مدارس فوتبال در لرستان؛ تفریح یا آموزش؟!

 به گزارش خبرگزاری برنا  از خرم آباد، رشد عجیب تعداد مدارس فوتبال در تابستان گذشته اداره کل ورزش و جوانان لرستان را بر آن داشت تا مجوز مدارس غیرقانونی را باطل کند. پس از آن فهرست مدارس مورد تائید در هر استان منتشر شد که به عنوان مثال در استان لرستان تنها 45مدرسه مطابق با آئین نامه و استانداردهای موجود شناخته شد.

فصل تابستان که می‌رسد خیلی از نوجوانان در رویای فوتبالیست شدن غرق می‌شوند. به هر حال با تعطیلی مدارس اوقات فراغت آن‌ها بیشتر می‌شود و همین بهان‌های است تا فوتبال را جدی‌تر از فصول دیگر دنبال کنند، پیش‌تر شاید یک توپ پلاستیکی و ۲ دروازه کوچک در کوچه و زمین‌های خاکی محله جوابگوی نیاز بچه‌ها بود، اما چند سالی است که راهاندازی مدارس فوتبال و تبلیغات آن‌ها برای آموزش و معرفی بازیکن به تیم‌های پایه باشگاههای بزرگ، خانواده‌ها را وسوسه می‌کند تا به امید فوتبالیست شدن فرزندانشان آن‌ها را در این مدارس ثبتنام کنند و حتی هزینه‌های زیادی بپردازند.

رشد عجیب تعداد مدارس فوتبال در تابستان گذشته اداره کل ورزش و جوانان لرستان را بر آن داشت تا مجوز مدارس غیرقانونی را باطل کند. پس از آن فهرست مدارس مورد تایید در هر استان منتشر شد که به عنوان مثال در استان لرستان تنها ۱۰ مدرسه مطابق با آیین نامه و استانداردهای موجود شناخته شد، اما با گذشت یکسال از این اقدام باز هم با فرا رسیدن فصل تابستان به نظر می‌رسد که فعالیت برخی از مدارس غیرقانونی از سرگرفته شده و عجیب‌تر این‎که همچنان به دلیل علاقه نوجوانان، مورد استقبال خانواده‌ها قرار می‌گیرد که باید در این مورد با هوشیاری بیشتری تصمیم گیری کنند.

مدارس فوتبال یا دکان دلالی همگام با روزهای آخر ماه بهار و پایان یافتن امتحان دانش‎آموزان و فرا رسیدن فصل تابستان و برای پر کردن اوقات فراغت نونهالان و نوجوانان در فصل تابستان بسیاری از علاقه‎مندان به ورزش برای استفاده از تعصیلات تابستانی و استفاده بهینه از وقت خود به ورزش در رشتههای مختلف روی می‌اورند که در این میان مدارس شنا، والیبال، اسکواش، کشتی، هندبال، بسکتبال و... از رونق خاصی برخوردارند ولی جایگاه ورزش جذاب و پرطرفدار فوتبال قابل قیاس با هیچ رشته نیست.

در این میان در استان لرستان نیز مدارس فوتبال همه ساله باعث پر کردن وقت نوجوانان لرستانی بوده و هست. ولی در این میان در گذشته متاسفانه با توجه به اینکی مسوولان نظارت کافی را بر مدارس فوتبال نداشتند. در بسیاری از به ظاهر مدارس فوتبال در خرم‎آباد شاهد حضور مربیان بدون کارت و حتا بازیکنان کمتر از ۱۶سال به عنوان مربی و آموزش دهنده بودیم که به جای یاد دادن اصول صحیح فوتبال در پایه باعث هرز رفتن استعداد نونهالان خرم‎آبادی می‌شدند.

نکته جالب‌تر نداشتن کارت مربیگری و گواهینامه فعالیت و پروانه مدارس بودیم که در حقیقت مدارس فوتبال را در لرستان با دکان های دلالی اشتباه گرفته بودند. در این میان البته باید حساب مدارس فوتبال شامل سرخ جامگان (پرسپولیس) با مدیریت سعید سپهوند، سایپا با مدیریت عزیز سلیمانی‌نژاد، کاسیت با مدیریت علی رضا سبزی‌پور، سرخ پوشان با مدیریت علی ولی‌نژاد، رویای افلاک با مدیریت خداداد مدنی، خیبربا مدیریت ولی خسروی و... را از دیگران جدا دانست.

