هفته تربیتبدنی، فرصت احیای بازیهای بومی در روستاهای یزد
به گزارش برنا؛ بهمناسبت هفته تربیتبدنی و ورزش، بازخوانی نقش مهم هیات ورزشهای روستایی و عشایری و بازیهای بومی و محلی، اهمیت ویژهای دارد، این هیات با بهرهگیری از ظرفیتهای گسترده مناطق روستایی و با مشارکت دختران و پسران در گروههای سنی مختلف تلاش کرده است تا با برگزاری جشنوارهها، مسابقات و برنامههای متنوع، شور و نشاط اجتماعی را در میان خانوادههای روستایی تقویت کند.
استان یزد به دلیل پیشینه فرهنگی و تاریخی خود سرشار از بازیهای اصیل، ارزشمند و ریشهدار است، بازیهایی مانند الکدولک، هفتسنگ، طنابکشی، وسطی، گُوگُچُک و چوببازی که بخش مهمی از هویت و خاطره جمعی مردم روستاها را تشکیل میدهد.
احیای این بازیها و پرداختن به آنها با همکاری بخشهای مختلف به خصوص رسانه های گروهی میتواند در کنار نشاطآفرینی، موجب تقویت روحیه کار گروهی، افزایش تحرک، کاهش آسیبهای اجتماعی و جایگزینی سالم برای فعالیتهای کمتحرک نسل امروز باشد.
در عصر کنونی با وجود اهمیت بازی های بومی محلی و نقشی که در پرکردن اوقات فراغت اقشار مختلف بویژه نوجوانان و جوانان دارد به دلیل وجود برخی جذابیت ها و گسترش بازی های رایانه ای در فضای مجازی، سنت های قدیمی در این عرصه رو به فراموشی است .
در سالهای اخیر با همکاری بخشداریها، دهیاریها، شوراهای اسلامی روستاها و آموزشوپرورش، اقدامات خوبی برای ترویج این ورزشها در نقاط مختلف استان انجام شده است ولی با اینحال کارشناسان معتقدند برای موفقیت بیشتر باید امکانات مناسب، برنامهریزی مداوم، حمایت رسانهها و حمایتهای هدفمند دستگاههای فرهنگی و ورزشی افزایش یابد.
مدارس و مراکز آموزشی نیز نقشی کلیدی در معرفی و آموزش بازیهای بومی و محلی برعهده دارند و میتوانند با ورود این بازیها به زنگ ورزش، بخشی از هویت فرهنگی نسل آینده را زنده نگه دارند و همچنین رسانهها رسالت دارند تا این ورزشها را که نسبت به بسیاری از رشتهها هزینه کمتر اما اثرگذاری بیشتری دارند به درستی معرفی و فرهنگسازی کنند.
هفته تربیت بدنی، فرصت پرداختن به بازی های بومی و محلی
ورزشهای بومی و محلی تنها یک فعالیت ورزشی نیستند بلکه میراث فرهنگی، هویت اجتماعی و سرمایه نشاطآفرین روستاها محسوب میشوند و هفته تربیتبدنی فرصت ارزشمندی است تا این بازیها بیشتر دیده شوند، امکانات لازم برای فعالان این حوزه فراهم گردد و با برنامهریزی دقیق، زمینه برای گسترش آن در سراسر استان ایجاد شود تا جوانان امروز نیز مانند نسلهای گذشته، طعم شور، تحرک و همبستگی این بازیهای خاطرهساز را بچشند.
با نگاهی به بازی های بومی و محلی در مییابیم که در گذشته نه چندان دور نه تنها اسباب تفریح کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان را فراهم می کرد، بلکه ورزش مفیدی برای سلامتی و نشاط اجتماعی نیز شمرده می شد و در دنیای امروزی که فضای مجازی و رسانه های الکترونیکی به نوعی جایگزین بازی های سنتی شدند باید برای احیای دوباره آن و حفظ هویت گذشته اقدام و زمینه و ماندگاری آن را فراهم کرد.
هفته تربیتبدنی تنها یک مناسبت تقویمی نیست، یک تلنگر فرهنگی است و اگر امروز برای حفظ بازیها و ورزشهای بومی و محلی اقدام نکنیم، فردا باید برای بازگشت هویت از دست رفته هزینههای سنگینتری بپردازیم و یزد میتواند الگوی کشور در احیای این میراث باشد.
رییس هیات ورزش روستایی، عشایری و بازیهای بومی محلی استان گفت: هیات ورزش روستایی و بازی های بومی محلی یزد به کمک ٩ هیات شهرستانی فعال در حوزه گسترش ورزش در روستاها و رشد و ترویج بازی های بومی محلی انجام وظیفه میکند با برگزاری جشنواره های مناسبتی، برگزاری کارگاهای دانش افزایی و دوره های داوری مربیگری، برگزاری مسابقات و اعزام تیم ها و استعدادیابی مشغول تلاش است.
" لیلا وکیلی " افزود: بازی های بومی محلی که اقبال عمومی را در بردارد و فدراسیون روستایی هم قوانین و مقرراتی برای آنها وضع کرده شامل: هفت سنگ، مس رستلینگ، گانیه، دال پلان، الختر، الک دولک و … انجمن رشته های کوکو، فوتوالی ،کورن هول، هلیارد نیز در این فدراسیون فعالیت دارند.
نقش مهم نهادهای روستایی در گسترش ورزش های بومی و محلی
وی بیان کرد: طی یکسال گذشته برای احیا و توسعه ورزش های بومی محلی و ترویج آن در یزد و مناطق مختلف با همکاری بخشداران، دهیاران و شوراهای اسلامی تاکنون مسابقات، جشنواره ها، اعزام و فعالیت های فرهنگی و ترویجی برگزار شده و امسال با قوت ادامه دارد.
این مسئول بیان کرد: برگزاری دوره های آموزشی، ایجاد زمینه لازم برای پرکردن و غنی سازی اوقات فراغت دختران و پسران با برگزاری کلاس ها و مسابقات ورزشی بومی محلی ، همکاری با مدارس برای معرفی رشته ها و حضور فعال در جشنواره ها و مسابقات کشوری انجام شده است.
وکیلی افزود: مسابقات و معرفی ورزش های بومی محلی نه تنها در روستاها که حتی در برخی مجموعه ها در شهر و روستاها با همکاری ادارات و دستگاههای مختلف انجام شده و تا پایان سال بر حسب ضرورت برنامه ریزی داریم و هدف توسعه و ایجاد فضایی پرنشاط برای اقشار مختلف و نسل جوان است.
از مهمترین بازی های بومی محلی یزد می توان به ' الک دولک ' ، ' آسیاب به چرخ ' ، گرگم و گله میبرم ' گردو بازی ' ، چوب بازی ' ، ' کامسد' (وسط بازی) ، طناب کشی ' ، ' هفت سنگ ' ، ' قایم موشک ' ، قول (سنگ) بازی ' ، عمو زنجیر باف ' ، ' قطار بازی ' و غیره ... اشاره کرد.
