشاورزی مربوط به فعالیتهای کشاورزی است و بخش عمدهای از آلودگیها از سایر بخشها نظیر حمل و نقل، نگهداری، بستهبندی و فرآیندهای پس از برداشت ناشی میشود.
وی با تأکید بر لزوم نگاه واقعبینانه و علمی به سلامت محصولات کشاورزی افزود: نقش کشاورزان در تولید محصولات سالم انکارناپذیر است، اما نباید تمام مسئولیت آلودگیها را به بخش کشاورزی نسبت داد. باید با رویکردی یکپارچه و مبتنی بر دادههای علمی، همه حلقههای زنجیره تولید تا مصرف مورد توجه قرار گیرند.
رئیس سازمان حفظ نباتات در پایان ضمن قدردانی از تلاش و همدلی کارشناسان حفظ نباتات در استان اصفهان، بر تداوم آموزشهای تخصصی، تعامل میان ستاد و استانها و استمرار حرکت در مسیر دانشمحوری و توسعه فناوریهای نوین تأکید کرد.