این مدارس با به‎کار گیری مربیان طراز اول استان، هدفی جز پرورش استعدادهای فوتبال خرم‎آباد نداشته‌اند و در حال حاضر با قوانین جدید فدراسیون فوتبال امیدواریم هیأت فوتبال لرستان نظارت کافی را به مدارس فوتبال داشته باشد. بررسی وضعیت مدارس فوتبال استانی در روزهای تابستان این داستان بچه‌هایی است که با بازی روی آسفالت داغ رویای فوتبالیست شدن دارند. همزمان با تعطیلی مدارس و فراگیر شدن رشته فوتبال در دنیا، شور و شوق مضاعفی در بین نوجوانان و خانواده‌هایشان برای ثبت‎نام در مدارس فوتبال ایجاد شده تا جایی که بسیاری از خانواده‌ها فرزندان خود را به امید فوتبالیست شدن در این مدارس ثبت نام می‌کنند.

این موضوع در حالی اتفاق می‌افتد که با توجه به تجربه‌های سال‌های پیش، افراد سودجو و فرصت طلب با سوء استفاده از علایق نوجوانان و خانواده‌هایشان و به عناوین مختلف اقدام به راه اندازی مدرسه فوتبال‌های غیر مجاز می‌کنند. در لرستان به هر کوچه یا حتی خیابانی که سر بزنید، با کودکان و نوجوانانی مواجه می‌شوید که وقتی توپ مقابل پایشان قرار بگیرد، خود را جای نام آور‌ترین فوتبالیست‌ها قرار می‌دهند و دوست دارند روزی مثل این بازیکنان شوند.

شما رویاهای بزرگ و دست نیافتنی را در چهره تک‎تک کودکان و نوجوانان ایرانی می‌بینید اما، از تمام آنهایی که در ایران با دویدن روی آسفالت در روزهای داغ تابستان سعی می‌کنند به آرزوهای خود دست یابند مگر چند نفر شانس حضور در زمین چمن، فوتبال بازی کردن با توپ استاندارد و تبدیل شدن به یک فوتبالیست حرف‌های را دارند؟

یکی از مهمترین ایراداتی که در نحوه فعالیت مدارس فوتبال کشورمان وجود دارد، جذب کودکان و نوجوانانی است که بدون هیچگونه فیلتری وارد این مدارس می شوند یعنی هر کسی می تواند در این مدارس فوتبال ثبت نام کند، حتی اگر کمترین استعداد را در زمینه فوتبال داشته باشد. شاید مهمترین نکته در این مسئله این باشد که مدارس فوتبال بیشتر از هر چیزی به دنبال درآمدزایی هستند و مسائل فنی برایشان اهمیتی ندارد.

نصرت الله نعمت الهی  بازیکن سابق خیبر خرم آباد اعتقاد دارد که نام مدارس فوتبال را باید به «مدارس تفریحی فوتبال» تغییر دارد. وی که در یکی از مدارس فوتبال خرم آباد مشغول به فعالیت است درباره تاثیر مدارس فوتبال در فوتبالیست شدن یک کودک می‌گوید: «هدف بیشتر بچه‌هایی که در مدارس فوتبال ثبت نام می‌کنند تفریح و سرگرمی است. خانواده‌ها نیز می‌خواهند اوقات فراغت فرزندانشان در محیطی امن گذرانده شود و برایشان تاثیر فنی این مدارس فوتبال اهمیت چندانی ندارد.»

وی در ادامه در این باره افزود: «همین که بچه‌ها از دنیای مجازی فاصله می‌گیرند می‌تواند یک نکته مثبت برای مدارس فوتبال باشد اما خروجی این مدارس فوتبال در حد صفر است چرا که استعدادیابی در مدارس فوتبال صورت نمی‌گیرد و هر کسی می‌تواند در این مدارس حضور پیدا کند.»

