پیش‌بینی بارش‌های خوب برای پائیز/ افزایش بارش، بدهی آبی کشور را جبران نمی‌کند

به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون)، شاهرخ فاتح در نشست بررسی وضعیت آب کشور که با حضور مدیران ارشد وزارت نیرو برگزار شد، اظهار داشت: کل کشور با 16.3 میلی متر بارش در سال جاری و 7.1 میلی متر بارش در سال گذشته، با بارش منفی مواجه بوده است.

وی گفت: براین اساس، وضعیت بارش چندان مساعد نیست و بارش های خوب پائیزی هم نمی تواند زیاد در وضعیت آب کشور تاثیرگذار باشد، زیرا با یک بدهی انباشته به لحاظ عدم دریافت بارش های مناسب طی سال های گذشته مواجه هستیم.

فاتح با اشاره به پیش بینی فصلی انجام شده از سوی پژوهشکده علمی مشهد، افزود: کارشناسان این مرکز با تجمیع تمام شرایطی که وقوع پدیده 'النینو' را رقم می زند و مدل های خروجی، به این جمع بندی رسیده اند که در نهایت در سه ماهه آینده بیشتر مناطق کشور از حد میانگین بارش های خود برخوردار هستند و شمال کشور، شمال غرب و بخش هایی از استان کرمان مقادیر بارشی بیشتر از شرایط طبیعی نیز خواهند داشت.

وی با بیان آنکه اعتبار این مدل ها در سطح جهانی بیش از 60 تا 70 درصد نیست و حتی اگر اعتبار کامل هم داشته باشد و کشور را به خوبی پوشش دهد، باز هم با نقصان آب مواجه هستیم، یادآور شد: باید به این نکته توجه داشت که با توجه به شرایط خشکی حاکم، مجموعه کشور دارای یک بدهی عظیم آبی است و این افزایش بارش ها نمی تواند به این سرعت نقصان کمبود آب کشور را جبران کند.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور، افزود: با توجه به شرایط نرمال و بیش از نرمال بارش های پائیزی که پیش رو داریم، در پائیز دارای هوای گرمتری نسبت به سال های قبل خواهیم بود و افزایش دمای 0.5 تا 1.5 درجه سانتیگراد سبب خواهد شد تا الگوی بارشی از حالت جامد به مایع تبدیل شود که در نتیجه بخشی از این بارش ها را به صورت تبخیر از دست دهیم.

وی تاکید کرد: دمای بالا به نوعی موجب خنثی شدن اثرات بارش می شود.

** تاثیر پدیده النینو بر بارش های کشور

فاتح از پدیده النینو به عنوان یک پدیده بزرگ مقیاس که تاثیر خود را در سطح بالایی می گذارد و برای مناطق محدود با یک مولفه نمی تواند خیلی موثر باشد، یاد کرد و افزود: در ایران ثابت شده پدیده النینو به تنهایی موثر نیست، بلکه این پدیده در صورتی می تواند موثر باشد که جبهه پر فشار حاره ای را مهار و به نوعی عقب رانده براند، این عقب رانده شدن پر فشار حاره می تواند فرصتی را برای ورود سیستم های غربی فراهم کند؛ آنچه مسلم است امسال النینو فعال است و جبهه پرفشار را مهار کرده است.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال آبی تاکنون اکثر استان های کشور نسبت به شرایط بلندمدت با کاهش بارندگی مواجه بوده اند، گفت: سه استان بوشهر با 47.6 درصد نسبت به بلندمدت، هرمزگان با 46.1 درصد و البرز با 37.3 درصد نسبت به بلندمدت با کاهش بارش مواجه بوده و با شرایط وخیمی روبرو شدند.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور، تصریح کرد: فقط سه استان گیلان، آذربایجان شرقی و اردبیل بیش از 10 درصد افزایش بارش داشته اند و مجموعه کل کشور نسبت به بازه زمانی بلندمدت با حدود 16.3 درصد کاهش روبرو بودند.

وی در مقایسه سال آبی جاری با سال آبی گذشته، خاطرنشان کرد: امسال از 31 استان کشور، 27 استان کاهش بارندگی دارند و کل کشور نیز با 16 درصد کاهش بارش مواجه بوده و این در حالی است که در سال گذشته در چنین بازه زمانی 22 استان کشور کاهش بارش داشته و کل کشور نیز با هفت درصد کاهش مواجه بوده است.

فاتح با بیان اشاره به اینکه در دو سال آبی گذشته 18 استان با کاهش بارش مواجه بوده است، گفت: استان های البرز، خوزستان، فارس، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد، گلستان، چهارمحال و بختیاری و سمنان از جمله استان هایی هستند که در سال متوالی نسبت به بلندمدت، شرایط منفی را تجربه کرده اند و تمام استان های کشور بدون استثنا با یک سال بارش منفی مواجه بودند.

وی اضافه کرد: یکی از نکات حائز اهمیت در بارندگی که در کشاورزی و هیدرولوژی اهمیت دارد، تعداد روزهای توام با بارش است.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور، گفت: تعداد روزهای بارشی کشور در مناطق شمال، غرب و شمال غرب با افزایش مواجه است که بررسی آنها حاکیست میزان بارش بر حسب اقلیم های مختلف کمتر از پنج میلی متر، بین پنج تا 20 میلی متر و بیش از 20 میلی متر خواهد بود که در کشور ما با توجه به اقلیم، حد آن متفاوت است.

وی با اشاره به آنکه بارش های کمتر از پنج میلی متر با پدیده تبخیر مواجه هستند و بارش مناسبی برای بخش هیدرولوژی و کشاورزی کشور محسوب نمی شوند، تصریح کرد: تعداد روزهای بارشی در بیشتر مناطق کشور رو به افزایش بوده و این افزایش به سمتی خواهد بود که شاهد بیشتر شدن روزهای بارش کمتر از پنج میلی متر باشیم؛ به عبارتی بارش های ناکارآمد زیاد شده و بارش های کارآمد که می توانند برای خاک و بخش کشاورزی مفید باشند، در اکثر مناطق کشور با کاهش مواجه هستند.

** افزایش چشمگیر دما در چهار ماه نخست امسال

فاتح ادامه داد: دمای چهار ماه ابتدایی سال در مقایسه با دمای چند ماه گذشته، نسبت به بلندمدت افزایش داشته و این افزایش بین 0.5 تا 3.5 درجه سانتیگراد بر حسب منطقه متفاوت بوده که این کم بارشی با افزایش دما همزمانی پیدا کرده است.

وی در مقایسه دمای یک دوره 47 ساله بین سال های 1347 تا 1393، افزود: در این سال ها با یک افزایش 0.3 درجه در سال یا 0.3 درجه در دهه در کشور مواجه بودیم که از حدود 17.1 درجه سلسیوس در سال 47، میانگین سالانه دما به حدود 18.6 در سال 93 رسیده است.