تخصص، تجربه و پاسخگویی؛ سه ضلع اصلاح مدیریت شهری
بهار طاهری - کارشناس حوزه شهری: مدیریت شهری امروز با مسائل ساده و روزمره مواجه نیست. شهرها با مجموعهای از چالشهای پیچیده از جمله حملونقل، آلودگی هوا، فرسودگی بافتهای شهری، بحران منابع و نابرابری فضایی روبهرو هستند؛ چالشهایی که حل آنها بدون دانش تخصصی و نگاه علمی، عملاً ناممکن است. در چنین شرایطی، استقبال از تعیین محدودیت رشته تحصیلی برای شهرداران، یک مطالبه منطقی و کارشناسی به شمار میرود؛ به شرط آنکه این محدودیت بهصورت هوشمندانه، هدفمند و مبتنی بر نیازهای واقعی مدیریت شهری طراحی و اجرا شود.
تخصصگرایی در مدرک تحصیلی، نه یک امتیاز تشریفاتی، بلکه پیشنیاز تصمیمگیری علمی، مسئولانه و مبتنی بر منافع عمومی است. شهرداری نهادی چندوجهی با کارکردهای فنی، اقتصادی و اجتماعی است و نمیتوان انتظار داشت مدیری بدون آشنایی آکادمیک با حوزههایی همچون شهرسازی، عمران، معماری، محیطزیست یا مدیریت شهری، بتواند تصمیمهای کلان، پرهزینه و اثرگذار بر زندگی شهروندان را بهدرستی هدایت کند.
تجربه سالهای گذشته نیز بهروشنی نشان داده است که بیتوجهی به تخصص، هزینههای سنگینی را به شهرها و شهروندان تحمیل کرده است. با این حال، تأکید صرف بر مدرک تحصیلی و اجرای خشک و مطلق این محدودیت نیز میتواند به نتیجهای معکوس منجر شود. مدرک تخصصی شرط لازم است، اما بههیچوجه شرط کافی نیست.
نادیده گرفتن سابقه اجرایی مؤثر، کارنامه مدیریتی و توان اداره سازمانهای پیچیده شهری، خطایی دیگر در مسیر اصلاح حکمرانی محلی خواهد بود. آنچه امروز باید از سیاستگذاران و نهادهای تصمیمگیر مطالبه شود، تدوین سازوکاری شفاف، دقیق و قابل ارزیابی است. سازوکاری که در آن رشتههای تحصیلی مرتبط بهصورت روشن و کارشناسی تعریف شوند، سابقه اجرایی مؤثر بهعنوان شرط الزامی لحاظ شود و عملکرد مدیران شهری بهصورت مستمر و پاسخگو مورد ارزیابی قرار گیرد.
تخصصگرایی در انتخاب شهرداران نه رویکردی جناحی است و نه اقدامی محدودکننده؛ بلکه ضرورتی اجتنابناپذیر برای نجات مدیریت شهری از تصمیمهای سلیقهای، غیرکارشناسی و پرهزینه است. انتظار میرود قانونگذاران و نهادهای ناظر، این مطالبه را بهعنوان بخشی جدی از اصلاح ساختار مدیریت شهری، با نگاه عملیاتی و نه شعاری، دنبال کنند.
انتهای پیام/
