خشکسالی بیسابقه و قطعی شبانه آب در تهران/ عبور از بحران آب بدون اطلاعرسانی ممکن نیست
در روزهایی که تهران یکی از خشکترین پاییزهای دو دهه اخیر را تجربه میکند افت فشار آب به واقعیتی روزمره تبدیل شده است. از ساعت ده شب تا سپیدهدم در بسیاری از مناطق شهر جریان آب به حداقل میرسد یا کاملاً قطع میشود و شهروندان از چند هفتههای پیش با افت شدید فشار در محلههای شرقی، غربی و جنوبی دستبهگریباناند.
یکی از ساکنان شرق تهران در گفتوگو با خبرگزاری برنا اظهار کرد: هر شب جریان آب بدون هیچگونه اطلاعرسانی قبلی قطع میشود؛ نه پیامکی ارسال میشود و نه در پایگاه اینترنتی شرکت آب اعلامی صورت میگیرد. سکوت مطلق حاکم است و هیچ مسئولی پاسخگوی این وضعیت نیست.
شرکت آب و فاضلاب استان تهران نیز اعلام کرد: مصرف آب در میان شهروندان پایتخت به شکل قابل توجهی افزایش یافته و این در حالی است که حجم ذخایر سدهای تأمینکننده آب تهران به پایینترین میزان خود در سالهای اخیر رسیده است.
ذخایر سدهای تهران در پایینترین سطح
آمار رسمی شرکت مدیریت منابع آب نشان میدهد حجم ذخیره چهار سد اصلی پایتخت یعنی لار، لتیان، طالقان و ماملو به کمتر از پنج درصد ظرفیت رسیده و میزان بارندگی از ابتدای پاییز تا نوزدهم آبان تقریباً صفر بوده است. این در حالی است که مصرف روزانه آب در تهران هنوز از سه میلیون مترمکعب پایین نیامده است. به زبان ساده شبکه آبرسانی در حال برداشت از ذخایری است که برای ماههای آینده پیشبینی شده بود.
عباس علیآبادی وزیر نیرو در نشست مشترک با سخنگوی دولت هشدار داد: در صورت تداوم ناترازی میان منابع و مصارف احتمال دارد فشار آب در برخی مناطق پایتخت به حداقل برسد. این هشدار برای بسیاری از ساکنان تهران تازگی ندارد چرا که در هفتههای اخیر افت محسوس فشار آب در بسیاری از محلهها گزارش شده است. با وجود این شرایط تاکنون هیچ جدول رسمی از سوی شرکت آب و فاضلاب استان تهران درباره برنامه زمانبندی یا مناطق درگیر کاهش فشار منتشر نشده است. شهروندان میگویند تنها پاسخی که از سامانه ۱۲۲ دریافت میکنند توصیه به صرفهجویی در مصرف آب است.
اتلاف گسترده در شبکه آب پایتخت
در واقع مسئله فقط خشکسالی نیست تهران سالهاست با مصرف بالا و شبکه فرسوده روبهروست. حدود ۲۵ درصد آب در شبکه توزیع از طریق نشت لولهها و انشعابات قدیمی از بین میرود. این رقم معادل مصرف روزانه دو میلیون نفر است.وقتی چنین اتلافی در شبکه وجود دارد کاهش مصرف خانگی هرچند ضروری نمیتواند جایگزین اصلاح زیرساخت باشد.
در کنار افت منابع سطحی برداشت بیرویه از سفرههای زیرزمینی نیز نگرانی جدیدی ایجاد کرده است. سطح آبهای زیرزمینی در دشت تهران طی ده سال گذشته بیش از یازده متر کاهش یافته و خطر فرونشست در جنوب شهر به بالاترین حد در دو دهه اخیر رسیده است. در مناطقی مانند شهرری و کهریزک، زمین سالانه تا سی سانتیمتر نشست میکند پدیدهای که نتیجه مستقیم برداشت بیرویه و کاهش تغذیه طبیعی سفرههاست. چنین وضعیتی نشان میدهد بحران آب صرفاً کمبود بارش نیست، بلکه حاصل مجموعهای از تصمیمهای ناهماهنگ و تأخیرهای در نوسازی شبکه و سرمایهگذاری در طرحهای بازچرخانی است.
عبور از بحران آب تهران بدون اطلاعرسانی شفاف ممکن نیست
تهران برای عبور از بحران کنونی آب بیش از هر چیز به شفافیت و اطلاعرسانی دقیق نیاز دارد. شهروندان حق دارند بدانند چه تصمیمی گرفته شده و کدام مناطق در چه ساعتهایی با محدودیت یا افت فشار مواجه میشوند و مبنای جیرهبندی چگونه تعیین شده است. نبود اطلاعرسانی شفاف، حلقه مفقوده مدیریت بحران در کشور است. تجربه کشورهای خشکی همچون عربستان نشان داده است که شفافیت در تصمیمگیری و آموزش مصرف بهصرفه نقشی مستقیم در حفظ پایداری شبکههای آبرسانی دارد.
انتهای پیام/
