«اسماعیل به روایت‌ هاجر» را از دریچه ببینید

به گزارش خبرگزاری برنا، محمدحسین کشاورز نویسنده و کارگردان مستند «اسماعیل به روایت‌ هاجر»، درباره این اثر توضیح داد: «اسماعیل به روایت‌ هاجر» روایتی است از آنچه بر خرمشهر گذشت اما این بار از زاویه نگاه بانوانی که در آنجا حضور داشتند.

وی درباره شکل‌گیری ایده این مستند نیز توضیح داد: حدود ۲ سال است که روی این ایده یعنی ثبت نگاه افراد پشت خاکریز و ثبت مشاهداتشان از خرمشهر، تحقیق می‌کنم. بیشتر این افراد پشت خاکریز را زنان تشکیل می‌دادند. زنانی که ۷۵ روز در خرمشهر مقاومت کردند. این افراد در آبادان، خرمشهر و حومه آن ساکن بودند و این مستند روایتگر مشاهدات آن‌ها است. آن هم در زمانی که در آن مکان نه زندگی وجود داشت و نه عکاس و خبرنگار، ولی آن‌ها به واسطه عزیزانشان ماندند و مقاومت کردند.

این کارگردان مستند ادامه داد: مرتضی آوینی یک سال قبل از شهادتش در سال ۱۳۷۱، مصاحبه‌ای را با همین بانوان انجام داده که به دلیل از دنیا رفتنش، فیلم هیچوقت ساخته نشد و تصاویر آن مصاحبه هیچوقت پخش و دیده نشد. من در تحقیقاتم تصاویر این مصاحبه را پیدا کردم و با فاصله زمانی بیست و اندی ساله به سراغ همان بانوان رفتم، که حالا در کنار هم قرار گرفتند. شنیدن صحبت‌های آنها در این بازه زمانی، جزئی از ساختار و شاید جذابیت این مستند شده است.

کشاورز درباره ساختار این اثر گفت: این مستند ترکیبی است از گفتگو و فضاهای تجربی و از جریان سیال ذهن در روایت استفاده کرده است. در واقع در این مستند یک روایت از صفر تا صد نداریم. مستند روایتی زمانی ندارد بلکه دارای روایتی موضوعی است. تمام تلاش ما این بود که در ساخت این مستند متفاوت برخورد کنیم و لزوما از فیلم‌های آرشیوی جنگ استفاده نکردیم بلکه نماهایی طراحی کردیم تا با مفهوم جنگ تحمیلی هماهنگ و در عین حال امروزی باشد تا تبدیل به تصویری شود که به کشف معنای موردنظر ما کمک کند.

وی از ثریا قاسمی‌ به عنوان گوینده «اسماعیل به روایت‌ هاجر» نام برد و یادآور شد: مالک سراج نیز به عنوان راوی، بازیگر در این مستند حضور خواهد داشت. بتول کازرونی، کبری عارف‌زاده، سکینه حورثی و صفیه مقینمی‌ نیز راویان شفاهی خاطرات هستند. ضمن اینکه با توجه به اینکه «اسماعیل به روایت‌ هاجر» یک مستند ساده نبود از سه تصویربردار در تولید آن استفاده کردیم. سینا گنجوی، مهدی رشوند و محمد خلفی تصویربرداران این مستند هستند. صدابردار مسیح سراج است و تدوین نیز بر عهده خودم بوده است. همچنین ناهید دل آگاه تهیه کنندگی «اسماعیل به روایت‌هاجر» را بر عهده دارد.

این مستندساز در پایان گفت: اسماعیل نماد خرمشهر و مردانی است که در راه آن شهید شدند و‌ هاجر نمادی است از زنانی که از این آرمان‌ها پاسداری می‌کنند و این نگاهی است که این مستند در پی آن خواهد بود.