عدم توجه همه جانبه به مبانی دین باعث خروج نحله‌های انحرافی می‌شود

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی چهارشنبه شب در سلسله نشست‌های  موسسه مفتاح کرامت با موضوع «اجتهاد در اندیشه امام خمینی(ره)» که در محل این موسسه برگزار شد، اظهار داشت: نگاه عمیق به تاریخ اسلام از مهمترین فعالیت‌هایی است که باید توسط پژوهشگران و حوزویان انجام شود.

وی افزود: با نگاه عمیق به جامعه اسلامی بعد از ارتحال پیامبر اسلام(ص) مشاهده می‌کنیم این جامعه با سه رویکرد متفاوت مواجه بوده است که اولین آن، تبعیت مطلق است که در تاریخ بنی امیه قابل مشاهده است.

تولیت آستان امام راحل، گفت: دومین رویکرد در این زمینه، پیروی مطلق و غیر‌مجتهدانه است؛ از این رو این رویکرد را غیر مجتهدانه می‌نامند که این گروه برای سئوالات جدید به دنبال پاسخ‌‌های از پیش جواب داده شده بودند و مشکل آن همین بود که برای آنها پاسخی به دست نمی‌آوردند.

وی تصریح کرد: برای رسیدن به پاسخ‌های عمیق باید نگاهی ژرف و جامع به دین داشته باشیم؛ پس از این دو رویکرد بود که نگاه سوم یعنی پذیرش مجتهدانه شکل گرفت و این نگاه در بستر تفکر نبوی به وجود آمد و علما و بزرگان از همین بستر رشد کردند.

حجت الاسلام خمینی اظهار کرد: در زمینه انقلاب اسلامی نیز می‌توانیم همین مسایل را بیان کنیم؛ زیرا این انقلاب با خمیرمایه یک نظریه شکل گرفت و در گذشت زمان سئوالات جدیدی ایجاد شد که باید به آنها جواب داده می‌شد.

وی گفت: وقتی انقلاب اسلامی با چنین شبهاتی مواجه می‌شود ما نیز باید از طریق آموزه‌های دینی و یا استفاده از اطلاعات خودساخته به آنها جواب دهیم.

استاد حوزه بیان کرد: اجتهاد در اندیشه امام راحل کاری است که در این زمینه مورد توجه قرار می‌گیرد؛ این سه نگرش در خصوص نگرش انقلاب و امام راحل وجود دارد که در مرحله اول پیروی ما از فرمان عقل انجام می‌شود و دومین مرحله آن است که جواب‌های از قبل داده شده را دنبال کنیم و در مرحله بعد نیز اجتهاد در آموزه‌های دینی و اندیشه‌های اجتهادی را باید پیدا کرد.

وی گفت: باید به دنبال جواب‌های از قبل داده شده باشیم و در نگرش سوم باید از آموزه‌های دینی اجتهاد و اندیشه‌های مناسب را مطرح کنیم؛ در اینجاست که ممکن است با عدم نگاه جامع، از اهداف مکتب دور شویم.

حجت الاسلام خمینی اظهار کرد: اگر بخواهیم نگاهی جامع به این مبحث در تاریخ اسلام و حتی تاریخ ایران داشته باشیم؛ باید بگوییم که در زمینه ایجاد فرقه‌هایی چون بابیه نیز چنین نگاهی شکل گرفت و این رویکرد از همین بستر ایجاد شد.

وی گفت: نباید فراموش کرد که این فرقه از درون همین بستر فکری شکل گرفت، ولی خارج از آن بود و به نوعی نیز آن را دچار انحراف کرد؛ البته در این رابطه اشتباهاتی نظیر دستگیری باب نیز انجام شد؛ زیرا باعث شد وی از یک فرد عالی به یک فرد مقدس دست ساخته مبدل شود و بسیاری را نیز به انحراف بکشاند.

تولیت آستان امام خمینی(ره) بیان کرد: این عمل شتابزده و به دور از حکمت باعث شد که افراد بسیاری تابع این فرد شدند و پس از اینکه اتفاق پاره شدن طناب اعدام وی نیز انجام شد این مسئله تشدید شد.

وی گفت: وقتی رفتار ناصحیحی با یک تفکر انحرافی انجام شود چنین نتیجه‌ای به بار خواهد آورد؛ واقعا اگر او بود و مردم با او حرف می‌زدند متوجه بی‌سوادی و توهمات وی می‌شدند ولی اینگونه نشد.

حجت الاسلام خمینی افزود: این جریان نامبارک در شکلی جدید به جریان بهائیت ختم شد که باعث شد آنها نیز طرفدارانی برای خود پیدا کنند و البته امروز به شکل شورایی اداره می‌شود و در سراسر دنیا نیز به شکل پراکنده فعالیت‌های خود را دنبال می‌کنند.

وی با اشاره به این مطلب که اگر به مبانی دین توجه همه جانبه نباشد، شاهد خروج چنین نحله‌های انحرافی خواهیم بود اظهار کرد: انحرافات وقتی به وجود می‌آید که ارکان دینی در کنار یکدیگر نباشد.

تولیت آستان امام راحل گفت: اگر به دنبال مسئله اجتهاد هستیم باید به هر کدام از ارکان دینی به اندازه مناسب توجه کنیم؛ این نگاه نامناسب به ارکان دین بود که باعث شد افرادی مثل باب در جامعه اسلامی ظهور کنند.

استاد حوزه تصریح کرد: نگاه جامع، نگاهی است که همراه با رعایت اعتدال و سنجش نسبیت هاست به همین دلیل در آرا و اندیشه‌های بنیانگذار انقلاب نیز باید رعایت اعتدال را داشت.