کوروش جمشیدی ، مربی خوشنام  که سالهاست در زمینه مدیریت مدارس فوتبال مشغول به فعالیت است درباره خروجی این مدارس اظهار داشت: «مدارس فوتبال می‌توانند خروجی و بازدهی مثبتی داشته باشند، به شرط اینکه فعالیت آنها قانونمند شود. فعالیت من در مدرسه فوتبال به این صورت است که سعی می‌کنم بهترین‌ها را پس از آموزش‌های لازم به تیم‌های دیگر معرفی کنم. در حال حاضر بسیاری از آنها در مسابقات رده های سنی مختلف مشغول به فعالیت هستند و حتی توانایی حضور در تیم های پایه کشورمان را نیز دارند.

سعید دولتشاه، از مربیان فعال در رده های پایه با اشاره به اینکه خانواده ها نباید برای ثبت‌نام فرزندانشان در مدارس فوتبال تنها به مدرک مربیگری مربیان تکیه کنند اظهار داشت: «زمانی که فدراسیون فوتبال برای برگزاری کلاس های مربیگری از شرکت کنندگان مبالغ میلیونی دریافت می کند، مدرس این کلاس ها نمی تواند مربیان شرکت کننده در این کلاس ها را مردود کند چرا که این مربیان متحمل هزینه های مالی زیادی شده اند. همین مربیان بدون داشتن صلاحیت کافی در مدارس فوتبال حضور پیدا می کنند و به آموزش فوتبال آموزان می پردازند. مشخص است که این مدارس فوتبال خروجی های خوبی نخواهند داشت.»

این روزها تبلیغات مدارس فوتبال را در صفحات روزنامه ها، بیلبوردهای شهری و ... شاهد هستیم. نکته مشترک اکثر این تبلیغات این است که در بیشتر آنها نام بسیاری از بازیکنان فعلی و گذشته فوتبال ایران به چشم می خورد. بدون شک ملاقات با این بازیکنان برای بسیاری از کودکان و نوجوانان آرزو است و مدارس فوتبال با استفاده از همین ترفند به دنبال درآمدزایی بیشتر هستند.

حسن حسین بیگی ، پیشکسوت و مربی فوتبال لرستان درباره نحوه تبلیغات مدارس فوتبال عنوان کرد: «شگرد مدارس فوتبال به این صورت است که در مناطق شلوغ  تبلیغات گسترده‌ای را انجام می دهند. در این تبلیغات انواع وعده های دروغین داده می شود تا بچه ها برای حضور در این مدارس فوتبال ترغیب شوند اما پس از حضور در این مدارس فوتبال، متوجه می شویم که امکانات موجود در مدارس فوتبال با موارد ذکر شده در تبلیغات تفاوت بسیاری دارد.»

سید بهمن موسوی ، بازیکن سال های گذشته لرستان مدتی است در یکی از مدارس فوتبال خرم آباد به آموزش کودکان و نوجوانان مشغول است. وی اعتقاد دارد در بسیاری از تبلیغات مدارس فوتبال، واقعیت‌ها گفته نمی‌شود. موسوی در این باره اظهار داشت: «در تبلیغات برخی از مدارس فوتبال نام چهره های معروف فوتبالی ذکر می‌شود در حالی که بسیاری از این چهره ها از چنین موضوعی بی اطلاع هستند.»

نظارت بر مدارس فوتبال؛ از حرف تا عمل

یکی از مهمترین مواردی که می تواند باعث کاهش تخلفات مدارس فوتبال باشد، وجود یک نظارت دقیق از سوی مراجع ذیصلاح است. رئیس هیات فوتبال خرم اباد درباره نحوه نظارت بر مدارس فوتبال می گوید: «ناظرینی از هیات‌های فوتبال شهرستانها  به هیات فوتبال لرستان  دعوت می شوند. به آنها فرم‌هایی داده می‌شود و این ناظرین باید با حضور در مدارس فوتبال استان‌های مربوطه و بررسی نحوه فعالیت آنها فرم ها را پر کنند. این فرم ها به آکادمی بازگردانده می‌شوند و بر اساس آنها مدارس فوتبالی که فاقد شرایط مورد نظر آکادمی باشند از لیست مدارس مورد تایید ما خارج می شوند.»

