حذف سلامت از سفره غذایی ایرانیها
به گزارش برنا به نقل از مهر،با افزایش شدید قیمت محصولات لبنی، گوشت، مرغ و میوهها در سالهای اخیر، بسیاری از خانوادهها بهویژه در دهکهای پایین جامعه، دیگر قادر به تهیه این اقلام سالم و ضروری برای بدن خود نیستند. این مشکل بهویژه در زمانهایی که آلودگی هوا افزایش مییابد و نیاز به مصرف مواد مغذی مثل لبنیات و پروتئین بیشتر احساس میشود، به وضوح نمایان میشود. در چنین شرایطی، توصیههای پزشکی و تغذیهای برای مصرف شیر، ماست، گوشت سفید و میوه، دیگر نمیتواند پاسخگوی نیاز واقعی جامعه باشد.
حذف مواد غذایی مفید به دلیل گرانی
افزایش قیمتها در تمام اقلام غذایی باعث شده که بسیاری از مردم به جای مصرف مواد غذایی سالم، به سمت خوراکیهای ارزانقیمت و کمکیفیت بروند. یکی از مشکلات عمده، جایگزینی مواد فرآوریشده مانند سوسیس و کالباس به جای گوشتهای تازه و طبیعی است. این محصولات، بهویژه نوع ارزانقیمت آنها، ممکن است به دلیل استفاده از مواد نگهدارنده و چربیهای مضر، آسیبهای جدی به سلامت بدن وارد کنند.
صاحب یکی از فروشگاههای پروتئینی در جنوب تهران در اینباره میگوید: «مردم حتی توان خرید سوسیس و کالباس با کیفیت را ندارند و مجبورند که سراغ محصولات ارزانتر بروند.» با وجود آگاهی از مضرات مصرف بیش از حد سوسیس و کالباس، از جمله افزایش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف، مردم به دلیل شرایط اقتصادی به مصرف این غذاها روی میآورند.
تهدید سرطانها از طریق مصرف مواد فرآوریشده
مطابق تحقیقات جهانی، مصرف بیش از حد سوسیس، کالباس و گوشتهای فرآوریشده با افزایش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف، بهویژه سرطان روده بزرگ، مرتبط است. صندوق جهانی تحقیقات سرطان همچنین نشان داده است که مصرف هر ۳.۵ اونس سوسیس و کالباس در روز، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را تا ۱۶ درصد افزایش میدهد. از آنجا که این مواد غذایی بهطور معمول حاوی نیترات هستند، که در بدن به نیتروز آمید تبدیل میشود، این موضوع بیشتر خطرناک است چرا که نیتروز آمید به عنوان عامل سرطانزای شناختهشدهای در نظر گرفته میشود.
تبعات حذف لبنیات از سفرههای غذایی
یکی از دیگر تبعات این گرانیها، حذف مواد لبنی از سفره غذایی بسیاری از خانوادههاست. لبنیات که منابع غنی از کلسیم و پروتئین هستند، برای سلامت استخوانها، دندانها و حتی عملکرد سیستم ایمنی بدن ضروریاند. با این حال، با افزایش قیمت لبنیات در یک سال اخیر، بسیاری از مردم بهویژه در دهکهای پایین جامعه دیگر قادر به خرید شیر، ماست و دیگر محصولات لبنی نیستند.
بر اساس آمارها، سرانه مصرف لبنیات در ایران از ۱۳۰ کیلوگرم در سال ۱۳۸۹ به ۵۰ کیلوگرم در سال جاری کاهش یافته است. این کاهش شدید مصرف، بهویژه برای کودکان و نوجوانان که نیاز به کلسیم و پروتئین بیشتری دارند، تهدیدی جدی است. کارشناسان تغذیه تأکید دارند که کودکان باید روزانه ۲ تا ۳ وعده لبنیات مصرف کنند و نوجوانان نیز به ۴ وعده لبنیات نیاز دارند. در صورتی که این نیاز از طریق منابع دیگری تأمین نشود، مشکلات استخوانی و فیزیکی ممکن است در آینده برای آنها ایجاد شود.
میوه خوری، مثل لبنیات
میوهها و سبزیجات هم از دیگر اقلام غذایی مهم هستند که به دلیل داشتن ویتامینهای ضروری مانند ویتامین C و B، برای تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماریها ضروری هستند. اما با افزایش قیمت میوهها، بسیاری از خانوادهها قادر به تأمین این مواد مغذی نیستند. بهویژه برای اقشار کمدرآمد، میوهها به یکی از اقلامی تبدیل شدهاند که از سفره غذایی آنها حذف شده است.
کاهش دسترسی به تغذیه سالم
در نهایت، همه این مشکلات و گرانیها باعث شدهاند که «سلامت» بهطور جدی از سفره غذایی اقشار آسیبپذیر جامعه حذف شود. این موضوع بهویژه در آینده میتواند تبعات جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. از یک طرف، آلودگی هوا سالانه خسارات زیادی به نظام سلامت کشور وارد میکند و از طرف دیگر، هزینههای درمانی بیماریهای مرتبط با مصرف غذاهای ناسالم مانند سرطانها میتواند فشار سنگینی به سیستم درمانی کشور وارد کند.
در نتیجه، این سؤال مطرح میشود که چرا باید هزینههای هنگفتی برای درمان بیماریهایی که میتوان با تغذیه صحیح از آنها جلوگیری کرد، صرف کنیم؟ اگر این هزینهها به جای درمان، برای ارتقای سلامت عمومی و تأمین مواد غذایی سالم برای مردم هزینه شود، قطعا میتوان از بار سنگین هزینههای درمانی کاست.
در شرایط کنونی، کمبود دسترسی به مواد غذایی سالم در بسیاری از خانوادهها باعث شده که «سلامت» از سفرههای غذایی مردم، به ویژه اقشار کمدرآمد، حذف شود. این وضعیت میتواند در آینده عواقب جبرانناپذیری داشته باشد و خطرات بسیاری برای سلامت عمومی به همراه بیاورد.