ولی خسروی  با اشاره به اینکه فعالیت مدارس فوتبال فاقد مجوز غیرقانونی است، اظهار داشت: «با تعاملی که با نیروی انتظامی داریم با مدارس فوتبال بدون مجوز برخورد خواهیم کرد چرا که فعالیت این مدارس غیرقانونی است.»

کرم خدا عباسی بازیکن اسبق فوتبال لرستان گفت نظارتی بر مدارس فوتبال صورت نمی گیرد. عباسی  در این باره می‌گوید: «در حال حاضر بر نحوه عملکرد باشگاه های لیگ برتری نظارتی صورت نمی گیرد، مشخص است که در مدارس فوتبال وضعیت به مراتب بدتر است.» 

وی  نیز عدم نظارت بر مدارس فوتبال را تایید می کند و اعتقاد دارد برای نظارت بر مدارس فوتبال باید از افراد دارای صلاحیت استفاده شود.

در این چند سال اخیر خبرهایی مبنی بر وجود فساد اخلاقی در مدارس فوتبال منتشر شده است. خبرهایی که موجی از تاسف را در میان جامعه به وجود آورده است.

سعید سپهوندکه در این چند سال اخیر هشدارهای زیادی را در رابطه با وجود فساد در مدارس فوتبال داده بود،  عنوان کرد: «من به عنوان یک معلم وظیفه دارم واقعیت‌ها را درباره فساد در مدارس فوتبال بگویم و از این بابت هم هیچگونه ترسی ندارم. سالهاست که این مطالب را عنوان می کنم، اما هیچ فریادرسی وجود ندارد.»

وی افزود: «به طور مثال بعضی از مدارس فوتبال در آگهی های تبلیغاتیشان عنوان می کنند که خوابگاه نیز در اختیار فوتبال آموزان قرار می گیرد. مشخص نیست نحوه استقرار این بچه ها در خوابگاه ها به چه صورت است چرا که امکان وقوع هر اتفاقی در این خوابگاه ها وجود دارد.»

رئیس هیات فوتبال لرستان گفت: « آنچه برای ما بسیار مهم است، سازماندهی و ساماندهی مدارس فوتبال و نحوه فعالیتشان در استان است. در گذشته مدارس فوتبال به صورت سلیقه‌ای و بدون قانون و مقررات درست تشکیل می شد و متاسفانه در این بین شاهد تخلفاتی از سوی برخی مدارس فوتبال بودیم. با ساماندهی در این بخش و اجرای قوانین، سعی کردیم تا میزان تخلفات در مدارس فوتبال را به حداقل برسانیم و اکنون مدارس فوتبالی که دارای مجوز از سوی هیات فوتبال هستند، کاملا قانونمند و بدون تخلف فعالیت می کنند.»

رئیس هیأت فوتبال لرستان به‎عنوان یک استانی که دارای علاقه‎مندان زیادی در مدارس فوتبال تحت مدیریت خود است، با هشدار به خانواده‌ها در مورد فعالیت مدارس فوتبال غیرمجاز و افراد سودجو و فرصت طلب؛ از آن‌ها خواست که قبل از ثبت‎نام از داشتن امکانات لازم و مجوز تاسیس مدرسه فوتبال‌ها به وسیله موسس مدرسه مطمئن شوند و از ثبت‎نام کننده بخواهند تا مجوز فعالیت خود را در انظار عموم قرار دهند.

همایون بهاروند گفت: هیأت‌های فوتبال اجازه فعالیت به مدارس فوتبال بدون مجوز در هیچ جای استان نمی‌دهند. مطمئن باشید در صورت مشاهده تخلف، به شدت با این موضوع برخورد خواهیم کرد.

وی ادامه داد: راه‌اندازی مدارس فوتبال آییننامه خاص خود را دارد و همین طور نیست که فردی بخواهد بدون مجوز و بدون کار کار‌شناسی اقدام به راه‌اندازی مدرسه فوتبال کند؛ مربیانی هم که در این مدارس فعالیت می‌کنند باید گواهینامه مربوط به این مدارس را از هیأت فوتبال دریافت کنند، از طرفی تعداد نفراتی که در یک کلاس حضور داشته باشند حداکثر ۲۵ نفر است و بیش از این تعداد، بازدهی مطلوب حاصل نخواهد شد.

بهاروند با اشاره به تشکیل کمیته نظارت بر مدارس فوتبال در هیأت فوتبال استان، تصریح کرد: اعتقاد داریم نباید مدارس فوتبال به منبع درآمدی برای یک عده افراد سودجو تبدیل شود بلکه باید این مدارس در رشد و توسعه فوتبال استان تاثیرگذار باشد، به همین دلیل در مورد تخلفات و اقدامات غیرقانونی در این حوزه، اصلا کوتاه نمی‌آییم.

وی در مورد مبلغ شهریه ثبت‎نام در این مدارس اظهار کرد: بر اساس دستورالعملی که از طرف اداره کل ورزش و جوانان به ما داده شده است، مدارس فوتبال حق ندارند برای هر ماه بیش از ۸۰ هزار تومان از هر عضو دریافت کنند.

بهاروند با بیان این‎که در خرم‎آباد نزدیک به ۱۰ مدرسه فوتبال و در کل استان نزدیک به ۴۰ مدرسه در حال فعالیت هستند، افزود: به مسوولان مدارس به هیچ عنوان به بهانه تست گرفتن حق ندارند از افراد پول دریافت کنند. در این مدارس طبق شرایطی که در نظر گرفته شده افراد ثبت نام کرده و زیر نظر مربیان فعالیت می‌کنند و برای تست گرفتن هیچ هزینهای نباید دریافت شود.

رئیس هیأت فوتبال لرستان در پایان این استان را پیشرو در زمینه تأسیس مدارس فوتبال در سطح کشور دانست و گفت: چند سال پیش که دستورالعملی برای مدارس فوتبال از طرف فدراسیون تدوین نشده بود، در جلسه‌ای با مسوولان فدراسیون فوتبال مسائل مربوط به این مدارس را در میان گذاشتیم و قرار شد استان‌های دیگر از استان لرستان در این رابطه الگوبرداری کنند.

همچنین دبیر هیأت فوتبال لرستان نیز گفت: شاید نزدیک به یک دهه است که کار‌شناسان خبره فوتبالی این فریاد را می‌زنند که اگر به تیم‌های پایه و آموزش درست از سنین نوجوانی توجه نشود باید به زودی این فوتبال را تعطیل کرد و نمونه این بی‌توجهی‌ها همین بود که چند سال است ستاره‌ای از فوتبال لرستان به سطح اول فوتبال ایران معرفی نشده‌اند.

سعید رستمی تصریح کرد: البته چند مدرسه فوتبال با قدمت که دارای مدیریت و مربیان فوتبالی مانند مدرسه فوتبال پرسپولیس با مدیریت سعید سپهوند و سایپا با مدیریت عزیز سلیمانی از دیگر مدارس فوتبال که فقط برای درآمد و خالی کردن جیب خانواده‌ها شکل گرفته، حساب‌شان جدا است.

وی ادامه داد: این یک درد بزرگ است که از بین ۱۵۰ بازیکن فقط دو نفر بتوانند از فیلتر کادر فنی رد شوند. پس در این مدارس فوتبالی که هر سال مثل قارچ در حال رویش هستند چه چیزی آموزش داده می‌شود؟

رستمی اضافه کرد: اگر در فصل تابستان که مشتاقان بیشتری برای ثبت‎نام در این مدارس فوتبال به صف می‌ایستند گذرتان به این مکان‌ها افتاد، می‌بینید که چطور خانواده این بازیکنان نو پا مشتاقانه در حال تماشای تمرینی هستند که در ‌‌نهایت خروجی آنچنانی ندارد ولی در عوض برای ثبت‎نام در همین کلاس‌ها چه پول‌های کلانی که از خانواده‌ها گرفته نمی‌شود.

شاید بهتر است هیات فوتبال لرستان بابت برگزاری چنین کلاس‌هایی دقت نظر بیشتری داشته باشد و راه‌های مجوز دادن به هر فرد یا موسسه داده نشود. اگر قرار باشد این بار کج همچنان رشد کند به زودی برای پیدا کردن یک بازیکن معمولی هم باید چراغ به دست گیریم تا در روز روشن بلکه بتوان یک بازیکن به معنای واقعی، آینده‎دار پیدا کرد. باشد که این صحبت‌ها اثری بر مسئولان مربوطه بگذارد و کسی پیدا شود که دلش به حال آینده این فوتبال بسوزد.

همچنین مسوول کمیته آموزش هیأت فوتبال لرستان هم در این رابطه اظهار کرد: به طور کلی باشگاه‌ها باید مبتکر مدارس فوتبال باشند و برای تغذیه تیم‌های بزرگسالان خودشان هم که شده، مدارس قوی فوتبال را راه‌اندازی کنند.

غلام‎رضا چگنی افزود: مطمئن باشید اگر مسوولان هیأت فوتبال و تربیت‎بدنی از ما حمایت کنند، نظارت دقیق و جدی بر مدارس فوتبال خواهیم داشت و اجازه نمی‌دهیم این مدارس به منبع درآمد برای عدهای افراد سودجو تبدیل شود.

وی ادامه داد: سوال این است که چرا باید در مدارس فوتبال به خاطر کم کردن هزینه‌ها از مربیان ناشناخته استفاده شود و مربیان بزرگ جایی در این مدارس نداشته باشند؟ من فکر می‌کنم اکنون بیشتر مدارس جنبه مادی پیدا کرده‌اند؛ البته این حق را هم باید برای مسوولان مدارس فوتبال قائل شد که به فکر تامین مخارج باشند و در این رابطه باید یک برنامه‌ریزی دقیق از سوی مسوولان مربوطه انجام شود.

چگنی در خصوص فعالیت مدارس غیرمجاز در سطح استان، خاطرنشان کرد: سال گذشته چند مدرسه فوتبال غیرمجاز در استان فعالیت می‌کرد که با آن‌ها برخورد شد.

همچنین معاون ورزشی اداره کل ورزش و جوانان استان لرستان هم در همین ارتباط از نظارت دقیق این اداره بر چگونگی تأسیس مدارس فوتبال در سطح استان خبر داد.

علیجانی  با اعلام این خبر، افزود: در رابطه با مداس فوتبال دو نکته وجود دارد؛ نکته اول این‎که در هیأت فوتبال کمیته‌ای به نام کمیته آموزشی و کمیته مدارس فوتبال وجود دارد که متولی تربیت مربیان مدارس فوتبال است و هر سال باید مربیان از این هیأت تاییدیه فعالیت دریافت کنند؛ نکته دیگر این‎که برای راه‌اندازی یک مدرسه فوتبال، ابتدا باید با هیأت فوتبال استان هماهنگی‌های لازم انجام شود و پس از آن، با بررسی تمام جوانب از جمله نداشتن سوء پیشنیه، عدم اعتیاد به مواد مخدر مسوولان مدارس و پس از بازدید از مکان تاسیس مدارس، مجوز صادر می‌کند.

وی در مورد نحوه تعیین قیمت برای ثبت نام در مدارس فوتبال اظهار کرد: کمیته قیمت‌گذاری اداره، پس از بررسی مسائل، مبلغ مشخصی را برای ثبت نام در مدارس تعیین می‌کند که امسال این مبلغ برای هر نفر در ماه، حداکثر ۸۰ هزار تومان است.

در پایان باید به این نکته اشاره کرد که پایه و اساس شکل‌گیری یک ساختار قدرتمند در فوتبال کشور، توجه به رده‌های سنی پایه و همین مدارس فوتبال است که متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد هستیم که نظارت دقیقی بر فعالیت مدارس فوتبال از سوی مسوولان مربوطه نمی‌شود و این مدارس فقط به منابع درآمد برای عدهای افراد سودجو تبدیل شده است.

 گزارش از؛ کریم داودی نژادبرنا لرستان